Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Agricultura
(Agronomia) 6 (4) 2007
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWPŁYW INTENSYWNOŚCI UPRAWY NA PLONOWANIE WYBRANYCH ODMIAN PSZENICY JAREJ
AutorMarek Kołodziejczyk, Andrzej Oleksy, Aleksander Szmigiel
Strony5–14
Słowa kluczowepszenica jara, plonowanie, technologia produkcji, odmiana
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2003-2005 oceniano wielkość i strukturę plonu ziarna dziewięciu odmian pszenicy jarej uprawianej na glebie kompleksu pszennego bardzo dobrego według dwóch technologii: intensywnej i średnio intensywnej. Technologie różniły się dawką azotu oraz aplikacją (lub jej brakiem) w odniesieniu do retardantu i fungicydów. Wielkość plonu ziarna pszenicy jarej istotnie zależała od roku uprawy, intensywności technologii oraz odmiany. Średni plon ziarna badanych odmian pszenicy jarej uprawianej według technologii intensywnej wyniósł 9,34 t·ha-1 i był większy o blisko 12% od plonu uzyskanego w uprawie średnio intensywnej. W grupie badanych odmian najlepiej plonowała ‘Żura’ –średnio 9,64 t·ha-1, pozostałe odmiany plonowały o 7 do 14% niżej. Czynnik odmianowy oraz warunki pogodowe istotnie różnicowały wielkość wszystkich elementów struktury plonu ziarna, natomiast wpływ intensywności technologii zaznaczył się tylko w liczbie kłosów na jednostce powierzchni.
Pokaż

TytułWALORY PRZYRODNICZO-UŻYTKOWE ŁĄK DOLINY ŚRODKOWEJ MOGILNICY
AutorAgnieszka Klarzyńska, Anna Kryszak, Jan Kryszak
Strony15–24
Słowa kluczowe Mogilnica, siedlisko, zbiorowiska łąkowe, różnorodność florystyczna, synantropizacja, wartość użytkowa
StreszczeniePokaż streszczenie
W dolinie Środkowej Mogilnicy oceniano walory przyrodnicze zbiorowisk łąkowych na podstawie liczby gatunków, wskaźnika różnorodności florystycznej Shannona-Wienera (H’) i metody waloryzacji Oświta oraz ich wartość gospodarczą i użytkową (LWU). Określono ponadto warunki siedliskowe wyróżnionych zbiorowisk: uwilgotnienie (F), odczyn gleby (R) oraz jej zasobność w azot (N), z zastosowaniem liczb wskaźnikowych Ellenberga. Walory przyrodnicze i użytkowe wyróżnionych zbiorowisk zależą od usytuowania w dolinie. Zbiorowiska położone najbliżej rzeki, zaklasyfikowane do klasy Phragmitetea, wykształcone są w formie typowej i przedstawiają duże oraz umiarkowanie duże walory przyrodnicze (od V do VII klasy waloryzacji), jednakże ich ruń ma najczęściej niską wartość użytkową (LWU od 1,63 do 6,90). Aktualnie użytkowane zbiorowiska klasy Molinio-Arrhenatheretea przedstawiają umiarkowane walory przyrodnicze (III i IV klasa waloryzacji). Z łąk tych uzyskuje się wysokie plony I pokosu (4,4 do 5,7 t s.m.· ha-1) o dobrej wartości użytkowej (LWU od 7,37 do 7,56).
Pokaż

TytułOCENA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ DWUPOLOWYCH CZŁONÓW ZMIANOWANIA UGÓR – PSZENICA OZIMA
AutorPrzemysław Makowski, Marek Marks
Strony25–32
Słowa kluczoweugór, pszenica ozima, nakłady energii, wskaźnik efektywności energetycznej
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy była ocena efektywności energetycznej dwupolowych członów zmianowania ugór – pszenica ozima. Ocenę przeprowadzono w oparciu o wyniki doświadczenia polowego zrealizowanego w latach 2003-2006 w Zakładzie Doświadczalno- -Produkcyjnym Bałcyny, należącym do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Przedplonem dla pszenicy ozimej były: ugór czarny, ugór herbicydowy i trzy warianty ugoru zielonego z gorczycą białą, koniczyną perską i życicą westerwoldzką. Stwierdzono, że najwyższe nakłady energetyczne poniesiono na utrzymanie ugoru czarnego, a najniższe – ugoru herbicydowego. Z porównywanych dwupolowych członów zmianowania najwyższym wskaźnikiem efektywności energetycznej (8,2) charakteryzował się układ: koniczyna perska – pszenica ozima, przy jednocześnie najmniejszych nakładach energii na produkcję 1 jednostki zbożowej (JZ). Najniższy wskaźnik efektywności energetycznej (5,4) zanotowano w członie zmianowania: życica westerwoldzka – pszenica ozima.
Pokaż

TytułWpływ deficytu wodnego na wskaźniki wymiany gazowej, produkcyjność i zdrowotność ziarna Odmian pszenicy ozimej
AutorGabriel Fordoński, Tomasz Kulik, Adam Okorski, Jacek Olszewski, Agnieszka Pszczółkowska, Krystyna Płodzień, Joanna Wasielewska
Strony33–42
Słowa kluczowedeficyt wodny, pszenica ozima, fotosynteza, transpiracja, przewodność szparkowa, międzykomórkowe stężenie CO2, zdrowotność ziarna, BIO-PCR
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2004-2005 mierzono intensywność fotosyntezy, transpiracji, międzykomórkowe stężenie CO2 oraz przewodność szparkową dwóch odmian pszenicy ozimej. Ponadto określono zasiedlenie grzybami ich ziarniaków. Wykazano, że deficyt wody spowodował obniżenie wskaźników wymiany gazowej, cech biometrycznych i masy ziarna. Stwierdzono niższe zasiedlenie ziarna obu odmian pszenicy przez patogeny grzybowe na obiektach z niedoborem wody w pierwszym roku badań. W kolejnym roku zależności nie były jednoznaczne.
Pokaż

TytułWYBRANE WSKAŹNIKI PRODUKCYJNOŚCI GROCHU SIEWNEGO W WARUNKACH WZRASTAJĄCEJ INTENSYWNOŚCI TECHNOLOGII UPRAWY
AutorJanusz Prusiński
Strony43–51
Słowa kluczowegroch siewny, intensywność uprawy, plon biomasy LAI, SPAD, współczynnik plonowania rolniczego
StreszczeniePokaż streszczenie
Ścisłe dwuczynnikowe doświadczenie polowe wykonano w latach 2005-2007 na polu doświadczalnym Stacji Badawczej w Mochełku, należącej do Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Trzy odmiany grochu siewnego: Kolia, Wenus i Winerek uprawiano w czterech technologiach różniących się wykorzystaniem przemysłowych środków produkcji: ekstensywnej, niskonakładowej, umiarkowanie intensywnej i intensywnej. Zróżnicowanie nakładów na przemysłowe środki produkcji w technologiach niskonakładowej, umiarkowanie intensywnej i intensywnej nie różnicowało istotnie wskaźnika LAI, zawartości chlorofilu w liściach i całkowitego plonu biomasy. Pomimo znaczącego zróżnicowania warunków wilgotnościowych w okresie wegetacji, a zwłaszcza podczas rozwoju generatywnego, groch siewny plonował podobnie. Wąsolistna odmiana Wenus charakteryzowała się istotnie najniższym, a tradycyjnie ulistnione ‘Kolia’ i ‘Winerek’ –wyższym i podobnym wskaźnikiem LAI. Indeks żniwny plonu nasion w technologiach ekstensywnej i niskonakładowej oraz w niskonakładowej i intensywnych był statystycznie podobny. W zastosowanych technologiach produkcji nie stwierdzono różnic międzyodmianowych w indeksie żniwnym, zawartości chlorofilu ani w plonie nasion.
Pokaż

TytułZAWARTOŚĆ FORM POTASU W GLEBIE ANTROPOGENICZNEJ WYTWORZONEJ Z GRUNTÓW POGÓRNICZYCH W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEJ AGROTECHNIKI
AutorTomasz Kosiada, Krzysztof Otremba, Waldemar Spychalski
Strony53–64
Słowa kluczowedoświadczenie wieloletnie, grunty pogórnicze, formy potasu
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy określono całkowitą zawartość potasu i jego formy w glebie wytworzonej z gruntów pogórniczych, w warunkach zróżnicowanego poziomu nawożenia i dwóch głębokościach orki – płytkiej i głębokiej po dwudziestosiedmioletnim okresie rekultywacji. Całkowita zawartość potasu wahała się od 11630 do 15890 mg K·kg-1 gleby. Zawartość wszystkich w form potasu zwiększała się w glebie wraz ze wzrostem poziomu nawożenia i wahała się w przedziale dla potasu wodno-rozpuszczalnego od 16,45-82,53 mg K·kg-1, potasu aktywnego ekstrahowanego 0,01 mol·dm-3 CaCl2 od 75,51 do 210,93 mg K·kg-1, potasu przyswajalnego oznaczonego w wyciągu Egnera-Riehma od 83,56 do 233,42 mg K·kg-1 gleby, potasu uwstecznionego oznaczonego w 2 mol·dm-3 HCl od 177,24 do 403,86 mg K·kg-1, potasu zapasowego ekstrahowanego 1 mol·dm-3 HNO3 od 1001,2 and 1765,0 mg K·kg–1 gleby, potasu rezerwowego ekstrahowanego w 20% HCl od 1801 do 2817 mg K·kg-1. Nie wystąpiły istotne statystycznie różnice pomiędzy tymi sa-mymi kombinacjami nawożenia przy zastosowaniu orki płytkiej i głębokiej.
Pokaż

TytułKSZTAŁTOWANIE I WSPÓŁZALEŻNOŚĆ CECH ODMIANY TRAWNIKOWEJ ŻYCICY TRWAŁEJ W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEGO POZIOMU NAWOŻENIA AZOTEM W CZTEROLETNIM OKRESIE UŻYTKOWANIA NA NASIONA
AutorWiesław Borys, Zbigniew Skinder, Małgorzata Szczepanek, Edward Wilczewski
Strony65–72
Słowa kluczoweżycica trwała, nawożenie azotowe, długość użytkowania, cechy morfologiczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenia polowe z życicą trwałą (Lolium perenne L.) uprawianą na nasiona wykonano w latach 1999-2003 w Mochełku, w Stacji Badawczej Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Celem badań była analiza wpływu dawek nawożenia azotowego i długości użytkowania trawnikowej odmiany życicy trwałej Stadion uprawianej na nasiona na kształtowanie cech biologicznych, ich zmienność i współzależność. Wytwarzanie licznych i stosunkowo długich pędów oraz kłosów, a także dobrze wykształconych liści flagowych powodowało zwiększenie masy nasion z kłosa i plonu nasion. Każde dodatkowe 30 kg N·ha-1 w zakresie od 0 do 90 kg·ha-1 stymulowało produkcję masy nasion z kłosa. Zwiększenie dawki z 30 do 60 kg N·ha-1 wpływało na wzrost liczby pędów i długości kłosa, a kolejne 30 kg N·ha-1 długości i szerokości blaszki liścia flagowego. Starzeniu się roślin towarzyszyło zmniejszenie liczby pędów, masy nasion z kłosa, długości pędów i kłosów. Wśród badanych cech biologicznych największą zmiennością charakteryzowała się liczba pędów, przy czym długość użytkowania życicy miała trzy razy większy wpływ na zmienność tej cechy niż poziom nawożenia azotem.
Pokaż

TytułELIMINACJA BAKTERII Salmonella SENFTENBERG W775 W UPRAWIE WYBRANYCH ROŚLIN ROLNICZYCH
AutorŁukasz Kubisz, Bożena Szejniuk, Patrycja Szrajda, Piotr Wasilewski, Grzegorz Wroński
Strony73–81
Słowa kluczoweSalmonella Senftenberg W775, tempo eliminacji, przeżywalność, środowisko glebowe, rośliny uprawne
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania prowadzono w latach 2005-2006 na terenie Stacji Badawczej w Mochełku, należącej do Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Ich celem było określenie stopnia przeżywalności oraz tempa inaktywacji bakterii wskaźnikowych Salmonella Senftenberg W775 w glebie w zależności od uprawy wybranych roślin rolniczych. W eksperymencie rolę nośnika pałeczek Salmonella Senftenberg W775 pełnił kompost z odpadów komunalnych, który wprowadzono do środowiska glebowego na poletkach doświadczalnych w uprawach rolniczych owsa, mieszanki owsa z łubinem żółtym, żyta jarego oraz mieszanki żyta jarego z łubinem żółtym. Przeprowadzone badania wykazały, że tygodniowe tempo eliminacji Salmonella Senftenberg W775 w glebie, w zależności od poszczególnych upraw polowych, przyjmowało wartość od 0,33 do 0,46 log, natomiast maksymalny czas przeżycia wykrywanych drobnoustrojów wynosił od 18 do 24 tygodni.
Pokaż

TytułWPŁYW INTENSYWNOŚCI TECHNOLOGII PRODUKCJI WYBRANYCH GATUNKÓW ZBÓŻ NA ICH ZACHWASZCZENIE
AutorJerzy Grabiński, Piotr Nieróbca, Edward Szeleźniak
Strony83–90
Słowa kluczowepłodozmian zbożowy, technologie produkcji zbóż, stopień zachwaszczenia, stan zachwaszczenia, pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień jary
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w latach 2005-2007 w Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach. Doświadczenie mikropoletkowe umieszczono w obrębie doświadczenia łanowego założonego w 1998 roku. W płodozmianie zbożowym uprawiano pszenicę ozimą, pszenżyto ozime i jęczmień jary w technologiach: oszczędnej, średnio intensywnej oraz intensywnej, różniących się poziomem nakładów ponoszonych na produkcję ziarna, w tym także na herbicydy. Określono rzeczywiste i potencjalne zachwaszczenie łanów. Stwierdzono bardzo dobrą i dobrą skuteczność chwastobójczą zastosowanych herbicydów oraz duże i bardzo duże zróżnicowanie potencjalnego zachwaszczenia trzech gatunków zbóż w kolejnych latach w zależności od stopnia intensywności technologii produkcji. Stopień zachwaszczenia podlegał znacznie większym zmianom w poszczególnych latach niż stan zachwaszczenia.
Pokaż

TytułWPŁYW NAWOŻENIA NA WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE BULW ZIEMNIAKA ODMIANY BILA
AutorJolanta Janowiak, Mieczysława Pińska, Ewa Spychaj-Fabisiak, Elżbieta Wszelaczyńska
Strony91–96
Słowa kluczoweziemniak, nawożenie obornikiem, nawożenie azotem, jakość bulw
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w oparciu o wieloletnie statyczne doświadczenie polowe założone w 1979 roku w Stacji Badawczej Wydziału Rolniczego UTP w Wierzchucinku (woj. kujawsko-pomorskie), w trzyletnim uproszczonym zmianowaniu: ziemniak – żyto ozime – żyto ozime. Materiał badawczy stanowiły bulwy wczesnej, jadalnej odmiany ziemniaka Bila, uprawianej w pierwszym roku dziesiątej rotacji (2006 r.). Czynnikami doświadczenia było nawożenie organiczne (bez obornika i z obornikiem w ilości 30 t∙ha-1) i nawożenie azotem – cztery dawki (0, 60, 120, 180 kg∙ha-1). Celem badań było określenie wpływu nawożenia organicznego i mineralnego na wybrane cechy jakościowe bulw ziemniaka. Uzyskane wyniki wskazują na istotnie pozytywne działanie obornika i nawożenia azotem na zawartość suchej masy i skrobi, a negatywne na zawartość cukrów. Wzrastające dawki azotu obniżały zawartość witaminy C w bulwach, ale ziemniaki uprawiane na oborniku charakteryzowały się większą zawartością tego składnika.
Pokaż