STATUS MIESZKAŃCÓW OBSZARÓW WIEJSKICH NA RYNKU PRACY
Autor
Nina Drejerska
Strony
5–12
Słowa kluczowe
rynek pracy, mieszkańcy wsi, dwuzawodowość
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy jest prezentacja części wyników badań, uzyskanych w ramach projektu badawczego pt. Analiza i ocena sytuacji kobiet wiejskich na rynku pracy współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, obejmujących zagadnienia związane ze statusem mieszkańców wsi na rynku pracy, ich wykształceniem oraz zaangażowaniem w prace w gospodarstwie indywidualnym. Istotne znaczenie odgrywa w tym zakresie zjawisko dwuzawodowości, czyli łączenia pracy zawodowej poza gospodarstwem lub nawet prowadzenia własnej firmy z aktywnością w gospodarstwie rolnym. Zaprezentowano również strukturę statusów mieszkańców obszarów wiejskich w podziale regionalnym oraz z uwzględnieniem pochodzenia z powiatów o lepszej lub gorszej sytuacji w zakresie stopy bezrobocia oraz wartości PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca.
OCENA ZRÓŻNICOWANIA STANU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W POLSCE W UJĘCIU WOJEWÓDZKIM W LATACH 1999–2006
Autor
Piotr Jałowiecki, Krzysztof Zmarzłowski
Strony
13–22
Słowa kluczowe
stan szkolnictwa wyższego, metoda unitaryzacji zerowanej, współczynnik syntetyczny
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Szkolnictwo wyższe w Polsce począwszy od 1990 r. przechodzi znaczące zmiany związane z przemianami ustrojowymi, społecznymi i gospodarczymi oraz z akcesją do Unii Europejskiej. W pracy dokonano oceny stanu szkolnictwa wyższego we wszystkich województwach w latach 1999–2006 przez obliczenie wartości syntetycznego współczynnika określającego ten stan. W zależności od wartości tego współczynnika wszystkie województwa podzielono na cztery kategorie. Ponadto przeanalizowano dynamikę przyrostu wartości współczynnika syntetycznego dla wszystkich województw w omawianym okresie.
FRANCHISING W TURYSTYCE NA PRZYKŁADZIE BIURA PODRÓŻY TUI
Autor
Marzena Kacprzak, Teresa Mikulska
Strony
23–35
Słowa kluczowe
przedsiębiorstwo turystyczne, franchising, turystyka, biuro podróży, konsument
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono zagadnienia związane z franchisingiem, jako jednym ze sposobów wpływających na rozwój rynku turystycznego. Systemy franchisingowe łączą w sobie zalety dużego przedsiębiorstwa z zaletami drobnych przedsiębiorstw, wykluczając przy tym ich wady. Sieci franchisingowe mogą dostarczać standardowych usług tej samej jakości, mogą reklamować się nie tylko w swoim regionie, mogą wcześniej rozpoznawać zmiany preferencji klienta oraz różnic regionalnych i zareagować na nie w odpowiedni sposób. Podmiotem badań była firma z branży turystycznej Biuro Podróży TUI.
SUKCES KONSOLIDACJI W POLSKIM SEKTORZE MIĘSNYM NA PRZYKŁADZIE PKM DUDA
Autor
Irena Łącka
Strony
37–54
Słowa kluczowe
polski sektor mięsny, konsolidacja, PKM Duda, wyniki finansowe, strategia
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Wejście Polski do Unii Europejskiej spowodowało zaostrzenie konkurencji w polskim sektorze mięsnym. Swobodny przepływ kapitału i towarów powinien przyspieszyć konsolidację firm sektora w celu zwiększenia ich konkurencyjności na unijnym rynku. Pozytywnym przykładem działań konsolidacyjnych w sektorze mięsnym jest Polski Koncern Mięsny PKM Duda. Artykuł omawia historię powstania koncernu i jego teraźniejszość. Prezentuje strukturę podmiotu i obszary działalności. Polski Koncern Mięsny tworzą obecnie trzy segmenty: produkcyjny, dystrybucyjno-usługowy i hodowlany. Jego działalność koncentruje się wokół produkcji mięsa czerwonego. Wyspecjalizowany profil funkcjonowania poszczególnych spółek z Grupy zapewnia jej pionową integrację produkcji: odpowiednie zaplecze surowcowe, nowoczesną i wydajną technologię uboju oraz dystrybucję towarów. Autorka przedstawia wyniki finansowe przedsiębiorstwa za lata 2002–2007. Opisuje strategię rozwojową PKM Duda i jej efekty oraz czynniki sukcesu koncernu w przyszłości. Artykuł prezentuje także sugestie na temat przyszłości tego podmiotu i jego roli w sektorze mięsnym.
ZRÓŻNICOWANIE ROZWOJU ROLNICTWA WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO W PRZEKROJU GMIN
Autor
Anna Majchrzak
Strony
55–67
Słowa kluczowe
rozwój rolnictwa, województwo wielkopolskie, TOPSIS
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W województwie wielkopolskim występuje znaczne zróżnicowanie poziomu rozwoju rolnictwa. Celem artykułu była ocena stopnia tego zróżnicowania w układzie gminnym. Dla osiągnięcia postawionego celu zastosowano metodę TOPSIS i wyodrębniono cztery klasy typologiczne gmin o zbliżonym poziomie rozwoju rolnictwa. Wyniki przeprowadzonej analizy wykazały, że najbardziej intensywne rolnictwo występuje w centralno- wschodniej, południowo-zachodniej oraz centralno-zachodniej części województwa wielkopolskiego. Najniższy natomiast poziom rozwoju rolnictwa jest charakterystyczny dla obszarów południowo-wschodnich oraz północno-zachodnich badanego regionu.
INSTYTUCJE MEZO W PRZESTRZENI ŻYCIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO
Autor
Wojciech Pizło
Strony
69–79
Słowa kluczowe
instytucjonalizm, organizacje biznesowe, instytucje przestrzeni mezo: wspólnota, stowarzyszenie, korporacja
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule zawarto wyniki badań nad literaturą dotyczących istoty organizacji w ramach teorii instytucjonalnej. Przedstawiono podstawowe cechy instytucji z punktu widzenia nauk społecznych (prakseologii, antropologii, socjologii i ekonomii). Zaprezentowano ponadto podział instytucji według Szczepańskiego bazujący na instytucjonalnych potrzebach człowieka oraz czteropoziomową społeczno-ekonomiczną analizę (model Williamsona) jako instrument opisu świata instytucji. W artykule szczególne miejsce poświęcono roli instytucji w przestrzeni mezo (przestrzeni organizacyjnej), skupiając się na trzech głównych formach organizacyjnych: wspólnocie, stowarzyszeniu i korporacji.
ZMIANY W SPOSOBIE KREDYTOWANIA ROLNICTWA PO WSTĄPIENIU POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ
Autor
Piotr Prus, Bogdan Wawrzyniak
Strony
81–90
Słowa kluczowe
kredyty preferencyjne, warunki udzielania kredytów, rodzaje kredytów
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Przedmiotem opracowania była analiza udzielania kredytów preferencyjnych po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Powołana w tym celu Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa stosowała różne formy pomocy finansowej, głównie w postaci kredytów preferencyjnych. Rodzaje i formy pomocy ulegały ciągłemu poszerzaniu, począwszy od tradycyjnych kredytów inwestycyjnych, na zakup gruntów rolnych, poprzez udzielanie pomocy w sytuacji klęsk żywiołowych, a kończąc na popieraniu rozwoju roślin energetycznych. Największym zainteresowaniem cieszyły się kredyty udzielane młodym rolnikom, a potem kredyty inwestycyjne. Kierunki udzielania kredytów uległy zmianie po 2004 r. W polityce kredytowej zaczęły dominować kredyty pozwalające na dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów UE. Polska jako nowy członek Unii Europejskiej została zobowiązana (zgodnie z traktatem o przystąpieniu do Unii Europejskiej) do dostosowania udzielanej rolnikom z budżetu krajowego pomocy, uznanej za istniejącą, do sytuacji zapewniającej zgodność z wytycznymi stosowanymi przez Komisję Europejską.
Artykuł prezentuje system polskich instrumentów krajowych wsparcia rolnictwa i rozwoju wsi w okresie od 1994 do 2006 r. Autor opisuje tło systemowe i prawne wdrażania mechanizmów pomocy ze szczególnym uwzględnieniem działalności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Polska polityka rolna oparta na działalności agencji rolniczych i koordynowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi do 2004 r. stosowała bogaty zestaw instrumentów pomocowych dla rolników, ale głównie w sferze oddziaływania rynkowego. Polityka strukturalna wobec obszarów wiejskich miała charakter wybiórczy i ograniczony. Dopiero po wstąpieniu do Unii Europejskiej i uruchomieniu funduszy strukturalnych zwiększył się poziom wsparcia rolnictwa i terenów wiejskich. Finansowe środki pomocy producentom są stabilne od połowy lat 90. i przyjmują głównie formę dopłat do oprocentowania kredytów. Rola krajowych mechanizmów polityki rolnej może wzrosnąć po 2013 r., gdy zostanie wdrożona kolejna reforma Wspólnej Polityki Rolnej UE.
ANALIZA WSPARCIA DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ NA OBSZARACH O NIEKORZYSTNYCH WARUNKACH GOSPODAROWANIA W RAMACH PROW W LATACH 2004–2006
Autor
Bolesław Wojtasik
Strony
103–113
Słowa kluczowe
niekorzystne warunki gospodarowania, zasady dobrej praktyki rolniczej, gospodarstwo rolne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Przedmiotem artykułu była analiza przebiegu i realizacji działań na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Działania te miały na celu zapewnienie rozwoju gospodarstw rolnych, które położone były na obszarach charakteryzujących się trudnymi warunkami glebowo-klimatycznymi i demograficznymi. Wsparciem objęto 38,1% powierzchni użytków rolnych kraju i 46,7% wszystkich gospodarstw rolnych, które ubiegały się o dopłaty bezpośrednie. Z tytułu płatności rolnicy otrzymali w sumie 114,4 mld zł w 2004 r. i 89,2 mld zł w 2005 r., przy czym na jeden wniosek przypadała kwota 1,2 tys. zł. Rolnik otrzymując wsparcie zobowiązany był do przestrzegania zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej.