ANALIZA PORÓWNAWCZA DESORPCYJNYCH METOD WYZNACZANIA WSPÓŁCZYNNIKA DYFUZJI WILGOCI
Autor
Halina Garbalińska
Strony
3–15
Słowa kluczowe
dyfuzyjność, desorpcja, pomiary niestacjonarne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule poddano analizie porównawczej trzy metody wyznaczania dyfuzyjności (Dm), przetestowane w odniesieniu do niestacjonarnego procesu desorpcji, a dotyczące różnych etapów w jego przebiegu. Sąto: metoda typu √t – dotycząca wstępnej fazy procesu, procedura logarytmiczna – dotycząca zaawansowanej fazy procesu, oraz metoda czasu połówkowego – odnosząca się do punktu czasowego odpowiadającego 50-procentowej wymianie masy. W artykule przedstawiono wyniki badań procesu desorpcji przeprowadzonych w temperaturze 20°C, a dotyczących trzech zapraw o wskaźnikach wodno-cementowych (w/c = 0,50, 0,65, 0,80). Próbki tych zapraw były kondycjonowane przez okres kilku miesięcy w wilgotności względnej powietrza φ= 97%, aż do czasu uzyskania równowagi wilgotnościowej, a następnie lokowane były w wilgotności φ≈ 0%. Uzyskane w badanym procesie desorpcji (T = 20°C, φ= 97% → 0%) wartości Dm(√t), Dm(ln), Dm(t0,5) wykazywały w przypadku wszystkich zapraw dośćdobrązgodnośćtestowanych trzech metod – od w pełni zgodnych wyników: Dm(t0,5)/ Dm(ln) = 1,00 przy w/c = 0,80 do wyników najsilniej zróżnicowanych: Dm(t0,5)/Dm(√t)= 1,23 przy w/c = 0,65.
W pracy przedstawiono obliczenia zbiornika prostopadłościennego poddanego działaniu temperatury wykonane metodą różnic skończonych w ujęciu wariacyjnym. Uzyskane wyniki obliczeń porównano z obliczeniami znanymi z literatury oraz z polskich norm. Stwierdzono, że występujące różnice wynikająz braku uwzględnienia w obliczeniach analitycznych przestrzennej pracy konstrukcji, jakim jest zbiornik prostopadłościenny.
W artykule przedstawiono wyniki badań współczynników oporów miejscowych w wybranych losowo trzech nieocynkowanych i ocynkowanych kolankach i trójnikach żeliwnych. Badania przeprowadzono na wybudowanym w laboratorium stanowisku pomiarowym. Pomiary wykonano dla kształtek o kącie nachylenia 90°, wyprodukowanych przez dwóch producentów żeliwnych kształtek wodociągowych. Wyznaczone współczynniki oporów miejscowych z badań porównano ze współczynnikami oporów miejscowych wyznaczonych według obowiązującej normy PN-76-M-34034 [1987].
OCENA ZACHOWANIA SIĘ UKŁADU GRUNT-GEOWŁÓKNINA W PROCESIE FILTRACJI
Autor
Zygmunt Krzywosz, Dariusz Wojtasik
Strony
45–54
Słowa kluczowe
geowłókniny, geotekstylia, kolmatacja, stosunek gradientów układu grunt-geowłóknina (GR), stosunek gradientów w gruncie (SGR)
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono schemat zmodyfkowanego aparatu do określania lokalnego gradientu hydraulicznego układu grunt-geowłóknina zalecanego przez normęASTM D 5101-90. Przeprowadzone badania umożliwiły określenie stosunku gradientów układu grunt-geowłóknina oraz stosunku gradientów w gruncie. Badaniami objęto dwa sufozyjne piaski gliniaste oraz geowłókninę igłowaną K-500 podczas procesu fltracji przy kolejno zadawanych zewnętrznych gradientach hydraulicznych w zakresie i = 1–10. Na podstawie uzyskanych wyników badań dokonano oceny przydatności geowłókniny stanowiącej fltr ochraniający grunty wewnętrznie niestabilne, zgodnie z kryterium kolmatacji Haliburtona i Wooda (1982). Analiza wyników badań wykazała, iż geowłóknina może stanowićfltr dla gruntów, które w swoim składzie nie zawierają więcej niż 27% części mniejszych od 0,05 mm.
W artykule przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań współczynnika fltracji układu grunt-geowłóknina, które zostały przeprowadzone zgodnie z normąASTM D 5101-90. Badaniami objęto geowłókninę K-500 oraz piasek gliniasty przy zewnętrznych gradientach hydraulicznych w zakresie i = 1–10. Analiza wyników przeprowadzonych badań wskazuje, że do obliczeń projektowych powinno się wyznaczać, oprócz współczynnika fltracji geowłókniny i gruntu, także współczynnik fltracji układu grunt-geowłóknina. Zaproponowano obliczenie zmiany końcowego współczynnika fltracji układu grunt-geowłóknina na podstawie początkowych wartości współczynników fltracji gruntu i geowłókniny oraz zadanego gradientu hydraulicznego.
Dwa lata po generalnej, profesjonalnej przebudowie płyty boiska do piłki nożnej pobrano próbki kompozytu gruntowego z warstwy nośnej oraz piasku z warstwy drenażowej. Oznaczono podstawowe właściwości fzyczne i pojemność wodną materiału obu warstw. Na podstawie krzywych potencjału (pF) określono zawartość wody ogólnie, łatwo i trudno dostępnej oraz dawki nawadniania deszczownianego dla standardowego i komfortowego poziomu zaspokojenia potrzeb wodnych murawy boiska.
W artykule omówiono kategorie budynków, które można rozwiązywaćw formie częściowo lub całkowicie zagłębionej w gruncie, oraz podstawowe ich zalety ze szczególnym uwzględnieniem korzyści ekonomicznych oraz ekologicznych. Zwrócono szczególną uwagę na możliwości uzyskiwania niekonwencjonalnych form architektonicznych, spełniających wymagania projektowania przyjaznego dla środowiska i wpisujących się w krajobraz. Następnie wyodrębniono trzy podstawowe typy budynków izolowanych gruntem oraz scharakteryzowano ich specyczne rozwiązania konstrukcyjne. Przeanalizowano architekturę tego rodzaju obiektów na wybranych przykładach.
ANALIZA STRUKTURY PRZESTRZENNEJ WARUNKÓW OBIEGU WODY W ZLEWNI RASZYNKI NA POTRZEBY PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO
Autor
Agata Pawłat-Zawrzykraj
Strony
87–96
Słowa kluczowe
jednostki przestrzenne reżimu wodnego, opracowanie ekofzjografczne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono w formie syntezy identyfkację i analizę struktury przestrzennej uwarunkowań wodnych zlewni Raszynki (po profl Dawidy) na potrzeby planowania przestrzennego. Podstawą metodyki pracy jest wydzielanie homogenicznych jednostek przestrzennych o różnym poziomie złożoności. Każda z nich, w zależności od kryteriów wyróżnienia i stopnia agregacji, w różnym stopniu oddziałuje na mały obieg wody. W zlewni Raszynki do proflu Dawidy zidentykowano duże zróżnicowanie przestrzenne homogenicznych jednostek reżimu wodnego. Usytuowane są one przeważne w układzie płatowo-pasmowym i pasmowym, równoległym do doliny, co wskazuje na złożone i zmienne przestrzennie warunki wodne w zlewni.
PLANOWANIE PRZESTRZENNE GMIN A ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE PARKÓW NARODOWYCH
Autor
Konrad Podawca
Strony
97–110
Słowa kluczowe
planowanie przestrzenne, park narodowy, gmina
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Idea zrównoważonego rozwoju, założenia sieci ekologicznej Natura 2000 czy ogólnie polityka przestrzenna na poszczególnych poziomach terytorialnych zakładająobjęcie ochroną coraz większej powierzchni naszego kraju. Wraz z tworzeniem nowych terenów chronionych przyrodniczo, jak również na tych funkcjonujących, pojawia sięwiele problemów związanych z zagospodarowaniem przestrzennym. Artykuł przedstawia zależności prawne między poszczególnymi opracowaniami planistycznymi wykonywanymi w gminie i w parku narodowym oraz charakterystykę zbioru gmin leżących w obrębie parków narodowych w kontekście rozwiązywania konfliktów na płaszczyźnie rozwój społeczno-gospodarczy a ochrona przyrody.
ZMIENNOŚĆ NATĘŻENIA RUCHU RUMOWISKA WLECZONEGO W CZASIE WEZBRAŃ W MAŁEJ RZECE NIZINNEJ
Autor
Zbigniew Popek
Strony
111–124
Słowa kluczowe
rumowisko wleczone, natężenie ruchu, wezbranie, mała rzeka nizinna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono porównanie wyników pomiarów i obliczeń ilości rumowiska wleczonego, które przemieściło się w czasie dwóch wezbrań (oznaczonych jako fala I i fala II) obserwowanych w rzece Zagożdżonce. Stanowisko do pomiaru wleczenia, wyposażone w łapacz rumowiska i aparaturę do ciągłego pomiaru z automatycznąrejestracją danych, położone jest powyżej przekroju wodowskazowego Czarna, na terenie zlewni badawczej Katedry Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW. Do obliczeń natężenia i całkowitej masy transportowanego rumowiska wleczonego wykorzystano zależności Bagnolda (3) i autora (10). Z porównania całkowitej zmierzonej masy rumowiska wleczonego (Mr) z wartościami obliczonymi wzorem (3) –Mr(B) oraz wzorem (10) –Mr(A) wynika, że dla fali I uzyskano według formuły Bagnolda Mr(B) = 0,83·Mr, natomiast według formuły autora Mr(A) = 0,86Mr. Dla fali II wyniki obliczeń były następujące: Mr(B) = 1,22Mr oraz Mr(A) = 0,46Mr.
WPŁYW WARUNKÓW PRZEPŁYWU W STANOWISKU DOLNYM JAZU NA GŁĘBOKOŚĆ ROZMYĆ
Autor
Piotr Siwicki
Strony
125–133
Słowa kluczowe
fizyczne modelowanie, jaz, rozmycie lokalne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki badań kształtowania się lokalnego rozmycia dna w czasie trwania przepływu na modelu jazu. Model budowli z wypływem wody spod zasuwy, z niecką do rozpraszania energii i płaskim umocnieniem wykonano w skali 1:55. Hydrauliczne parametry przepływów w doświadczeniach modelowano według kryterium podobieństwa Froude’a. Jako materiałrozmywalny na modelu wykorzystano piasek sortowany o d50 = 1,1 mm. Celem badań było rozpoznanie zmienności rozmiarów wyboju w czasie trwania przepływu w różnych warunkach hydraulicznych. Badania wykazały wpływ głębokości strumienia w stanowisku dolnym na głębokość rozmycia oraz wpływ intensywności turbulencji strumienia na proces rozmycia.