Z bazy danych systemu SYMLEK zebrano dane o wydajności dobowej mleka, jego składzie i zawartości komórek somatycznych w 163 196 próbnych udojach, od 21 746 krów użytkowanych w 2 158 stadach na Pomorzu i Kujawach. Stwierdzony wzrost wydajności dobowej i poprawa składu mleka następujące wraz ze wzrostem udziału genów rasy hf oraz wzrostem poziomu produkcyjnego stada wskazują na sens doskonalenia krajowego bydła poprzez zwiększanie udziału genów rasy hf, zwłaszcza w przypadku możliwości stworzenia mieszańcom warunków do wysokiej produkcji. Wykazano, że wzrost wydajności dobowej krów w kolejnych laktacjach był tym większy im większy był udział genów rasy hf. Wzrostowi liczby komórek somatycznych w mleku towarzyszył wyraźny spadek wydajności dobowej w każdej grupie genetycznej (największy w grupach krów z ponad 50% udziałem genów rasy hf).

Badania przeprowadzono na krowach rasy czarno-białej o różnym udziale genów bydła holsztyńsko-fryzyjskiego. Celem badań było dokonanie analizy użytkowości mlecznej krów o różnych odmianach genotypowych białek mleka i powiązanie uzyskanych wyników z poziomem wydajności mleka, tłuszczu i białka oraz procentową zawartością tłuszczu i białka w okresie 305-dniowej laktacji. Polimorficzny charakter białek badano w przypadku kappa-kazeiny, beta-kazeiny, kazeiny-alfa S1 oraz beta-laktoglobuliny. Próbki mleka przeznaczone do analizy laboratoryjnej pobierane były pomiędzy 60.-120. dniem laktacji, w czasie próbnego udoju. Stwierdzono dodatni wpływ genu B kappa-kazeiny na cechy użytkowości mlecznej. Wzrost produkcyjności krów oraz podniesienie wartości technologicznej mleka można uzyskać poprzez zwiększenie częstotliwości pożądanych genotypów w stadzie w wyniku odpowiedniego doboru zwierząt do rozrodu.

Przemiany ostatniego dziesięciolecia wpłynęły przede wszystkim na stan liczebny owiec. W dostępnych źródłach informacje na ten temat są bardzo fragmentaryczne. Badaniami objęto także zmiany odnoszące się do istniejących, tworzonych i likwidowanych stad zarodowych i reprodukcyjnych w latach 1964-1976 i 1980-2000. Wykorzystując różne źródła starano się przedstawić ten problem w początkowo dość jednorodnym rasowo Bydgoskim Okręgu Hodowlanym (BOH). Pogłowie owiec i kóz w BOH: wzrastało od 1983 roku uzyskując swoje maksimum w 1986 roku i następnie ulegało dość gwałtownemu spadkowi. Udział BOH w pogłowiu krajowym w latach 1980-1990 roku nie ulegał wielkim zmianom i wynosił 5,7-7,2%. Zaczął się natomiast zwiększać począwszy od 1991 roku (7,3%) do 1998 roku (13,4%). W ostatnim 1999 roku udział jego zmniejszył się do 11,7%. Początkowo mało zróżnicowana struktura rasowa, w której olbrzymią przewagę miał merynos ulega w dalszych latach zróżnicowaniu (3 genotypy w 1980 i 15 w 1998 roku). Przewaga merynosa pozostaje jednak bardzo znaczna (95,4% maciorek w 1980 i 81,4% w 1999 roku w stosunku do wszystkich maciorek wpisanych do ksiąg). Wykaz owczarń reprodukcyjnych i zarodowych umieszczono w pracy kierując się chęcią wykorzystania jeszcze dostępnych materiałów archiwalnych oraz pozostawieniem śladu w źródle drukowanym owczarń, które miały znaczenie dla hodowli owiec w rejonie czy nawet w Polsce. Niestety brak jest wielu informacji dotyczących lat do 1963 oraz 1977-1979.

Zastosowano paszowy olej rybny (POR) w mieszankach starter i grower w ilościach: 0 (I grupa - kontrolna), 3 (II grupa) i 5% (III grupa) w okresie 42 dni odchowu brojlerów. Dokonano oceny wyników produkcyjnych (przyrosty, zużycie paszy, padnięcia) i poubojowych kurcząt (analiza rzeźna). Przeprowadzono badania sensoryczne (barwa, smak zapach, kruchość, soczystość) mięśni piersiowych i udowych oraz oznaczenia ich cech fizykochemicznych (zawartość suchej masy, tłuszczu surowego, cholesterolu całkowitego i odczyn). W wyniku badań stwierdzono, iż w żywieniu brojlerów można stosować POR, lecz w ograniczonych ilościach (max 3%), wycofując go z mieszanki na 7 dni przed ubojem ptaków.

Materiał do badań stanowiło mleko od 574 krów rasy holsztyńsko-fryzyjskiej. Zwierzęta pochodziły z dwóch obór. W jednym obiekcie krowy utrzymywano systemem wolnostanowiskowym a w drugim alkierzowym na stanowiskach o średniej długości. Ogółem pobrano 3 552 prób od krów będących od pierwszej do szóstej laktacji. Określono proc. tłuszczu, proc. białka oraz zawartość komórek somatycznych. Liczba elementów komórkowych została oszacowana metodą bezpośrednią przy użyciu aparatu CombiFoos. W pracy zbadano zależności między liczbą komórek somatycznych w mleku a dzienną wydajnością i składem mleka. Oszacowano wpływ grupy wiekowej i systemu utrzymania na cechy użytkowości mlecznej. Stwierdzono, że zawartość komórek somatycznych w mleku wywiera istotny wpływ na dzienną wydajność mleka oraz zawartość białka w mleku. Krowy o mniejszej liczbie komórek somatycznych w mleku charakteryzowały się wyższą wydajnością mleczną i niższą zawartością białka w mleku. Wykazano mniejszą ilość elementów komórkowych w mleku pierwiastek w porównaniu do wieloródek oraz w mleku krów utrzymywanych wolnostanowiskowo w porównaniu do systemu alkierzowego.

Zebrano dane o wynikach płodności 1 643 krów czarno-białych (cb) z różnym udziałem genów rasy holsztyńsko-fryzyjskiej (hf) o łącznej ilości 4 707 wycieleń, utrzymywanych w pięciu oborach sektora wielkotowarowego w województwie kujawsko-pomorskim. Poddano analizie następujące cechy płodności: okres międzywycieleniowy, okres międzyciążowy, długość ciąży, efektywność rozrodu, indeks inseminacji, skuteczność pierwszego zabiegu. Oszacowano wpływ interakcji pomiędzy genotypem a gospodarstwem, wiekiem w dniu pierwszego wycielenia, kolejnym wycieleniem i porą roku, w której nastąpiło wycielenie, na płodność krów. Stwierdzono, że gospodarstwo, wiek w dniu pierwszego wycielenia i sezon wycielenia w obrębie poszczególnych grup genetycznych nie były czynnikami wpływającymi istotnie na płodność krów. Wiek krów nie wpływał istotnie na długość OMW i OMC, natomiast wpływał istotnie na indeks inseminacji i skuteczność pierwszego zabiegu, które najkorzystniej kształtowały się u pierwiastek.

W latach 1989-1995 dokonano oceny pokroju 7 667 krów pierwiastek z obór będących pod oceną w rejonie Wielkopolski. Porównywano w kolejnych laktacjach zależność pomiędzy eksterierem, a cechami mlecznymi – szacowano korelacje genetyczne i fenotypowe. W badaniach tych zastosowano również mieszany model zwierzęcy, co pozwoliło pokazać, że cechy pokroju mają wpływ na mleczność zwłaszcza w pierwszej laktacji. Na poziom mleczności z czynników poza genetycznych bardzo istotny wpływ mają: stado i rok wycielenia, a nieco mniejszy wiek pierwszego wycielenia. Pomiędzy cechami pokroju, a wydajnością mleka oraz jego składnikami obserwuje się dodatnie korelacje fenotypowe oraz genetyczne. Dla dalszych laktacji wielkości współczynników korelacji maleją, zwłaszcza korelacji genetycznych. Cechy pokroju są istotnym efektem obok czynników poza genetycznych (stado i rok wycielenia) wpływającym na wielkość cech mleczności. Na pokrój należy zwracać dużą uwagę w ocenie realizowanych programów hodowlanych.

W oparciu o pomiary pochodzące od 9 344 pierwiastek obliczono zależność regresyjną pomiędzy cechami pokrojowymi, a cechami użytkowości mlecznej. Zwiększenie o 1 cm wysokości w krzyżu i w kłębie oraz obwodu klatki piersiowej powodują wzrost wydajności mleka o około 50 kg oraz wzrost wydajności tłuszczu i białka w mleku o około 2 kg za laktację. Oszacowane zależności regresyjne były wysoko istotne.

Ze względu na znaczenie niektórych gatunków bakterii Staphylococcus w wywołaniu zakażeń u ptaków poddano analizie częstotliwość występowania bakterii tego rodzaju w różnych materiałach fermowych brojlerni. Analizie poddano 1 294 prób materiałów fermowych pobranych z wybranych elementów środowiska hodowlanego ptaków. Obecność szczepów Staphylococcus stwierdzono w 365 (28,2%), a wśród 471 materiałów biologicznych – 106, co stanowi 22,5% tych bakterii. Spośród szczepów Staphylococcus wyizolowano w materiałach fermowych – z powietrza: S. xylosus – 40,0%, S. lentus – 22,7%, S. aureus – 12,0%, S. saprophyticus – 6,7%, S. epidermidis, S. hominis – 4,0%, S. caprae, S. haemolyticus, S. schleiferi – 1,3% oraz Staphylococcus spp. – 6,7%; z powierzchni posadzki: S. xylosus – 39,1%, S. lentus – 30,0%, S. aureus – 10,0%, S. sciuri – 4,5%, S. capitis, S. gallinarum – 2,7%, S. cohnii, S. hominis, S. schleiferi – 1,8%, S. epidermidis – 0,9%; z powierzchni ścian: S. xylosus – 30,6%, S. lentus – 23,9%, S. aureus – 9,4%, S. epidermidis – 4,4%, S. saprophyticus – 3,9%, S. capitis – 3,3%, S. caprae, S. gallinarum, S. haemolyticus, S. hominis, S. schleiferi – 2,8%, S. sciuri – 2,2%, S. cohnii – 1,7% i Staphylococcus spp. – 6,7%; z różnych materiałów biologicznych: S. xylosus – 54,7%, S. lentus – 20,7%, S. aureus – 15,1% i S. epidermidis – 9,4%; w narządach miąższowych: S. xylosus – 33,3%, S. lentus – 17,4%, S. epidermidis – 7,3%, S. capitis, S. saprophyticus, S. sciuri – 4,4%, S. gallinarum, S. haemolyticus – 2,9%, S. aureus, S. caprae i S. cohnii – 1,5% oraz nieokreślone gatunki Staphylococcus – 15,9%. Nie odnotowano wpływu wyosobnionych gatunków na stan zdrowotny drobiu.

Celem pracy była analiza cech pokroju lisów polarnych (Alopex lagopus L.) różnych grup genetycznych. Badaniami objęto 1 740 osobników. Charakteryzując wyniki oceny licencyjnej wykazano, że dolew krwi lisów fińskich wpłynął korzystnie u mieszańców na wielkość zwierzęcia, typ barwny i jakość okrywy włosowej. Lisy polarne pochodzące z licznych miotów charakteryzowały się na ogół mniejszą wielkością zwierzęcia, gorszą jakością okrywy włosowej i czystością okrywy włosowej. Wielkość zwierzęcia wpłynęła jednakże negatywnie na typ barwny natomiast nie wpłynęła ujemnie na jakość i czystość barwy okrywy włosowej.

Badaniami objęto 934 samic użytkowanych w latach 1997-1999. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że w analizowanym okresie najwyższym wskaźnikiem liczby szczeniąt urodzonych charakteryzowały się samice z grupy półimporty (( rodzime × ( fiński) i z grupy rodzimej (odpowiednio: 4,90 i 4,67 osobn.). Również pod względem liczby szczeniąt odsadzonych te grupy samic charakteryzowały się wyższymi wskaźnikami (odpowiednio: 4,20 i 4,07 osobn.).

Badaniami zostało objętych 1 247 koni półkrwi o różnym umaszczeniu, u których określono polimorfizm albuminy, transferyny, alkalicznej esterazy, białka wiążącego witaminę D i glikoproteiny A1B. W celu charakterystyki struktury genetycznej badanej populacji koni w zależności od ich umaszczenia zostały określone częstości fenotypowe i alleliczne układów białek krwi, obserwowany i oczekiwany rozkład fenotypów oraz częstości występowania homo- i heterozygot w analizowanych układach białek krwi koni. Stwierdzono, że istnieje zróżnicowanie genetycznego polimorfizmu białek krwi w zależności od umaszczenia koni.

Wykorzystując analizę wariancji metodą najmniejszych kwadratów oceniono wpływ wybranych czynników na wydajność dobową, skład chemiczny i poziom komórek somatycznych w mleku z 163 196 próbnych dojów krów populacji aktywnej na Pomorzu i Kujawach. Odziedziczalność cech mleka oszacowano metodą REML. Wykazano, że zawartość podstawowych składników jest tylko w nieco wyższym stopniu uwarunkowana dziedzicznie niż ich wydajność i waha się od 0,19 do 0,25, natomiast h² liczby komórek somatycznych wynosi 0,14. Stwierdzono istotny wzrost wydajności dobowej oraz tendencję wzrostu zawartości tłuszczu i białka a także liczby komórek somatycznych wraz ze wzrostem udziału genów rasy hf. Wykazano prawie 11% przewagę wydajności dobowej krów wiosną w porównaniu do jesieni. Latem mleko zawierało mniej tłuszczu i białka, ponadto jego jakość higieniczna określona liczbą komórek somatycznych była najgorsza. Wykazano tendencję wzrostu wydajności dobowej i pogarszania się jakości mleka ze wzrostem liczebności stada.

W pracy określono efektywność użytkowania rozrodczego stada szynszyli o średniej liczebności samic około 100 osobników, w ciągu czterech kolejnych lat. W wyniku analizy parametrów rozrodczych stwierdzono w badanym stadzie wysoki procent samic jałowiących średnio około 21,3%, który znacząco obniżył wyniki rozrodu, dlatego też w celu ich poprawy zaleca się eliminowanie ze stada samic będących jałowymi przez okres jednego roku. Wielkość miotów kształtowała się na poziomie 1,89 i można uznać ją za zadowalającą i nie obniżającą wyników rozrodczych szynszyli na tej fermie. Wynik ten nie odbiega od danych podawanych w literaturze i osiąganych na innych fermach szynszyli. Duże wartości współczynników zmienności tej cechy mogą świadczyć o niewykorzystanych rezerwach rozrodczych i możliwościach dalszego jej doskonalenia. Rozkład wielkości miotów był niekorzystny, gdyż charakteryzował się najczęściej występującymi miotami pojedynczymi (36,16%) i podwójnymi (41,49%), co znacząco obniżyło wyniki rozrodu na badanej fermie szynszyli. Zadowalający był wynik odstępów międzyporodowych, z którego wynika, że najczęściej są kryte samice bezpośrednio po porodzie (31,03%) co świadczy o ich efektywnym wykorzystaniu rozrodczym.

Długoterminowy eksperyment kojarzeń przeprowadzono na podstawie grup potomków krów o rekordowej wydajności. Jeden z byków otrzymanych w pierwszym pokoleniu (inbred 25%) pozytywnie przeszedł testy i używany był później do kojarzeń. Ostatecznie analizowano dwanaście grup potomków obejmujących ponad 350 jałówek. Porównania dokonano z grupą 488 osobników z grupy testowej. Celem tych badań było opracowanie charakterystyki potomków ze względu na wyraźnie wysoką homozygotyczność. Liczono na możliwość powtórzenia rekordowych wydajności mlecznych. Kojarzenia ojciec-córka nie zagwarantowały oczekiwanych wyników. Najlepsze okazały się grupy z małym stopniem spokrewnienia tj. kojarzenia dziadka z wnuczką.

Celem pracy jest próba ustalenia wielkości dochodu (opłacalności) uzyskanego w fermie reprodukcyjnej szynszyli (Chinchilla velligera) w latach 1999-2000. Z przeprowadzonej analizy dochodowości chowu szynszyli wynika, iż prowadzenie fermy reprodukcyjnej szynszyli przyniosło zadowalające zyski. W roku 1999 uzyskano 19 995,30 zł, a w 2000 roku – 19 932,30 zł. Na uwagę zasługują osiągnięte wskaźniki ekonomiczne. W dwóch analizą objętych latach produkcji wskaźnik rentowności przekroczył 100%. W 1999 roku osiągnął wartość prawie 138%. Jest to rentowność niezwykle wysoka. Nie mniej zadowalające są pozostałe dwa wskaźniki. Wskaźnik dochodowości w analizowanych okresach przekroczył 50%. Wskaźnik opłacalności, który podaje wartość produkcji w stosunku do kosztów osiągnął wartość ponad 200%.