Wpływ formy nawozu fosforowego na pobranie i efektywność azotu w uprawie kukurydzy na ziarno
Autor
Jarosław Potarzycki
Strony
3–13
Słowa kluczowe
częściowo rozłożony fosforyt, efektywność azotu, kukurydza, superfosfat
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy była ocena efektywności azotu z saletry amonowej w zależności od formy nawozu fosforowego w uprawie kukurydzy przeznaczonej na ziarno. Kukurydzę uprawiano w latach 2003-2007 w monokulturze. Dwuczynnikowe doświadczenie założono w gospodarstwie zlokalizowanym w Nowej Wsi Królewskiej (52o26’ N; 17o57’ E), na glebie lekko kwaśnej, średnio zasobnej w przyswajalny fosfor. Czynniki doświadczalne: (i) formulacja chemiczna nawozu (częściowo rozłożony fosforyt – PAPR, superfosfat prosty – SSP oraz superfosfat potrójny – TSP), (ii) dawka azotu (80 i 140 kg N·ha-1); analizowano także wariant bez nawożenia fosforem. Forma nawozu fosforowego nie różnicowała pobrania azotu, natomiast brak fosforu w dawce nawozowej prowadził do zmniejszenia akumulacji azotu w biomasie nadziemnej średnio o 8%. Nawożenie fosforem w dawce 26,4 kg P·ha-1 determinowało pobranie azotu przez ziarniaki. Wykorzystanie azotu z nawozów (W) oraz efektywność agronomiczna (EA) i fizjologiczna (EF) tego składnika były istotnie mniejsze w warunkach braku nawożenia fosforem. Potwierdzono dodatnie działanie siarki z superfosfatu prostego na EA po zastosowaniu 80 kg N·ha-1. Wartości W nie zależały od formulacji chemicznej fosforu w nawozie i wynosiły średnio 74 i 59% odpowiednio dla dawek 80 i 140 kg N·ha-1, a na kontroli (bez P) wahały się w granicach 46-54%.
PLONOWANIE OZIMYCH LINII PSZENICY TWARDEJ (TRITICUM DURUM DESF.) W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEGO POZIOMU OCHRONY ROŚLIN
Autor
Leszek Rachoń, Grzegorz Szumiło
Strony
15–22
Słowa kluczowe
elementy struktury plonu, linie hodowlane ozime, ochrona chemiczna, plon ziarna, pszenica twarda, Triticum durum
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy dokonano oceny plonowania i elementów struktury plonu 3 linii ozimych pszenicy twardej Triticum durum Desf. w warunkach zróżnicowanego poziomu ochrony chemicznej. Badania polowe przeprowadzone w latach 2006-2008 objęły linie STH 716, 717 i 725, które otrzymano w Stacji Hodowli Roślin w Strzelcach i odmianę pszenicy zwyczajnej Tonacja. Stosowano 2 poziomy ochrony chemicznej: I – ochrona minimalna (zaprawa nasienna Oxafun T 75 DS/WS i herbicyd Chwastox Trio 540 SL), II – ochrona kompleksowa (zaprawa nasienna, herbicydy Puma Uniwersal 069 EW i Chwastox Trio 540 SL, fungicyd Alert 375 SC, regulator wzrostu Stabilan 750 SL i insektycyd Decis 2,5 EC). W porównaniu z ochroną minimalną na obiektach chronionych kompleksowo otrzymano wzrost plonu ziarna pszenicy o 1,08 t∙ha-1, niezależnie od porównywanych linii i odmian. Średni plon ziarna badanych linii pszenicy twardej – 5,82 t·ha-1 należy uznać za dobry, jednak w porównaniu z pszenicą zwyczajną stanowił tylko 66% jej plonu. Niższe plonowanie pszenicy twardej w porównaniu z pszenicą zwyczajną wynikało przede wszystkim z niższej obsady kłosów na jednostce powierzchni. Stwierdzono korzystne oddziaływanie ochrony chemicznej na liczbę kłosów oraz liczbę ziarn z kłosa. Linie pszenicy twardej wyróżniały się wysoką szklistością ziarna.
Gospodarcza i jakościowa wartość surowca wybranych gatunków roślin leczniczych z upraw ekologicznych Cz. I. Plon i jakość ziela tymianku pospolitego (THYMUS VULGARIS L.)
Autor
Anna Golcz, Elżbieta Kozik, Wojciech Kucharski, Romuald Mordalski, Katarzyna Seidler-Łożykowska, Joanna Wójcik
W latach 2005-2007 w doświadczeniu polowym zlokalizowanym w Polsce w sześciu gospodarstwach ekologicznych i jednym konwencjonalnym badano plonowanie, jakość surowca tymianku oraz przydatność polskiej odmiany Słoneczko do upraw ekologicznych. Oceniano następujące cechy: plon świeżego i powietrznie suchego ziela, udział łodyg w surowcu, zawartość olejku eterycznego oraz czystość mikrobiologiczną. Plon surowca tymianku pochodzącego z uprawy ekologicznej tylko z jednej lokalizacji (Słońsk) był większy niż z uprawy konwencjonalnej. Surowiec ten jednak charakteryzował się dużym udziałem łodyg. Surowiec tymianku pochodzący z upraw ekologicznych charakteryzował się wysoką zawartością olejku eterycznego, jednak była ona mniejsza niż ziela z upraw konwencjonalnych. Ziele pochodzące z uprawy konwencjonalnej zawierało najwięcej azotanów. Ocena czystości mikrobiologicznej surowca tymianku wykazała, że stopień zanieczyszczenia surowców zarówno z uprawy ekologicznej, jak i konwencjonalnej nie przekraczał dopuszczalnych norm dla surowców poddawanych działaniu gorącej wody.
Gospodarcza i jakościowa wartość surowca wybranych gatunków roślin leczniczych z upraw ekologicznych Cz. II. Plon i jakość ziela bazylii pospolitej (OCIMUM BASILICUM L.)
Autor
Anna Golcz, Elżbieta Kozik, Wojciech Kucharski, Romuald Mordalski, Katarzyna Seidler-Łożykowska, Joanna Wójcik
W latach 2005-2007 w doświadczeniu polowym zlokalizowanym w Polsce w sześciu gospodarstwach ekologicznych i jednym konwencjonalnym badano plonowanie, jakość surowca bazylii oraz przydatność polskiej odmiany Kasia do upraw ekologicznych. Oceniano następujące cechy surowca: plon świeżego i powietrznie suchego surowca, udział łodyg w surowcu, zawartość olejku eterycznego, makro- i mikroskładników oraz azotanów, czystość mikrobiologiczną. Plon surowca bazylii pochodzącego z uprawy ekologicznej tylko z jednej lokalizacji (Słońsk) był większy niż z uprawy konwencjonalnej. Surowiec ten jednak charakteryzował się dużym udziałem łodyg. Surowiec bazylii pochodzącej z upraw ekologicznych charakteryzował się wysokimi zawartościami olejku eterycznego oraz zwiększonymi zawartościami makro- i mikroskładników. Ocena czystości mikrobiologicznej surowca bazylii wykazała, że stopień zanieczyszczenia surowców zarówno z uprawy ekologicznej, jak i konwencjonalnej nie przekraczał dopuszczalnych norm dla surowców poddawanych działaniu gorącej wody.
POPRAWA EFEKTYWNOŚCI NAWOŻENIA KUKURYDZY (ZEA MAYS L.) AZOTEM POPRZEZ ZASTOSOWANIE MAGNEZU CZ. III. JAKOŚĆ KOLB PRZEZNACZONYCH NA KISZONKĘ CCM
Autor
Piotr Szulc
Strony
37–42
Słowa kluczowe
CCM, kukurydza, magnez, azot, stay-green, sposób aplikacji nawozu
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Doświadczenie polowe przeprowadzono w Zakładzie Dydaktyczno- -Doświadczalnym w Swadzimiu koło Poznania w latach 2004-2007 (52o26’ N; 16o45’ E). Doświadczenie prowadzono w układzie „split-plot” z 3 czynnikami badawczymi w 4 powtórzeniach polowych. Badano 2 typy odmian kukurydzy, 6 dawek azotu oraz dawki magnezu (w tym sposób ich aplikacji). Oceniano wpływ tych czynników badawczych na udział związków pokarmowych oraz wartość energetyczną surowca dwóch typów odmian kukurydzy uprawianych na kiszonkę z kolb. Mieszaniec typu stay- -green zawierał mniej włókna surowego, więcej tłuszczu surowego w suchej masie kolb w porównaniu z odmianą tradycyjną. Największą ilość koncentracji energii netto, plonu energii netto, plonu białka strawnego i plonu białka ogólnego uzyskano stosując dawkę azotu na poziomie 120 kg N·ha-1. Nawożąc kukurydzę N + Mg (rzędowo i rzutowo), uzyskano zwyżkę plonu białka ogólnego w stosunku do obiektów z wyłącznym nawożeniem N.
ZAWARTOŚĆ BARWNIKÓW CHLOROPLASTOWYCH W FAZIE KWITNIENIA KOLB KUKURYDZY W ZALEŻNOŚCI OD NAWOŻENIA AZOTEM I MAGNEZEM
Autor
Magdalena Rybus-Zając, Piotr Szulc
Strony
43–54
Słowa kluczowe
azot, BBCH 67, chlorofil, magnez, SPAD, sposób aplikacji nawozu, typy odmian kukurydzy
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Doświadczenie polowe przeprowadzono w Zakładzie Dydaktyczno- -Doświadczalnym w Swadzimiu (52o26’ N; 16o45’ E) koło Poznania w latach 2004-2007. Prowadzono je jako trzyczynnikowe w układzie „split-plot” w 4 powtórzeniach. Badano reakcję 2 typów odmian kukurydzy na stosowanie 6 dawek azotu oraz nawożenie magnezem. Oceniano wpływ tych czynników na zawartość barwników chloroplastowych w blaszkach liściowych kukurydzy w fazie kwitnienia kolb (BBCH 67). Większą zawartość chlorofilu a, a + b i wyrażonego w jednostkach SPAD stwierdzono w blaszkach liściowych kukurydzy odmiany typu stay-green niż w blaszkach liściowych mieszańca tradycyjnego. Koncentracja chlorofilu a i a + b wzrastała w sposób liniowy w przedziale dawek azotu od 0 do 120 kg N·ha-1, natomiast chlorofilu wyrażonego w jednostkach SPAD – w przedziale dawek azotu od 0 do 150 kg N·ha-1. Przy niższych poziomach nawożenia azotem mieszaniec typu stay-green zawierał więcej chlorofilu w blaszkach liściowych niż mieszaniec tradycyjny. Jednoczesne nawożenie azotem i magnezem zwiększało zawartość barwników chloroplastowych w porównaniu z wyłącznym nawożeniem kukurydzy azotem. Koncentracja chlorofilu w blaszkach liściowych zmniejszała się w sposób liniowy wraz ze wzrostem powierzchni asymilacyjnej pojedynczej rośliny oraz łanu kukurydzy (wskaźnik LAI).