SKŁAD TKANKOWY TUSZEK I JAKOŚĆ MIĘSA KACZEK Z OJCOWSKIEGO RODU ZARODOWEGO
Autor
Marek Adamski
Strony
3–12
Słowa kluczowe
kaczka, mięso, skład chemiczny, skład tkankowy
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Określono wydajność rzeźną, skład tkankowy i jakość mięsa tuszek kaczek z rodu zarodowego A44 w 8. oraz 9. tygodniu odchowu. Kaczory i kaczki A44 w 8. i 9. tygodniu życia cechowała duża wydajność rzeźna (68,0 i 67,6%) oraz dobre umięśnienie piersi (17,3 i 18,5%). Natomiast udział skóry z tłuszczem podskórnym i masa tłuszczu sadełkowego zwiększyła się nieznacznie (o 0,9% i 4,1 g). Odczyny pH mięśni piersiowych i nóg zarówno w 8. jak i 9. tygodniu odchowu przyjmowały wartości od 5,60 do 6,30. Na podstawie wartości pH stwierdzono, że u kaczorów i kaczek A44 nie wystąpiły wady mięsa typu PSE oraz DFD. Mięśnie piersiowe kaczek cechował większy udział białka niż mięśnie nóg. Wraz z wiekiem kaczek odsetek białka w mięśniach piersiowych i nóg zwiększał się, a tłuszczu malał. W 8. tygodniu odchowu mniej tłuszczu stwierdzono w mięśniach piersiowych u kaczorów niż u kaczek.
WPŁYW POCHODZENIA I PŁCI NA WYNIKI ODCHOWU KACZEK Z DWÓCH OJCOWSKICH RODÓW ZARODOWYCH
Autor
Marek Adamski, Zenon Bernacki, Joanna Kuźniacka
Strony
13–28
Słowa kluczowe
kaczka, mięso, odchów, ród
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Oceniono i porównano kaczory i kaczki rzeźne, odchowywane do 7. tygodnia życia, z dwóch ojcowskich rodów zarodowych A44 i A55, użytkowanych w Polsce. Ptaki obojga płci z rodu A44 w 7. tygodniu odchowu ważyły średnio 2884 g, a z rodu A55 2887 g. Spożycie paszy przez jedną kaczkę z rodu A44 i A55 wynosiło do 7. tygodnia odchowu 9,51 i 9,50 kg. Wskaźniki efektywności odchowu 7-tygodniowych kaczorów i kaczek z obu rodów były duże i przekraczały 500 punktów. Ptaki obojga płci z rodu A44 wyróżniała większa wydajność rzeźna (67,7%), w porównaniu z kaczkami z rodu A55. Procentowy udział mięśni piersiowych u kaczorów i kaczek z obu rodów był podobny, natomiast udział mięśni nóg (13,6%) był istotnie większy u ptaków z rodu A55. Kaczory z obu rodów miały większa masę tłuszczu sadełkowego i podrobów niż kaczki. Jakość mięsa, wyrażona odczynem pH mięśni piersiowych i nóg, kaczek z rodu A55 była lepsza w porównaniu z A44.
STĘŻENIE Na, Ca, P NIEORGANICZNEGO I Mg W TKANCE KOSTNEJ ŻUCHWY KOZŁÓW GATUNKU SARNA (Capreolus capreolus L., 1758) POCHODZĄCYCH Z WYBRANYCH SIEDLISK POMORZA ZACHODNIEGO
Autor
Stanisław Baranow-Baranowski, Piotr Baranowski, Wiesława Klata
Strony
29–38
Słowa kluczowe
makroelementy, sarna, środowisko, tkanka kostna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Porównano stężenia Na, Ca, P nieorganicznego i Mg w tkance kostnej żuchwy rogaczy gatunku sarna (Capreolus capreolus L., 1758) „ekologicznej populacji polnej” pochodzących z północnego, centralnego i południowego rejonu Pomorza Zachodniego. Badania przeprowadzono w tym samym roku na tkance kostnej 109 rogaczy. Stwierdzono najwyższe średnie stężenie popiołu w 1 g suchej masy tkanki kostnej rogaczy z rejonu centralnego (0,36 g ± 0,04), najwyższe średnie stężenie wapnia (62,8 mmol·l–1 ± 7,8), najniższe stężenie magnezu (18,2 mmol·l–1 ± 1,9) i najwyższy stosunek wapnia do magnezu (3,49 ± 0,58) w tkance kostnej żuchwy rogaczy z północy. Wykazano, że zasobność tkanki kostnej żuchwy rogaczy sarny w badane makroelementy zależy od regionu Pomorza Zachodniego.
ZDOLNOŚĆ OPASOWA BUHAJKÓW CZARNO-BIAŁYCH ŻYWIONYCH W KOŃCOWEJ FAZIE OPASU DAWKĄ O OBNIŻONYM POZIOMIE ENERGII
Autor
Ryszard Chaberski, Adam Oler
Strony
39–48
Słowa kluczowe
buhajki, dawka, opas, zdolność opasowa
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Analizowano wpływ obniżenia wartości energetycznej dawki pokarmowej do poziomu 80% potrzeb bytowych w okresie ostatnich 64 i 50 dni opasu młodych buhajków cb x hf na zdolność opasową. Stwierdzono, że zmiana dawki pokarmowej spowodowała zmniejszenie przyrostów dobowych w okresie jej stosowania, ale nie wpłynęła na istotne zmniejszenie przyrostów w całym okresie opasu. Nie stwierdzono istotnego wpływu zmienionej dawki na wykorzystanie białka i energii na 1 kg przyrostu. Zwierzęta opasane do wyższej masy ciała pobrały więcej składników pokarmowych niż zwierzęta opasane do niższej masy.
Przeprowadzone doświadczenie miało na celu wykazanie skutków wywołania rui u młodych loszek preparatami Serodin i Dinolityc. Badania przeprowadzono w fermie przemysłowego tuczu świń na 188 loszkach mieszańcowych [wielka biała polska x polska biała zwisłoucha] o masie ciała 100-110 kg i wieku 5,5-6 miesięcy. Zwierzęta te podzielono na trzy grupy, z których jedna była kontrolną, a dwie doświadczalnymi. Czynnikiem różnicującym grupy doświadczalne były wcześniej wymienione preparaty podawane młodym loszkom w postaci iniekcji jednorazowo w grupie II(Serodin) i dwa razy w grupie III (Dynolityc, Serodin). Po wprowadzeniu loszek do stada podstawowego dokonano ich oceny pod względem użytkowości rozpłodowej i odchowu prosiąt do drugiego oproszenia. Uzyskane wyniki dowiodły, że indukowanie rui u młodych loszek w dużej fermie ułatwia formowanie grup technologicznych loch w fazie krycia i ciąży i powoduje, że większa liczba loch, u których indukowano ruję, pozostaje w stadzie podstawowym do trzeciego cyklu rozpłodowego. Jednak największą wartością wskaźnika plenności gospodarczej charakteryzowały się lochy, u których nie indukowano rui.
ZAWARTOŚĆ WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W TKANCE MIĘŚNIOWEJ, WĄTROBIE I NERKACH KOŹLĄT RASY BIAŁEJ USZLACHETNIONEJ
Autor
Elżbieta Horoszewicz, Roman Niedziółka, Krystyna Pieniak-Lendzion
Strony
57–62
Słowa kluczowe
koziołek, nerki, poziom metali, tkanka mięśniowa, wątroba
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badaniami objęto grupę 20 koziołków rasy białej uszlachetnionej. Oceniono stężenie wybranych pierwiastków w tkance mięśniowej, wątrobie i nerkach koziołków ubijanych w wieku 90 i 150 dni. Zawartość Fe, Ca, Mn, Zn oraz Pb w tkankach oznaczono metodą spektrofotometrycznej absorpcji atomowej (AAS). W tkance mięśniowej koziołków z grupy II stwierdzono istotnie większą zawartość cynku i żelaza (Zn-52,583 i Fe-22,233 mg·kg-1). Wątroba koziołków z grupy I zawierała istotnie mniej manganu (Mn-2,847 mg·kg-1). Zaobserwowano wyższy poziom oznaczanych pierwiastków w nerkach koźląt 150 dniowych niż u 90 dniowych. Uzyskane wyniki nie przekraczały jednak dopuszczalnych norm.
OCENA WARTOŚCI RZEŹNEJ BUHAJKÓW MIESZAŃCÓW POCHODZĄCYCH Z OPASU INTENSYWNEGO
Autor
Barbara Durnaś, Henryk Kamieniecki, Kazimierz Lachowicz, Renata Pilarczyk, Jerzy Wójcik
Strony
63–70
Słowa kluczowe
buhajki mięsne, mieszańce, ocena jakości, wartość rzeźna, wymiary tuszy, wyniki dysekcji
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Materiał doświadczalny stanowiły trzy grupy buhajków po matkach mieszańcach o 50% udziale genów rasy czarno-białej (cb) i 50% udziale genów rasy red angus oraz po ojcach trzech ras mięsnych: limousin, red angus i salers. Po uboju tusze buhajów zostały ocenione według klasyfikacji EUROP pod względem umięśnienia i otłuszczenia. Ciepłe półtusze zważono i poddano pomiarom. Prawe półtusze zostały poddane dysekcji. Tusze zostały zakwalifikowane w większości przypadków do klasy umięśnienia U i otłuszczenia 2. Buhajki wszystkich analizowanych grup genotypowych charakteryzowały się podobną wartością rzeźną, a uzyskane różnice były nieznaczne i większości przypadków okazały się statystycznie nieistotne.
Badania przeprowadzono na 480 kaczkach Pekin z rodów ojcowskich A44, A55 oraz matecznych P66 i P77. Ptaki utrzymywano w pomieszczeniu zamkniętym na rusztach i żywiono mieszankami treściwymi ad libitum. Kaczki ocenianych rodów cechowała duża masa ciała. W 9. tygodniu życia kaczory ważyły powyżej 3 kg, a kaczki 2,85 kg. Spożycie paszy przez jedną kaczkę do 9. tygodnia wynosiło od 11,9 do 13,6 kg, a zużycie na jeden kg masy ciała od 3,8 do 4,1 kg. Wydajność rzeźna wynosiła od 66,2 do 70,1% i była wyższa u kaczek niż kaczorów. Procentowy udział mięśni piersiowych i nóg w tuszkach zwiększał się wraz z wiekiem wynosząc w 9. tygodniu życia od 24,8 do 28,0%. Udział skóry z tłuszczem podskórnym stanowił od 21,3 do 28,9% tuszki i w obrębie każdego rodu był zwykle większy u kaczek.
WPŁYW DODATKU PASZOWEGO DIAMOND V XP YEAST CULTURE NA PRODUKCJĘ I SKŁAD MLEKA KRÓW
Autor
Krzysztof Białoń, Stefania Kina, Adolf Korniewicz, Daniel Korniewicz
Strony
81–94
Słowa kluczowe
Diamond V XP, krowy mleczne, składniki mleka, wskaźniki biochemiczne krwi
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Preparat Diamond V XP uzyskiwany jest w procesie fermentacji ziarna zbóż z użyciem drożdży Saccharomyces cerevisiae. Materiał badawczy stanowiło 60 krów rasy czarno-białej z udziałem 70-90% genów HF utrzymywanych w oborze uwięziowej na stanowiskach słanych słomą. Ogólną liczbę krów przydzielono losowo do 2 grup metodą analogów. Przez cały rok w żywieniu wszystkich krów stosowane były te same pasze. Krowom grupy doświadczalnej dodatkowo podawano indywidualnie preparat Diamond V XP – 60 gּosob.-1ּdzień-1 w okresie zasuszenia i 100 gּosob.-1ּdzień-1 w okresie laktacji. Co miesiąc w okresie pełnej 305 dniowej laktacji kontrolowano wydajność mleczną i skład mleka. U krów otrzymujących dodatek Diamondu V XP uzyskano większą o 3,7 kg dobową produkcją mleka w okresie pierwszych trzech miesięcy laktacji. Wydajność mleka za okres 305 dni laktacji wyniosła 9976 kg mleka i była o 686 kg większa w stosunku do grupy kontrolnej. Nie stwierdzono wpływu Diamondu na zawartość podstawowych składników mleka. Zwiększyła się w okresie pierwszych dwóch miesięcy laktacji zawartość składników mineralnych w mleku oraz w surowicy krwi.
CHARAKTERYSTYKA STRUKTURY GENETYCZNEJ STADA BYDŁA CZARNO-BIAŁEGO NA PODSTAWIE POLIMORFIZMU W GENIE LEPTYNY
Autor
Hanna Kulig
Strony
95–106
Słowa kluczowe
gen leptyny, polimorfizm, struktura genetyczna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badaniami objęto 1085 krów rasy czarno-białej z różnym udziałem genów bydła holsztyńsko-fryzyjskiego. Określano strukturę genetyczną stada krów na podstawie polimorfizmu w genie leptyny (LEP/HphI i LEP/Sau3AI). Oznaczanie genotypów przeprowadzano przy użyciu metody PCR-RFLP. Częstość występowania genotypów i alleli LEP/HphI była następująca: CC − 0,588, CT − 0,356, TT − 0,056, C − 0,766, T − 0,234. Częstość występowania genotypów i alleli LEP/Sau3AI wyniosła: AA − 0,630, AB − 0,190, BB − 0,015, AC − 0,140, BC − 0,015, CC − 0,010, A − 0,796, B − 0,117, C − 0,087. Największy współczynnik średniej heterozygotyczności stwierdzono w stadzie utrzymywanym w gospodarstwie Kosierzewo (0,3622). Największy dystans genetyczny stwierdzono pomiędzy krowami utrzymywanymi w gospodarstwach Smardzewo i Kosierzewo (0,05458).
WYNIKI ROZRODU LISÓW POLARNYCH RÓŻNYCH GRUP GENETYCZNYCH
Autor
Andrzej Gugołek, Areta Hartman, Manfred O. Lorek, Wojciech Zabłocki
Strony
107–114
Słowa kluczowe
genetyka, lis polarny, samica, samiec, rozród
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badania wskaźników rozrodu lisów polarnych przeprowadzono na fermie w północno-wschodniej Polsce w latach 2000-2002. Wyodrębniono 3 grupy genetyczne: grupa I – lisy typu fińskiego (F), grupa II – mieszańce F1 (F × P), grupa III – lisy populacji krajowej (P). Lisy typu fińskiego (FF – Super blue) pochodziły od zwierząt importowanych z Finlandii. Mieszańce pokolenia F1 powstały z kojarzenia lisów typu fińskiego z polskimi. Grupę III stanowiły lisy polskie kojarzone pomiędzy sobą. Aktywność rozrodczą samców badano na podstawie liczby oddanych skoków (kryć) w sezonie rozpłodowym. Natomiast u samic obliczono odsetek samic jałowych oraz plenność na podstawie liczby szczeniąt urodzonych i odchowanych. Wykazano, że aktywność rozrodcza samców pochodzenia fińskiego i mieszańców była większa w porównaniu do lisów populacji krajowej. Odsetek samic jałowych w pierwszym roku użytkowania niezależnie od grupy był większy niż u samic użytkowanych w kolejnych latach. Plenność samic pochodzenia fińskiego i mieszańców wykazała tendencje zniżkowe.
PRZYDATNOŚĆ DANYCH Z PRÓBNYCH UDOJÓW DO PROGNOZOWANIA EFEKTYWNOŚCI INSEMINACJI
Autor
Krzysztof Białoń, Henryk Chraplewski, Ryszard Skrzypek
Strony
115–128
Słowa kluczowe
dane z próbnych udojów, efektywność, inseminacja
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w okresie od września 2002 do kwietnia 2004 roku na 404 krowach, utrzymywanych w jednej z ferm na terenie Wielkopolski i poddawanych kontroli użytkowości mlecznej metodą AT4. Do analizy wzięto dane z pierwszych sześciu udojów. Stwierdzono dodatni (tzn. niekorzystny) związek między średnią wydajnością mleka i długością okresu międzyciążowego (p≤0,05). Podobny związek zaobserwowano między zawartością tłuszczu w mleku w próbnym udoju poprzedzającym pierwszy zabieg inseminacyjny a długością okresu międzyciążowego i liczbą zabiegów inseminacyjnych przypadających na stwierdzoną ciążę (p≤0,05). Oprócz tego, u krów których okres międzyciążowy przekraczał 150 dni oraz krów, których liczba zabiegów na ciążę była większa niż 3, stwierdzono istotnie (p≤0,05) mniejszą zawartość białka w mleku w pierwszym próbnym udoju po wycieleniu.
WPŁYW TERMINU WYKOTU ORAZ WIEKU SAMIC NA WYNIKI ROZRODU LISÓW POSPOLITYCH SREBRZYSTYCH (Vulpes vulpes L.)
Autor
Aldona Gontarz, Dorota Kołodziejczyk, Stanisław Socha
Strony
129–138
Słowa kluczowe
lisy pospolite, plenność, rok użytkowania samic, termin wykotu, zmienność
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W niniejszej pracy analizowano wpływ czynników (w tym terminu wykotu i roku użytkowania samic) na wyniki rozrodu u lisów pospolitych (Vulpes vulpes L.) odmiany srebrzystej. Badaniami objęto okres 7 lat, w tym 1155 miotów. Wykonana analiza wariancji dla liczby urodzonych szczeniąt lisów pospolitych, wykazała statystycznie istotny wpływ roku kalendarzowego na tę cechę. Z kolei analiza wariancji dla liczby odchowanych szczeniąt wykazała statystycznie istotny wpływ roku użytkowania samic. W pracy uwzględniono 4 ter-miny wykotu: najwcześniejsze (I) do 10 kwietnia i ostatnie (IV) w maju. Nie stwierdzono statystycznie istotnego wpływu terminu wykotu na liczbę urodzonych i odchowanych młodych. Średnia liczba szczeniąt urodzonych najmniejsza była u samic jednorocznych (4,36 osobników) i sześcioletnich (4,30), odchowanych u jednorocznych (3,85) i dwuletnich (4,07). Natomiast najwyższe wartości cech uzyskano u samic pięcioletnich (odpowiednio 4,85 i 4,66). Mioty pochodzące z wcześniejszych wykotów (wykoty do 10 kwietnia) były liczniejsze (4,49 urodzone i 4,10 odchowane) w porównaniu z późniejszymi wykotami (w maju − odpowiednio 4,24 i 4,01). Liczba szczeniąt urodzonych w miocie wahała się od 1 do 8 osobników, natomiast odchowanych od 0 do 8 osobników. Ponad 27% samic w stadzie urodziło i odchowało 5 szczeniąt. Około 22% samic urodziło i odchowało 4 młode, natomiast około 15% urodziło i odchowało 6 młodych. Zmienność cech mierzona współczynnikiem zmienności dla liczby urodzonych wahała się w granicach około 30-35%, natomiast liczby odchowanych około 30-50%. Uzyskane wyniki rozrodu u lisów pospolitych w analizowanej fermie należy uznać za bardzo dobre.
EFEKTYWNOŚĆ HODOWLANA OGIERÓW CZOŁOWYCH W WYBRANYCH STADNINACH KONI PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ POLSKI
Autor
Janusz Wejer
Strony
139–152
Słowa kluczowe
efektywność hodowlana, hodowla, konie, ogier
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Dokonano oceny jakościowej 169 ogierów czołowych kryjących w latach 1986-1999 w stadninach koni północno-wschodniej Polski (Liski, Rzeczna, Plękity, Kadyny, Nowa Wioska). Ocenę przydatności ogierów do hodowli przeprowadzono w oparciu o zaproponowany wskaźnik efektywności hodowlanej ogiera. Na podstawie jego wartości sklasyfikowano rozpłodniki pod względem ich przydatności do hodowli. Ponadto wybrane reproduktory zostały scharakteryzowane pod względem zdolności do przekazywania potomstwu pożądanych cech użytkowych.
Schorzenia kończyn u bezgrzebieniowców stanowią poważny problem w ich hodowli. Obserwacje prowadzono w Katedrze Hodowli Ptaków Użytkowych i Ozdobnych w Szczecinie oraz na fermach emu oraz strusi z nią współpracujących. Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie następujących zaleceń, umożliwiających racjonalne prowadzenie ferm tych ptaków: 1) pisklętom bezpośrednio po wykluciu należy profilaktycznie zakładać opaski na kończyny na okres 4-6 dni; 2) zapewnić im odpowiednio dużą przestrzeń umożliwiającą sprawne poruszanie się; 3) utrzymywać żywienie w pierwszych tygodniach życia na poziomie przekraczającym tylko w niewielkim stopniu zapotrzebowanie bytowe ptaków; 4) w przypadku występowania skrzywienia palca lub kilku palców, założyć dopasowane do kształtu stopy podkładki umożliwiające bezpieczne poruszanie się; 5) stosować intensywne i regularne masaże pobudzające przy wystąpieniu miopatii.
ZWIĄZEK MIĘDZY POLIMORFIZMEM BIAŁEK MLEKA I ZRÓŻNICOWANIEM WYDAJNOŚCI ORAZ SKŁADU MLEKA KRÓW UTRZYMYWANYCH W STADZIE BYDŁA RASY CZARNO-BIAŁEJ KOMBINATU ROLNEGO KIETRZ
Autor
Andrzej Ćwikła, Urszula Czarnik, Jerzy Juszczak, Krzysztof Walawski, Tadeusz Zabolewicz, Ryszard Ziemiński
Strony
163–170
Słowa kluczowe
krowy rasy czarno-białej, polimorfizm białek mleka, wydajność i skład mleka
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Przeprowadzono badania nad ustaleniem zależności między polimorfizmem β-laktoglobuliny (LGB) oraz κ-kazeiny (CSN3) i cechami użytkowości mlecznej krów rasy czarno-białej w okresie pierwszej laktacji. Polimorfizm białek mleka oznaczono u 856 krów utrzymywanych w dużym stadzie o wysokim poziomie wydajności oraz pożądanych parametrach składu mleka. Ustalono, że krowy o genotypie LGB AA uzyskały statystycznie istotnie wyższą wydajność mleka, tłuszczu i białka, niż krowy o genotypach LGB AB i BB. Krowy o genotypie CSN3 BB wyróżniały się wyższą procentową zawartością tłuszczu (4,39%) i białka (3,36%) w mleku w porównaniu z krowami CSN3 AA i AB. Nie stwierdzono zależności między polimorfizmem CSN1 oraz CSN2 i cechami użytkowości mlecznej.