ZMIANY W STANIE POSIADANIA DRÓG LEŚNYCH W PAŃSTWOWYM GOSPODARSTWIE LEŚNYM LASY PAŃSTWOWE
Autor
Andrzej Czerniak, Grzegorz Trzciński
Strony
55–64
Słowa kluczowe
drogi leśne, wskaźnik gęstości dróg, dojazdy pożarowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy było określenie stanu dróg leśnych posiadanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (PGL LP) oraz określenie zmian zachodzących w infrastrukturze drogowej na obszarach leśnych. Zestawiono dane uzyskane poprzez analizę inwentaryzacji dróg leśnych nadleśnictw według Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP). Obliczono wskaźniki gęstości dróg leśnych w nadleśnictwach według RDLP, a następnie przygotowano zestawienie dla RDLP. Przedstawiono analizy wskaźników gęstości oraz porównanie obecnego stanu z danymi z inwentaryzacji z 2007 roku. Analiza danych z 2015 roku wy-kazała, że w PGL LP funkcjonuje 106 639,7 km wewnętrznych dróg leśnych, które stanowią 62 226 pozycji inwentarzowych. Wskaźnik gęstości dróg leśnych w PGL LP wynosi ogólnie 15,28 m/ha, a dojazdów pożarowych – 7,15. Porównując długość wszystkich dróg w PGL LP z ewidencji SILP z 2015 roku z inwentaryzacją na 31.12.2006 roku (182 973 km), można stwierdzić, że w nadleśnictwach nastąpiła redukcja dróg o 76 333 km (41,7%).
Praca zawiera wyniki inwentaryzacji uszkodzeń buka w I klasie wieku, na terenie Nadleśnictwa Leśny Dwór w północnej Polsce. Badanie objęło 515 487 drzew w wieku 7–20 lat, rosnących na 5435 dwuarowych powierzchniach próbnych reprezentujących 1504,15 ha drzewostanów bukowych. Wykazano, że jelenie uszkodziły 33% drzewek bukowych. Liczba uszkodzonych drzewek była skorelowana z ich dostępnością dla jeleni (udział gatunku i liczba drzewek). Większość drzewostanów nadleśnictwa (67%) była uszkodzona w stopniu do 20%. Stwierdzono istotną różnicę między siłą oddziaływania jelenia pomiędzy obrębami nadleśnictwa.
Celem pracy było przedstawienie biosocjalnego zróżnicowania wzrostu i przyrostu sosen w drzewostanie ze względu na zajmowane stanowisko drzewa ustalone według kryteriów klasyfikacji Krafta. W drzewostanie sosnowym na siedlisku boru mieszanego świeżego założono 1-hektarową powierzchnię badawczą, na której rosły 402 sosny. Wszystkie drzewa zanumerowano. Z tablic liczb losowych wylosowano sześć stanowiących numery drzew przeznaczonych do ścięcia. Dla każdego, zgodnie z kryteriami klasyfikacji Krafta, bezpośrednio przed ścięciem określono stanowisko biosocjalne. Zróżnicowanie drzew zaprezentowano na podstawie retrospektywnej analizy ich wzrostu i przyrostu. Uzyskane wyniki kształtowania się z wiekiem wysokości, pierśnicy i miąższości oraz przyrostów tych cech u sześciu losowo wybranych sosen zasadniczo potwierdzają wcześniejsze badania. Cechy wymiarowe i przyrostowe były zróżnicowane ze względu na biosocjalną pozycję drzewa. Początkowo różnice były niewielkie i pogłębiały się z wiekiem. Kulminacje przyrostu wysokości i przyrostu pierśnicy nastąpiły we wczesnym okresie życia drzew. Krzywe wzrostu i przyrostu poszczególnych sosen krzyżowały się wielokrotnie zasadniczo do 70 roku ich życia. Największe różnice były w miąższości i jej przyroście. Kulminacja bieżącego przyrostu miąższości nastąpiła jedynie u drzewa reprezentującego drzewostan opanowany.
W pracy przedstawiono analizę smukłości 30-letniego niepielęgnowanego drzewostanu brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth.), rosnącego w warunkach siedliskowych boru mieszanego świeżego (BMśw). Materiał badawczy pochodził z trzech działek, będących częścią stałej powierzchni doświadczalnej Katedry Hodowli Lasu, założonej na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice. Badane brzozy brodawkowate charakteryzują się wysoką przeciętną smukłością wynoszącą, s = 1,31 [m/cm-1]. Stwierdzono, że smukłość jest skorelowania z niektórymi analizowanymi cechami biometrycznymi badanych drzew. Najsilniej związaną ze smukłością cechą jest pierśnica drzewa (d1,3) oraz szerokość korony (dk). Rosnące w niepielęgnowanym drzewostanie 30-letnie brzozy brodawkowate, ze względu na dużą smukłość są drzewami niestabilnymi, a przez to mogą być mniej odporne na szkodliwe działanie wiatru i śniegu.
ANALIZA PODAŻY I CEN DREWNA BUKOWEGO W POŁUDNIOWEJ POLSCE
Autor
Anna Kożuch, Jan Banaś, Stanisław Zięba, Krzysztof Adamowicz
Strony
87–96
Słowa kluczowe
rynek drzewny, podaż drewna bukowego, dynamika zmian cen
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem badań była analiza podaży oraz uzyskanych cen w ujęciu jakościowo-wymiarowym ze sprzedaży drewna bukowego, oferowanego przez nadleśnictwa Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie (RDLP) w latach 2005−2009 oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie w latach 2006−2011. Na rynek trafiało przeciętnie 212,6 tys. m³/rok drewna bukowego w RDLP Kraków oraz w RDLP Krosno 565,9 tys. m³/rok. W RDLP Kraków najwyższa podaż dotyczyła drewna wielkowymiarowego (51%), natomiast w RDLP Krosno średniowymiarowego (53%). W sprzedaży dominowało drewno klasy WD (60%). Największe obniżki cen drewna okleinowego (około 30%) wystąpiły w 2008 roku. Natomiast ceny większości sortymentów wzrastały do 2009 roku. Wartość sortymentów WA0 w 2009 roku uległa obniżeniu o około 9% w RDLP Kraków, a w RDLP Krosno aż o 26%. Obniżenie cen dotyczyło również sortymentów WB0, WC0 i WD. Wartość drewna średniowymiarowego wzrastała, również w okresie dekoniunktury.
Rachunkowość w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe realizowana jest przede wszystkim na poziomie nadleśnictw. Specyficzne uwarunkowania gospodarki leśnej, w tym swoisty monopol na produkcję i sprzedaż drewna w Polsce miały i mają wpływ na rozwiązania z zakresu rachunkowości realizowanej w nadleśnictwach. Aktualnie rachunkowość prowadzona w nadleśnictwach w zdecydowanej większości ogranicza się do systemu rachunkowości finansowej. Nadleśnictwa nie mają doświadczenia w systematycznym stosowaniu rozwiązań z zakresu rachunkowości zarządczej. Kadra menedżerska na poziomie nadleśnictw oraz dyrekcji regionalnych sygnalizuje zapotrzebowanie na informacje wykraczające poza dotychczasowy model systemu rachunkowości nadleśnictw
MASA I GĘSTOŚĆ ŚREDNIOWYMIAROWEGO SUROWCA SOSNOWEGO POZYSKANEGO Z WYBRANYCH DRZEWOSTANÓW LEŚNEGO ZAKŁADU DOŚWIADCZALNEGO W MUROWANEJ GOŚLINIE
Autor
Arkadiusz Tomczak, Marcin Jakubowski, Tomasz Jelonek, Radosław Wąsik, Witold Grzywiński
Strony
105–112
Słowa kluczowe
gęstość drewna świeżego, transport drewna, ścięte drzewo
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem przeprowadzonej analizy było określenie masy średniowymiarowego surowca sosnowego w stanie świeżym. Badania przeprowadzono na materiale pozyskanym w czterech drzewostanach. Dwa z nich wyrosły na siedliskowym typie lasu boru mieszanego świeżego (w wieku 45 i 56 lat) i dwa – na lesie mieszanym świeżym (47 i 55 lat). Na każdej powierzchni wyznaczono po 30 drzew modelowych, spośród przeznaczonych do wycięcia zgodnie z planowymi zabiegami pielęgnacyjnymi. Przeciętna masa jednego wałka o długości 2,5 m wahała się od 26,3 do 44,0 kg – średnio 33,9 kg. W sumie pozyskano 21,68 m3 surowca o łącznej masie 21 222,4 kg. W przeliczeniu na 1 m3 masę surowca oceniono na 979 kg. Stosunek gęstości rzeczywistej (979 kg/m3) do tabelarycznej (740 kg/m3) wyniósł 1,3:1. Rzeczywista masa surowca jest więc o około 30% wyższa od masy, którą można wyszacować na podstawie tabelarycznej gęstości drewna opracowanej na potrzeby transportu drogowego. Na przekroju podłużnym pnia masa surowca maleje, co jest efektem średnicy pnia zmniejszającej się wraz z wysokością, natomiast rośnie gęstość surowca. Prawdopodobnie wzrost gęstości jest wynikiem zmian w porowatości i wilgotności drewna oraz zmian w masie i właściwościach kory
Przedstawiona praca jest próbą analizy wybranych drzewostanów sosnowych znajdujących się w dwu różnych krainach przyrodniczo-leśnych, a mianowicie Krainie Bałtyckiej (I) i Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej (III). Celem jest odpowiedź na pytanie: jak warunki geograficzne i klimatyczne wpływają na kształtowanie się struktury drzewostanów sosnowych w obu krainach oraz na tle całego kraju z uwzględnieniem wcześniej przeprowadzanych badań nad przestrzennym zróżnicowaniem wzrostu sosny zwyczajnej. Drzewostany badawcze wybrano w sposób umożliwiający charakterystykę porównawczą na podstawie nakładających się cech związanych z wiekiem, siedliskiem, zadrzewieniem oraz dominującym udziałem sosny zwyczajnej.