W latach 2004-2007 w Zakładzie Herbologii i Technik Uprawy Roli IUNG – PIB we Wrocławiu (50^o58’ N; 16^o56’ E) oceniano wpływ systemów uprawy roli na bioróżnorodność gatunkową chwastów segetalnych oraz efektywność herbicydów i ich mieszanin w ograniczaniu zachwaszczenia kukurydzy uprawianej w zmianowaniu i monokulturze. Dynamikę zmian w zbiorowiskach chwastów oceniano metodą ramkową na obiektach kontrolnych kukurydzy uprawianej w zmianowaniu z zastosowaniem orki oraz w monokulturze z siewem bezpośrednim. W monokulturze kukurydzy znacznie zwiększyły swój udział Echinochloa crus galli i Chenopodium album oraz Solanum nigrum, Aethusa cynapium i Galeopsis tetrahit. Zbiorowisko chwastów w kukurydzy uprawianej w zmianowaniu charakteryzowało się większą bioróżnorodnością, a zmiany liczebności i składu gatunkowego w latach badań były niewielkie. Skuteczność działania herbicydów oceniano na tle trzech wariantów uprawy roli: tradycyjnego (orka pod kukurydzą w zmianowaniu i monokulturze), uproszczonego oraz zerowego (siew bezpośredni). Stosowano herbicydy Lumax 537,5 SE, mieszaniny środków Maister 310 WG + Mustang 306 SE oraz Callisto 100 SC + Milagro 040 SC. Najlepszy efekt chwastobójczy uzyskano w kukurydzy uprawianej w zmianowaniu po orce. W monokulturze z zastosowaniem uproszczeń uprawowych oraz siewów bezpośrednich zadowalający efekt chwastobójczy osiągnięto po zastosowaniu mieszaniny Maister 310 WG + Mustang 306 SE z dodatkiem adiuwantu – systemem dawek dzielonych.

W doświadczeniu polowym prowadzonym w latach 2005-2007 w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Brodach (52^o26’ N; 16^o18’ E), należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, oceniano wpływ herbicydów Callisto 100 SC i Maister 310 WG stosowanych z adiuwantem olejowym (Actirob 842 EC) i mineralnym (RSM) na efektywność zwalczania chwastów i plon kolb kukurydzy odmiany Fido. Callisto 100 SC (mezotrion) i Maister 310 WG (foramsulfuron + jodosulfuron) stosowano w dawkach zalecanych, odpowiednio: 1,5 dm³·ha^-1 i 150 g·ha^-1 bez dodatku adiuwantów, a także w dawkach obniżonych do 0,75 i 0,50 dm³·ha^-1 oraz 75 i 50 g·ha^-1 z dodatkiem 1,5 dm³·ha^-1 adiuwanta Actirob 842 EC (ester metylowy oleju rzepakowego) i nawozu mineralnego RSM (roztwór saletrzano-mocznikowy) w dawce 2, 4 i 8 dm³·ha^-1. Skuteczność chwastobójczą stosowanych środków oznaczono na podstawie oceny zachwaszczenia. Herbicydy Callisto 100 SC i Maister 310 WG stosowane w dawkach zalecanych zwalczały Chenopodium album w ponad 90%, Echinochloa crus-galli w około 60%, chwasty ogółem odpowiednio w 89 i 93%. Skuteczność zwalczania chwastów mieszaninami herbicydów w dawkach obniżonych z dodatkiem adiuwanta olejowego i mineralnego (RSM) było zbliżone do skuteczności herbicydów aplikowanych w dawkach zalecanych. Plony kolb z obiektów opryskiwanych herbicydami kształtowały się na poziomie zbliżonym. Najniższe plony uzyskano na obiekcie kontrolnym (bez ochrony herbicydowej).

Ścisłe jednoczynnikowe doświadczenia polowe w układzie losowanych bloków w czterech powtórzeniach wykonano w latach 2006-2008 w trzech lokalizacjach: w Kurowie w powiecie kościańskim (52^o07’ N; 16^o39’ E), w Czerniejewie w powiecie gnieźnieńskim (52^o26’ N; 17^o29’ E) oraz w Winnej Górze w powiecie średzkim (52^o12’ N; 17^o27’ E). Przedmiotem badań była ocena możliwości zastosowania wybranych herbicydów w uprawie sorga zwyczajnego odmiany Sucrosorgo 506. Oceniano następujące środki chemiczne: Dual Gold 960 EC 1,5 dm³·ha^-1 (s-metolachlor), Trophy 768 EC 2,5 dm³·ha^-1 (acetochlor), Banvel 480 SL 0,5 dm³·ha^-1 (dikamba), Mustang 306 SE 0,6 dm³·ha^-1 (florasulam + 2,4D), Aminopielik Gold 530 EW 1,25 dm³·ha^-1 (fluroksypyr + 2,4D), Callisto 100 SC 1,5 dm³·ha^-1 (mezotrion), Chwastox Extra 300 SL 3,0 dm³·ha^-1 (MCPA), Chwastox Turbo 340 SL 2,0 dm³·ha^-1 (MCPA + dikamba) oraz MaisTer 310 WG (foramsulfuron + jodosulfuron metylosodowy) z adiuwantem 0,15 kg·ha^-1 + 1,5 dm³·ha^-1. Przeprowadzono ocenę skuteczności chwastobójczej, analizę świeżej masy roślin sorga oraz określono obsadę roślin na jednostce powierzchni. Efekt stosowania wybranych herbicydów był zróżnicowany w latach. Po zastosowaniu herbicydów Trophy 786 EC (rok 2006) i Chwastox Turbo 340 SL (2008 r.) świeża masa roślin sorga była istotnie wyższa od masy roślin z obiektu kontrolnego, natomiast istotnie większą obsadę roślin odnotowano w roku 2006 po użyciu środka Chwastox Turbo 340 SL oraz w roku 2007 – po wykorzystaniu preparatów Banvel 480 SL i Chwastox Turbo 340 SL. Maister 310 WG stosowany łącznie z adiutantem spowodował całkowite zniszczenie rośliny uprawnej.

Dwie serie doświadczeń wazonowych przeprowadzono w 2004 roku w szklarni Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Badano odmiany kostrzewy łąkowej (Skra, Skawa) i tymotki łąkowej (Kaba, Karta) przy dwóch poziomach wilgotności gleby: 80% ppw (wilgotność optymalna) i 40% ppw (stres wodny). Wilgotność gleby różnicowano po wschodach roślin. Odpowiednią wilgotność utrzymywano przez codzienne uzupełnianie ubytków wody do określonej masy wazonu z glebą. Do doświadczenia użyto wazonów typu Kick-Braukmanna, napełnionych 8 kg gleby torfowo- -murszowej, zawierającej 29,7% substancji organicznej. Zawartość składników przyswajalnych w 1 kg gleby przedstawiała się następująco: 320 mg P, 540 mg K i 300 mg Mg oraz 5 mg Cu, 28,6 mg Zn, 88,6 mg Mn i 1126 mg Fe. Odczyn gleby w 1 mol KCl·dm^-3 wynosił 4,9. W okresie wegetacji mierzono intensywność fotosyntezy za pomocą urządzenia Li-Cor 6400 oraz indeks zieloności liści – chlorofilometrem SPAD-502 firmy Minolta. Rośliny ścinano trzykrotnie. Stwierdzono, że deficyt wodny spowodował zmniejszenie fotosyntezy średnio o 44%, przy czym największą reakcję na niedobór wody wykazywała kostrzewa łąkowa odmiany Skawa (zmniejszenie fotosyntezy o około 47%). U wszystkich odmian w warunkach niedoboru wody nastąpił wzrost wartości SPAD. Więcej chlorofilu, średnio o około 14 jednostek SPAD, zawierały odmiany kostrzewy łąkowej niż tymotki łąkowej. Obniżenie wilgotności gleby z 80 do 40% spowodowało spadek plonu suchej masy. Największym ograniczeniem plonowania odznaczała się odmiana Karta, zaś najmniejszym – Skawa. Wszystkie odmiany uprawiane w warunkach glebowego deficytu wody zawierały więcej białka ogólnego i wapnia oraz mniej włókna surowego i fosforu niż rośliny pochodzące z obiektów kontrolnych. Najbardziej odporna na niedobór wody w glebie była odmiana kostrzewy łąkowej Skawa, która mimo znacznego ograniczenia intensywności fotosyntezy w niewielkim stopniu ograniczała plonowanie.

W latach 2004-2005 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Bałcynach (53^o35’ N; 19^o51’ E), należącym do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, prowadzono badania nad określeniem skutków przestawiania uprawy owsa z systemu konwencjonalnego na ekologiczny. W jednym płodozmianie uprawiano go zgodnie z zasadami rolnictwa konwencjonalnego, stosując nawozy mineralne i pestycydy. W drugim realizowano dwuletni okres przestawiania uprawy roślin na system ekologiczny. W uprawie konwencjonalnej i w obiekcie z uprawą przestawianą na ekologiczną nagoziarnistą odmianę owsa wysiewano w stanowisku po pszenicy ozimej. W płodozmianie konwencjonalnym, średnio z dwóch lat, uzyskano 4,81 t·ha^-1 ziarna owsa. Przestawianie jego uprawy na ekologiczną obniżyło wydajność o 28,7%. Zmniejszeniu plonów ziarna towarzyszyło pogorszenie wszystkich elementów morfometrii roślin i struktury plonu. Zawartość białka i P w ziarnie owsa w obiekcie z uprawą przestawianą na ekologiczną była mniejsza, natomiast K i Mg – większa niż w obiekcie konwencjonalnym. Zawartość Ca w ziarnie owsa pochodzącego z obu systemów uprawy była identyczna.

W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2000- -2002 w Zakładzie Produkcyjno-Doświadczalnym w Bałcynach (53^o35’ N; 19^o51’ E). Badania miały na celu określenie przydatności na kiszonkę z całych roślin dwóch mieszańców kukurydzy: Wilga – FAO 190 i Bzura – FAO 239, uprawianych w zróżnicowanych warunkach terminu siewu (trzecia dekada kwietnia – termin wczesny, pierwsza dekada maja – termin opóźniony o 2 tygodnie) i gęstości siewu (8, 12 i 16 roślin na m²). Wykazano, że plon surowca kiszonkowego był determinowany warunkami pogodowymi w poszczególnych latach badań. W warunkach województwa warmińsko-mazurskiego bardziej przydatna do uprawy na kiszonkę z całych roślin, ze względu na wyższy plon świeżej i suchej masy oraz jakość surowca, okazał się średnio wczesny mieszaniec Bzura. Wysiew kukurydzy w pierwszej dekadzie maja w porównaniu z wysiewem o dwa tygodnie wcześniejszym stwarzał lepsze warunki do wzrostu i rozwoju, co skutkowało istotnym zwiększeniem plonu świeżej i suchej masy surowca kiszonkowego oraz plonu białka ogólnego i energii brutto. Wysiew kukurydzy w zagęszczeniu 16 roślin na m² zapewniał najwyższe plony świeżej masy, a dla plonów suchej masy, białka ogólnego i energii brutto wystarczający okazał się wysiew 12 roślin na m².

W ostatnich latach w nowoczesnych programach hodowlanych wykorzystuje się tradycyjne metody hodowli w połączeniu z technikami molekularnymi. Daje to możliwość wprowadzenia bardziej obiektywnych kryteriów selekcji i doboru materiału rodzicielskiego, pozwala również w sposób znaczący skrócić czas niezbędny do wyhodowania nowej odmiany. Doświadczenie przeprowadzono w 2006 roku w Rolniczym Gospodarstwie Doświadczalnym w Dłoni (51° N; 17° E), należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Celem badań była próba wykazania zależności efektu heterozji mieszańców pokolenia F₁ kukurydzy od dystansu genetycznego na poziomie molekularnym pomiędzy komponentami rodzicielskimi, z uwzględnieniem pochodzenia tych komponentów. Wykazanie powyższych zależności pozwoliłoby na wybór form rodzicielskich biorących udział w tworzeniu nowej odmiany, zmniejszając znacznie zakres – liczbę linii testowanych w warunkach polowych, a tym samym znacznie skróciłoby cykl hodowlany i co ważniejsze pomniejszyło koszty hodowli. Markery molekularne AFLP i RAPD mogą być użyteczne w wyborze komponentów rodzicielskich do krzyżowań dla kukurydzy przy jednoczesnym uwzględnieniu pochodzenia tych komponentów.

W latach 2004-2006 w doświadczeniu polowym realizowanym w Stacji Hodowli Kukurydzy w Kobierzycach (50^o99’ N; 16^o95’ E) badano zmienność plonowania wybranych odmian kukurydzy w zależności od rodzaju herbicydu i jego dawki. Doświadczenie założono w układzie split-plot w czterech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszym były herbicydy Mustang 306 SE (florasulam + 2,4 D), Callisto 100 SC (mezotrine), Maister OD (foramsulfuron + jodosulfuron) stosowane w dawce podstawowej oraz dwukrotnie wyższej. W ramach każdego obiektu czynnika pierwszego analizowano zmienność plonów ośmiu odmian kukurydzy różniących się znacznie pod względem wczesności dojrzewania i pochodzenia: Monumental, Claudia, Lober, Sastra, PR39H32, Tripoli, Gazelle i ANJOU 248. Analiza dyskryminacyjna i skupień zmienności plonowania mieszańców kukurydzy pod wpływem wybranych herbicydów wykazały znaczne zróżnicowanie analizowanych odmian. Najwyższym plonem charakteryzowały się odmiany Sastra i Monumental, natomiast Claudia i Tripoli odznaczały się niższym plonowaniem. Zróżnicowane dawki herbicydów nie ograniczały plonów badanych mieszańców kukurydzy. Jedynie Mustang 306 SE aplikowany w dawce 1,2 dm^3.ha^-1 spowodował niższe plony odmian w porównaniu z wariantem zalecanym w praktyce. Największy wpływ na zmienność plonów odmian kukurydzy wywarły herbicydy Callisto 100 SC w dawce 3,0 dm^3.ha^-1 oraz Mustang 306 SE w dawce 1,2 dm^3.ha^-1. Odmiana Claudia – w porównaniu z pozostałymi – odznaczała się znaczną zmiennością plonów w warunkach zróżnicowanych dawek herbicydów. Plonowanie odmian PR39H32 i AN JOU248 oraz PR39H32 i Sastra wykazywało duże podobieństwo, o czym świadczą nieistotne odległości Mahalanobisa pomiędzy tymi obiektami.