Stanowisko do badania uszkodzeń mechanicznych roślin korzeniowych i okopowych
Autor
Olga Duber-Skwarska, Eugeniusz Górka
Strony
3–12
Słowa kluczowe
stanowisko pomiarowe, rośliny korzenne i okopowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono koncepcję stanowiska do pomiaru dynamicznych uszkodzeń płodów roślin korzeniowych i okopowych. Dla wykonanego modelu laboratoryjnego opracowano metodę pomiaru uszkodzeń próbek przygotowanych z roślin korzeniowych lub okopowych. Przeprowadzono badania weryfikujące stanowisko laboratoryjne na próbkach ziemniaków odmiany Asterix. Przedstawiono wyniki badań wstępnych wpływu czasu przechowywania ziemniaków na przeciętne wartości odporności na zginanie oraz wytrzymałości na ścinanie. Znajomość wartości tych cech, oraz ich zmienności w czasie przechowywania roślin korzeniowych i okopowych jest niezbędna do optymalizowania procesów technologicznych w przemyśle spożywczym np. podczas produkcji frytek i chipsów, mrożonek warzywnych i in.
W pracy przeanalizowano problematykę wykorzystania i zastosowania hydrokoloidów jako substancji krioochronnych w procesie zamrażania i zamrażalniczego przechowywania żywności. Przedstawiono również charakterystykę i przykłady zastosowania karagenów. Stwierdzono, że wprowadzenie hydrokoloidów polisacharydowych do modyfikowanej żywności wpływa na przebieg procesu jej zamrażania. Ich działanie jest zróżnicowane w zależności od budowy i właściwości funkcjonalnych. Ponadto, ograniczają one w znacznym stopniu negatywny wpływ tego procesu na zmiany strukturalne zamrażanej i przechowywanej żywności.
Wybrane cechy jakościowe chrupek kukurydzianych z dodatkiem odtłuszczonych nasion lnu
Autor
Krystyna Hodara, Stanisław Juśko, Katarzyna Kozłowicz, Ewelina Pasternak, Agnieszka Wójtowicz
Strony
25–33
Słowa kluczowe
ekstruzja, właściwości fizyczne, chrupki kukurydziane, len
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań wybranych cech fizycznych oraz tekstury chrupek kukurydzianych wzbogacanych zróżnicowanym dodatkiem odtłuszczonych nasion lnu w ilości od 2,5 do 15%. Chrupki wytwarzano w jednoślimakowym ekstruderze TS-45 z układem plastyfikujący L/D = 12 przy temperaturze w zakresie 120–150°C i obrotach ślimaka 100 obr.min-1, formując je w matrycy z otworem 3 mm do postaci przekąski gotowej do bezpośredniego spożycia. Badając wytworzone chrupki, oceniano wskaźnik ich ekspandowania promieniowego, gęstość w stanie usypowym i gęstość właściwą, barwę w skali CIE-Lab, twardość za pomocą testu cięcia oraz cech sensoryczne, oceniając ich kształt, barwę, smak, zapach i kruchość w 5-punktowej skali. Analiza wyników pomiarów cech fizycznych i tekstury chrupek z dodatkiem odtłuszczonego lnu wykazała, że zwiększanie udziału lnu wpłynęło na ograniczenie wskaźnika ekspandowania promieniowego i na zwiększenie gęstości właściwej ekstrudatów. Dodatek lnu zwiększał siłę cięcia chrupek i obniżał jasność wyrobów.
W pracy przedstawiono wyniki badań wydajności, energochłonności i wskaźnika ekspandowania ekstrudowanych makaronów błyskawicznych. Jako surowce zastosowano handlowe mąki: oczyszczoną mąkę pszenną, mąkę pszenną pełnoziarnistą, oczyszczoną mąkę orkiszową oraz mąkę orkiszową pełnoziarnistą. Makarony wytwarzano w temp. 65–105°C z zastosowaniem jednoślimakowego ekstrudera, ze zmodyfikowanym układem plastyfikującym i chłodzącym przy wilgotności ciasta makaronowego 30%. W czasie procesu rejestrowano wydajność oraz jednostkowe zapotrzebowanie energii mechanicznej SME w zależności od parametrów ekstruzji i zastosowanych surowców oraz wskaźnik ekspandowania promieniowego wytworzonych wyrobów. Makarony orkiszowe charakteryzowały się wyższą zawartością białka, popiołu oraz błonnika niż makarony z mąki pszennej oczyszczonej, co wpływało na uzyskanie niższej wydajności procesu. Wydajność procesu ekstruzji podczas wytwarzania makaronów z różnych surowców wzrastała wraz ze wzrostem obrotów ślimaka roboczego. Wartości SME wynosiły od 0,06 do 0,21 kWh∙kg-1 i uzależnione były zarówno od zastosowanych surowców, jak i od prędkości wytłaczania makaronów. Zastosowanie mąki pszennej i orkiszowej pełnoziarnistej wpłynęło na uzyskanie niższych wskaźników ekspandowania makaronów ekstrudowanych, zwłaszcza przy wyższych prędkościach obrotowych ślimaka ekstrudera.
Wpływ wilgotności pestek dyni na wybrane właściwości fizyczne
Autor
Marian Panasiewicz, Ewa Sosińska
Strony
47–53
Słowa kluczowe
pestki dyni, właściwości fizyczne, siła, praca cięcia i penetracji
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy było określenie wybranej grupy mechanicznych właściwości pestek dyni odmiany Bambino o dwóch poziomach wilgotności: 6% i 38%. Badania cech mechanicznych przeprowadzono na teksturometrze. Określono siłę oraz pracę cięcia i penetracji pojedynczych pestek. Analiza wyników wskazuje naznaczące zróżnicowanie wartości określanych parametrów. Pestki suche wykazywały najwyższe wartości siły i pracy cięcia oraz penetracji. W przypadku pestek świeżych (38%) i suchych (6%) różnica wartości tych parametrów wynosiła średnio ok. 16%. Wyniki badań mogą być przydatne w procesach technologicznych obejmujących suszenie pestek dyni i usuwanie okrywy owocowo-nasiennej (łupiny).
Wpływ promieniowania mikrofalowego na ciemnienie miąższu bulw ziemniaka
Autor
Tomasz Jakubowski, Paulina Wrona
Strony
55–63
Słowa kluczowe
ziemniak, bulwa, ciemnienie, mikrofale
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy było określenie wpływu mikrofal na ciemnienie surowego miąższu bulw ziemniaka. Badaniami objęto 6 bardzo wczesnych odmian ziemniaka (Arielle, Denar, Felka Bona, Lord, Rosara i Velox), które przechowywano przez okres 7 miesięcy. Do napromieniania bulw ziemniaka wykorzystano generator wytwarzający mikrofale o częstotliwości 2,45 GHz. Ocenę stopnia ciemnienia miąższu wykonano według 9-stopniowej skali duńskiej. Uzyskane wyniki badań nie potwierdzają tego, że mikrofale istotnie wpływały na proces ciemnienia surowego miąższu bulw ziemniaka.
W pracy przedstawiono porównanie procesu rozdrabniania ziarna jęczmienia przeprowadzonego przy użyciu dwóch typów rozdrabniaczy z pionowym wirnikiem. W badaniach zastosowano sita o otworach cylindrycznych o średnicy 3 mm i grubości sita 2,5 mm. Odległość pomiędzy bijakiem i sitem wynosiła w obu przypadkach 25 mm. Stwierdzono, że rodzaj użytego rozdrabniacza kształtuje rozkłady granulometryczne uzyskanej śruty jęczmiennej. Zastosowanie progów łamiących zwiększa udział frakcji drobnej (poniżej 1 mm), co powoduje również wzrost energochłonności procesu.