ROZWÓJ I KIERUNKI ZMIAN STRUKTURALNYCH W POLITYCE UBEZPIECZEŃ ROLNICZYCH W TURCJI
Autor
Ali Berk, Harun Uçak
Strony
5–14
Słowa kluczowe
ubezpieczenia rolnicze, rynek ubezpieczeń rolniczych w Turcji, ryzyko
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Zmiany klimatu oraz globalne ocieplenie oraz związane z nimi efekty środowiskowe nasilają znaczenie ryzyka w zrównoważonym rozwoju produkcji rolnej. W rozwijających się krajach rolnicy rzadziej podejmują decyzje o ubezpieczaniu produkcji rolniczej, w porównaniu z rolnikami z krajów o rozwiniętej gospodarce. W związku z tym politycy w krajach rozwijających się zachęcają rolników do podejmowania działań mających na celu zmniejszenie ryzyka produkcji rolniczej. W państwach członkowskich Unii Europejskiej stosuje się różne poziomy stawek ubezpieczeń rolniczych. Celem artykułu jest analiza wpływu publiczno-prywatnego systemu ubezpieczeń, który został wprowadzony w Turcji od czerwca 2006 roku.
kapitał społeczny, zaufanie, trzeci sektor, ekonomia społeczna, podmioty ekonomii społecznej, indeks społeczeństwa obywatelskiego
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W dobie integracji i globalizacji rośnie znaczenie tzw. miękkich czynników dla rozwoju społeczno-gospodarczego. Wśród nich na pierwszy plan wysuwa się kapitał społeczny. W artykule wskazano na braki w podstawowych komponentach kapitału społecznego w Polsce, które utrudniają jego budowanie i pomnażanie. Kapitał społeczny nie jest generowany przez indywidualne działanie na własną korzyść, ale w drodze współdziałania różnych jednostek dla osiągnięcia wspólnych celów. W obliczu wyczerpywania się tanich zasobów i łatwych możliwości osiągania wzrostu gospodarczego rozwój społeczno-gospodarczy nie będzie możliwy bez zacieśniania więzi i zaufania członków społeczeństwa. Niestety badania pokazują, że słabnie jakość i „struktura” polskiego społeczeństwa, a bez odpowiednio wzmocnionego kapitału społecznego rozwój społeczno-gospodarczy w długim okresie nie będzie możliwy, a w najlepszym razie będzie znacznie utrudniony.
BARIERY WZROSTU INNOWACYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE NA PRZYKŁADZIE FIRM SEKTORA MSP
Autor
Agnieszka Biernat-Jarka, Ewa Grzymska
Strony
23–28
Słowa kluczowe
innowacyjność, bariery, sektor MSP
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule przedstawiono czynniki utrudniające rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw, a także omówiono bariery wprowadzania innowacji w Polsce. Zwrócono uwagę, iż problemy z wprowadzaniem innowacji wynikają z niskiego poziomu zatrudnienia w sektorach gospodarki opartej na wiedzy, słabej integracji środowisk gospodarczych i naukowych, braku specjalistów wdrażających procesy innowacyjne, a także ograniczeń finansowych. Bariery zastosowania innowacji procesowych czy produktowych opisano na przykładzie firm sektora MSP prowadzących działalność na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Badania obejmujące 61 przedsiębiorców przeprowadzono w 2007 r. na podstawie kwestionariusza wywiadu. Pokazały one, iż główną barierą wprowadzania innowacji były ograniczenia finansowe, bariery prawne i przepisy podatkowe.
WSKAŹNIKI W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
Autor
Antoni Bombik, Anna Marciniuk-Kluska
Strony
29–37
Słowa kluczowe
rozwój zrównoważony, obszary wiejskie, wskaźniki, modelowanie
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Rozwój zrównoważony jest efektem działań podjętych w wymiarze ekonomicznym, społecznym, środowiskowym i kulturowym. Równowagę wewnętrzną środowiska, gospodarki i społeczeństwa można sprowadzić do działań w zakresie kształtowania wymienionych systemów. Praca stanowi próbę oceny poziomu rozwoju gmin, przy wykorzystaniu wskaźników zrównoważonego rozwoju, oraz ustalenia rankingu gmin powiatu siedleckiego. Warunkiem skuteczności wprowadzenia koncepcji zrównoważonego rozwoju na każdym poziomie zarządzania jest opracowanie i wdrożenie odpowiednich narzędzi pomiaru. Podstawowym elementem tego systemu jest ustalenie i przyjęcie wskaźników, które są narzędziem monitoringu, umożliwiającym diagnozowanie, modelowanie i prognozowanie zrównoważonego rozwoju. Pełna identyfikacja tych wskaźników oraz stopień ich realizacji dają niezbędną wiedzę do kompleksowej oceny stanu i perspektywy zrównoważonego rozwoju, w tym także obszarów wiejskich.
WSPÓŁCZESNE NARZĘDZIA ZARZĄDZANIA RELACJAMI Z KLIENTEM NA PRZYKŁADZIE OPROGRAMOWANIA CRM GRUPY KAPITAŁOWEJ COMARCH S.A.
Autor
Beata Domańska-Szaruga, Edyta Hołoweńko
Strony
39–47
Słowa kluczowe
zarządzanie relacjami z klientem, Comarch CRM, Sales Management, Contact Center, Campaign Management
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule poruszono tematykę strategii Customer Relationship Management (CRM), która jest ideą zarządzania relacjami z klientem charakteryzującą się wysokim stopniem indywidualizacji podejścia do nabywcy dóbr i usług, podwyższaniem jego satysfakcji oraz budowaniem lojalności. Szczególną uwagę zwrócono na technologiczną stronę koncepcji CRM, to bowiem właśnie IT staje się platformą stanowiącą jej fundament. Dla ilustracji problematyki posłużono się przykładami narzędzi wspomagających zarządzanie relacjami z klientem oferowanych przez jednego z liderów tego rynku – Comarch S.A.
ZNACZENIE HANDLU Z UE W ROZWOJU LIBIJSKIEJ GOSPODARKI
Autor
Mahmud A. Geheder, Mohamed S. Moussa, Emhemed R. Shnibesh, Abdulhamid A. Yousef
Strony
49–59
Słowa kluczowe
handel, rozwój ekonomiczny, ekonometria, UE, Libia
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Opracowanie zawiera analizę libijskiego handlu zagranicznego w latach 1970–2006, ze szczególnym uwzględnieniem handlu z krajami Unii Europejskiej. W artykule przedstawiono proces zmian libijskiego importu z krajów UE z uwzględnieniem poziomu dochodów realnych, indeksu wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz kursu wymiany libijskiego dinara. Celem opracowania jest ocena zagregowanego libijskiego popytu na import z UE w przyjętym okresie przy wykorzystaniu standardowych technik ekonometrycznych uzupełnionych przez odpowiednie testy diagnostyczne oparte na szeroko obecnie wykorzystywanych technikach dynamicznego modelowania i kointegracji. Wyniki analiz sugerują większą współpracę ekonomiczną poprzez kontakty dwustronne, poprawę środowiska inwestycyjnego w Libii, wspieranie przyszłej współpracy w ramach Procesu Morza Śródziemnego oraz wskazują potrzebę porozumień handlowych z UE.
STRUKTURA I DETERMINANTY RENTOWNOŚCI KAPITAŁU WŁASNEGO W ROLNICTWIE KRAJÓW EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
Autor
Zbigniew Gołaś, Stanisław Paszkowski
Strony
61–72
Słowa kluczowe
rentowność kapitału własnego, gospodarstwa rolne, Europa Środkowo--Wschodnia
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W artykule zaprezentowano wyniki analizy czynników wpływających na rentowność kapitału własnego w gospodarstwach rolnych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W badaniach wykorzystano zmodyfikowany model Du Ponta oraz analizę regresji. Materiał źródłowy stanowiły dane rachunkowości gospodarstw rolnych FADN. Badania wykazały, że rentowność kapitału własnego jest w sektorze rolnictwa bardzo niska i silnie zróżnicowana. Za najważniejszą przyczynę tego stanu należy uznać niską rentowność na poziomie operacyjnym, uzależnioną nie tylko od od rentowności produkcji, lecz także w dużym stopniu od efektywnego wykorzystania majątku. Ponadto rentowność jest dodatkowo deprecjonowana przez brak efektu dźwigni finansowej, co wynika głównie z na ogół konserwatywnego podejścia do angażowania kapitału obcego oraz dużego wpływu kosztów finansowych na wyniki ekonomiczne. Na tle przeciętnego poziomu rentowności kapitału własnego w UE relatywnie korzystniej prezentują się gospodarstwa krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Wynika to z dość wysokiego poziomu rentowności na poziomie operacyjnym, a także z nadal bardzo niskich w tych krajach kosztów pracy.
Następuje upodabnianie się wzorca konsumpcji pieczywa i produktów zbożowych między krajami o przeciętnym i niskim spożyciu, tj. krajami UE-15 i UE-12. Pomimo pewnego ujednolicenia konsumpcji, warunki na rynku piekarskim powodują występowanie różnic w spożyciu pieczywa między poszczególnymi krajami UE. Rynek pieczywa w Polsce jest rynkiem nasyconym, jego ogólne spożycie nie będzie rosło. Następują zmiany w ilości i strukturze spożywanego pieczywa. W najbliższych latach może nastąpić stabilizacja spożycia pieczywa pszennego i wzrost spożycia pieczywa żytniego kosztem pieczywa mieszanego. Cechą charakterystyczną popytu na pieczywo jest jego zróżnicowanie. Przejawia się ono w różnych płaszczyznach: regionalnej, miejsca zamieszkania, wielkości dochodu, typu biologicznego gospodarstw domowych czy przynależności do określonej grupy społeczno-ekonomicznej.
W artykule przedstawiono kwestie dotyczące odpowiedzialności materialnej pracowników. Wskazano, że odpowiedzialność ta występuje w przypadku wyrządzenia szkody przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Przesłankami odpowiedzialności materialnej pracownika są: bezprawność zachowania się, wina, szkoda i związek przyczynowo-skutkowy między zawinionym bezprawnym zachowaniem się pracownika a powstałą szkodą. Odpowiedzialność ta może być ponoszona na zasadach ogólnych, gdy pracodawca ma obowiązek wykazać wszystkie przesłanki odpowiedzialności, albo z tytułu mienia powierzonego, gdy pracodawca ma obowiązek udowodnienia faktu powierzenia mienia oraz powstanie szkody. W praktyce firmy częściej dochodzą odszkodowań z tytułu powierzenia mienia.
WSPIERANIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA OBSZARACH WIEJSKICH – TEORIA I PRAKTYKA
Autor
Janina Sawicka
Strony
97–104
Słowa kluczowe
Internet, drobna przedsiębiorczość, obszary wiejskie, badania ankietowe
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Internet coraz powszechniej jest wykorzystywany w działalności instytucji publicznych, przez osoby prywatne i w prowadzeniu biznesu. Na obszarach wiejskich zmiany te zachodzą o wiele wolniej niż w na obszarach zurbanizowanych. Przyczyna tylko po części tkwi w brakach infrastruktury, w tym głównie ograniczoności szerokopasmowego dostępu do Internetu na wsi. Badania zaprezentowane w artykule wskazują na brak świadomości (dostatecznej wiedzy) co do potrzeb i potencjalnych korzyści ekonomicznych płynących dla przedsiębiorców i konsumentów z korzystania z Internetu na co dzień. Wywiady przeprowadzono w grupie 214 przedsiębiorców w woj. mazowieckim, w miesiącach letnich w 2009 r. Była to próba wybrana do badań celowo przy wykorzystaniu pomocy ekspertów, pracowników ośrodków doradztwa rolniczego (ODR). Wybrano do badań firmy głównie z sektora małych przedsiębiorstw, zlokalizowane na obszarach wiejskich, zróżnicowane pod względem rozmiarów (wg liczby zatrudnionych i rocznego obrotu) i charakteru prowadzonej działalności.
WYPOSAŻENIE GOSPODARSTW INDYWIDUALNYCH W MASZYNY ROLNICZE W MAŁOPOLSCE
Autor
Janina Szewczyk
Strony
105–111
Słowa kluczowe
ciągniki rolnicze, maszyny rolnicze, województwo małopolskie, zróżnicowanie przestrzenne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Wyposażenie gospodarstw w maszyny i urządzenia rolnicze jest jednym z czynników warunkujących prowadzenie efektywnej produkcji rolnej. W pracy podjęto próbę określenia poziomu wyposażenia gospodarstw indywidualnych w ciągniki i maszyny rolnicze w powiatach Małopolski. Korzystając z metod taksonomicznych wyodrębniono 3 grupy powiatów, których gospodarstwa charakteryzują się wysokim, średnim lub niskim poziomem wyposażenia w maszyny rolnicze. Do pierwszej, najlepszej grupy zaliczono 3 powiaty: proszowicki, miechowski i olkuski. średnią grupę stanowi 9 następujących powiatów: krakowski, nowotarski, myślenicki, oświęcimski, bocheński, brzeski, limanowski, dąbrowski i wadowicki. Grupę trzecią, najsłabszą tworzy 10 obiektów, są to powiaty: chrzanowski, gorlicki, nowosądecki, suski, tarnowski, tatrzański, wielicki, oraz 3 miasta na prawach powiatu: Kraków, Tarnów i Nowy Sącz. Najsłabiej wyposażone są gospodarstwa w powiecie chrzanowskim.
NEUROMARKETING – „ŚCIEŻKA DOSTĘPU” DO ZACHOWAŃ KONSUMENTA?
Autor
Jarosław Świstak, Aleksandra Wicka
Strony
113–122
Słowa kluczowe
neuromarketing, funkcjonalny rezonans magnetyczny, koszty badań
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Neuromarketing określany jest jako badanie mózgu pod kątem preferencji konkretnych marek. Praca zawiera przegląd definicji i stanowisk dotyczących neuromarketingu i jego przydatności. Celem artykułu jest przedstawienie opinii środowiska związanego z neuromarketingiem na temat jego istoty i możliwości wykorzystania w praktyce. Zwrócono szczególną uwagę na metody diagnostyczne wykorzystywane w badaniach neuromarketingowych, analizując je również jako potencjalne źródło kontrowersji, które budzi opisywane zagadnienie. W podsumowaniu podkreślono potrzebę prowadzenia badań neuromarketingowych, zwracając jednak uwagę na ich wysokie koszty i małe doświadczenie metodologiczne w tym zakresie.
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA MAŁYCH GMIN POLSKI WSCHODNIEJ NA PRZYKŁADZIE GMINY RYKI
Autor
Emilia U. Wróblewska
Strony
123–130
Słowa kluczowe
inwestycje, gmina Ryki, budżet
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Działalność inwestycyjna jest ważnym czynnikiem rozwoju gmin w Polsce. Uwarunkowania tej działalności w latach 2004–2008 w gminie Ryki położonej w północno-zachodniej części województwa lubelskiego są przedmiotem niniejszego artykułu. Z analizy badawczej zawartej w artykule wynika, że gmina ta charakteryzuje się niskimi wydatkami inwestycyjnymi na 1 mieszkańca zarówno na tle powiatu, województwa, jak i kraju. Wśród dokonanych inwestycji w badanym okresie największy udział miały inwestycje działów „Transport i łączność” oraz „Oświata i wychowanie”, a głównym źródłem finansowania był budżet wspierany kredytami i pożyczkami. Wykorzystanie funduszy UE w gminie Ryki było niewielkie. Analiza ta pozwala na konstatację, iż zakres prowadzonych przedsięwzięć inwestycyjnych był typowy dla tego rodzaju małych gmin, a także regionu.
Zbadano mocne i słabe strony rzemieślniczych zakładów mięsnych oraz istotne szanse i zagrożenia tej części branży mięsnej w Wielkopolsce. W tym celu przeprowadzono analizę SWOT, która jest niezbędna do oceny portfela działalności gospodarczej badanych jednostek i wyboru ich drogi dalszego rozwoju. Do analizy SWOT wykorzystano dane źródłowe zebrane od właścicieli małych zakładów mięsnych (co stanowi 64% wszystkich rzemieślniczych zakładów) w latach 2004–2006. Analizą objęto zakłady przetwarzające tygodniowo do 7,5 ton surowca rzeźnego. Podstawowym narzędziem był ustrukturyzowany kwestionariusz ankietowy zawierający pytania zamknięte i otwarte. Wyniki wykazują, że w analizowanych zakładach przeważają atuty, natomiast w otoczeniu – szanse. Takiej sytuacji odpowiada strategia maxi-maxi, czyli silna ekspansja oraz zdywersyfikowany rozwój. Ponadto, okazało się, że respondenci dysponują niewielką informację w zakresie strategicznego zarządzania zakładami. Jest to niepokojący fakt, potwierdzający konieczność prowadzenia dalszych analiz w tym zakresie.
EKOSYSTEMOWE PODEJŚCIE DO RYBOŁÓWSTWA MORSKIEGO A EKOOZNAKOWANIE RYB I ICH PRZETWORÓW
Autor
Jolanta Zieziula
Strony
139–147
Słowa kluczowe
ekosystemowe podejście do rybołówstwa morskiego, ekooznakowanie ryb i ich przetworów, Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Unia Europejska (UE)
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy zaprezentowano ekosystemowe podejście do rybołówstwa morskiego, jak też ekooznakowanie oraz próbę krytycznej analizy ich zależności. Ekosystemowe podejście do rybołówstwa morskiego nie zawiera w sobie ekooznakowania, natomiast ekooznakowanie jest traktowane jako element ekosystemowego podejścia do rybołówstwa. Ekooznakowanie zawiera w sobie jednak dodatkowe elementy. Powszechne wprowadzanie ekooznakowania ryb i ich przetworów napotyka trudności. Są to głównie sprzeczności pomiędzy różnymi użytkownikami żywych zasobów mórz, państwowym (czy międzynarodowym) zarządzaniem rybołówstwem a ponoszeniem finansowych konsekwencji tego zarządzania przez prywatne przedsiębiorstwa, w tym przetwórstwa i handlu (nierówność kompetencji i odpowiedzialności). Różne są też cele realizowane w makro- i mikroskali, jak również występuje sprzeczność między krótko- i długookresowymi celami gospodarowania.
SZANSE REGIONALNEGO WZROSTU GOSPODARCZEGO NA TLE STRATEGII ZAOPATRZENIOWO-HANDLOWEJ PRZEDSIĘBIORSTW Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO (NA PRZYKŁADZIE WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO)
Autor
Sabina Źróbek, Alina Źróbek-Różańska
Strony
149–156
Słowa kluczowe
przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego, strategia zaopatrzeniowo- handlowa, nakłady inwestycyjne
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Podstawowym warunkiem osiągania dobrobytu w danym regionie jest wzrost gospodarczy. Stymulatorami wzrostu są między innymi działania inwestorów nakierowane na zwiększanie produkcji. Jednym ze źródeł kapitału są bezpośrednie inwestycje zagraniczne, w wyniku których powstają przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego. W niniejszym artykule skupiono się na ukazaniu szans regionalnego wzrostu gospodarczego, jakie pojawiają się wraz ze specyfiką rynkowych zachowań przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego w zakresie nakładów inwestycyjnych oraz strategii zaopatrzeniowohandlowej. W rezultacie przeprowadzonych analiz z wykorzystaniem unikalnych danych statystycznych w woj. warmińsko-mazurskim wyłonić się następujący obraz: przedsiębiorstwa tego typu wykazywały tendencję do ponoszenia ponadprzeciętnie wysokich nakładów inwestycyjnych. Ponadto, mimo częstego zaopatrywania się poza granicami Polski, negatywne skutki importu były w pewnym stopniu rekompensowane eksportem, którego wartość przewyższała import.