Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Oeconomia
(Ekonomia) 7 (1) 2008
Streszczenia
Wybierz numer

TytułPOZIOM INNOWACYJNOŚCI W POLSCE NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTW Z WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
AutorAgnieszka Biernat-Jarka, Ewa Grzymska
Strony5–14
Słowa kluczowesektor MSP, innowacyjność, innowacje
StreszczeniePokaż streszczenie
Głównym celem przeprowadzonych badań, których wyniki przedstawiono w niniejszym artykule, było pokazanie stanu innowacyjności firm z sektora MSP, działających na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego. Zaprezentowano także opinie przedsiębiorców, dotyczących wdrażanych przez nich innowacji, planów wdrożenia kolejnych, a z drugiej strony barier wprowadzania innowacyjnych rozwiązań i niewiedzy przedsiębiorców na temat form wsparcia w zakresie wzrostu innowacyjności.
Pokaż

TytułROZWÓJ GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH W POLSCE
AutorPiotr Bórawski
Strony15–24
Słowa kluczowegospodarstwa ekologiczne, powierzchnia gospodarstw ekologicznych, powierzchnia upraw gospodarstw ekologicznych
StreszczeniePokaż streszczenie
W Polsce ekologiczne rolnictwo rozwija się dynamicznie. Zwiększa ono dochody rolników, zachowując środowisko naturalne i dziedzictwo kulturowe. Rolnictwo ekologiczne opiera się na naturalnych metodach uprawy ziemi, które utrzymują jej żyzność i chronią zwierzęta. Największą korzyścią ze stosowania rolnictwa ekologicznego jest ochrona bioróżnorodności. Liczba gospodarstw ekologicznych zwiększyła się blisko dziesięciokrotnie w 2005 roku w porównaniu do 1999. Średnia powierzchnia gospodarstwa ekologicznego wynosiła 23 hektary i jest dużo większa w porównaniu do gospodarstwa tradycyjnego. Powierzchnia pod uprawami ekologicznymi uległa również zwiększeniu w 2005 roku. Zebrane informacje z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi potwierdziły rozwój rolnictwa ekologicznego i wzrost liczby przedsiębiorstw zajmujących się przetwórstwem produktów ekologicznych zarówno po, jak i przed akcesją Polski do Unii Europejskiej.
Pokaż

TytułPRZEMIANY W SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ STRUKTURZE LUDNOŚCI BEZROLNEJ W LATACH 2000–2005
AutorPaweł Chmieliński, Agnieszka Otłowska
Strony25–32
Słowa kluczoweludność bezrolna, obszary wiejskie, zróżnicowanie regionalne
StreszczeniePokaż streszczenie
Przemiany w strukturze ludności wiejskiej są najlepszą ilustracją ogólnego kierunku zmian funkcji obszarów wiejskich, z miejsca pracy rolników i produkcji żywności w stronę miejsca pracy i życia ludności niezwiązanej z rolnictwem. Celem pracy jest analiza regionalnych różnic w wybranych cechach struktury społeczno-ekonomicznej bezrolnej ludności wiejskiej. Badanie objęło 76 wsi tworzących ze względu na cechy społeczno- -ekonomiczne reprezentację struktury obszarów wiejskich w Polsce.
Pokaż

TytułCZYNNIKI RYNKOWE W ROZWOJU ROLNICZEJ PRODUKCJI NASIENNEJ (NA PRZYKŁADZIE ZIEMNIAKA)
AutorJacek Chotkowski
Strony33–44
Słowa kluczoweprodukcja nasienna, ziemniak, rynek, szanse i bariery rozwoju
StreszczeniePokaż streszczenie
Ziemniaki należą do takich gatunków, które doświadczyły największego spadku produkcji nasiennej w latach 1989–2006. Istnieje potrzeba uzasadnienia ekonomicznego odwrócenia malejącej tendencji w produkcji nasiennej i dwu-, trzykrotnego zwiększenia zużycia kwalifikowanych sadzeniaków w rolnictwie. W świetle przeprowadzonej analizy okazuje się, że głównymi barierami w odnowie produkcji nasiennej są takie czynniki popytowe, jak: rozmiar produkcji i dochodowość w rolnictwie, jakość sadzeniaków oraz poziom marketingu. Należy ograniczyć bariery, które hamują wzrost zaopatrzenia (dochodowość produkcji sadzeniaka, wymagania fitosanitarne, krótki cykl życia odmian uprawnych). W latach 2005–2006 nastąpił znaczący wzrost w cenach rynkowych sadzeniaków. Wyeliminowanie większości barier rozwoju rynku, omawianych w artykule, jest niezbędne do odbudowania produkcji nasiennej.
Pokaż

TytułPRZEWIDYWANIE SPŁATY KREDYTU W KRAJU TRANSFORMACJI GOSPODARCZEJ: PORÓWNANIE MODELI LOGITOWYCH I SZTUCZNYCH SIECI NEURONOWYCH
AutorMariola Chrzanowska, Jennifer Foo, Dorota Witkowska
Strony45–58
Słowa kluczowespłata kredytu, klasyfikacja, model logitowy sztuczne sieci neuronowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Banki przekazują środki finansowe od depozytariuszy do kredytobiorców, co jest obarczone ryzykiem kredytowym, kiedy pożyczka nie jest spłacana w terminie (lub nie zastanie w ogóle spłacona). Dlatego możliwość dokonania oceny zdolności kredytowej lub posiadanie metodologii wspomagającej to działanie jest istotne w zarządzaniu ryzykiem bankowym. W krajach takich jak Polska, których gospodarka jest w okresie transformacji, ocena zdolności kredytowych jest szczególnie trudna z powodu przemian zachodzących na rynku finansowym. Artykuł porównuje zastosowanie modeli logitowych i sztucznych sieci neuronowych do oceny ryzyka kredytowego. W szczególności wykażemy, że sztuczne siec i neuronowe są lepszym narzędziem prognostycznym niż modele logitowe.
Pokaż

TytułBEZROBOCIE NA OBSZARACH WIEJSKICH JAKO PRZESZKODA ROZWOJU LOKALNEGO I REGIONALNEGO
AutorNina Drejerska, Janina Sawicka
Strony59–65
Słowa kluczoweludność wiejska, rynek pracy, bezrobocie
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem artykułu jest prezentacja wybranych aspektów bezrobocia wśród ludności wiejskiej. Materiałem badawczym wykorzystanym w artykule są dane empiryczne stanowiące część projektu badawczego pt. Analiza i ocena sytuacji kobiet wiejskich na rynku pracy, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, zrealizowanego w Katedrze Polityki Agrarnej i Marketingu SGGW. Wnioski z badania obejmują kwestie wspólne dla wszystkich badanych regionów, ale wskazują również na czynniki różnicujące.
Pokaż

TytułDOMY WAKACYJNE: MILCZĄCY KRYZYS
AutorLucy Ellis, Michael Ireland
Strony67–82
Słowa kluczoweCornwall, wymiana prezentów, pokrewieństwo, dom wakacyjny, nieuczciwe zachowanie, zakwaterowanie z możliwością korzystania z kuchni
StreszczeniePokaż streszczenie
Artykuł przedstawia obawy osób zamieszkałych w regionach peryferyjnych Wielkiej Brytanii, zachęcających turystów, którzy poszukują domów wakacyjnych. Na przykładzie Zachodniej Kornwalii, artykuł prezentuje wpływ zmian ekonomicznych i społecznych na życie lokalnej ludności wyłączonej z rynku nieruchomości. Autorzy zastosowali nowe podejście, badając efekty interakcji rynku nieruchomości oraz postawy lokalnej społeczności.
Pokaż

TytułSYTUACJA DOCHODOWA PRODUCENTÓW ZIEMNIAKÓW SKROBIOWYCH W POLSCE
AutorAgnieszka Ginter, Stanisław Szarek
Strony83–90
Słowa kluczoweziemniaki skrobiowe, efektywność, dochodowość
StreszczeniePokaż streszczenie
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że opłacalność produkcji ziemniaków skrobiowych w Polsce ulegała obniżeniu. Należy zaznaczyć ścisłą zależność wpływów pieniężnych dla producentów ziemniaków skrobiowych od kursu Euro. Kurs ten w pierwszym roku członkostwa był korzystny, natomiast w kolejnych latach ukształtował się na poziomie niekorzystnym dla producentów. Czynnikami istotnie wpływającymi na wynik finansowy z produkcji ziemniaków skrobiowych były warunki klimatyczne, a przede wszystkim długotrwałe susze bądź nadmierne opady, które powodowały straty w uprawach polowych.
Pokaż

TytułZNACZENIE ROLNICTWA W PROCESIE DYWERSYFIKACJI GOSPODARKI LIBIJSKIEJ
AutorNassar Ali Grepay
Strony91–101
Słowa kluczoweLibia, sektor rolniczy, PKB
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy jest prezentacja znaczenia rolnictwa w procesie dywersyfikacji gospodarki libijskiej, co jest kwestią szczególnie ważną, biorąc pod uwagę wysoką zależność dochodu narodowego od ropy naftowej w tym kraju oraz możliwe problemy, na przykład w przypadku spadku cen tego surowca. Jednakże nawet w stosunkowo dobrze rozwijającym się rolnictwie libijskim można wskazać pewne trudności. Główne z nich to małe tempo wzrostu wytwarzanej produkcji rolniczej oraz niski udział tego sektora w tworzeniu produktu krajowego brutto. Przyczyny takiego stanu rzeczy zostały przedstawione jako wnioski z przeprowadzonych analiz.
Pokaż

TytułOCENA EFEKTÓW DOCHODOWYCH SYSTEMU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH W POLSCE
AutorMarian Podstawka
Strony103–110
Słowa kluczowesolidaryzm ubezpieczeniowy, system ubezpieczeń społecznych
StreszczeniePokaż streszczenie
W artykule poddano ocenie efekty dochodowe systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. System ten może realizować tzw. solidaryzm ubezpieczeniowy dla rolników i ludności zatrudnionej poza rolnictwem, czyli proporcjonalność obciążania dochodów składkami ubezpieczeniowymi poszczególnych grup społecznych. Może on także funkcjonować na zasadzie progresji. Solidaryzm ubezpieczeniowy rozpatrzono w dwóch aspektach: makroekonomicznym i mikroekonomicznym. Wyniki analizy wskazują, iż w aspekcie makroekonomicznym brak jest solidaryzmu wśród świadczeniobiorców wywodzących się z osób pracujących i prowadzących gospodarstwa rolne. Solidaryzm występuje wśród osób pracujących w rolnictwie i prowadzących działalność gospodarczą, jednak w gospodarstwach rolnych większych obszarowo udział składek na ubezpieczenie społeczne w ich dochodach stanowi zaledwie kilka procent.
Pokaż

TytułHANDEL PRZYGRANICZNY W POLSCE NA POCZĄTKU XXI WIEKU
AutorHalina Powęska
Strony111–121
Słowa kluczowehandel przygraniczny, towary w handlu przygranicznym, zróżnicowanie regionalne
StreszczeniePokaż streszczenie
Zjawisko handlu przygranicznego było szczególnie intensywne w pierwszych latach okresu transformacji, a w miarę zmniejszania się różnic ekonomicznych między Polską a sąsiednimi krajami jego natężenie było coraz mniejsze. W analizowanym okresie uwidoczniły się pewne różnice regionalne w zakresie obywatelstwa uczestników handlu przygranicznego. Na granicy zachodniej wśród przekraczających granicę obywateli dominowali Niemcy, znaczny był również udział Polaków. Granicę południową przekraczali w celach handlowych głównie obywatele Polski, odnotowano również znaczny udział Czechów i Słowaków. Na granicy wschodniej wśród przekraczających granicę największą grupę stanowili obywatele kraju sąsiadującego, był również pewien udział Polaków oraz osób z pozostałych państw powstałych z rozpadu ZSSR. Na granicy powietrznej i morskiej wśród przekraczających granicę obywateli wyraźnie dominowali Polacy oraz obywatele państw Europy Zachodniej i państw pozaeuropejskich.
Pokaż

TytułPŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE W POLSCE W KONTEKŚCIE REFORMY WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ
AutorGrzegorz Spychalski
Strony123–133
Słowa kluczoweWspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, ewolucja, system wsparcia
StreszczeniePokaż streszczenie
Artykuł przedstawia zasady przyznawania i obsługi administracyjnej płatności bezpośrednich w Polsce po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Opis kampanii dopłat w latach 2004–2006 jest uzupełniony o charakterystykę polskiego modelu uwzględniającego dużą liczbę producentów i zmieniające się formy wsparcia gospodarstw. Przedstawiono podstawy prawne obecnego systemu dopłat i przebieg kampanii i ich realizacji w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wraz z poziomem stawek dla różnych rodzajów upraw. Następnie opisano przewidywane zmiany sposobu naliczania dopłat w modelu Jednolitej Płatności dla gospodarstwa, które wprowadzają stopniowo wszystkie kraje UE . W podsumowaniu zaprezentowano możliwe kierunki ewolucji Wspólnej Polityki Rolnej wpływające bezpośrednio na poziom i strukturę dopłat bezpośrednich.
Pokaż

TytułZASTOSOWANIE METODY POSZUKIWANIA LOGARYTMU W ANALIZIE PRZYCZYNOWEJ WYNIKÓW FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO
AutorBeata Szczecińska
Strony135–139
Słowa kluczoweanaliza przyczynowa, zysk netto, metoda logarytmu
StreszczeniePokaż streszczenie
Analiza przyczynowa umożliwia kształtowanie relacji przyczynowo- -skutkowych pomiędzy zjawiskami ekonomicznymi w celu zrozumienia zmian i przygotowania podstaw decyzji dotyczących przyszłości. W analizie przyczynowej wyniki finanosowe mogą być obliczane jako efekt pomnożenia dwóch, trzech lub czterech czynników. W artykule zastosowano model czteroczynnikowy dla poziomu zysku netto, przy użyciu takich czynników, jak: zmiany w poziomie zatrudnienia, zmiany w wyposażeniu na pracownika oraz innych czynników jakościowych, jak produktywność majątku i rentowność sprzedaży. W celu określenia wpływu poszczególnych czynników, zastosowano metodę poszukiwania logarytmu, która cechuje się relatywną dokładnością wyników. Analiza dotyczy wybranych przedsiębiorstw sektora żywnościowego.
Pokaż

TytułSTANDARD ŻYCIA A JAKOŚĆ ŻYCIA – KOMENTARZ DO ARTYKUŁU DARIUSZA KORELESKIEGO
AutorBernd-Joachim Schuller
Strony141–145
Słowa kluczoweProdukt krajowy brutto per capita, parytet siły nabywczej, wskaźnik rozwoju społecznego, jakość życia, ekonomiczny i społeczny standard życia, aspekt statyczny i dynamiczny
StreszczeniePokaż streszczenie
Autor poddaje dyskusji artykuł D. Koreleskiego pt. Standard życia a jakość życia, opublikowany w Acta Stientiarum Polonorum – Oeconomia 6(3). Celem komentarza jest dyskusja ze stanowiskiem autora komentowanej pracy, a następnie uzupełnienie go o dodatkowe aspekty.
Pokaż