ZASTOSOWANIE BADAŃ DYLATOMETRYCZNYCH (DMT) DO OSZACOWANIA SKŁADU GRANULOMETRYCZNEGO GRUNTÓW
Autor
Simon Rabarijoely, Bartosz Kurowski
Strony
11–23
Słowa kluczowe
klasyfikacja gruntów, badania DMT, interpretacja wyników, nomogram klasyfikacyjny
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono sposób wykorzystania badań dylatometrycznych (DMT) w określaniu składu granulometrycznego gruntów. Sposób ten opracowano na podstawie interpretacji wyników badań DMT z Kampusu SGGW, warszawskiego osiedla Stegny i II linii warszawskiego metra. Wyniki badań DMT porównano z określeniem zawartości procentowej frakcji otrzymanych z badań laboratoryjnych, które interpretowano zgodnie z normami PN-86/B-02480, PN-EN ISO 14688-1 i PN-EN ISO 14688-2. Efektem porównania jest propozycja autorskiej klasyfikacji i nomogramu, które mogą być wykorzystane do rozpoznania rodzaju gruntu na podstawie badań DMT.
ANALIZA SKUTKÓW WDROŻENIA SPECUSTAWY JAKO PROCEDURY PRZYGOTOWANIA INWESTYCJI DROGOWYCH W POLSCE
Autor
Mieczysław Połoński, Katarzyna Zawadewicz
Strony
25–34
Słowa kluczowe
specustawa drogowa, inwestycje drogowe, przygotowanie inwestycji, proces inwestycyjny, prawo budowlane
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej uzyskano dostęp do znacznych środków finansowych, m.in. na rozbudowę infrastruktury drogowej. Jedną z barier ograniczających wykorzystanie tych środków są procedury prawne związane z przygotowaniem i realizacją tych inwestycji. W celu usprawnienia procesu inwestycyjnego w tym zakresie Sejm uchwalił specjalny akt prawny nazywany popularnie specustawą drogową. Wszedł on w życie w 2003 roku i będzie obowiązywał do 2023 roku. Ponieważ akt ten obowiązuje już ponad 10 lat, w artykule przeanalizowano skutki jego działania, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Stwierdzono, że ustawa jest niezbędnym narzędziem prawnym do szybkiej realizacji sieci dróg w Polsce. Jest ona chętnie, skutecznie oraz maksymalnie wykorzystywana w procesie przygotowania i realizacji tych inwestycji. Kumulacja kilku postępowań administracyjnych w jednym daje inwestorom wiele możliwości prawnych sprawnej i szybkiej realizacji tych obiektów. Jednak zawarte w niej uproszczenia proceduralne podnoszą ryzyko popełnienia błędu, powodującego trudne do odwrócenia skutki zarówno techniczne, jak i prawne. Głównymi problemami przy stosowaniu specustawy jest wysokość wypłacanych odszkodowań za przejęte tereny oraz próby wywłaszczenie ponad zakres niezbędny i konieczny dla realizacji planowanej inwestycji drogowej.
MOŻLIWOŚCI ZAGOSPODAROWANIA LOTNEGO POPIOŁU Z TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA KOMUNALNYCH OSADÓW ŚCIEKOWYCH W ZAWIESINACH TWARDNIEJĄCYCH
Autor
Paweł Falaciński, Łukasz Szarek
Strony
35–42
Słowa kluczowe
zawiesina twardniejąca, lotny popiół z termicznego przekształcania komunalnych osadów ściekowych
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W 2014 roku wytworzono 556 tys. ton s.m. komunalnych osadów ściekowych. Jest to pochodna rozwoju cywilizacyjnego Polski i budowy nowoczesnych oczyszczalni ścieków. Zaostrzające się przepisy oraz założone strategiczne cele gospodarki ściekowej determinują rozwój nowoczesnych metod przekształcania osadów ściekowych – technik termicznych. W wyniku takich działań ilość powstałych lotnych popiołów po spaleniu komunalnych osadów ściekowych znacząco rośnie. Trwają intensywne prace nad możliwością bezpiecznego dla środowiska zagospodarowania tego typu odpadu. Artykuł prezentuje wyniki badań podstawowych parametrów technologicznych zawiesin twardniejących z dodatkiem lotnego popiołu z termicznego przekształcania komunalnych osadów ściekowych. Na tej podstawie analizowano przydatność projektowanych zawiesin twardniejących pod kątem możliwości ich zastosowania w realizacji przesłon przeciwfiltracyjnych w wałach przeciwpowodziowych.
WYMYWANIE WYBRANYCH METALI CIĘŻKICH Z BETONÓW ZAWIERAJĄCYCH POPIÓŁ Z TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH
Autor
Piotr Wichowski, Gabriela Rutkowska, Piotr Nowak
Strony
43–51
Słowa kluczowe
popiół uzyskany z termicznego przekształcania osadów ściekowych, metale ciężkie, wymywanie
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem pracy było określenie wartości wymywania wybranych metali ciężkich z betonów zwykłych klasy C16/20, zawierających 15% popiołów lotnych pochodzących z termicznego przekształcania osadów ściekowych w stosunku do obliczonej ilości cementu. Próbki betonów rozdrobniono na frakcje poniżej 4 oraz poniżej 1 mm, które następnie poddano wymywaniu, a w powstałym eluacie oznaczono zawartość Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn, As, Sb oraz Se. Stwierdzone stężenia metali są znacznie poniżej wartości maksymalnych, określonych w wymogach, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, a także granicznych wartości wymywania wymaganych przy dopuszczaniu odpadów obojętnych do składowania. Na tej podstawie stwierdzono, że migracja metali ciężkich z betonów z dodatkiem popiołów do środowiska wodnego jest nieznaczna i nie powinna stanowić istotnego problemu. Badania wymagają jednak kontynuacji dla różnych klas i rodzajów betonu oraz zróżnicowanych warunków wymywania.
PARKI ROZRYWKI W BAGDADZIE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH OBIEKTÓW
Autor
Margot Dudkiewicz, Bairam S. Ismael, Rad O. Mahmod
Strony
53–63
Słowa kluczowe
Irak, Bagdad, sztuka Islamu, parki rozrywki, Zawraa Park, Bagdad Island
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W niniejszej pracy autorzy prezentują wyniki szczegółowych inwentaryzacji dendrologicznych i ogólnych inwentaryzacji architektonicznych w dwóch największych, wpółczesnych obiektach zieleni miejskiej w Bagdadzie – Zawraa Park i Bagdad Island. Autorzy omawiają dwa założenia parkowe, opisując ich historię, kompozycję i zastosowaną roślinność. Istotną rolę w tych ogrodach, ze względu na panujące upały, odgrywa woda – w kanałach, fontannach i efektownych kaskadach. Pergole i rozłożyste drzewa dostarczają tak ważnego w tym klimacie cienia. W parkach rosną barwne i pachnące rośliny, takie jak: cyprysy, drzewa pomarańczowe, granaty, oleandry, hibiskusy, jaśmin, mirt, róże, malwy, lilie afrykańskie, lilie wodne, glicynie, palmy, magnolie. Wyposażenie i mała architektura parków jest różnorodna w doborze materiałów, faktur i kolorów. Współczesna islamska architektura krajobrazu nadal czerpie ze swojego dziedzictwa, szukając jednocześnie nowych form.
PARKI TEMATYCZNE NA MIEJSKICH TERENACH POKOPALNIANYCH SOSNOWCA I ZIELONEJ GÓRY
Autor
Monika E. Drozdek, Andrzej Greinert, Jakub Kostecki, Agnieszka Tokarska-Osyczka, Róża Wasylewicz
Strony
65–77
Słowa kluczowe
tereny poprzemysłowe, deindustrializacja, rewitalizacja, tereny zieleni
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy ukazano możliwości zagospodarowania terenów pokopalnianych w dwóch polskich miastach średniej wielkości – Sosnowcu i Zielonej Górze. Teren w Sosnowcu obejmuje część dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Niwka”, natomiast w Zielonej Górze – dawnej cegielni „Krośnieńska” i kopalni węgla brunatnego, działających w ramach Consolidierte Grünberger Gruben. Współcześnie tereny te są nieużytkami, o silnie zdegradowanej powierzchni ziemi. Autorzy artykułu zaproponowali wobec nich zagospodarowanie parkowe, z pozostawieniem elementów ich przeszłości przemysłowej. Tym samym, poza rekreacją i wypoczynkiem, obszary te nabiorą cech ciekawych, unikatowych parków tematycznych nawiązujących do przemysłowej historii miast.
ZASTOSOWANIE MODELU SWMM DO OBLICZENIA PRZEPŁYWÓW I ICH REDUKCJI PRZEZ ZBIORNIKI NA OBSZARZE LOTNISKA CHOPINA
Autor
Mariusz Barszcz
Strony
79–91
Słowa kluczowe
port lotniczy, model SWMM, proces opad – odpływ, zbiorniki retencyjne, redukcja przepływów
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy omówiono system retencji wód opadowych na obszarze portu lotniczego Chopina w Warszawie. Opisano adaptację modelu Storm Water Management Model (SWMM) dla badanej zlewni cząstkowej Potoku Służewieckiego. Przedstawiono wyniki kalibracji i weryfikacji modelu, które przeprowadzono na podstawie pomierzonych opadów i przepływów, jak również poziomów wody w zbiorniku retencyjnym oraz przed/ za zastawkami współpracującymi ze zbiornikami. Model SWMM zastosowano do obliczenia przepływów o prawdopodobieństwach przekroczenia 50, 20 i 10%, a następnie do oceny redukcji tych przepływów przez zbiorniki na obszarze portu lotniczego. Stopień redukcji przepływów wynosił od 76,4 do 77,1%.
PRZEBIEG I CHARAKTER ZJAWISK LODOWYCH NA WYBRANYCH ODCINKACH RZEK PRZYMORZA O WYSOKIM STOPNIU ANTROPOPRESJI NA TLE ZMIAN KLIMATYCZNYCH ZACHODZĄCYCH W STREFIE BRZEGOWEJ BAŁTYKU
Autor
Jan T. Łukaszewicz
Strony
93–113
Słowa kluczowe
zlodzenie, pokrywa lodowa, temperatura, przepływ, zmiany klimatyczne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Artykuł przedstawia charakterystykę częstości występowania oraz przebiegu i zmienności zjawisk lodowych na wybranych odcinkach rzek Przymorza, charakteryzujących się wysokim stopniem antropopresji. W pracy wzięto pod uwagę także zmienność form zjawisk lodowych występujących na rzekach, uwzględniając strukturę i rodzaj lodu, jaki występował w poszczególnych fazach zlodzenia tych rzek. Przy analizie zmienności zjawisk lodowych uwzględniono szereg czynników, m.in. położenie odcinka rzeki, na którym prowadzono obserwacje, przepływ wody w profilu rzecznym, zmienność temperatury wody w okresie zimowym i jej wpływ na liczbę dni ze zjawiskami lodowymi na rzekach oraz zmienność temperatury powietrza w okresie zimowym i chłodnym półroczu roku hydrologicznego, czyli główne czynniki warunkujące powstawanie zjawisk lodowych na rzekach. W pracy uwzględniono także przebieg cyrkulacji atmosferycznej, która warunkuje przebieg temperatury powietrza. Do opisania tych zmian wykorzystano wskaźnik oscylacji północnoatlantyckiej (NAO).