POLITYKA CENOWA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Autor
Aneta Bełdycka-Bórawska, Piotr Bórawski
Strony
5–14
Słowa kluczowe
polityka cenowa, ostateczni nabywcy produktów, ceny produktów, konkurencja, przedsiębiorstwa
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Głównym celem badań było poznanie polityki cenowej małych i średnich przedsiębiorstw w województwie warmińsko-mazurskim. Badania przeprowadzono w 2006 r. w grupie 240 małych i średnich przedsiębiorstw, które podzielono ze względu na rodzaj działalności. Przedmiotem badań były: cele polityki cenowej przedsiębiorstw, ostateczni nabywcy wyrobu, poziom cen produktów w relacji do cen konkurencji, błędy popełniane przy ustalaniu cen. Przeprowadzone badania wskazały na różne strategie cenowe przedsiębiorstw. W przedsiębiorstwach handlowych oraz wielobranżowych głównym celem polityki cenowej był wzrost sprzedaży, natomiast przedsiębiorstwa produkcyjne skoncentrowane były na maksymalizacji zysku. W grupie przedsiębiorstw usługowych najwięcej wskazało na jakość produktu jako główną determinantę ceny. Większość produktów badanych przedsiębiorstw była na takim samym lub niższym poziomie cenowym w porównaniu do konkurencyjnych fi rm.
WPŁYW NIEKTÓRYCH CECH KONSUMENTÓW NA ZAKUPY I SPOŻYCIE OWOCÓW POŁUDNIOWYCH W LUBLINIE
Autor
Eugenia Czernyszewicz
Strony
15–26
Słowa kluczowe
zachowanie konsumentów, spożycie, owoce południowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy było poznanie oraz ocena wpływu niektórych cech demograficznych i społeczno-ekonomicznych na zakupy i spożycie owoców południowych. Występowanie współzależności oraz jej siłę i charakter analizowano na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzonych w 2006 r. wśród mieszkańców Lublina. Udowodniono statystycznie istotny wpływ niektórych cech konsumentów, jak płeć, wiek, wykształcenie, dochody, źródła dochodów, typ rodziny na zakupy i spożycie owoców południowych, w tym bananów, mandarynek, pomarańczy i grapefruitów, w zakresie częstotliwości spożywania owoców, miejsc zakupu oraz wielkości jednorazowych zakupów.
ODDZIAŁYWANIE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO NA ROZWÓJ LOKALNY GMIN
Autor
Joanna Dynowska, Emil Rudowicz
Strony
27–35
Słowa kluczowe
samorząd terytorialny, rozwój lokalny, polityka lokalna, fi nanse jednostek samorządu terytorialnego
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W opracowaniu poruszono zagadnienia dotyczące rozwoju lokalnego. Szczególną uwagę skupiono na gminnym samorządzie terytorialnym oraz instrumentach, za pomocą których kreowana jest lokalna polityka. Wskazane zostały główne obszary oddziaływania jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto analizie poddano aspekty finansowe gmin w Polsce oraz strukturę ich dochodów. Wskazane zostały główne czynniki, które wpływają na wielkość budżetu gminy. Poddano analizie transfery zewnętrzne kierowane do gmin z budżetu państwa w latach 1997–2006. Dodatkowo pokazano udział jednostek samorządu terytorialnego w podatkach centralnych PIT i CIT w latach 2004-2007.
W artykule przedstawiono ważniejsze poglądy na temat racjonalnego gospodarowania. Autor na podstawie badań i obserwacji życia gospodarczego uważa, że istnieje potrzeba dyskusji na temat zasady racjonalnego gospodarowania, gdyż dotychczasowe jej brzmienie jest niewystarczające. Podstawą rozpoczęcia rozważań może być pytanie – dlaczego Profesor Oskar Lange użył właśnie powyższej nazwy, a nie określił na przykład, że są to sposoby poprawy efektywności gospodarowania. Jeśli zatem są to w istocie zasady racjonalnego gospodarowania, również w ujęciu ex ante, i chodziłoby o takie działania, które powiększałyby wynik finansowy danego podmiotu, to wydaje się, że zasada racjonalnego gospodarowania w dotychczasowym brzmieniu nie wyczerpuje złożoności zagadnienia. Autor proponuje rozszerzenie treści tej zasady.
OCENA FUNKCJONOWANIA AGENCJI RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA W PROGRAMOWANIU I REALIZACJI POLITYKI ROZWOJU WSI I ROLNICTWA POLSKI
Autor
Justyna Kołyska
Strony
53–60
Słowa kluczowe
instytucje, rozwój, polityka rolna, ocena, opinia
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Proces akcesji i uczestnictwo w strukturach UE uwidoczniło słabość organizacji działających w rolnictwie i jego otoczeniu. Wiele instytucji musiało podjąć działania dostosowawcze, aby móc spełnić stawiane przed nimi nowe zadania. Jedną z takich instytucji była Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Artykuł ma na celu zaprezentowanie oceny działań podejmowanych przez ARiMR dokonanej przez rolników powiatu zambrowskiego. Ankietowani rolnicy dostrzegają rolę Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w rozwoju polskiej wsi, dostosowaniu polskiego rolnictwa do członkostwa w Unii Europejskiej, integracji polskiego rolnictwa ze strukturami UE oraz we wzroście konkurencyjności polskiego rolnictwa na rynkach międzynarodowych.
ZACHOWANIA NABYWCZE NA RYNKU ŻYWNOŚCI OSÓB W ŚREDNIM I STARSZYM WIEKU
Autor
Iwona Kowalczuk
Strony
61–70
Słowa kluczowe
rynek żywności, zachowania nabywcze, konsumenci w średnim i starszym wieku
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki badania ankietowego na temat zachowań nabywczych na rynku żywności osób powyżej 50. roku życia. Badanie zrealizowano na terenie woj. mazowieckiego w 2006 r. na próbie 100 respondentów. Jego problematyka obejmowała takie zagadnienia, jak: częstotliwość, miejsca i czas dokonywania zakupów żywności, różnice w realizacji zakupów okresowych i codziennych, uwarunkowania wyboru placówek handlowych, czynniki warunkujące wybór poszczególnych produktów żywnościowych, stosunek badanych do nowych produktów żywnościowych, wpływ promocji na zachowania nabywcze respondentów. Przeprowadzone analizy pozwoliły na zdefiniowanie różnic w zachowaniach nabywczych respondentów w wieku 50−59 lat i starszych.
TENDENCJE ZMIAN NA RYNKU WOŁOWINY I CIELĘCINY W POLSCE W LATACH 1990−2006
Autor
Radosław Lewandowski, Stanisław Stańko
Strony
71–80
Słowa kluczowe
Polska, wołowina i cielęcina, pogłowie, produkcja, ceny skupu, spożycie, tendencje
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem opracowania jest zobrazowanie kierunków i wielkości zmian na rynku wołowiny i cielęciny w Polsce w latach 1990−2006, głównie w odniesieniu do pogłowia bydła, produkcji, handlu zagranicznego, spożycia i poziomu cen mięsa wołowego i cielęcego. Konieczność restrukturyzacji sektora mlecznego w kraju wymusza poszukiwanie alternatywnych rozwiązań pozwalających na dalsze prowadzenie działalności rolniczej opartej na istniejącej w gospodarstwach infrastrukturze. Jedną z możliwości jest chów bydła o mięsnym kierunku użytkowania. Sektor ten wymaga jednak odpowiedniego wsparcia ze strony rządu, ale również zacieśnienia współpracy pomiędzy producentami a przetwórcami wołowiny i cielęciny celem wzmocnienia ich pozycji rynkowej.
ROLA KREDYTU PREFERENCYJNEGO W ROZWOJU WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH POMORZA
Autor
Irena Łącka
Strony
81–95
Słowa kluczowe
banki spółdzielcze, kredyt preferencyjny, inwestycje, gospodarstwa rolne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Integracja Polski z Unią Europejską, nowe warunki rynkowe i nasilenie konkurencji zmuszają polskich producentów rolnych do podniesienia wydajności, unowocześnienia i powiększenia majątku trwałego, zwiększenia areału gospodarstw. Pozwoli to zwiększyć skalę działalności, obniżyć koszty jednostkowe oraz podnieść konkurencyjność na krajowym i europejskim rynku. Niezbędne inwestycje wymagają jednak kapitału, którego polskim gospodarstwom rolnym najczęściej brakuje. Pewne możliwości zaspokojenia potrzeb inwestycyjnych rolników tworzą kredyty preferencyjne z dopłatami z ARiMR, wypłacane przez banki spółdzielcze. Artykuł omawia rolę kredytu preferencyjnego w fi nansowaniu inwestycji gospodarstw rolnych, ich rozwoju i modernizacji. Autorka prezentuje na przykładzie trzech rolników z Pomorza wykorzystanie kredytów preferencyjnych w celu unowocześnienia gospodarstw rolnych i podniesienia ich możliwości rozwojowych. Przedstawione przykłady pokazują, że dzięki subsydiowanym kredytom z Banku Spółdzielczego gospodarstwa rolne dokonały niezbędnych inwestycji. Pozwoliło to na wzrost potencjału produkcyjnego gospodarstw oraz podniesienie ich konkurencyjności.
WPŁYW ZASOBÓW ZIEMI I ICH PRZESTRZENNEGO USYTUOWANIA NA CELE PRODUKCJI ROLNICZEJ ORAZ DOCHODY GOSPODARSTW ROLNYCH W POLSCE
Autor
Stanisław Paszkowski
Strony
97–112
Słowa kluczowe
cele produkcji rolniczej, dochody gospodarstw rolnych, zasoby ziemi, gospodarstwa rolne, gospodarstwa samozaopatrzeniowe, działalność przetwórcza, działalność pozarolnicza, struktura obszarowa gospodarstw rolnych
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Opracowanie ukazuje zmiany w rolnictwie indywidualnym pod wpływem gospodarki rynkowej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że wraz ze wzrostem obszaru gospodarstw rolnych rośnie odsetek jednostek podejmujących produkcję rolniczą oraz uzyskujących z tej działalności dochody rolnicze. Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost liczbowy gospodarstw powiązanych z rynkiem, cechujących się znaczną powierzchnią użytków rolnych i nastawionych na osiąganie dochodów z działalności rolniczej. Analizy pokazują też procesy przestrzennego różnicowania rolnictwa w zakresie celów produkcji rolniczej. Wyłaniają się grupy województw o rolnictwie wysoko rozwiniętym, niskim poziomie rozwoju rolnictwa, poprawnie ukształtowanej strukturze obszarowej i dynamicznie rozwijającej się działalności przetwórczej oraz nierolniczych.
DETERMINANTY ROZWOJU AGROTURYSTYKI W POLSCE (NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH REGIONÓW)
Autor
Lucyna Przezbórska
Strony
113–121
Słowa kluczowe
agroturystyka, rozwój, uwarunkowania, determinanty, regiony, Polska
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących uwarunkowań prowadzenia działalności agroturystycznej w czterech województwach: małopolskim, podkarpackim, pomorskim i zachodniopomorskim. Czynniki sprzyjające i ograniczające funkcjonowanie gospodarstw agroturystycznych zostały określone i ocenione przez właścicieli badanych gospodarstw na poziomie gmin, w których gospodarstwa powstały i funkcjonują. Kwaterodawcy do najważniejszych determinantów sprzyjających rozwojowi agroturystyki zaliczyli własne umiejętności i wiedzę oraz cechy osobowościowe członków swoich rodzin, z czynników zewnętrznych atrakcje krajobrazowo-przyrodnicze terenu i atrakcje antropogeniczne. Za obojętne dla rozwoju agroturystyki uznano możliwości pozyskania zewnętrznego wsparcia finansowego inwestycji w gospodarstwach oraz uwarunkowania organizacyjno-prawne. Nie odnotowano istotnych różnic w ocenie uwarunkowań rozwojowych agroturystyki w poszczególnych regionach.
WKŁAD LAUREATÓW NAGRODY NOBLA W DZIEDZINIE EKONOMII W ROZWÓJ NAUK EKONOMICZNO-ROLNICZYCH
Autor
Jan Siekierski
Strony
123–130
Słowa kluczowe
ekonomia, fizjokratyzm, nauki ekonomiczno-rolnicze, Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Opracowanie przedstawia wkład noblistów w dziedzinie ekonomii w rozwój nauk ekonomiczno-rolniczych. W świetle dużego zróżnicowania nauk ekonomicznych i rolniczych swoje podejście wobec tego typu nauk prezentowali fizjokraci, przedstawiciele nauk klasycznych i neoklasycznych. W artykule zaprezentowano poglądy m.in. takich noblistów, jak: Tinbergen, Frisch, Kuznets. Do szczególnie zasłużonych w tym zakresie należy Schultz, który otrzymał Nagrodę Nobla w 1979 r. wraz z Lewisem.
INWESTYCJE ORAZ ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA A ZMIANY W GOSPODARSTWACH PRODUKUJĄCYCH WARZYWA
Autor
Olga Stefko
Strony
131–142
Słowa kluczowe
ogrodnictwo, warzywa, źródła finansowania, inwestycje
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki badań zawartych w pracy doktorskiej pt. Inwestycje oraz źródła finansowania a zmiany w gospodarstwach produkujących warzywa, wykonanej w Akademii Rolniczej w Poznaniu. Głównym celem było określenie podejmowanych kierunków inwestowania i źródeł ich finansowania, jak również zidentyfikowanie przyczyn, dla których producenci warzyw decydowali się na podjęcie działalności inwestycyjnej bądź z niej rezygnowali. Badania przeprowadzono wśród celowo wybranej grupy gospodarstw uprawiających warzywa polowe z rejony Środy Wielkopolskiej i szklarniowe z okolic Pleszewa.