Analiza wspieranej przez rząd polityki ubezpieczeń plonów jabłek jako narzędzia kontroli ryzyka w Turcji z punktu widzenia producentów
Autor
Hasan Yilmaz
Strony
3–12
Słowa kluczowe
ubezpieczenia plonów, gospodarstwa produkujące jabłka, uczestnictwo w ubezpieczeniach, zarządzanie ryzykiem
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Ubezpieczenie rolnicze to jeden z możliwych środków zarządzania ryzykiem, które może wystąpić z powodu katastrof naturalnych, oraz sposób zapewnienia ciągłości produkcji w sektorze rolniczym. Niniejsze badanie przeprowadzono w celu oceny wyników polityki ubezpieczeń plonów (GSCIS) z punktu widzenia producentów oraz w celu określenia cech zarówno gospodarstw uczestniczących, jak i nieuczestniczących w systemie ubezpieczeń plonów wspieranym przez rząd w prowincji Isparta w Turcji. Dane używane w badaniu uzyskano od 77 producentów jabłek za pomocą kwestionariusza. Farmy wybrano losową metodą próbek, natomiast dane przeanalizowano testem chi-kwadrat, który zastosowano w celu sprawdzenia relacji między zmiennymi. Wyniki analiz pokazały, że istnieje istotna różnica między gospodarstwami uczestniczącymi i nieuczestniczącymi w GSCIS jeśli chodzi o status bezpieczeństwa społecznego, doświadczenie rolnika, członkowstwo w spółdzielni, poziom dochodu rolnego, status dochodu nierolniczego, status doradztwa rolniczego, korzystanie z Internetu, korzystanie z kredytów rolniczych, posiadanie traktorów, doświadczenie rolników w produkcji jabłek, kształt sadów jabłoniowych oraz odmiany hodowanych jabłek. Wnioski sugerują, że efektywne usługi dostawców ubezpieczeń zapewnią ciągłość uczestnictwa producentów w ubezpieczeniach rolniczych, a także uczestnictwo producentów, którzy jeszcze nie są uczestnikami tych ubezpieczeń. Producenci winni posiadać informacje oraz świadomość dotyczącą badań nad wspieranymi przez rząd ubezpieczeniami plonów.
Bioochrona drzew jabłoni wywołana mikoryzą abuskularną Glomus versiforme przed bliznowatością
Autor
Shoujun Yang, Zhonglan Zhang, Zhifen Zhang, Shuyi Shi
Strony
13–24
Słowa kluczowe
jabłoń, patogen, inokulacja, mechanizm ochronny
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Wiroid bliznowatości skórki jabłek (ASSVd) jest poważnym patogenem jabłek powodującym znaczne straty w ich produkcji. Obecnie stosuje się wiele opcji kontrolowania ASSVd w celu uzyskania odporności na chorobę, ale nie osiągnięto jeszcze pożądanych rezultatów. Niniejsze badanie przeprowadzono w latach 2010–2012 na polu doświadczalnym miasta Penglai, prowincja Shandong w Chinach (E 120°57’22”, N 370°38’33”) w celu zbadania, czy mikoryza abuskularna (AM) Glomus versiforme chroni jabłonie Red Fuji (Malus × domestica Borkh) przed wiroidem bliznowatości skórki jabłek. Jabłonie Red Fuji zaszczepiono Glomus versiforme a następnie badano mechanizm potencjalnej ochrony oraz porównano go z roślinami nieszczepionymi. Wykazano, że inokulacja Glomus versiforme istotnie zwiększyła szybkość kolonizacji korzeni oraz wyraźnie zmniejszyła procent ostrej choroby bliznowatości skórki jabłek. W porównaniu z roślinami nieszczepionymi, Glomus versiforme wyraźnie wzmagał stężenia całkowitego azotu i fosforu w liściach. Kolonizacja korzeni przez Glomus versiforme powodowała wzrost aktywności enzymatycznej związanej z mechanizmem obronnym, np. wzmożoną aktywność katalazy, peroksydazy askorbinianowej, chitynazy oraz glukanazy. Zaobserwowano istotne różnice w zawartości kwasów oraz plonie owoców w miarę kolonizowania korzeni jabłoni przez Glomus versiforme. Można więc wyciągnąć wniosek, że Glomus versiforme może być uważany za czynnik bio-kontroli chroniący jabłonie przed zakażeniem ASSVd.
Integrowana produkcja owoców wskazuje na potrzebę ograniczeń stosowania pestycydów. Celem badań było poszukiwanie alternatywnych technik redukujących liczebność szkodliwych roztoczy w 7 systemach jabłoni o koronach jednoprzewodnikowych i 3 wieloprzewodnikowych. Porównywano także liczebność przędziorków na odmianach Elstar i Jonagold, różniących się zwartością koron i omszeniem liści. W rozpinanych koronach wieloprzewodnikowym przędziorki składały więcej jaj, jednakże stadia ruchome przędziorków były liczniejsze w koronach jednoprzewodnikowych. Przypuszczalnie w koronach rozpinanych, dzięki lepszemu naświetleniu i obniżeniu wilgotności, liczebność przędziorków była silnie redukowana. W koronach jednoprzewodnikowych najmniejszą ilość przędziorków stwierdzono w typie V-Güttingen, a wieloprzewodnikowych w koronie Tatura trellis (2 przewodniki), wobec czego te formy koron powinny być szczególnie polecane do integrowanej i ekologicznej produkcji owoców.
Cebula siedmiolatka w uprawie jednorocznej na zbiór pęczkowy całych roślin powinna odznaczać się długa łodygą rzekomą, intensywnym wzrostem oraz wysoką wartością biologiczną. W doświadczeniu polowym oceniono plonowanie, jakość plonu oraz wartość odżywczą następujących odmian, charakteryzujących się wydłużoną łodygą rzekomą: Sprintesa, Parade, Performer, Ishikura Long White, Red Toga, Freedy i Totem. Kontrolę stanowiła odmiana Kroll, zalecana do uprawy wieloletniej na zbiór szczypioru. Rozsada produkowana w wielodoniczkach była sadzona na poletkach w dniach 19–22 kwietnia, zbiór zaś przeprowadzono 19–25 czerwca, gdy większość roślin posiadała średnicę łodygi rzekomej > 10 mm. Ocenie poddano wielkość uzyskanego plonu, cechy morfologiczne roślin oraz skład chemiczny. Większość badanych odmian wykazała przydatność do uprawy na zbiór pęczkowy całych roślin. Wyróżniającą się pod względem wielkości uzyskanego plonu, niskiej zawartości azotanów i – obok Sprintesy – długości łodygi rzekomej, okazała się odmiana Parade. Odmiana Kroll w uprawie tego rodzaju plonowała na podobnym poziomie jak Red Toga i Freedy istotnie niższym natomiast w porównaniu z pozostałymi odmianami w doświadczeniu. Rośliny tej odmiany charakteryzowały się krótką łodygą rzekomą, małą masą jednostkową, wysoką zawartością potasu i niską azotanów.
Badania nad wpływem podłoża oraz fosforanu monopotasowego na ukorzenianie oraz jakość doniczkowanych sadzonek truskawki
Autor
Waldemar Treder, Anna Tryngiel-Gać, Krzysztof Klamkowski
Strony
49–60
Słowa kluczowe
Fragaria × ananassa, materiał nasadzeniowy, uprawa bezglebowa, fosfor
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Truskawka jest rozmnażana wegetatywnie. Obecnie tradycyjne sadzonki „kopane”, pozyskiwane z mateczników polowych, są zastępowane sadzonkami doniczkowanymi, produkowanymi z rozetek liściowych ukorzenianych w podłożach bezglebowych. Rodzaj zastosowanego podłoża oraz nawożenie może mieć istotny wpływ na proces ukorzeniania. Celem prowadzonych badań była ocena wpływu zastosowanego podłoża oraz nawożenia fosforanem monopotasowym na ukorzenianie oraz jakość sadzonek truskawki pozyskiwanych z matecznika bezglebowego prowadzonego w szklarni. Rośliny mateczne odmiany ‘Elsanta’ posadzono do pojemników, a następnie ustawiono w szklarni na specjalnie skonstruowanym stelażu. Pojawiające się rozetki liściowe (sadzonki rozłogowe) były umieszczane (przypinane metalowym spinaczem) w mikrodoniczkach wypełnionych substratem torfowym lub kokosowym. Zastosowano cztery dawki fosforanu monopotasowego: 0, 0,22, 0,44, 0,66 g dm-3 podłoża. Sadzonki były ukorzeniane bez odcinania ich od roślin matecznych przez 7, 10 lub 14 dni. Wykazano istotny wpływ zastosowanego nawożenia na ukorzenianie sadzonek. W przypadku ukorzeniania trwającego 7 dni, największy przyrost masy korzeni stwierdzono po zastosowaniu fosforanu monopotasowego w dawce 0,44 lub 0,66 g dm-3 podłoża. Dla dłuższych okresów ukorzeniania (10 lub 14 dni) już najniższa zastosowana dawka (0,22 g dm-3) korzystnie wpłynęła na rozwój systemu korzeniowego. Nawożenie fosforanem monopotasowym miało także wpływ na wzrost sadzonek po przesadzeniu ich do większych pojemników. Sadzonki najlepszej jakości (o największej średnicy korony) uzyskano, stosując nawóz w dawce 0,44 lub 0,66 g dm-3 podłoża. Nie stwierdzono znaczącego wpływu zastosowanego podłoża na proces ukorzeniania sadzonek oraz ich dalszy wzrost.
Jedną z przyczyn obniżających estetyczny wygląd trawnika są choroby powodowane przez grzyby. Badania przeprowadzono w latach 2009–2010 na materiale siewnym 11 gatunków traw ozdobnych. W ciągu dwóch lat badań uzyskano 681 izolatów grzybów należących do 22 gatunków oraz form niezarodnikujących. Spośród grzybów patogenicznych dla traw, szczególnie w 2010 r., uzyskiwano gatunki z rodzaju Fusarium. Izolaty tych grzybów w tym roku badań stanowiły 29,94% wszystkich wyizolowanych kolonii. Często wyosabniano również kolonie Alternaria alternata, którego izolaty w 2009 i 2010 r. stanowiły odpowiednio 25,36 i 12,57% ogółu wyosobnień. Badania nad zdrowotnością traw ozdobnych przeprowadzone w warunkach polowych wykazały występowanie roślin z nekrozą korzeni i dolnych międzywęźli. Odsetek takich roślin wahał się od 12% dla Coix lacryma-jobi do 69% w przypadku Festuca ovina. Natomiast średnie wartości wskaźników chorobowych wynosiły od 2,6% w przypadku Coix lacryma-jobi do 39,6% dla Lagurus ovatus i różniły się istotnie. Z porażonych roślin uzyskiwano głównie gatunki z rodzaju Fusarium. Większość izolatów stanowił F. oxysporum, izolowano również gatunki: F. culmorum, F. crookwellense, F. graminearum, F. solani, F. avenaceum, F. sporotrichioides oraz Bipolaris sorokiniana i Exserohilum pedicellatum. Badania podatności siewek siedmiu gatunków traw ozdobnych na porażenie przez Fusarium culmorum nr 34 i F. equiseti nr 62 przeprowadzono w fitotronie. Analiza statystyczna wskaźników chorobowych dla roślin wyrosłych w kombinacji doświadczenia ze sztucznym zakażaniem podłoża przez wyżej wymienione szczepy w porównaniu z kontrolą wykazała istotne różnice u wszystkich badanych gatunków traw w przypadku F. culmorum i u 5 gatunków w kombinacji doświadczenia z F. equiseti. Szczep Fusarium culmorum nr. 34 okazał się najbardziej patogeniczny w stosunku do Festuca glauca (98,25%), natomiast F. equiseti nr 62 dla Phalaris canariensis (89,5%).
Ustalenie właściwości rozmiaru i kształtu moreli przy użyciu analizy wieloczynnikowej
Autor
Tomo Milošević, Nebojša Milošević, Ivan Glišić, Ivana S. Glišić
Strony
77–90
Słowa kluczowe
pomologiczne cechy owoców, analiza skupień, wydłużenie, analiza głównych składowych, Prunus armeniaca L.
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Wymiary owoców moreli, ich masa, rozmiar i kształt to najczęściej mierzone właściwości pomologiczne. Przy użyciu analizy wieloczynnikowej zbadano rozmiar i kształt owoców 13 odmian moreli (Prunus armeniaca L.) oraz obiecujących serbskich selekcji hodowanych w zachodniej Serbii. Z wyjątkiem odmian Harcot, T 7, Précoce de Tyrinthe, Roksana oraz Vera, owoce morele były szersze niż dłuższe, natomiast u wszystkich odmian i selekcji były szersze niż grubsze. Większość owoców odmian i/lub selekcji miała okrągły kształt. Średnia masa owocu i pestki, wskaźnik miąższu, średnia geometryczna średnica, masa jądra, sferyczność, format obrazu, powierzchnia oraz objętość wahały się odpowiednio: 37,09–81,60 g, 2,71–4,18 g, 91,93–96,46%, 41,76–65,08 mm, 0,60–1,17 g, 0,94–1,03, 95,04–108,09%, 55,13–133,77 cm2 oraz 38,31–145,10 cm3. Pod względem wszystkich ocenianych cech najwyższe noty uzyskała ‘Roksana’. Stwierdzono wysoką korelację między niektórymi cechami fizycznymi. Według 22 właściwości wyróżniono pięć grup. Zaobserwowano albo względną niezależność, albo ścisłą korelację między wskaźnikami oceny jakości owoców.
Różnice w strukturze zawiązków owoców dwóch uprawnych odmian jabłoni ze szczególnym uwzględnieniem cech decydujących o ich trwałości i jakości
Autor
Agata Konarska
Strony
91–105
Słowa kluczowe
zawiązki jabłek, skórka owoców, mikromorfologia, anatomia i ultrastruktura, kutykula, wosk epikutykularny, mikrospękania, związki fenolowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
‘Jonagold’ i ‘Szampion’ należą do zimowych odmian jabłoni, których owoce są przystosowane do długotrwałego przechowywania. Jednak owoce różnią się wyraźnie rodzajem powierzchni oraz tempem i ilością transpirowanej wody, co przekłada się na jakość owoców po wyjęciu z przechowalni oraz na długość życia jabłek na półce sklepowej. Większość cech odpowiedzialnych za jakość i trwałość owoców to cechy uwarunkowane genetycznie, rozwijające się w różnym czasie. Mikromorfologię, anatomię oraz ultrastrukturę 21-dniowych zawiązków owoców odmian ‘Jonagold’ i ‘Szampion’ badano za pomocą mikroskopii świetlnej oraz elektronowej: skaningowej i transmisyjnej. Szczególną uwagę zwrócono na cechy mające wpływ na jędrność oraz trwałość owoców. Stwierdzono, że zawiązki badanych odmian różniły się istotnie liczbą szparek i blizn włoskowych obecnych na jednostce powierzchni owocu, grubością pokładu hipodermy oraz jej ścian komórkowych, a także zawartością depozytów związków fenolowych. Na etapie zawiązka u obydwu odmian zaobserwowano następujące cechy mające związek ze wzrostem lub obniżeniem jędrności i trwałości owoców: wosk krystaliczny w postaci płytek, mikrospękania w kutykuli, szparki i blizny włoskowe oraz obecność związków fenolowych.
Wpływ metody uprawy na niektóre cechy wartości siewnej nasion szalotki (Allium cepa L. var. ascalonicum Backer)
Autor
Maria Tendaj, Marcela Krawiec, Salwina Palonka, Barbara Mysiak
Strony
107–115
Słowa kluczowe
nasiona szalotki, sadzenie cebul, sadzenie rozsady, masa 1000 nasion, zdolność kiełkowania, wigorowe testy
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W wielu krajach tradycyjna uprawa szalotki z cebul jest zastępowana uprawą z siewu nasion wprost na pole lub z sadzenia rozsady. Dostępność nasion o wysokich parametrach wartości siewnej jest warunkiem uprawy szalotki na większych powierzchniach. Jest to możliwe dzięki postępowi prac hodowlanych i wdrażaniu do uprawy nowych odmian, które wytwarzają nasiona. Z tego względu celem podjętych badań była ocena wartości siewnej nasion ustalonej odmiany ‘Toto’ przy ich pozyskiwaniu metodą sadzenia cebul (bulb-to-seed) i metodą bezwysadkową (seed-to-seed). Badania przeprowadzone w latach 2011–2012 obejmowały ocenę wartości siewnej nasion otrzymanych z jesiennego i wiosennego sadzenia cebul o średnicy 20–60 mm (4 wielkości co 10 mm) oraz z letnich terminów sadzenia rozsady (trzecia dekada lipca oraz pierwsza i trzecia dekada sierpnia). Jakość nasion oceniano z uwzględnieniem następujących parametrów: masy 1000 nasion, energii i zdolności kiełkowania, a także wigorowych testów wzrostowych (test wzrostu siewki i test szybkości wzrostu siewki). Metoda uprawy szalotki na nasiona miała duży wpływ na masę 1000 nasion, a niewielki na zdolność kiełkowania i wigor nasion. Dorodniejsze nasiona uzyskano z roślin uprawianych z sadzenia cebul (niezależnie od terminu ich sadzenie) w porównaniu z metodą sadzenia rozsady w letnich terminach. Średnica cebul użytych do sadzenia w jesiennym terminie okazała się istotnym czynnikiem dla masy 1000 nasion, energii kiełkowania oraz cech decydujących o wigorze nasion. Z tego terminu sadzenia cebul najlepszą jakością wyróżniały się nasiona uzyskane z dużych cebul o średnicy 40–60 mm, czego nie wykazano u nasion z wiosennego sadzenia cebul o takiej średnicy.
Bioróżnorodność hodowalnych mikroorganizmów zasiedlających nadziemne części Hypericum perforatum
Autor
Hanna Rekosz-Burlaga, Małgorzata Borys, Agata Goryluk-Salmonowicz
Strony
117–129
Słowa kluczowe
mikroorganizmy zasiedlające zioła, dziurawiec, endofity, epifity, właściwości fungistatyczne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W przeprowadzonych badaniach oceniono występowanie bakterii endofitycznych w tkankach części nadziemnych Hypericum perforatum oraz poznania bioróżnorodności wspólnoty mikroorganizmów zasiedlających fyllosferę dziurawca. Rośliny zebrano na terenie Polski trzykrotnie w sezonie wegetacyjnym. W ich częściach nadziemnych oznaczono obecność bakterii endofitycznych oraz liczebność wybranych grup drobnoustrojów zasiedlających fyllosferę. Wyizolowane endofity oraz dominujące epifity poddano badaniom w celu oznaczenia ich przynależności taksonomicznej, a następnie oceniono ich aktywność antagonistyczną w kierunku wybranych pleśni. Z endosfery dziurawca wyizolowano szczepy należące do dwóch gatunków: Alcaligenes faecalis i Bacillus licheniformis.W fyllosferze dziurawca liczebność Azotobakter sp. była bardzo niska, natomiast najliczniejszą grupą były kopiotrofy, nieco mniej liczną bakterie oligotroficzne, bakterie wyrosłe na podłożach Bunta i Roviry i Kinga B oraz pleśnie i drożdże. Wśród pleśni dominujących stwierdzono Cladosporium herbarum, C. cladosporioides oraz Alternaria consortialis, A. alternata, Clonostachys rosea f. catenulata (Gliocladium catenulatum), Scopulariopsis brevicaulis i Penicillium terrestre. Wśród fyllobakterii dominowały w fyllosferze: Burkholderia cepacia, Klebsiella pneumoniae, Acinetobacter baumannie, Pseudomonas fluorescens, P. putida Pantoea agglomerans, Paenibacillus polymyxa, Bacillus cereus, Rhodococcus sp. R. erythropolisCellulosimicrobium cellulans. Najszersze spektrum aktywności przeciwgrzybowej wobec testowanych pleśni stwierdzono dla szczepów Paenibacillus polymyxa, Pseudomonas putida oraz Pantoea agglomerans. P. polymyxa ograniczał wzrost ponad 82% badanych pleśni, P. agglomerans ponad 77%, a P. putida ponad 73%.
Wzrost i plonowanie drzew czereśni szczepionych na nowych biotypach (Prunus mahaleb (L.))
Autor
Aleksander Stachowiak, Sławomir Świerczyński, Marcin Kolasiński
Strony
131–143
Słowa kluczowe
antypka, nowe podkładki, odmiana, czereśnia, zróżnicowanie genetyczne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W latach 2011–2013 oceniono wzrostu i plonowania drzew czterech odmian czereśni: Burlat, Regina, Summit i Vanda. Wszystkie one rosły na nowych podkładkach antypki otrzymanych za pomocą sadzonek pędowych zielnych wyselekcjonowanych z populacji siewek niemieckiej antypki ‘Alpruma’ w porównaniu z siewkami czereśni ptasiej. Dodatkowo wykonano analizę zmienności genetycznej nowo badanych biotypów antypki. Największym polem przekroju poprzecznego pnia charakteryzowały się drzewa na podkładkach czereśni ptasiej oraz antypki nr 1, 4 i 5, a najmniejszym antypki nr 2, 6 i 3. Największą objętość korony uzyskały drzewa rosnące na czereśni ptasiej, a najmniejszą na antypkach nr 2 i 6. Największe korony tworzyły drzewa odmiany Burlat i Summit, a najmniejsze Regina i Vanda. Drzewa okulizowane na czereśni ptasiej miały owoce o trochę mniejszej wadze w porównaniu z podkładką antypki. Z odmian pod względem wagi owocu wyróżniały się Regina i Summit. Największą sumę plonów uzyskano z drzew okulizowanych na antypkach nr 6 i 2, najmniejszą na czereśni ptasiej, antypkach nr 1 i 4. Najbardziej plonotwórczą były odmiany Vanda i Summit. Najwyższy współczynnik intensywności plonowania uzyskano dla podkładek antypki nr 6, 2, 3 i 5. Dla czereśni ptasiej i antypki nr 1 uzyskano najmniejszą wartość badanego parametru. Z badanych odmian najlepsza była Vanda, a następnie Summit. Wykonana analiza profili elektroforetycznych metodą PCR-RAPD wykazała duże podobieństwo genetyczne pomiędzy antypkami nr 2 i 6 oraz duże zróżnicowanie pozostałych biotypów antypki pomiędzy sobą. Z sześciu przebadanych biotypów, antypki nr 2 i 6 okazały się najbardziej wartościowe. Drzewa czereśni na tych podkładkach najsłabiej rosły, zawiązywały stosunkowo dużo kwiatów i owoców oraz cechowały się największym współczynnikiem intensywności plonowania.
wyciągi roślinne, Taumetopoea pityocampa, wpływ larwobójczy, sosna, procent śmiertelności
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Korowódka pniówka Taumetopoea pityocampa (Denis i Schiffermüller) jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych insektów, które niszczą igłydrzew w leśnych rejonach Turcji. Chociaż stosowano różne metody zwalczania tego szkodnika lasów, to problem jest wciąż w znacznej mierze nierozwiązany. Celem niniejszego badania jest określenie larwobójczego wpływu wyciągów otrzymanych z sześciu różnych gatunków roślin, mianowicie Achillea wilhelmsii C. Koch, Nepeta meyeri Benth., Satureja hortensis L., Origanum onites L., O. rotundifolium Boiss., Tanacetum argyrophyllum (C. Koch) na 2., 3. i 4. stadium larw T. pityocampa w warunkach laboratoryjnych. Przetestowano toksyczność sześciu wyciągów roślinnych wobec 2., 3. i 4. stadium larwalnego T. pityocampa. Zastosowano 10 larw tego owada z 15 g świeżych (rocznych) igieł Pinus brutia umieszczonych na szalkach Petriego (głębokości 9 × 1,5 cm). Każdą dawkę rozpuszczono w acetonie. 0,25, 0,5 oraz 1 mg wyciągów roślinnych w 1 ml roztworu rozpylono na 2., 3., oraz 4. stadium larwalnym T. pityocampa na szalkach Petriego, co odpowiada 2,08, 4,16 i 8,33 mg·l-1 stężeń w powietrzu. Szalki przykryto pokrywką. Wszystkie testy przeprowadzono w temperaturze 26ºC (±2), przy wilgotności względnej 60% (±5) oraz przy 14/10 godz. fotoperiodzie światła dziennego/zaciemnienia. Śmiertelność larw określono po 24, 48 oraz 96 godzinach. Szalki Petriego ze sterylną wodą i acetonem były użyte jako kontrola. Wszystkie testy wykonano trzykrotnie. Wykazano, że sześć wyciągów roślinnych ma wpływ larwobójczy na 2., 3., oraz 4. stadium larwalne T. pityocampa w porównaniu z kontrolą. Te naturalnie występujące wyciągi roślinne mogą być użyteczne wzwalczaniu populacji larw.
Wzrost kamelii w podłożu z kompostu z łupin orzechów ziemnych o różnym stężeniu potasu
Autor
Ali Mohammadi Torkashvand, Behzad Kaviani
Strony
163–176
Słowa kluczowe
odpady rolnicze, roztwór Hoaglanda, rośliny ozdobne, doświadczenie doniczkowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Zarządzanie odpadami rolniczymi jest krokiem w kierunku zrównoważonego rolnictwa. Łuski orzechów ziemnych jako pozostałość po uprawie orzechów mają znaczną objętość i w formie kompostu mogą być używane jako dostępne źródła podłoża dla roślin ozdobnych. Doświadczenie czynnikowe na podstawie całkowicie rondomizowanych bloków przeprowadzono w celu zbadania wpływu kompostu z łusek orzechów ziemnych jako podłoża dla kamelii przy różnych stężeniach potasu. Doświadczenie objęło piętnaście zabiegów w trzech powtórzeniach oraz 45 poletek. Posadzone ukorzenione sadzonki kamelii podlewano dwa razy w tygodniu roztworem Hoaglanda. Po pięciu miesiącach dokonano pomiaru wskaźników wzrostu roślin, a także stężenia i poboru substancji odżywczych. Na podstawie wyników stwierdzono, że kompost z orzechów ziemnych zwiększa wskaźniki wzrostu w porównaniu z kontrolą. W odniesieniu do większości wskaźników wzrostu, rośliny wykazywały lepszą reakcję w przypadku 40% i ostatecznie 60% dodatku kompostu (% wag.). Wyniki wskazują na skuteczniejsze dostarczanie potasu potrzebnego do wzrostu roślin w przypadku kompostu z łusek orzechów ziemnych w porównaniu z kontrolą.
Beata Hasiów-Jaroszewska, Julia Minicka, Henryk Pospieszny
Strony
177–185
Słowa kluczowe
ochrona krzyżowa, PepMV, warianty wirusa
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Zjawisko ochrony krzyżowej (ang. cross-protection) zachodzi tylko pomiędzy izolatami pokrewnymi danego gatunku wirusa. Polega ono na celowym zakażeniu roślin bardzo łagodnym izolatem wirusa (izolat ochronny), aby chronić je przed innym, ostrym izolatem tego samego wirusa (izolat konkurencyjny). W prezentowanej pracy analizowano potencjał wykorzystania łagodnego izolatu (PepMV-P22) wirusa mozaiki pepino (Pepino mosaic virus, PepMV) do ochrony roślin pomidora przeciwko innym izolatom, powodującym zróżnicowane objawy na roślinach. Jako izolaty konkurencyjne wykorzystano: PepMV-P5-IY (żółtaczkowy), PepMV-P19 (nekrotyczny) oraz PepMV-P22 K67E (mutant nekrotyczny, różniący się jedynie pojedynczą mutacją od PepMV-P22). Zjawisko ochrony krzyżowej zachodziło efektywnie w przypadku wykorzystania PepMV-P22 przeciwko PepMV-P5-IY. W przypadku PepMV-P19 oraz PepMV-P22 K67E ochrona krzyżowa została przełamana, jednakże symptomy były mniej intensywne i pojawiły się później niż u roślin, u których nie stosowano ochrony krzyżowej. Ponadto analiza real-time PCR wykazała, że akumulacja wirusa w przypadku nekrotycznych wariantów była około 5–7 razy większa w porównaniu z łagodnym izolatem wirusa.
Ukorzenianie milinu amerykańskiego (Campsis radicans (L.) Seem.) w obecności auksyn
Autor
Marzena Parzymies, Marek Dąbski, Magdalena Pogorzelec, Danuta Kozak, Wojciech Durlak, Margot Dudkiewicz
Strony
187–196
Słowa kluczowe
korzenie, mikrorozmnażanie, kultury tkankowe, pasaż stymulacyjny
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Milin amerykański (Campsis radicans) to piękny krzew pnący, który rozmnażany jest wegetatywnie za pomocą sadzonek. Niewiele jest informacji dotyczących mikrorozmnażania tej pięknej rośliny. Przeprowadzono doświadczenia, których celem było uzyskanie ukorzenionych roślin milinu pochodzących z kultur tkankowych. Materiałem roślinnym były pędy uzyskane w drodze rozmnażania na pożywce Murashige i Skooga (MS), które wyłożono na pożywki uzupełnione auksynami: IAA, IBA i NAA. Pędy ukorzeniano in vitro lub sadzono w podłożu (torf + perlit 1 : 1 w/v). Zauważono, że Campsis radicans jest rośliną trudną do ukorzenienia w kulturach tkankowych. Nie stwierdzono żadnych korzeni in vitro. Zastosowanie pasażu stymulacyjnego na pożywce niezawierającej regulatorów wzrostu lub uzupełnionej IAA lub IBA w stężeniach 2,5–5 mg·dm-3 i ukorzenianie pędów bezpośrednio w podłożu pozwoliło na uzyskanie 100% ukorzenionych roślin.
Zmienność produkcji nektaru i pyłku w kwiatach podwójnie ulepszonych linii gorczycy białej oraz ich atrakcyjność dla pszczoły miodnej
Autor
Marzena Masierowska, Teresa Piętka
Strony
197–209
Słowa kluczowe
Sinapis alba L., nektar, pyłek, linie podwójnie ulepszone, intensywność oblotu kwiatów
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badania dotyczyły zmienności produkcji nektaru i pyłku w kwiatach 75 podwójnie ulepszonych linii gorczycy białej oraz odmiany wzorcowej ‘Nakielska’. Ponadto monitorowano intensywność odwiedzin owadów na kwiatach 19 linii. Stwierdzono, że masa i koncentracja produkowanego nektaru oraz całkowita masa cukrów wydzielonych w nektarze różniły się istotnie pomiędzy genotypami. Średnia masa nektaru z 10 kwiatów badanych linii wahała się od 2,3 do 24,4 mg, w porównaniu z 14,7 mg u ‘Nakielskiej’. Koncentracja nektaru dla większości linii przekroczyła 20%. U 52% badanych linii, dziesięć kwiatów wydzielało średnio powyżej 2 mg cukrów w nektarze. Średnia masa pyłku z 10 kwiatów wyniosła 1,2–12,0 mg, przy średniej dla ‘Nakielskiej’ 8,5 mg. Nie stwierdzono jednoznacznego wpływu genotypu na masę produkowanego pyłku. Badane linie nie różniły się istotnie atrakcyjnością dla odwiedzających je owadów. Wśród entomofauny dominowały pszczoły miodne (93% wszystkich owadów pracujących na kwiatach). Sekrecja nektaru w kwiatach linii podwójnie ulepszonych gorczycy białej jest porównywalna z odmianami konwencjonalnymi, które produkują jednak istotnie mniej pyłku.
W dwu kolejnych doświadczeniach wazonowych prowadzonych w fitotronie z sałatą odm. Królowa Majowych badano wpływ zimnobiałego światła fluorescencyjnego (FRS) przy PPFD 200 μmol·m-2·s-1 i światła LED o barwie czerwono-niebieskiej przy PPFD 200 i 800 μmol·m-2·s-1 na przebieg fotosyntezy, plon, powierzchnię liści, SLA, zawartość barwników asymilacyjnych, N-ogólnego i azotanów. Rośliny doświadczalne rosły w torfie wysokim zasilonym na początku doświadczenia pożywką Hoaglanda o pojedynczej koncentracji. Po 10 dniach od zapikowania roślin utworzono 4 serie doświadczalne różniące się formą N dodanego do podłoża w dawce 420 mg (2N): 1) pożywka Hoaglanda (kontrola), 2) Hoagl + 2N-NO3, 3) Hoagl + 2N-NH4, 4) Hoagl + 2N-NH4/NO3. Uzyskane wyniki wykazały, że plon liści sałaty przy świetle FRS był wyraźnie wyższy niż przy świetle LED o PPFD 200, a zwłaszcza 800 μmol·m-2·s-1. Liście spod światła FRS wykazywały istotnie cieńszą blaszkę liściową (SLA), niższą zawartość barwników, N- ogólnego i azotanów. Fotosynteza przebiegała intensywniej w świetle LED niż FRS. Zróżnicowane żywienie roślin N-NO3, N-NH4 i N-NH4/NO3 wywierało zbliżony wpływ na plonowanie i analizowane cechy liści niezależnie od rodzaju światła i poziomu napromienienia światłem LED. Lampy LED wydają się być obiecującym źródłem światła dla roślin, ale wymaga to jednak dalszych badań dotyczących dostosowania rozkładu spektralnego światła do ich wymagań.