POMNIKI PRZYRODY POWIATU SZAMOTULSKIEGO (WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE)
Autor
Wojciech Antkowiak, Anna Materak
Strony
5–23
Słowa kluczowe
pomnik przyrody, powiat szamotulski, ochrona przyrody
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki pierwszej w okresie powojennym inwentaryzacji pomników przyrody siedmiu gmin powiatu szamotulskiego: Duszniki, Kaźmierz, Obrzycko, Ostroróg, Pniewy, Szamotuły i Wronki. Łącznie zinwentaryzowano 114 pomników przyrody – pojedyncze drzewa stanowią 76,3% wszystkich pomników, a grupy drzew – 20,2%. Pomnikiem jest także stanowisko Osmunda regalis, grupa Pinus mugo oraz dwa głazy narzutowe. Łącznie zinwentaryzowano 384 drzewa 25 gatunków. W przypadku pojedynczych drzew uznanych za pomniki przyrody najliczniejszą grupę tworzą dęby szypułkowe (44 drzewa – 50,6%), a w grupach drzew zdecydowanie przeważają sosny pospolite (201 drzew – 67,7%). Najwięcej pomników występuje w lasach państwowych (57,9%) i parkach podworskich (21,9%). Znakowanych tabliczką POMNIK PRZYRODY jest 54% drzew w randze pomnika i 60,9% grup drzew, przy czym tylko co ósme drzewo grupowego pomnika ma tabliczkę informacyjną. Tabliczką oznakowano także jeden głaz narzutowy. Najokazalszym drzewem w badanym powiecie jest platan klonolistny z Pożarowa o obwodzie 7,15 m.
ZASOBY I WARUNKI WYSTĘPOWANIA CZEREŚNI PTASIEJ PRUNUS AVIUM (ROSACEAE) W WIELKOPOLSKIM PARKU NARODOWYM
Autor
Leszek Bednorz, Tomasz Kosiński, Aleksandra Ratajczak
Strony
25–30
Słowa kluczowe
czereśnia ptasia, ekologia, drzewa pomnikowe, ochrona zasobów genowych, Wielkopolski Park Narodowy
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W latach 2007-2008 przeprowadzono inwentaryzację czereśni ptasiej na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Zinwentaryzowano ogółem 1089 osobników tego gatunku, w 86 oddziałach leśnych. Wśród nich znalazło się 28 drzew pomnikowych; największe osiągnęło wysokość 30 m i obwód 197 cm. Warunki siedliskowe występowania Prunus avium na naturalnych stanowiskach w Wielkopolskim Parku Narodowym mają szeroki zakres. Czereśnia ptasia rośnie na glebach reprezentujących osiem typów – najczęściej na glebach płowych oraz rdzawych. Uwzględniając typologię siedlisk leśnych, stwierdzono, że najczęściej występuje na siedliskach lasu świeżego, lasu mieszanego świeżego oraz boru mieszanego świeżego. Czereśnia ptasia na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego ma również szeroką skalę fitocenotyczną. Ogółem odnotowano występowanie P. avium w płatach ośmiu zespołów leśnych – najczęściej w fitocenozach lasów dębowo-grabowych Galio sylvatici-Carpinetum, acidofilnych dąbrów Calamagrostio arundinaceae-Quercetum oraz borów mieszanych Querco roboris-Pinetum.
OCENA SKUTECZNOŚCI INOKULACJI PNIAKÓW SOSNOWYCH GRZYBEM PHLEBIOPSIS GIGANTEA (FR.) JÜLICH W DRZEWOSTANIE PIERWSZEJ GENERACJI NA GRUNCIE POROLNYM
Autor
Radosław Cieślak, Piotr Łakomy
Strony
31–36
Słowa kluczowe
Phlebiopsis gigantea, Heterobasidion annosum sensu stricto, zabezpieczanie pniaków, sosna zwyczajna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem badań była analiza zainfekowania pniaków sosnowych przez H. annosum sensu stricto oraz ich zasiedlenia przez H. annosum s. s. i P. gigantea w roku po inokulacji pniaków biopreparatem. Badania prowadzono w 40-letnim drzewostanie sosnowym rosnącym na gruncie porolnym, w którym założono dwie powierzchnie badawcze. Po trzebieży pniaki traktowano biopreparatem opartym na grzybie P. gigantea. Na pniakach nie stwierdzono owocników ani grzybni należących do H. annosum i P. gigantea. Analiza mikologiczna drewna pniakowego wykazała, że 64-72% pniaków było zasiedlone przez P. gigantea, a 14-17% przez H. annosum s. s. Grzybnie obu grzybów izolowano także z korzeni (34-42% zasiedlonych przez H. annosum s. s. i 21-31% przez P. gigantea). Badania potwierdzają zasadność wykonywania zabiegów biologicznej ochrony drzewostanów przez hubą korzeni w celu zmniejszania szkód wyrządzanych przez patogena.
RÓŻNORODNOŚĆ I ZNACZENIE OWADÓW W EKOSYSTEMACH LASÓW JODŁOWYCH ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO I ROZTOCZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO
Autor
Kazimierz Gądek
Strony
37–50
Słowa kluczowe
entomofauna, jodła, rezerwaty, lasy gospodarcze
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Praca zawiera wyniki wieloletnich badań nad bioróżnorodnością entomofauny jodły na terenie rezerwatów ścisłych i częściowych Świętokrzyskiego i Roztoczańskiego Parku Narodowego. Przeanalizowano strukturę gatunkową poszczególnych grup funkcjonalnych owadów, ich rolę w ekosystemie oraz wpływ na przebieg naturalnych procesów ekologicznych w środowisku w zależności od stanu zdrowotnego rośliny żywicielskiej. Określono stopień podobieństwa składu gatunkowego entomofauny występującej na analizowanych powierzchniach parków. Podkreślono wielką rolę biologiczną i naukową rezerwatów ścisłych funkcjonujących od wielu dziesiątków lat. Są one niezbędne do tworzenia właściwych warunków rozwoju i przetrwania cennych przyrodniczo gatunków owadów, będących rzadkością w faunie drzewostanów jodłowych na północno-wschodniej granicy obszaru naturalnego występowania jodły.
WYKORZYSTANIE RÓŻNYCH BIOTOPÓW LEŚNYCH PRZEZ DZIKA NA TERENIE OŚRODKA HODOWLI ZWIERZYNY „ZIELONKA”
Autor
Lesław Łabudzki, Grzegorz Górecki, Jacek Skubis, Marian Wlazełko
Strony
51–57
Słowa kluczowe
dzki, buchtowanie, siedlisko, transekt
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badania dotyczyły wykorzystywania w różnym stopniu odmiennych fragmentów biotopów w dużym kompleksie leśnym. Największa intensywność buchtowania na terenie Ośrodka Hodowli Zwierzyny „Zielonka” następowała w okresie od października do marca. Najczęściej odwiedzanymi siedliskami przez dziki były LMśw i Lśw. Dziki zazwyczaj buchtowały w drzewostanach III klasy wieku i starszych.
ANALIZA CHRONOLOGII WYPROSZEŃ DZIKÓW NA PODSTAWIE ODSTRZAŁU WARCHLAKÓW I PRZELATKÓW W OŚRODKU HODOWLI ZWIERZYNY „ZIELONKA” W LATACH 2005-2008
Autor
Lesław Łabudzki, Grzegorz Górecki, Jacek Skubis, Marian Wlazełko
Strony
59–66
Słowa kluczowe
dzik, warchlak, przelatek, żuchwa
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Analizując żuchwy 265 dzików, w tym 143 warchlaków i 122 przelatków pozyskanych w OHZ „Zielonka”, okazało się, iż wśród warchlaków łącznie największy procent wyproszeń wystąpił w marcu (43,3%), a następnie w lutym (23,8%), kwietniu (17,5%) oraz w styczniu (11,2%). Zdarzały się także wyproszenia w maju, czerwcu, a nawet w lipcu. Nieco odmienne relacje procentowe dotyczyły grupy przelatków.
WPŁYW MODYFIKACJI ŻYWICY FENOLOWEJ ALKILOREZORCYNAMI ORAZ H2O2 NA WŁAŚCIWOŚCI SKLEJEK
Autor
Dorota Dziurka, Janina Łęcka, Radosław Mirski
Strony
67–74
Słowa kluczowe
żywica PF, alkilorezorcyny, H2O2, sklejka
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy zbadano wpływ modyfikacji żywicy fenolowej alkilorezorcynami oraz H2O2 na właściwości sklejek iglastych oraz liściastych zaklejanych zmodyfikowanymi żywicami PF. Przeprowadzone badania wykazały, iż zastosowanie modyfikowanej alkilorezorcynami żywicy PF umożliwia wytworzenie sklejek o lepszych właściwościach, zwłaszcza jakości sklejenia, niż sklejka kontrolna prasowana w tych samych warunkach. Natomiast wprowadzenie H2O2 zarówno do czystej żywicy PF, jak i modyfikowanej alkilorezorcynami polepsza właściwości sklejek wskutek podwyższenia reaktywności i zwiększenia adhezji chemicznej żywicy do drewna. Zastosowane sposoby modyfikacji żywicy PF umożliwiają ponadto wytworzenie sklejek o bardzo dobrych właściwościach w czasie prasowania skróconym o 25%.
BADANIE DOKŁADNOŚCI WYKONANIA ELEMENTÓW PARKIETU LITEGO
Autor
Wiesław Zakrzewski, Grzegorz Pinkowski, Andrzej Krauss, Arkadiusz Rentz
Strony
75–89
Słowa kluczowe
parkiet lity, zdolność jakościowa, karty kontrolne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Przedmiotem badań była kontrola dokładności wykonania wymiarów długości i szerokości elementów parkietu litego przeprowadzona w warunkach przemysłowych. Pomiary przeprowadzono w fabryce parkietów w Biadkach. Wyniki badań opracowano z użyciem programu komputerowego STAT-9000 służącego do obliczania wskaźników zdolności jakościowej cp i cpk oraz do tworzenia kart kontrolnych x̄ − s Shewharta. Badanie zdolności jakościowej oraz stabilności utrzymania wymiarów w procesie produkcyjnym prowadzono w okresie pięciu tygodni kartami kontrolnymi w odniesieniu do wymagań PN-EN 13226. Na podstawie obserwacji wartości wskaźników cp i cpk proces oceniono jako zdolny jakościowo, aczkolwiek jeden raz wystąpił sygnał świadczący o jego rozregulowaniu (niestabilności). Poza tym na pięciu kartach kontrolnych powstały zjawiska typu trend i run.