Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Zootechnica
(Zootechnika) 10 (2) 2011
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWSTĘPNE BADANIA NAD ZAPIASZCZENIEM PRZEWODU POKARMOWEGO KONI UŻYTKOWANYCH REKREACYJNIE
AutorAngelika Cieśla, Joanna Ignor, Iwona Pikuła, Natalia Przybyłowicz
Strony3–8
Słowa kluczowejelita, kolka, konie, piasek, Plantago psyllium, zapiaszczenie
StreszczeniePokaż streszczenie
Badaniami objęto 6 koni gorącokrwistych w wieku od 6 do 16 lat. Konie podzielono na grupę doświadczalną i kontrolną (liczące po trzy konie). Badania przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym etapie podjęto próbę określenia stopnia zapiaszczenia jelit u wszystkich koni z wykorzystaniem testu flotacji. W drugim etapie grupa doświadczalna wraz z zadawaną paszą przyjmowała dodatek nasion babki płesznik w ilości 210 g na konia na dzień przez 7 kolejnych dni. Badania wykazały, że profilaktyczne podawanie koniom nasion babki płesznik trzykrotnie zwiększa ilość piasku wydalanego z przewodu pokarmowego. Stosowanie dodatku nasion Plantago psyllium może więc zapobiegać nadmiernemu gromadzeniu się piasku w przewodzie pokarmowym koni, a tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia schorzeń kolkowych na tym tle.
Pokaż

TytułZWIĄZEK POLIMORFIZMU BETA-LAKTOGLOBULINY (LGB) Z WYDAJNOŚCIĄ I SKŁADEM MLEKA KRÓW RASY HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ IMPORTOWANYCH ZE SZWECJI
AutorEwa Chociłowicz, Ewa Czerniawska-Piątkowska, Aleksandra Olszewska, Małgorzata Szewczuk
Strony9–18
Słowa kluczowebeta-laktoglobulina, białka mleka, hf, polimorfizm, wydajność mleka
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono na 102 krowach rasy holsztyńsko-fryzyjskiej importowanych ze Szwecji, w gospodarstwie rolnym w województwie zachodniopomorskim. Genotypy beta-laktoglobuliny (LGB) oznaczono metodą PCR (ang. Polymerase Chain Reaction) wg metodyki Medrano i Aquilar-Cordova [1990]. Stwierdzono, że krowy o genotypie LGB AA uzyskały najwyższą wydajność mleka we wszystkich analizowanych 305-dniowych laktacjach. W trzeciej laktacji różnice były istotne (P≤0,01; P≤0,05). Dla tego samego genotypu zanotowano najwyższą wydajność i zawartość białka w mleku dla trzech analizowanych laktacji. Najwyższą zawartość i wydajność tłuszczu stwierdzono u homozygot BB dla wszystkich badanych laktacji.
Pokaż

TytułWPŁYW LICZBY KOMÓREK SOMATYCZNYCH NA WIELKOŚĆ DZIENNEGO UDOJU I SKŁAD CHEMICZNY MLEKA KRÓW UTRZYMYWANYCH W REGIONIE POŁUDNIOWEGO PODLASIA
AutorAlina Górska, Barbara Mróz
Strony19–28
Słowa kluczowekrowy, LKS, mleko, skład chemiczny
StreszczeniePokaż streszczenie
Analizowano wpływ poziomu komórek somatycznych na wielkość dziennego udoju i skład chemiczny mleka 662 krów utrzymywanych w 25 gospodarstwach w regionie południowego Podlasia. Łącznie oceniono 5061 prób mleka, które podzielono na cztery klasy odpowiadające określonej zawartości komórek somatycznych w 1 ml mleka: <200 tys., 201–400 tys., 401–1000 tys. i >1000 tys. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem liczby komórek somatycznych w1 ml mleka z 200 do >1000 tys. wzrosła zawartość białka z 3,36% do 3,54% i tłuszczu z 4,02% do 4,16%, natomiast obniżyła się zawartość kazeiny z 2,56% do 2,45% i suchej masy w mleku z 13,13% do 12,98%. Ponadto zmniejszył się udział kazeiny w białku mleka z 76,2% do 69,2%. Zmniejszyła się także wydajność mleka, a obliczone straty w wydajności mleka na skutek wzrostu LKS wynosiły od 10,6 do 17,3%.
Pokaż

TytułWPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO ŻYWIENIA STADA REPRODUKCYJNEGO BAŻANTÓW ŁOWNYCH NA CECHY MIĘSNE ICH POTOMSTWA
AutorZenon Bernacki, Dariusz Kokoszyński, Henryka Korytkowska, Kamil Ławski
Strony29–36
Słowa kluczowebażant, masa ciała, stado rodzicielskie, wydajność rzeźna
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono na 51 bażantach łownych pochodzących po rodzicach żywionych w okresie reprodukcji przemysłową mieszanką paszową (25 osobników) lub mieszanką paszową i całym ziarnem kukurydzy (26 osobników). Ptaki utrzymywano w pomieszczeniu zamkniętym, bez podziału na płeć, przez pierwsze trzy tygodnie w skrzyniach na podłodze z plastikowej siatki, a następnie w kojcach na słomie. W okresie oceny bażanty potomne żywiono przemysłowymi mieszankami paszowymi dla bażantów lub indyków. Wprowadzenie całego ziarna kukurydzy w dawce pokarmowej bażantów rodzicielskich wpłynęło na zmniejszenie masy ciała ich potomstwa, z wyjątkiem 12. tygodnia życia. Ponadto spowodowało istotne zmniejszenie długości: tułowia z szyją, podudzi i skoków oraz obwodu klatki piersiowej u bażantów w wieku 4 tygodni, a u ptaków 18-tygodniowych długości: tułowia z szyją, tułowia i podudzi. Wydajność rzeźna u ptaków obu grup była duża i przekraczała 72%. Procentowy udział mięśni piersiowych był większy w tuszkach bażantów pochodzących po rodzicach karmionych dawką z obniżonym poziomem białka zawierającą całe ziarno kukurydzy (31,0 vs 29,0%). Odwrotną prawidłowość stwierdzono dla udziału mięśni nóg w tuszce z szyją (23,5 vs 24,0%). Udział skóry z tłuszczem podskórnym w obu grupach doświadczalnych był podobny (6,4 vs 6,3%).
Pokaż

TytułSKŁAD CHEMICZNY ORAZ WARTOŚĆ ODŻYWCZA WYBRANYCH ZIAREN ZBÓŻ
AutorIzabela Jaskowska, Agnieszka Kowieska, Roman Lubowicki
Strony37–50
Słowa kluczoweaminokwasy, skład chemiczny, wartość odżywcza, zboża
StreszczeniePokaż streszczenie
Analiza składu chemicznego próbek z pięciu odmian zbóż (33 próby) zebranych w jednym roku doprowadziła do wniosku, że największe zmiany i statystycznie istotne różnice (P≤0,01) wśród zbóż istniały w ich zawartości białka, włókna surowego oraz następujących frakcji węglowodanowych: NDF, ADF, TDF, IDF i SDF. Analizowane ziarna pszenicy ozimej i żyta ozimego różnią się istotnie (P≤0,01) od innych ziaren zbóż w ich zawartości magnezu, potasu, sodu, fosforu, manganu, cynku i wykazano różnicę istotną statystycznie (P≤0,05) w zawartości wapnia i miedzi. Średnia całkowita zawartość aminokwasów była najwyższa w pszenicy, a najniższa w ziarnie jęczmienia ozimego. Lizyny to pierwszy aminokwas ograniczający (CS) jakość białka we wszystkich badanych odmianach zbóż, z wyjątkiem żyta, gdzie to tryptofan okazał się aminokwasem ograniczającym wartość odżywczą dla zwierząt (WE). Wysoka zawartość aminokwasów egzogennych (EAA) znalazło odzwierciedlenie w indeksie EAAI, który dla WH wahała się od 71% (jęczmień jary) do 84% (pszenżyto ozime) oraz WE z 51% (jęczmień ozimy) do 60% (pszenżyto ozime).
Pokaż

TytułOCENA WPŁYWU DODATKU PREPARATU PEKTYNOWEGO NA WYNIKI ROZRODU MATEK ORAZ WZROST ICH POTOMSTWA
AutorWłodzimierz Lachowski, Edyta Rzewucka-Wójcik, Piotr Sablik, Krzysztof Szarkowski, Małgorzata Szewczuk
Strony51–62
Słowa kluczowepektyny, rozród, suffolk, wzrost jagniąt
StreszczeniePokaż streszczenie
Materiał badawczy stanowiło 87 maciorek rasy suffolk podzielonych na grupę kontrolną – 1 i doświadczalną – 2. Obie grupy żywione były paszami gospodarskimi wg norm DLG. Zwierzęta z grupy doświadczalnej otrzymywały dodatek odżywczego koncentratu pektynowego o działaniu odpornościowym (KO) produkowanego na bazie pektyn jabłkowych. Preparat podawano matkom w ilości ok. 10 g na osob. na dzień wymieszany z paszą treściwą co siedem dni w okresie stanówki, co trzy dni w okresie ciąży i codziennie w okresie odchowu jagniąt. Jagnięta odchowywano przy matkach. Od 14. dnia życia ich dietę uzupełniano o dodatek ocenianego preparatu wymieszanego ze śrutą owsianą, a później z mieszanką treściwą w ilości 10% danej paszy. Oceniono wyniki rozrodu 87 maciorek określając ich płodność, plenność, odchów jagniąt i wskaźniki użytkowości rozpłodowej. Na podstawie masy ciała jagniąt w 2. dniu po urodzeniu oraz w wieku 1. mies., 56 i 90 dni, a także dobowych przyrostów masy ciała w poszczególnych okresach badawczych dokonano oceny wzrostu odchowywanego potomstwa. W statystycznym opracowaniu uzyskanych wyników zastosowano jednoczynnikową (dodatek preparatu) analizę wariancji. Stwierdzono, że matki obu grup cechowały się podobną i bardzo małą płodnością (54,7–58,2%). Zastosowany preparat pektynowy istotnie (P≤0,01) wpłynął na wartość wskaźnika plenności badanych owiec. W tym zakresie maciorki z grupy doświadczalnej były o ponad 32 jednostki procentowe lepsze od owiec z grupy kontrolnej. Podobna tendencję obserwowano w odniesieniu do odchowu jagniąt oraz wartości wskaźników użytkowości rozrodczej. Zważone w 2. dniu po urodzeniu potomstwo obu grup matek miało zbliżoną masę ciała. Od 1. miesiąca życia obserwowano istotną przewagę jagniąt z grupy doświadczalnej zarówno w zakresie masy ciała, jak i przyrostów dobowych. Przy ostatnim ważeniu, w wieku 90 dni, jagnięta otrzymujące dodatek preparat KO były istotnie cięższe (P≤0,01) od swych rówieśników z grupy 1. W całym doświadczeniu jagnięta z grupy drugiej cechowały się o ok. 26 g większymi przyrostami (P≤0,05) w porównaniu z jagniętami z grupy pierwszej, przy czym wartości wskaźników tempa wzrostu zwierząt w obu grupach były zbliżone.
Pokaż

TytułOCENA PRODUKCYJNOŚCI KÓZ RAS BIAŁEJ I BARWNEJ USZLACHETNIONEJ NA TERENIE WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO NA TLE POGŁOWIA KRAJOWEGO
AutorHenryka Bernacka, Magdalena Mistrzak
Strony63–76
Słowa kluczowekozy, pogłowie, użytkowość mleczna
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy była analiza stanu hodowli i chowu kóz na terenie woj. kujawsko-pomorskiego i kraju. Wyniki dotyczące użytkowości mlecznej i rozpłodowej kóz z tego rejonu mogą być wykorzystane w opracowaniu programu hodowlanego regionalnego. W pracy uwzględniono: stan liczbowy kóz ras białej i barwnej uszlachetnionej objętych kontrolą użytkowości, liczbę kóz wpisanych do ksiąg zarodowych, wyniki użytkowości rozpłodowej i mlecznej na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, jak również w Polsce w latach 1996–2008, korzystając z informacji opublikowanych przez Centralną Stację Hodowli Zwierząt oraz z dokumentacji Regionalnego Związku Hodowców Owiec i Kóz w Bydgoszczy. Liczba stad kóz rasy białej uszlachetnionej objętych oceną użytkowości na terenie kraju zmniejszyła się ze 170 w 1996 roku do czterech w 2008 roku. Podobną tendencję spadkową zaobserwowano w liczbie kóz będących pod oceną mleczności. W województwie kujawsko-pomorskim liczba kóz pod oceną mleczności wzrosła z 45 osobników w 1996 roku do 289 w 2007 roku, a kozy wpisane do ksiąg zwierząt zarodowych stanowiły ok. 98% kóz ocenianych. Analizując pogłowie kóz rasy barwnej uszlachetnionej okazało się, że średnio w całym kraju nastąpił wzrost liczby stad tej rasy z 17 w 1997 roku do 23 w 2004 roku, a następnie spadek do pięciu stad w 2008 roku, podobnie w liczbie kóz pod oceną mleczności ze 175 osobników w 1997 roku do 917 w 2004 i spadek do 134 w 2008. Podobnie jak w kraju, tak i na terenie Bydgoskiego Okręgu Hodowlanego zaobserwowano wzrost liczby kóz rasy barwnej uszlachetnionej z jednego stada w 1997 roku utrzymującego 17 kóz pod oceną mleczności do 2 stad o liczbie kóz 134 osobniki, z czego kozy wpisane do ksiąg zwierząt zarodowych stanowią ok. 95,5%.
Pokaż

TytułWPŁYW SEZONU URODZENIA NA PRZEBIEG PORODU I WYNIKI ODCHOWU CIELĄT RASY POLSKIEJ HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEJ
AutorAnna Bogacka, Ewa Czerniawska-Piątkowska, Małgorzata Szewczuk
Strony77–88
Słowa kluczowemasa ciała, odchów cieląt, przyrosty dobowe, sezon wycielenia
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy była analiza wpływu sezonu urodzenia na przebieg porodu i wyniki odchowu cieląt rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej od urodzenia do 3. miesiąca życia. W gospodarstwie przeważały porody łatwe (1;2). Wiosną stanowiły one 91,2% wszystkich porodów przypadających na ten sezon, latem 89,7%, zimą 88,6%, zaś jesienią 87,6%. Największą średnią masą ciała po urodzeniu charakteryzowały się cielęta z porodów zimowych (cieliczki 40,8 kg; buhajki 44,2 kg). Największe średnie przyrosty dobowe w całym okresie odchowu osiągnęły cieliczki urodzone zimą (704 g) i buhajki wiosną (750 g). W grupie cieliczek jak i buhajków stwierdzono statystycznie istotne różnice w analizowanym okresie odchowu (P≤0,01, P≤0,05). Największy procent cieląt chorych stwierdzono w okresie jesienno-zimowym, najmniejszy wiosną i latem.
Pokaż

TytułPOZIOM CECH ROZRODU MACIOREK RASY CZARNOGŁÓWKA ORAZ WZROSTU ICH POTOMSTWA
AutorEwa Chociłowicz, Ewa Czerniawska-Piątkowska, Włodzimierz Lachowski, Małgorzata Szewczuk, Grzegorz Żurawski
Strony89–98
Słowa kluczoweczarnogłówka, odchów i wzrost jagniąt, użytkowość rozpłodowa
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w owczarni zlokalizowanej w województwie pomorskim. Owce oceniono w zakresie cech rozrodu matek, odchowu i wzrostu ich potomstwa. Stado osiągnęło ogólnie wysoki poziom cech rozrodu, uzyskując wartości zbliżone dla tej rasy owiec podane przez Polski Związek Owczarski za lata 2005–2009. W badanym okresie średnia wartość wskaźnika płodności kształtowała się na poziomie – 78,2%, plenności – 133,8%, odchowu jagniąt – 86,8%, a średnia wartość wskaźnika użytkowości rozpłodowej wynosiła 90,8%. Równie wysokie wartości obserwowano w zakresie wzrostu potomstwa ocenianych matek. Stwierdzono do 75. dnia życia, że masa ciała oraz dzienne przyrosty dobowe osobników z pojedynczego typu urodzenia były większe niż zwierząt z ciąż mnogich. Tryczki uzyskały większą masę ciała oraz większe przyrosty dobowe w porównaniu z jarkami w tym samym wieku.
Pokaż

TytułOCENA BUDOWY KRÓW RASY CHAROLAISE ORAZ MIESZAŃCÓW MIĘDZYRASOWYCH O RÓŻNYM UDZIALE GENÓW TEJ RASY
AutorPiotr Bajsarowicz, Paweł Czerniak, Wiesław Jarmuż, Renata Pilarczyk, Jerzy Wójcik
Strony99–104
Słowa kluczowebydło czarno-białe, charolaise, mieszańce mięsne, ocena budowy, simental
StreszczeniePokaż streszczenie
Materiał doświadczalny stanowiło 101 krów pierwiastek pochodzących po ojcach rasy charolaise. Krowy podzielono na 4 grupy genotypowe: 1) czystorasowe charolaise, 2) mieszańce 75% charolaise i 25% cb, 3) mieszańce 50% charolaise i 50% cb x hf, 4) mieszańce 50% charolaise i 50% simental. Przeprowadzono analizę masy ciała krów po pierwszym ocieleniu oraz cieląt po ich odsadzeniu, wykonano pomiary wysokości w kłębie, krzyżu i obwodu klatki piersiowej oraz dokonano oceny budowy, kalibru oraz cech użytkowości. Krowy mieszańce uzyskały zbliżone lub nieco gorsze wyniki od krów czystorasowych charolaise. Uzyskane wyniki wskazują, że krowy mieszańce z rasą czarno-białą są bardzo dobrym materiałem do produkcji cieląt mięsnych o podobnych cechach opasowych jak rasa mięsna użyta do krzyżowania wypierającego lub krowy mieszańce czystych ras mięsnych..
Pokaż

TytułDETEKCJA JAŁÓWEK Z TRUDNYMI PORODAMI ZA POMOCĄ SZTUCZNYCH SIECI NEURONOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM GENOTYPÓW ERα-BGLI, ERα-SNABI I CYP19-PVUII
AutorWilhelm Grzesiak, Daniel Zaborski
Strony105–116
Słowa kluczowegenotypy, jałówki mleczne, sztuczne sieci neuronowe, trudny poród
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem niniejszej pracy była detekcja jałówek z trudnymi porodami przy użyciu sztucznych sieci neuronowych (SSN). Wykorzystano w tym celu dane o 531 wycieleniach jałówek rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej oraz 8 zmiennych diagnostycznych. Zmienną wyjściową była klasa trudności porodu: trudny lub łatwy. Analizowano perceptrony z jedną (MLP1) i dwoma (MLP2) warstwami ukrytymi oraz sieci o radialnych funkcjach bazowych (RBF). Pierwiastek błędu średniokwadratowego oraz struktura wybranych SSN (liczba neuronów w warstwach wejściowej, ukrytej i wyjściowej) były następujące: 0,22, 10-4-1; 0,25, 10-17-17-1 i 0,19, 10-25-1 odpowiednio dla MLP1, MLP2 i RBF. Odsetek prawidłowo rozpoznanych jałówek z trudnymi i łatwymi porodami oraz odsetek prawidłowo zdiagnozowanych jałówek z obu kategorii dla zbioru uczącego i walidacyjnego wynosiły ok. 90%. Wartości te dla zbioru testowego wynosiły odpowiednio: 75–83%, 82–88% i 82–86%. W obu przypadkach nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między tymi proporcjami. Następujące zmienne miały największy wkład w detekcję jałówek z trudnymi porodami: długość ciąży, indeks BCS, genotypy CYP19-PvuII i ERα-BglI oraz procentowy udział genów hf w genotypie jałówki.
Pokaż