Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Oeconomia
(Ekonomia) 10 (2) 2011
Streszczenia
Wybierz numer

TytułKONKURENCJA POWIERZCHNIOWA ZBÓŻ I OLEISTYCH NA ŚWIECIE W UJĘCIU DYNAMICZNYM
AutorPaweł Boczar, Lucyna Błażejczyk-Majka
Strony5–17
Słowa kluczowezboża, oleiste, produkcja, konkurencja powierzchniowa
StreszczeniePokaż streszczenie
Na światowym rynku podstawową grupę roślin pod względem produkcji, jak i powierzchni upraw stanowią zboża oraz rośliny oleiste. Produkcja tych obu grup w ostatnich czterech dekadach mocno się rozwija i jak pokazują prognozy nadal się będzie rozwijać. Rozwój produkcji zbóż i roślin oleistych jest wynikiem ciągle rosnącego popytu spożywczego na produkty przerobu tych dwóch grup roślin, jak również mocno rozwijającego się w ostatnich latach popytu niespożywczego. Zwiększenie produkcji roślinnej może odbywać się przez wzrost plonów lub zwiększenie powierzchni upraw albo przy jednoczesnym wpływie obu tych czynników. Rozszerzenie powierzchni upraw jest związane z problemem ograniczonych zasobów ziemi. Ciągle rosnący popyt na produkty zbożowe i oleiste oraz ograniczoność zasobów ziemi mogą powodować konkurencję powierzchniową między tymi dwoma grupami roślin. W pracy podjęto badania mające na celu stwierdzić, czy taka konkurencja ma miejsce.
Pokaż

TytułDYWERSYFIKACJA ROLNICTWA NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOSCI AGROTURYSTYCZNEJ
AutorAgnieszka Brelik
Strony19–27
Słowa kluczowerozwój wielofunkcyjny, motywacja, dochód, turystyka wiejska
StreszczeniePokaż streszczenie
Charakterystyczną cechą zachowań ludzkich jest ich polimotywacyjność, co oznacza, ze człowiek podejmując zamierzone działanie kieruje się więcej niż jednym motywem. Decydując się na prowadzenie działalności gospodarczej kierujemy się również wieloma motywami. W pracy została podjęta analiza działalności gospodarstw agroturystycznych, ze szczególnym uwzględnieniem motywacji i dochodowości badanych gospodarstw. Ze względu na to, iż motywy podejmowania działalności gospodarczej w turystyce są podobne w wielu krajach, badania przeprowadzone przez autorkę pozwoliły na wyodrębnienie trzech podstawowych motywów podejmowania działalności agroturystycznej badanych gospodarstw w województwie zachodniopomorskim. Istotnym celem badań było poznanie zależności między motywami podejmowanych działalności a źródłem dochodów w gospodarstwie, wiekiem i wykształceniem respondentów. Określono również stopień rentowności gospodarstw w wyniku podjętej działalności agroturystycznej, szanse i bariery ich rozwoju. Materiały źródłowe o charakterze pierwotnym zebrano od osób prowadzących gospodarstwa rolne na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego, które przeprowadzono w pierwszym kwartale 2011 roku, na stu losowo wybranych gospodarstwach. Metodą pomiaru była metoda ankietowa, narzędziem badawczym kwestionariusz ankiety.
Pokaż

TytułOBLIGACJE KOMUNALNE JAKO NARZĘDZIE FINANSOWANIA INWESTYCJI SAMORZĄDÓW LOKALNYCH NA OBSZARACH WIEJSKICH W POLSCE
AutorAlina Daniłowska
Strony29–39
Słowa kluczoweemisja obligacji, gmina wiejska, wydatki samorządu terytorialnego, infrastruktura
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem opracowania jest ocena roli obligacji komunalnych w finansowaniu wydatków inwestycyjnych gminnych samorządów lokalnych na obszarach wiejskich w Polsce. W artykule zostały zaprezentowane aspekty teoretyczne obligacji komunalnej oraz wyniki analizy danych empirycznych. Przeprowadzone badanie wykazało, że rynek obligacji komunalnych w Polsce rozwija się bardzo szybko, a szczególnie wysoki wzrost odnotowano w 2009 i 2010 roku. Cechami charakterystycznymi emisji obligacji komunalnych w Polsce są: ich niepubliczny charakter, niska przeciętna wartość emisji i znacząca rola banków jako organizatorów emisji i ich nabywców. W latach 2005–2009 gminy wiejskie stosowały emisje obligacji jako źródło finansowania inwestycji, ale ich rola była bardzo mała w porównaniu z innymi jednostkami samorządu terytorialnego. Wysoka dynamika wartości emisji obligacji jest pozytywnym sygnałem. Ściślejsza współpraca między gminami wiejskimi w zakresie inwestycji infrastrukturalnych i wspólne emisje obligacji pozwoliłyby na wykorzystanie zalet tego narzędzia szczególnie wobec możliwości wykorzystania funduszy unijnych.
Pokaż

TytułINTEGRACJA Z EUROPEJSKIM SYSTEMEM FINANSOWYM A ZMIANY KONCENTRACJI SEKTORA UBEZPIECZEŃ MAJĄTKOWYCH W POLSCE
AutorSylwester Kozak
Strony41–53
Słowa kluczowesystem finansowy, ubezpieczenia majątkowe, koncentracja rynku, integracja finansowa, UE
StreszczeniePokaż streszczenie
Integracja polskiego systemu finansowego z europejskimi rynkami finansowymi nie ograniczała się wyłącznie do zwiększania zaangażowanego kapitału zagranicznego, ale oddziaływała na sposób jego funkcjonowania, w szczególności na strukturę rynku i poziom panującej na nim konkurencji. W przypadku sektora ubezpieczeń majątkowych, w tym czasie zwiększył się udział inwestorów zagranicznych w kapitałach podstawowych firm ubezpieczeniowych, a także ich całkowity udział kontrolowanych przez nich zakładów w składce sektora. Przyczyniło się to do obniżenia koncentracji rynku ubezpieczeniowego, co sprzyja poprawie konkurencji. Badania prowadzone na danych panelowych z 35 firm oraz danych z sektora ubezpieczeń majątkowych i makroekonomicznych za lata 2002–2009 wskazują, że na obniżenie się koncentracji rynku wpływ miały m.in. wzrost inwestycji zagranicznych w kapitały firm ubezpieczeniowych, wzrost średniej wielkości firm, wzrost udziału sprzedaży poprzez placówki banków i innych instytucji finansowych oraz zmiana systemu sprzedaży polegająca na ograniczeniu udziału bezpośredniej sprzedaży przez placówki własne zakładów. Ponadto stwierdzono, że na taki kierunek zmian koncentracji pozytywny wpływ ma otoczenie gospodarcze charakteryzujące się niższym poziomem inflacji.
Pokaż

TytułDYWERSYFIKACJA EKSPORTU A WZROST GOSPODARCZY W KRAJACH CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ
AutorPiotr Misztal
Strony55–64
Słowa kluczowedywersyfikacja eksportu, koncentracja eksportu, wzrost gospodarczy
StreszczeniePokaż streszczenie
Podstawowym celem artykułu jest analiza związków między dywersyfikacją eksportu i wzrostem gospodarczym w Unii Europejskiej w okresie 1995–2009. Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza część dotyczy analizy teoretycznej w zakresie współzależności między stopniem dywersyfikacji (koncentracji) eksportu i wzrostem gospodarczym z uwzględnieniem głównych czynników determinujących te zależności. W następnej części artykułu zbadano związek między stopniem koncentracji eksportu i wzrostem gospodarczym w krajach członkowskich Unii Europejskiej za pomocą modelu wektorowej autoregresji (VAR). Dokonano oszacowania współczynników elastyczności PKB per capita na zmiany koncentracji eksportu na podstawie funkcji odpowiedzi impulsowych. Następnie przeprowadzono dekompozycję wariancji w celu oszacowania wpływu zmian PKB per capita i stopnia koncentracji eksportu na zmienność PKB na mieszkańca w UE.
Pokaż

TytułFUNKCJE HANDLU DETALICZNEGO W OBSZARACH PRZYGRANICZNYCH POLSKI – ASPEKTY TEORETYCZNE
AutorHalina Powęska
Strony65–74
Słowa kluczowefunkcje handlu detalicznego w obszarach przygranicznych, handel detaliczny, usługowa teoria handlu, funkcjonalna teoria handlu
StreszczeniePokaż streszczenie
Funkcjonowanie handlu detalicznego w obszarach przygranicznych Polski w latach 90. XX wieku i w pierwszej dekadzie XXI wieku było w znacznej mierze zdeterminowane przez przyjazdy do Polski obywateli sąsiadujących krajów w celu dokonania zakupów. Wykorzystując multifunkcjonalny model funkcji handlu detalicznego oraz usługową i funkcjonalną teorię handlu, wskazano, że do podstawowych funkcji pełnionych przez handel detaliczny w obszarach przygranicznych należą działania o charakterze ekonomicznym. Bardzo ważne znaczenie mają także funkcje społeczne handlu, w tym funkcja integratora życia społeczności transgranicznych, której efektem jest niwelowanie różnic kulturowych oraz tworzenie atmosfery współpracy w zróżnicowanych kulturowo obszarach. Istotne dla obszarów przygranicznych są funkcje rozwoju lokalnego, które przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności miast przygranicznych, powstania nowych miejsc pracy i poprawy warunków i poziomu życia mieszkańców.
Pokaż

TytułOCENA EFEKTYWNOŚCI STRATEGII PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTW GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ
AutorBeata Szczecińska
Strony75–81
Słowa kluczowepłynność finansowa, efektywność, zysk rezydualny
StreszczeniePokaż streszczenie
W opracowaniu zaprezentowano wyniki analizy strategii płynności finansowej dwóch przedsiębiorstw gospodarki żywnościowej. Wykorzystano w tym celu metodę analizy wskaźnikowej oraz kalkulację zysku rezydualnego. Badania obejmowały okres pięciu lat 2005–2009. Analizowane przedsiębiorstwa różniły się między sobą ze względu na stosowaną strategię płynności finansowej. Skalkulowany zysk rezydualny obu przedsiębiorstw był nieujemny, co świadczy, że stosowane przez zarządzających strategie płynności poprawiają wartość tych przedsiębiorstw.
Pokaż

TytułBADANIE WSPARCIA POLITYKI ROLNEJ – DOŚWIADCZENIA Z REALIZACJI PROJEKTU CAP-IRE
AutorDavide Viaggi
Strony83–94
Słowa kluczowewspólna polityka rolna, ocena wspólnej polityki rolnej, projekt CAP-IRE
StreszczeniePokaż streszczenie
Wspólna polityka rolna jest jedną z głównych polityk UE i dominującą pozycją we wspólnotowym budżecie. Z powodu swojego znaczenia jak też zachodzących zmian jest ona od pewnego czasu obszarem zainteresowań licznych badań ekonomicznych. Głównym celem opracowania jest prezentacja wybranych wyników projektu CAP-IRE w zakresie perspektyw wspólnej polityki rolnej. Po przedstawieniu aktualnych trendów i możliwych kierunków rozwoju wspólnej polityki rolnej zaprezentowano strukturę, metody i organizację projektu CAP-IRE. Wybrane wyniki zostały przedstawione przez odniesienie się do dwóch najistotniejszych kwestii, tj. obecnie istniejących mechanizmów i możliwych do wdrożenia innowacji. Opracowanie kończy się dyskusją nad silnymi i słabymi stronami zastosowanego podejścia i identyfikacją głównych potrzeb badawczych na przyszłość.
Pokaż

TytułMODELE KLASYFIKACJI WZORCOWEJ W PREDYKCJI UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW
AutorAdam Waszkowski
Strony95–106
Słowa kluczoweprognozowanie upadłości, modele klasyfikacji, analiza dyskryminacyjna, model logitowy
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy dokonano próby stworzenia modeli klasyfikacji wzorcowej, które umożliwiałyby przewidywanie upadłości przedsiębiorstw. Przedstawiono ekonomiczne aspekty bankructwa jednostek gospodarczych oraz jego przyczyny. Uwagę poświęcono metodom predykcji upadłości ze szczególnym uwzględnieniem analizy dyskryminacyjnej oraz modeli logitowych. Dokonano przeglądu literatury w zakresie istniejących modeli wczesnego ostrzegania. Punkt poświęcony badaniom własnym zawiera opis oraz wyniki estymacji oryginalnych modeli predykcji bankructwa. Zweryfikowano również otrzymane systemy wczesnego ostrzegania w próbie walidacyjnej.
Pokaż

TytułOSZACOWANIE EKONOMICZNYCH EFEKTÓW INNOWACJI W AUTOMATYCZNE SYSTEMY DOJU W REGIONIE PODLASKIM (POLSKA) Z ZASTOSOWANIEM PODEJŚCIA REAL OPTION
AutorFabio Bartolini, Łukasz Cygański, Matteo Floridi, Edward Majewski, Davide Viaggi, Adam Wąs
Strony107–120
Słowa kluczowereal options, roboty do doju krów, gospodarstwa mleczne, niepewność
StreszczeniePokaż streszczenie
W sektorze mlecznym w regionie podlaskim, które jest liderem w produkcji i w przetwórstwie mleka w Polsce, obserwuje się silne procesy koncentracji. Powiększanie stad krów mlecznych w wielu gospodarstwach wywołuje wśród rolników zainteresowanie wprowadzeniem innowacyjnych, automatycznych systemów doju krów (AMS). W artykule przedstawiono wyniki oszacowania korzyści finansowych z tytułu zróżnicowania decyzji inwestycyjnych w czasie. Do rozważań wybrano dominujące w regionie typy gospodarstw mlecznych. Zastosowany model gospodarstwa jest oparty na podejściu real option. W modelu przyjęto nieodwracalność inwestycji, stochastyczne kształtowanie się płatności bezpośrednich, cen mleka i kosztów robocizny. W badaniach założono różne poziomy wsparcia inwestycji z Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Analiza wyników prowadzi do konkluzji, że odłożenie inwestycji w AMS w czasie, w warunkach reformowanej WPR, byłoby korzystniejszą strategią w porównaniu do inwestycji w 1. roku okresu modelowania. Jednakże korzyści z przesunięcia inwestycji na bardziej odległy termin maleją wraz ze wzrostem wielkości gospodarstw i zwiększaniem nakładów pracy najemnej.
Pokaż

TytułAKTYWNOŚĆ ZAWODOWA JAKO DETERMINANTA UCZESTNICTWA W TURYSTYCE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z TERENÓW POLSKI WSCHODNIEJ
AutorDominik Dąbrowski, Marek Kuźmicki, Andrzej Soroka, Jarosław Żbikowski
Strony121–129
Słowa kluczoweturystyka, rekreacja, aktywność zawodowa, niepełnosprawność
StreszczeniePokaż streszczenie
Głównym celem badań, których wyniki prezentowane są w niniejszym opracowaniu było poznanie i dokonanie oceny wpływu aktywności zawodowej na uczestnictwo w turystyce osób niepełnosprawnych, zamieszkałych na terenach Wschodniej Polski. Badania empiryczne z wykorzystaniem metody sondażu diagnostycznego przeprowadzono w latach 2005–2007 na terenie województw podlaskiego, lubelskiego oraz podkarpackiego. Dokonano analizy porównawczej uczestnictwa w turystyce i rekreacji dwóch grup osób niepełnosprawnych – aktywnych zawodowo i biernych zawodowo. Uwzględniono częstotliwość wyjazdów turystycznych, preferowane formy turystyki, przesłanki oraz bariery uczestnictwa w aktywności turystyczno-rekreacyjnej. Badania wykazały, iż aktywność zawodowa stanowi istotną determinantę uczestnictwa w turystyce osób niepełnosprawnych. Przeprowadzone z inicjatywy Instytutu Turystyki i Rekreacji Państwowej Szkoły Wyższej w Białej Podlaskiej badania stanowią wkład do badań nad determinantami aktywności turystycznej i rekreacyjnej osób niepełnosprawnych w Polsce.
Pokaż