WIZUALIZACJA WYNIKÓW MODELOWANIA HYDRODYNAMICZNEGO Z WYKORZYSTANIEM SYSTEMÓW GIS 3D
Autor
Edyta Hadaś, Przemysław Tymków
Strony
5–12
Słowa kluczowe
modelowanie hydrodynamiczne, GIS, 3D, ISOK
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Podstawowe opracowania Informatycznego Systemu Osłony Kraju, tworzonego na potrzeby zwiększenia bezpieczeństwa ludzi i mienia, mają charakter dwuwymiarowy. Rozwój technologii informacyjnych pozwala na wizualizacje danych przestrzennych z wykorzystaniem systemów GIS 3D. Szczegółowa wizualizacja wymaga jednak integracji danych przestrzennych pochodzących z różnych źródeł – np. z bezpośrednich pomiarów geodezyjnych, danych ze skaningu laserowego, zdjęć lotniczych, ortofotomapy lub innych opracowań fotogrametrycznych – oraz obiektów z różnych baz danych, w szczególności baz topograficznych. W pracy zaprezentowano koncepcję i efekty trójwymiarowej wizualizacji wyników modelowania hydrodynamicznego wezbrań dla fragmentu doliny rzeki Widawy. Wykorzystano numeryczny model terenu pochodzący z lotniczego skaningu laserowego, na który nałożono teksturę w postaci ortofotomapy. Dane przestrzenne uzupełniono trójwymiarowymi modelami budynków i drzew pochodzącymi z ogólnodostępnej kolekcji galerii 3D Google. Dla zbudowanego modelu przestrzennego wykonano wizualizację wyników modelowania hydrodynamicznego. Integrację i wizualizację danych wykonano w oprogramowaniu ArcGIS, w module ArcScene.
IDENTYFIKACJA ZBIORNIKÓW WODNYCH, JAKO OBIEKTÓW BDOT10K, W ZBIORZE DANYCH LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO Z WYKORZYSTANIEM ALGORYTMU ALPHA SHAPE
Autor
Małgorzata Mendela, Andrzej Borkowski
Strony
13–26
Słowa kluczowe
lotniczy skaning laserowy, BDOT10k, alpha shape, ekstrakcja, zbiornik wodny
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Lotnicze skanery laserowe (ALS) wykorzystują najczęściej wiązkę światła z zakresu bliskiej podczerwieni, która absorbowana jest przez wodę. Powoduje to występowanie pustych obszarów (brak odbić promienia laserowego), pozbawionych punktów, w zbiorze danych skaningu laserowego. Detekcja konturów zbiorników wodnych w zbiorze danych skaningu laserowego może być zatem rozumiana jako identyfikacja obrysu obszarów pozbawionych punktów. Tak rozumiana detekcja zbiorników może być wykorzystana do aktualizacji i zasilania Bazy Danych Obiektów Topograficznych 1:10 000 (BDOT10k). Do detekcji zbiorników wodnych wykorzystano w pracy współrzędne x, y punktów klasy grunt, uprzednio sklasyfikowanej chmury punktów, o gęstości nominalnej 4 pkt/m2. Automatyczną identyfikację konturu zbiornika wykonano z wykorzystaniem algorytmu α-shape. Eksperymenty numeryczne wykonano dla 16 zestawów danych testowych (zbiorników wodnych). Ocenę dokładności identyfikacji konturów wykonano na podstawie porównania z ortofotomapą cyfrową o terenowej wielkości piksela 0,10 m. Na podstawie pomierzonych maksymalnych wartości odchyłek stwierdzono, że przeciętnie zbiorniki wodne zostały zidentyfikowane w 95%, a dla 62% obiektów testowych zidentyfikowano kontur ze 100% skutecznością. Ponadto wykorzystany algorytm posiada pewien mechanizm odpornościowy – eliminuje pojedyncze przypadkowe punkty na powierzchni zbiornika. Zaproponowana metoda może stanowić dodatkowe źródło zasilania BDOT, zwłaszcza dla zbiorników wodnych, których brzeg porośnięty jest roślinnością i trudno identyfikowalny na ortofotomapie.
KARTOGRAFICZNY OBRAZ MAP MENTALNYCH PRZESTRZENI MIEJSKIEJ I JEGO PREZENTACJA ORAZ ANALIZA Z ZASTOSOWANIEM NARZĘDZI SYSTEMÓW INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ
Autor
Kamil Nieścioruk
Strony
27–40
Słowa kluczowe
mapy mentalne, formy prezentacji, GIS, kartowanie strukturalne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Artykuł dotyczy wykorzystania map mentalnych do oceny stopnia poznania przestrzeni przez jej użytkowników. W omawianym przypadku byli to studenci pochodzący zarówno z Lublina (który był terenem badań), jak i spoza niego. Pozwoliło to na analizę wpływu miejsca zamieszkania na znajomość przestrzeni na poziomie ogólnym oraz bardziej szczegółowym. Celem pracy było także określenie przydatności narzędzi oprogramowania z grupy Systemów Informacji Przestrzennej do analizy danych i prezentacji ich wyników. Szkice wykonane przez badanych poddano analizie w programie GIS-owym. Zwrócono uwagę na aspekt ilościowy oraz jakościowy map mentalnych, badając częstotliwość wystąpień i typy obiektów. Badanie uwzględniło głównie ścieżki oraz punkty orientacyjne. Wyniki wizualizowano, oceniając jednocześnie narzędzia redakcyjne oprogramowania GIS i możliwości technicznej realizacji zamierzonych metod prezentacji (kartodiagramu i metody sygnaturowej). Rezultatem pracy było poznanie i zanalizowanie elementów przestrzeni zwracających uwagę respondentów. Innym wynikiem badań było pokazanie zalet narzędzi Systemów Informacji Geograficznej, przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na pewne, nieraz istotne, braki w warstwie merytorycznej, jeśli chodzi o możliwości redakcji map prezentujących wyniki badań. Analizie poddano również sposoby kartograficznej prezentacji treści przedstawionej przez respondentów na ich szkicach – efektach kartowania strukturalnego. Analizowane i wykorzystane w praktyce są takie metody i formy prezentacji jak kartodiagram (w tym kartodiagram obrazkowy) i metoda sygnaturowa. Oprócz tego poruszane jest zagadnienie technicznej realizacji prezentacji kartograficznej wyników badań z wykorzystaniem oprogramowania z grupy Systemów Informacji Geograficznej. Wskazane zostały udogodnienia w statystycznym przetwarzaniu danych, ale także niedostatki związane z procesem redakcji map wynikowych.
Artykuł poświęcony jest analizie sposobów testowania instrumentów geodezyjnych zgodnie z normami serii ISO 17123, z których 7 zostało przetłumaczonych na język polski i przyjętych jako Polskie Normy. W normach zaleca się wykonanie testów pomiarowych instrumentów przed ich użyciem do konkretnej pracy. Celem testów jest sprawdzenie, czy dokładność pomiaru danym egzemplarzem instrumentu jest zgodna z dokładnością podaną przez producenta. Artykuł zawiera uwagi odnośnie sposobów testowania instrumentów geodezyjnych zgodnie z procedurami podanymi w normach. Przedstawiono zakładane dla różnych rodzajów instrumentów pola testowe. Szczególną uwagę zwrócono na analizę statystyczną wyników testów. Chociaż normy nie przewidują zmian w organizacji pól testowych i programach obliczeń, autorzy artykułu przedstawiają propozycje modyfikacji niektórych fragmentów norm. W przypadku gdy takich propozycji jest więcej, ISO wprowadza nowe, poprawione normy i wycofuje stare, co do których użytkownicy mieli zastrzeżenia. Dzięki takim opiniom zrewidowano normy 17123-1 oraz 17123-5 w wersji angielskiej. Nie zostały one jeszcze przetłumaczone i przyjęte jako Polskie Normy.
Komparator pionowy zbudowany w Geodezyjnym Laboratorium Metrologicznym Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH w Krakowie służy do wyznaczenia poprawek kalibracyjnych precyzyjnych łat inwarowych, inżynierskich łat fiberglasowych i łat technicznych w zależności od zlecenia użytkownika. W referacie przedstawiono wyniki kalibracji wybranych typów łat kodowych określanych jako „inżynierskie”: składanych i jednolitych wykonanych z włókna szklanego przeznaczonych do niwelatorów Leica i Topcon oraz łat składanych drewnianych dedykowanych do niwelatorów Trimble DiNi. Na podstawie wyników kalibracji poddano analizie błędy występujące w różnych typach łat inżynierskich. W łatach składanych występują duże błędy podziału na stykach elementów dochodzące do 0,3 mm. Błędy te sumują się w ciągu niwelacyjnym w sytuacji, gdy odczyty wstecz i w przód wykonywane są na różnych segmentach łat, czyli w ciągu o dużej różnicy wysokości między reperami. Współczynniki skali dla poszczególnych odcinków łat różnią się znacznie między sobą. W pracy podjęto próbę oceny przydatności łat inżynierskich do pomiaru szczegółowej osnowy wysokościowej, z uwzględnieniem konfiguracji terenu, na którym ma być wykonywana niwelacja.