Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Piscaria
(Rybactwo) 5 (2) 2006
Streszczenia
Wybierz numer

TytułPOZIOM WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W TKANKACH I NARZĄDACH 5-MIESIĘCZNYCH KARPI (CYPRINUS CARPIO L.)
AutorEwa Brucka-Jastrzębska, Mikołaj Protasowicki
Strony3–16
Słowa kluczowebiopierwiastki, karp, metale ciężkie, tkanki
StreszczeniePokaż streszczenie
Przedmiotem badań było określenie poziomu wybranych pierwiastków: makroelementów (Mg) i mikroelementów (Ni, Fe, Cu, Zn), a także metali ciężkich (Cd) w tkankach i narządach karpi hodowanych w wodach województwa zachodniopomorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem rzeki Odry. Badania zostały przeprowadzone na 5-miesięcznych karpiach, które zostały pozyskane ze stacji doświadczalnejAkademii Rolniczej w Szczecinie. Przeprowadzono ocenę poziomu wybranych pierwiastków w tkankach i narządach ryb. Dokonano analizy składu chemicznego organizmów karpi na podstawie wybranych pierwiastków: kadmu, żelaza, niklu, cynku, miedzi i magnezu. Otrzymane wyniki porównano z dostępnymi danym z literatury ze szczególnym uwzględnieniem wartości otrzymanych u ryb hodowanych w Odrze. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość badanych pierwiastków mieściła się w granicach norm fizjologicznych określonych dla ryb karpiowatych.
Pokaż

TytułWIELKOŚĆ I PŁODNOŚĆ SAMIC OKONIAWWIEKU OSIĄGANIA DOJRZAŁOŚCI PŁCIOWEJ
AutorWładysław Ciepielewski, Anna Hornatkiewicz-Żbik
Strony17–36
Słowa kluczoweokoń, płeć, płodność, rozkłady długości, wiek, wymiar ochronny
StreszczeniePokaż streszczenie
Okoń zamieszkujący prawie wszystkie akweny w Polsce nie podlega ochronie. Stały spadek liczebności populacji okonia w wodach śródlądowych Polski mający odzwierciedlenie w połowach rybackich i wędkarskich w ostatnim półwieczu i pierwszych latach bieżącego stulecia jest głównie efektem zwiększonej intensywności połowów. Okoń występuje obecnie w ilościach dużo mniejszych niż wymagane do zrównoważonego funkcjonowania biocenoz wodnych w których różnorodność gatunkowa i ilościowa ryb jest utrzymywana na ustabilizowanym poziomie – odpowiednim dla trofii danego akwenu. Celem przedstawionej w opracowaniu analizy jest określenie wielkości i płodności samic w wieku osiągania pierwszej dojrzałości płciowej i wykorzystanie tych wyników do zaproponowania wymiaru ochronnego, którego legalizacja umożliwiłaby szybszą odbudowę zbyt intensywnie eksploatowanych populacji okonia, bez drastycznych ograniczeń w eksploatacji gatunku. Materiał do analiz zebrano z jezior przymorskich polskiej strefy brzegowej południowego Bałtyku, ZalewuWiślanego, jezior mazurskich z okolicy Olsztyna oraz z podgrzewanych przez elektrociepłownie jezior położonych w okolicy Konina. Próby pozyskano z połowów rybackich dokonywanych za pomocą niewodów, żaków i wontonów w latach 2000–2005 w okresie późnej jesieni, kiedy wzrost okonia już ustaje oraz w zimie i w okresie wiosennym, przed tarłem i w czasie tarła. Najmniejsze, dojrzałe do tarła samice okonia były po trzech sezonach wzrostu (grupa wieku 2+) i mieściły się w klasie wielkości 14,1–16 cm L.t. Stanowiły one w połowach rybackich około 25% samic odławianych z tej grupy wieku. Największe trzyletnie samice (klasa 22,1–24 cm L.t.) występowały w połowach sporadycznie. Najczęściej spotykane samice w wieku pierwszej dojrzałości płciowej, to osobniki około 17,5 cm L.t. Płodność absolutna najmniejszych samic, pierwszy raz przystępujących do tarła, kształtowała się na poziomie 5–10 tys. ziaren przypadających na jednego osobnika. Na jedną samicę o długości 17,5 cm L.t. w wieku pierwszej dojrzałości płciowej przypada około 13,0 tys. ziaren ikry.Wymiar ochronny: 18 cm L.t., umożliwia odbycie tarła około 70% samic okonia osiągających pierwszą dojrzałość płciową.
Pokaż

TytułBADANIA PORÓWNAWCZE KAROTENOIDÓWU OSOBNIKÓW PIRANII ROŚLINOŻERNEJ (Piaractus brachypomus) I DRAPIEŻNEJ (Pygocentrus nattereri)
AutorBazyli Czeczuga, Ewa Czeczuga-Semeniuk, Bernard Kłyszejko, Adrianna Semeniuk
Strony37–46
Słowa kluczowekarotenoidy, Piaractus brachypomus, pirania czerwona, pirania paku, Pygocentrus nattereri
StreszczeniePokaż streszczenie
Stosując kolumnową, cienkowarstwową i wysokociśnieniową chromatografię cieczową autorzy badali występowanie karotenoidów u osobników piranii roślinożernej i drapieżnej hodowanych w akwarium. Analizie poddano skórę, mięśnie, wątrobę oraz jelita osobników obu płci badanych gatunków. Ustalono obecność 16 karotenoidów, wśród których dominującymi okazały się u osobników piranii roślinożernej luteina i astaksantyna, zaś u piranii drapieżnej astaksantyna i zeaksantyna. Tylko u piranii roślinożernej stwierdzono występowanie ε-karotenu i diadinoksantyny, a u piranii drapieżnej – cyntiaksantyny. Ogólna zawartość karotenoidów u piranii roślinożernej wahała się od 1,889 (mięśnie) do 12,215 µg g–1 świeżejmasy (jelita), natomiast u piranii drapieżnej od 0,907 (mięśnie) do 5,235 µg g–1 świeżejmasy (wątroba).
Pokaż

TytułFAUNA DNA PIASZCZYSTEGOWYBRZEŻY POMORZA WDRUGIEJ POŁOWIE LAT 70.
AutorJerzy Masłowski
Strony47–58
Słowa kluczowemakrozoobentos, piaszczyste osady, wybrzeże środkowe, Zatoka Pomorska
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 1976–1979 przy użyciu niewielkiego czerpaka dna i dragi poławiano faunę denną do 12 Mm od brzegu w Zatoce Pomorskiej przy wyspieWolin i na wybrzeżu środkowym w okolicach Ustki. Narzędzia używane do połowu zbierały tylko powierzchniową warstwę osadu omijając dorosłe postacie infauny.Wypłukiwane z osadu organizmy odcedzano na gazie o boku oczka 0,3 mm. Tak małe oczko spowodowało wzrost udziału młodocianych przedstawicieli większości taksonów makrofauny jak i ujawniło obecność gatunków o niewielkich rozmiarach, nie wykazywanych w innych badaniach, w których stosowano sito o boku oczka 1 mm.Wielkość oczka siatki było jedną z przyczyn wykazania większej niż w innych badaniach liczby taksonów fauny dennej. Zastosowanie dragi umożliwiło schwytanie przedstawicieli taksonów uciekających przed czerpakami, co również poszerzyło listę złowionych gatunków. W Zatoce Pomorskiej większość taksonów fauny dennej wykazała znacznie większą liczebność w porównaniu z reprezentującym wybrzeże środkowe rejonem Ustki. Jedynie Streptosyllis websteri, dość liczny w rejonie Ustki, w Zatoce notowany był sporadycznie.
Pokaż

TytułSKUTECZNOŚĆ POŁOWU RYB RÓŻNYMI METODAMI WPŁYTKICH JEZIORACH
AutorJacek Rechulicz
Strony59–68
Słowa kluczowemetody połowu, płytkie jeziora, Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie, ryby
StreszczeniePokaż streszczenie
W sześciu płytkich jeziorach Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego (Kleszczów, Rotcze, Długie, Sumin, Głębokie Uścimowskie i Syczyńskie) porównano skuteczność połowów ryb trzema metodami: elektropołów, sieci „gill net” i żaki. Najwięcej gatunków ryb i największą ich biomasę stwierdzono przy elektropołowach. Przy połowach w otwartej wodzie zadowalające efekty dawały połowy sieciami typu gillnet Norden S, natomiast żaki stawiane w litoralu okazały się narzędziem najmniej skutecznym i o dużej wybiórczości gatunkowej. Do połowów kontrolnych ryb w płytkich jeziorach najlepiej używać kilku metod połowu np.: elektropołowy w strefie litoralu i połowy sieciami w strefie otwartej wody.
Pokaż

TytułWYBRANE ASPEKTY CHARAKTERYSTYKI BIOLOGICZNEJ KARASIA SREBRZYSTEGO (Carassius auratus gibelio Bloch, 1783) – POKARM, ODŻYWIANIE, KONDYCJA
AutorAgnieszka Rybczyk
Strony69–82
Słowa kluczowekaraś srebrzysty, kondycja ryb, pokarm, zależność L-W
StreszczeniePokaż streszczenie
Wyniki oparto na analizie przewodów pokarmowych 692 karasi srebrzystych. Skład pokarmu schrakteryzowano przy pomocy trzech metod: liczbowego udziału poszczególnych składników pokarmu, częstości ich występowania oraz udziału wagowego.Wpokarmie karasi srebrzystych najczęściej spotykano skorupiaki z rodziny Ostracoda oraz małżoraczki: Bosmina sp., Leptodora kindtii i Daphnia magna. Opracowano także intensywność żerowania ryb; karasie srebrzyste najintensywniej żerowały w lipcu, najsłabiej zaś w listopadzie i grudniu. Zależność L-W obliczono zarówno dla ryb całych jak i patroszonych, stosując powszechnie przyjętą funkcję potęgową (rys. 2 i 3). Obliczone wartości współczynników odżywienia karasi srebrzystych nie wykazały większych różnic w kondycji ryb w poszczególnych zbiornikach.
Pokaż

TytułWPŁYWWYBRANYCH CZYNNIKÓW HYDROCHEMICZNYCH NA STOSUNEK AZOTU DO FOSFORU ORAZ CZYNNIKI LIMITUJĄCE PRODUKCJĘ PIERWOTNĄWPRZYMORSKICH JEZIORACH KOPROWO, LIWIA ŁUŻA I RESKO PRZYMORSKIE
AutorJacek Kubiak, Agnieszka Tórz
Strony83–98
Słowa kluczoweeutrofizacja, jezioro Koprowo, jeziora przymorskie, jezioro Liwia Łuża, jezioro Resko Przymorskie, poziom mineralizacji, stosunek N:P
StreszczeniePokaż streszczenie
Ważnym wskaźnikiem określającym limitującą rolę azotu bądź fosforu w produktywności wód powierzchniowych, są wartości ilorazu stężeń omawianych pierwiastków, występujące w danym akwenie.Wlatach 1986–1996, w płytkich przymorskich jeziorach Koprowo, Liwia Łuża i Resko, badano zależność tego ilorazu od termiki, produkcji pierwotnej (chlorofil „a”) i stopnia mineralizacji wód (przewodność elektrolityczna właściwa, stężenia chlorków i siarczanów), a także od ich właściwości optycznych (widzialność krążka Secchiego). W wodach analizowanych jezior stwierdzono zawartość fosforu fosforanowego od 0,028 do 0,365; azotu mineralnego od 0,289 do 1,897 mg·dm–3; iloraz N:P zmieniał się od 5,4 do 34,3; zawartość chlorków i siarczanów wynosiła odpowiednio od 87,0 do 1079,2 oraz 53,0 do 266,4mg·dm–3.Widzialność krążka Secchiego wynosiła w okresie lata 0,75 m, natomiast stężenia chlorofilu „a” latem zmieniały się od 33,5 do 73,2 mg·m–3. Wartości tych wskaźników potwierdzają, że omawiane jeziora były silnie eutroficzne. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono znaczną zmienność stężeń chlorków oraz siarczanów, które wiązały się odwrotnie proporcjonalnie z wartościami ilorazu N:P. Zależność taka nie występowała w powiązaniu z przewodnością elektrolityczną właściwą. Ponadto ustalono, że największy wpływ na zawartość chlorofilu „a” w wodach jezior Koprowo, Liwia Łuża oraz Resko Przymorskie miały stężenia fosforu (fosfor rozpuszczony reagujący) oraz warunki świetlne (widzialność krążka Secchiego), były to zatem czynniki limitujące produkcję pierwotną tych akwenów.
Pokaż