Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Hortorum Cultus
(Ogrodnictwo) 11 (4) 2012
Streszczenia
Wybierz numer

TytułPlonowanie papryki rocznej (Capsicum annuum L.) w zależności od zróżnicowanego rodzaju nawozu potasowego
AutorAnna Golcz, Paweł Kujawski, Bartosz Markiewicz
Strony3–15
Słowa kluczowedawka N i K, nawożenie KCl, K2SO4, KNO3, plon, pomiary biometryczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Rodzaj stosowanego nawozu potasowego odgrywa istotną rolę w żywieniu roślin. Dostarczenie roślinom potasu w postaci chlorkowej, siarczanowej czy saletrzanej modyfikują skład chemiczny roślin, ponieważ aniony towarzyszące potasowi pełnią odmienne funkcje. Doświadczenie wegetacyjne z uprawą papryki rocznej odm. ‘Cyklon’ przeprowadzono w 2005 i 2006 roku w tunelu foliowym, w pierścieniach (V = 5 dm3) wypełnionych glebą mineralną i torfem wysokim (3:2). Określono reakcję roślin na trzy sole potasowe KCl, K2SO4 i KNO3 przy dwóch poziomach nawożenia azotowo-potasowego 250 mg N jako NH4NO3 i 300 mg K oraz 350 mg N i 400 mg K ·dm-3 podłoża oraz przy stałych poziomach pozostałych makro- i mikroelementów. Wykonano pomiary biometryczne roślin oraz określono wielkość plonu owoców. Stwierdzono, że rodzaj nawozu potasowego przy dwóch poziomach nawożenia azotem i potasem nie miał istotnego wpływu na plon ogólny i handlowy owoców papryki odm. ‘Cyklon’, wysokość roślin, ogólną i handlową liczbę owoców oraz świeżą masę pojedynczego owocu. Wykazano, że większy poziom nawożenia azotem i potasem (350 N i 400 K mg dm-3 podłoża) dodatnio oddziaływał na analizowane parametry biometryczne owoców z wyjątkiem świeżej masy pojedynczego owocu. Wyniki niniejszych badań, potwierdzone przez innych autorów, krytycznie odnoszą się do podziału roślin warzywnych opracowanego przez Th. Geisslera i Buchnera na chlorko- i siarczanolubne.
Pokaż

TytułMikrostruktura owoców i nasion wybranych gatunków z Hydrangeaceae (Cornales) i jej znaczenie systematyczne
AutorMarcin Kujawa, Maria Morozowska, Agata Woźnicka
Strony17–38
Słowa kluczowemikromorfologia owoców, skulptura nasion, testa, komórki bielma
StreszczeniePokaż streszczenie
Mikromorfologia owoców, długość i kształt nasion, skulptura nasion, grubość łupiny nasiennej oraz struktura bielma zostały zbadane dla Hydrangea heteromalla, H. paniculata, Philadelphus californicus, P. delavayi, P. incanus, P. inodorus, P. pubescens var. verrucosus, P. tenuifolius, Deutzia compacta, D. rubens and D. scabra. Wzór urzeźbienia powierzchni owocu i szyjki słupka gatunków z rodzaju Hydrangea jest taksonomicznie istotnie zróżnicowany. Nasiona gatunków Hydrangea różnią się ponadto długością oraz formą wykształcenia bieguna mikropylarnego i chalazalnego. Wtórna skulptura nasion H. heteromalla charakteryzuje się obecnością płytkich zagłębień na brzegach ścian antyklinalnych. Nasiona wszystkich gatunków z rodzaju Philadelphus charakteryzują się siateczkowatym typem skulptury pierwotnej i skulpturą wtórną w postaci delikatnych zmarszczeń. Na nasionach gatunków z rodzaju Deutzia stwierdzono zapadnięty typ skulptury wtórnej o zróżnicowanym wzorze, co uznano za cechę o znaczeniu systematycznym. Ściany komórkowe komórek bielma były bardzo cienkie w nasionach gatunków z rodzajów Hydrangea i Philadelphus, natomiast w nasionach gatunków z rodzaju Deutzia były one równomiernie zgrubiałe. Różnice te uznano za cechę istotną systematycznie. Łupina nasienna wszystkich zbadanych gatunków jest dwuwarstwowa, a wzajemny stosunek grubości jej warstwy zewnętrznej i wewnętrznej jest zmienny.
Pokaż

TytułDegradacja wielopierścioniowych węglowodorów aromatycznych przez kompost po uprawie Agaricus bisporus i Lentinula edodes
AutorKinga Drzewiecka, Monika Gąsecka, Iwona Golak, Piotr Goliński, Marek Siwulski, Krzysztof Sobieralski, Jerzy Stachowiak
Strony39–46
Słowa kluczoweantracen, fenantren, fluorentaen, naftalen, piren, pieczarka, shiitake
StreszczeniePokaż streszczenie
Produkcja grzybów związana jest z wytwarzaniem dużej ilości kompostu, który wykazuje możliwości degradacji ligninopodobnych zanieczyszczeń. Wykorzystanie kompostu do oczyszczania skażonych gleb jest obiecującą alternatywą w stosunku do innych droższych metod. Dwunastotygodniowe doświadczenie z użyciem kompostu pogrzybowego uzyskanego z uprawy Agaricus bisporus (pieczarki dwuzarodnikowej) i Lentinula edodes (shiitake) przeprowadzono w celu porównania ich zdolności do degradacji WWA. Degradacja WWA przez Agaricus bisporus przebiegała w następującej kolejności: antracen, piren, fluorenten, i fenantren (87, 85, 83 i 79% zwartości w próbce kontrolnej). Najsilniejszą degradacje przez Lentinula edodes potwierdzono dla antracenu (86% zwartości w próbce kontrolnej), następnie dla fenantrenu, fluorentenu i pirenu (odpowiednio 78, 70 i 63% zwartości w próbce kontrolnej). Po krótkotrwałej redukcji zawartości naftalenu stwierdzono gwałtowny jego wzrost zarówno dla Agaricus bisporus jak i Lentinula edodes (170 i 149% zwartości w próbce kontrolnej).
Pokaż

TytułOcena jakości wybranych odmian pietruszki naciowej (Petroselinum sativum L. ssp. crispum)
AutorMarlena Drzewiecka, Ewa Osińska, Wiesława Rosłon
Strony47–57
Słowa kluczowepietruszka naciowa, plonowanie, metody stabilizacji, olejek eteryczny, flawonoidy, kwasy polifenolowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Ze względu na walory biologiczne liście pietruszki naciowej są cenionym warzywem jako bogate źródło soli mineralnych oraz jedno z najbogatszych źródeł witaminy C i β-karotenu. Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania i jakości liści trzech odmian pietruszki naciowej: ‘Amphia’, Festival’ i ’Verta’. W doświadczeniu przeprowadzonym w latach 2009–2010 określono plon liści z jednostki powierzchni oraz wpływ metody konserwacji (mrożenie, suszenie) na zawartości w nich substancji czynnych. Surowiec (liście) zbierano dwukrotnie: w drugiej dekadzie sierpnia i września. We wszystkich rodzajach surowca określono zawartość olejku eterycznego, flawonoidów, kwasów polifenolowych, witaminy C, karotenoidów oraz chlorofilu. Plon liści z 1 m-2 wynosił średnio od 0,55 kg do 3.57 kg. Wyższą masę liści uzyskano podczas drugiego terminu zbioru surowca w przypadku wszystkich ocenianych odmian. Najplenniejszą odmianą okazała się odmiana ‘Amphia’ (2,61 kg·m-2). Zawartość związków biologicznie czynnych w liściach pietruszki naciowej istotnie zależała od odmiany, terminu ich zbioru i metody konserwacji. Zawartość barwników asymilacyjnych i witaminy C w liściach pietruszki wyraźnie spadła pod wpływem mrożenia i suszenia (w przypadku witaminy C suszenie całkowicie rozkładało tę witaminę). Mrożenie obniżało zawartość olejku eterycznego i kwasów polifenolowych w liściach pietruszki, natomiast suszenie termiczne wpływało na wzrost zawartości tych składników.
Pokaż

TytułWpływ ekstraktów Nicotiana tabacum L. na kultury kalusa tytoniu
AutorKrystyna Ciarkowska, Ewa Hanus-Fajerska
Strony59–66
Słowa kluczoweekstrakty roślinne, tytoń, kultury in vitro, proliferacja kalusa, organogeneza
StreszczeniePokaż streszczenie
Rośliny psiankowate stanowią źródło cennych metabolitów o wielorakim zastosowaniu zarówno in vivo, jak i in vitro. Eksplantaty liściowe izolowane z N. tabacum ‘Samsun’ kultywowano na zestalonej pożywce MS z dodatkiem 3% sacharozy, wzbogaconej zróżnicowanymi dawkami ekstraktów uzyskanych z siewek analogicznej odmiany tytoniu lub z odmiany N. tabacum ‘Havana’. Celem przeprowadzonych badań była ocena skuteczności wpływu takich ekstraktów na żywotność i proliferację oraz na odpowiedź morfogenetyczną kultur kalusa. Stwierdzono pozytywne działanie zastosowanych ekstraktów zarówno na wzrost świeżej masy kalusa, jak i na potencjał morfogenetyczny kultur tytoniu. Wyciąg uzyskany z siewek pozbawionych korzeni działał mniej skutecznie, zarówno na tempo proliferacji komórek, jak i na kaulogenezę, w porównaniu z otrzymanym z całych siewek. Największa aktywność biologiczna ekstraktów została stwierdzona w przypadku zgodności genotypowej źródła ekstraktu i tkanek zastosowanych jako biotest.
Pokaż

TytułWpływ regulatora wzrostu trineksapak-etyl na tempo odrostu muraw trawnikowych
AutorWiesław Czeluściński, Jolanta Jankowska, Kazimierz Jankowski, Roman Kolczarek, Jacek Sosnowski
Strony67–76
Słowa kluczoweodrastanie, trineksapak etyl, nawożenie, trawniki, warunki klimatyczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Czynnikiem ograniczającym tempo odrostu roślin jest stosowanie różnego rodzaju naturalnych bądź syntetycznych regulatorów wzrostu. Substancje te, kiedy są stosowane w małych dawkach, pozytywnie wpływają na kierunek przemian w roślinach, powodując istotne zmiany w ich wzroście i rozwoju. W procesie użytkowania muraw trawnikowych wiele uwagi poświęca się optymalizacji zabiegów pielęgnacyjnych związanych z utrzymaniem trawników w dobrej kondycji, zwłaszcza w okresie letnim, gdy stopień ich wykorzystania jest najwyższy. Problemem staje się wówczas najbardziej intensywny w całym okresie wegetacyjnym odrost traw w runi. W celu ograniczenia tempa odrostu roślin w runi zastosowano regulator wzrostu trineksapak etyl, który w dotychczasowej praktyce rolniczej stosowany jest w uprawie zbóż. Doświadczenie trawnikowe obejmujące 3-letni okres badań (2002–2004) założono na poletku doświadczalnym Akademii Podlaskiej w Siedlcach w układzie losowanych bloków w czterech powtórzeniach. Badaniami objęto dostępną w handlu mieszankę traw o nazwie Super Gazon, traktowaną regulatorem wzrostu w mieszance z jednym z czterech wieloskładnikowych nawozów mineralnych (Pokon, Trawovit Komplet, Azofoska) lub nawozem zaproponowanym przez autorów (F4), składającym się z jednoskładnikowych nawozów mineralnych w proporcji 6:2:4 NPK. Preparat wraz z odpowiednim nawozem stosowano w formie opryskiwania. Kontrolę stanowił trawnik nieopryskiwany. W okresie letnim w odstępach trzydniowych dokonywano pomiarów odrostu traw sztywną miarką do momentu aż trawy na poletkach doświadczalnych, gdzie zastosowano opryskiwanie, osiągnęły wysokość 12 cm. We wszystkich latach badań regulator wzrostu trineksapak etyl powodował istotne spowolnienie tempa odrostu traw w runi, w porównaniu z odrostem traw bez jego stosowania. Zastosowanie tego preparatu nie miało natomiast wpływu na wykorzystywanie przez rośliny zastosowanych nawozów mineralnych. W związku ze zróżnicowanymi warunkami atmosferycznymi w poszczególnych latach stwierdzono również istotne różnice w odroście traw. Trineksapak etyl skutecznie spowalnia odrost traw w runi. Zastosowany trineksapak etyl wykazuje korzystną interakcję z nawozami mineralnymi w aspekcie tempa odrostu runi.
Pokaż

TytułIndukcja embriogenezy somatycznej u Astrophytum asterias (Zucc.) Lem. w aspekcie wpływu warunków świetlnych oraz stężenia auksyny 2,4-D
AutorDariusz Kulus, Justyna Lema-Rumińska
Strony77–87
Słowa kluczoweAstrophytum asterias, zarodki somatyczne, kaktus, mikrorozmnażanie
StreszczeniePokaż streszczenie
Astrophytum asterias (Zucc.) Lem. jest jednym z najbardziej pożądanych przez producentów i kolekcjonerów kaktusów na świecie, a jednocześnie gatunkiem zagrożonym wyginięciem w środowisku naturalnym. Techniki mikrorozmnażania mogą być pomocne zarówno w jego ochronie ex situ, jak i przyczynić się do jego rozpowszechnienia na rynku, zaspokajając potrzeby hodowców i kolekcjonerów kaktusów. Embriogeneza somatyczna jest najefektywniejszą spośród metod mikrorozmnażania i polega na tworzeniu zarodków somatycznych z komórek wegetatywnych. Pożywka, warunki świetlne oraz rodzaj eksplantatu, mają kluczowy wpływ na jej wydajność. W indukcji embriogenezy najczęściej stosowaną jest auksyna 2,4-D (kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy). W badaniach określono wpływ jej stężenia i warunków świetlnych na wydajność embriogenezy somatycznej. Nasiona wykładano na zmodyfikowaną pożywkę MS o zredukowanej zawartości makroelementów oraz sacharozy ½MS (pH 5,7 – przed autoklawowaniem). Wszystkie kultury in vitro inkubowano w pokoju wzrostowym (24 ± 2°C, 16 h dzień/ 8 h noc fotoperiod, natężenie napromienienia kwantowego: 24,3 µ mol·m-2·s-1). Po 14 dniach z 70% nasion uzyskano siewki. W celu regeneracji zarodków somatycznych, połówki zielonych siewek wyłożono na zmodyfikowaną pożywkę MS z dodatkiem auksyny 2,4-D w stężeniu: 5; 7 i 10 mg·dm-3, kontrolę stanowiła pożywka MS0 bez regulatorów wzrostu. W celu zweryfikowania wpływu warunków świetlnych, połowa eksplantatów była inkubowana na świetle, a reszta w ciemności. Po 10 tygodniach trwania kultury wyizolowano, zliczono i zmierzono zregenerowane zarodki. Uzyskano je na wszystkich pożywkach w obu warunkach świetlnych. Badania własne potwierdziły pozytywny wpływ 2,4-D i światła na liczbę eksplantatów tworzących struktury embrioidalne oraz na liczbę regenerujących zarodków. Najwięcej zarodków na jedenym eksplantacie (1,8) otrzymano na pożywce MS7 w warunkach światła.
Pokaż

TytułWpływ zabiegów polepszających wschody na wzrost, plonowanie i zawartość makroskładników w liściach kopru ogrodowego (Anethum graveolens L.) uprawianego na zbiór wczesny
AutorAnita Biesiada, Kamil Kędra
Strony89–100
Słowa kluczowepłaskie okrycia, mulczowanie piaskiem i torfem, plon, kiełkowanie, nawadnianie
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem badań przeprowadzonych w latach 2009–2010 była ocena wpływu wybranych metod agrotechnicznych na jakość wschodów, wzrost roślin oraz plonu na skład chemiczny ziela kopru ogrodowego. Doświadczenie dwuczynnikowe założono metodą losowanych podbloków w trzech powtórzeniach. Czynnik pierwszy obejmował posiewne płaskie okrycie gleby przy użyciu białej włókniny polipropylenowej, transparentnej folii perforowanej oraz 2 cm warstwy piasku i 5 cm warstwy odkwaszonego torfu wysokiego wymieszanego z wierzchnią warstwą gleby. W obiekcie kontrolnym nie stosowano posiewnego osłaniania poletek. Drugi czynnik obejmował nawadnianie. Wyniki uzyskane w doświadczeniu wskazują, że nawadnianie przyczyniło się do wzrostu plonu ziela kopru średnio o 21,4%. Spośród zastosowanych zabiegów agrotechnicznych w postaci okryć płaskich i ściółkowania największą zwyżkę plonu zapewniło użycie osłony z włókniny polipropylenowej (86,8%). Wykazano również, że koper ogrodowy w małym stopniu gromadził azotany w liściach. Zarówno nawadnianie, stosowanie okryć płaskich z włókniny polipropylenowej i folii perforowanej, jak i ściółkowanie piaskiem i torfem ogrodowym znacząco przyspieszało wschody kopru ogrodowego.
Pokaż

TytułGromadzenie się związków fenolowych w organach podziemnych wiązówki bulwkowej (Filipendula vulgaris Moench)
AutorKatarzyna Bączek, Agnieszka Binder, Ewa Capecka, Anna Geszprych, Edward Kunicki, Jarosław L. Przybył, Zenon Węglarz
Strony101–109
Słowa kluczowerozwój roślin, termin zbioru, związki biologicznie czynne, flawan-3-ole, fenolokwasy, glikozydy flawonoli
StreszczeniePokaż streszczenie
Ziele i organy podziemne wiązówki bulwkowej stosowane są jako surowce lecznicze. Zmniejszenie zasobów naturalnych tego gatunku skłania do wprowadzenia go do uprawy. W pracy badano – w warunkach uprawy – przyrost masy organów podziemnych i gromadzenie się w nich związków fenolowych w ciągu dwóch lat wegetacji roślin. Organy podziemne zbierano pod koniec pierwszego roku oraz w drugim roku: na początku wegetacji, w fazie kwitnienia i pod koniec wegetacji. Związki fenolowe oznaczano metodą HPLC. Pod koniec drugiego roku wegetacji masa organów podziemnych wynosiła 188,3 g na roślinę i była prawie pięciokrotnie wyższa niż w pierwszym roku. Organy podziemne wiązówki bulwkowej okazały się bogatym źródłem flawan-3-oli i kwasu galusowego. Nie stwierdzono wyraźnej zależności pomiędzy fazą rozwoju roślin a zawartością związków fenolowych w organach podziemnych.
Pokaż

Tytułβ-GLUKANY POZYSKIWANE Z GRZYBÓW JAKO SKŁADNIK ŻYWNOŚCI FUNKCJONALNEJ
AutorDorota Frużyńska-Jóźwiak, Małgorzata Jędryczka, Jolanta Lisiecka, Iwona Sas-Golak, Marek Siwulski, Krzysztof Sobieralski
Strony111–128
Słowa kluczowepolisacahrydy, właściwości lecznicze, grzyby jadalne
StreszczeniePokaż streszczenie
Rynek żywności funkcjonalnej rozwija się dynamicznie na całym świecie, jednak w Polsce świadomość konsumentów w tej dziedzinie jest niewystarczająca. Znaczenie żywności funkcjonalnej wynika głównie z zawartych w niej substancji bioaktywnych. Do żywności funkcjonalnej zalicza się m.in. grzyby, zawierające polisacharydy, w tym β-glukany. β-glukany wyizolowane z grzybów różnią się budową, rozpuszczalnością w wodzie, wielkością cząsteczki oraz masą cząsteczkową, co decyduje o ich właściwościach leczniczych. β-glukany pozyskiwane z grzybów wykazują bardzo szerokie spektrum działania prozdrowotnego. Udowodniono ich właściwości przeciwnowotworowe, immunomodulujące, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i antyoksydacyjne. Mają również zdolność obniżania ciśnienia krwi oraz poziomu cholesterolu i cukru we krwi. Za główne źródła β-glukanów uznawane są obecnie Lentinula edodes oraz gatunki z rodzaju Pleurotus. Do najważniejszych β-glukanów pochodzenia grzybowego należą lentinan, pleuran, grifolan, krestin i ganoderan.
Pokaż

TytułDevelopment of in vitro methods for regeneration of strawberry ‘Festival’ and ‘Rubygem’ varieties (Fragaria × annanasa Duch.)
AutorEbru Kafkas, Duygu Ayvaz Sönmez
Strony129–142
Słowa kluczoweKey words: Strawberry, in vitro, organogenesis, regeneration, AgNO3
StreszczeniePokaż streszczenie
Abstract. The cultivated strawberry (Fragaria × ananassa Duch.), a member of the Rosaceae, is the most important soft fruit in the world. In vitro micropropagation is an important tool for clonal multiplication and is commonly applied for induction of somaclonal variation to create genetic variability. Optimized regeneration protocols and high efficiency are also important for gene transformation for improving new cultivars. For this purpose, in this study it was aimed to optimize a regeneration protocol for ‘Festival’ and ‘Rubygem’ strawberry varieties. Leaf disks and stipules from mature in vitro grown strawberry plants of Festival and ‘Rubygem’ varieties (Fragaria × annanasa Duch.) were used as explant sources. Mc Cowns Woody plants including vitamins were used as a basal medium. Different concentrations of TDZ (Thidiazuron) (0, 1, 2, 3 and 4 mg l-1) and IBA (Indole-3-butyric acid) (0, 0.2 and 0.4 mg l-1) and the efficiency of 15 days dark treatment on the regeneration from leaf disks and stipules were also tested. Our results suggested that leaf stipules, a high concentration of TDZ, AgNO3 and a dark treatment in culture medium successfully resulted in the induction of regeneration.
Pokaż

TytułWpływ olejów roślinnych i mineralnych na kiełkowanie zarodników Diplocarpon rosae Wolf.
AutorAdam T. Wojdyła
Strony143–156
Słowa kluczoweczarna plamistość, róże, oleje, zwalczanie, mikroskop skaningowy
StreszczeniePokaż streszczenie
Czarna plamistość powodowana przez Diplocarpon rosae należy do jednej z najczęściej występujących i najgroźniejszych chorób róż w uprawie polowej, a ostatnimi laty również pod osłonami. W okresie wegetacji zarodniki konidialne są głównym źródłem rozprzestrzeniania się patogenu, dlatego też podjęto badania mające na celu poszukiwania metody ograniczenia ich kiełkowania. W przeprowadzonych badaniach określano wpływ olejów roślinnych (kukurydziany, olej z oliwek, rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, winogronowy), olejów roślinnych polecanych jako adjuwanty Dedal 90 EC (90% oleju roślinnego), Olejan 80 EC (85% oleju rzepakowego) oraz olejów mineralnych Atpolan 80 EC (76% oleju parafinowego 11–13), Ikar 95 EC (95% oleju mineralnego SAE 10/95), Olemix 84 EC (84% oleju mineralnego DSA), Promanal 60 EC (60% oleju parafinowego) oraz SunSpray 850 EC (85% oleju mineralnego) stosowanych w stężeniu 1% do jednokrotnego opryskiwania krzewów róż na kiełkowanie zarodników D. rosae po 1, 7 oraz 14 dniach od zastosowania. Również 24 godz. po opryskiwaniu krzewów pod mikroskopem skaningowym określano wpływ badanych olejów na zarodniki grzyba. Skuteczność badanych olejów w porównaniu z kontrolą była uzależniona od badanego oleju, terminu obserwacji oraz doświadczenia. Po 1 dniu skuteczność badanych olejów wahała się pomiędzy 6,2% (olive oil) –90,9% (Olemix 84 EC), po 7 dniach 4,2% (Promanal 60 EC) –99% (Olemix 84 EC and Sunspray 850 EC) oraz po 14 dniach 0% (Atpolan 80 EC i Olemix 84EC) –94,1% (Ikar 95 EC).
Pokaż

TytułNawożenie mineralne a grzyby zasiedlające łodygi ostropestu plamistego Silybum marianum (L.) Gaertner oraz jego plonowanie
AutorTeresa Bowszys, Bożena Cwalina-Ambroziak, Marta Damszel, Jadwiga Wierzbowska
Strony157–168
Słowa kluczoweostropest plamisty, nawożenie mineralne, grzyby, plon niełupek
StreszczeniePokaż streszczenie
Streszczenie: Niełupki ostropestu plamistego ze względu na zawartość cennych związków tłuszczowych, białkowych oraz substancji biologicznie czynnych znalazły się w kręgu zainteresowań producentów farmaceutyków, kosmetyków, żywności funkcjonalnej, a także specjalistów od pasz i żywienia zwierząt. O plonie niełupek tej rośliny obok czynników agrotechnicznych (terminu siewu, rodzaju uprawy, nawożenia) decyduje też stan fitosanitarny roślin. Badania przeprowadzono w latach 2009–2011 na poletkach doświadczalnych zlokalizowanych w Tomaszkowie (północno-wschodnia Polska). Ostropest plamisty uprawiano na następujących obiektach nawozowych: 1. N0PK, 2. N0PKMg, 3. N0PKMg + mikroelement B, 4. N1PK, 5. N1PKMg, 6. N1PKMg + B, 7. N2PK, 8. N2PKMg, 9. N2PKMg + B, 10. N3PK, 11. N3PKMg, 12. N3PKMg + B (gdzie: N0 – bez nawożenia azotem, N1 – 40 kg ∙ ha-1 /azotan amonowy/ N2 – 80 kg ∙ ha-1, N3 – 120 kg ∙ ha-1, P – 40 kg ∙ ha-1 /superfosfat potrójny/, K – 117 kg ∙ ha-1 /60% sól potasowa/, Mg – 20 kg ∙ ha-1 /kizeryt/ przedsiewnie, B – dolistnie /Bormax/). W laboratorium analizowano strukturę zbiorowiska grzybów zasiedlających łodygi ostropestu. Po zbiorze określono plon niełupek. Warunki pogodowe oraz nawożenie makroelementami i borem wpływały na strukturę zbiorowiska grzybów zasiedlających łodygi ostropestu. Potencjalne patogeny miały 50–80% udział w zbiorowisku grzybów. Wśród nich dominował gatunek Alternaria alternata, rzadziej identyfikowano grzyby rodzaju Fusarium (6 gatunków) i Rhizoctonia, a sporadycznie Botrytis cinerea i Phoma spp. Mniejszą liczebność A. alternata otrzymano z łodyg roślin z obiektów bez nawożenia N i z nawożeniem N w dawce 40 kg P ∙ ha-1. Grzyby rodzaju Fusarium, odmiennie niż A. alternata, mniej liczebnie występowały w zbiorowisku grzybów izolowanych z łodyg z obiektów z nawożeniem magnezem oraz Mg i borem łącznie. Wraz ze zwiększającymi się dawkami N notowano wzrost plonu niełupek ostropestu.
Pokaż

TytułPomologiczna i fenologiczna charakterystyka obiecujących genotypów orzecha włoskiego (Juglans regia L.) z Malatya w Turcji
AutorBayram Murat Asma
Strony169–178
Słowa kluczowehodowla; zasoby genetyczne; cechy orzecha; pomologia
StreszczeniePokaż streszczenie
Turcja posiada znaczące plantacje orzecha (Juglans regia L.), których drzewa w większości pochodzą z siewek. Region Anatolia w Turcji odznacza się bogatą różnorodnością fenotypową. W niniejszym badaniu oceniono genotypy orzecha oraz stwierdzono znaczą różnorodność genetyczną w cechach pomologicznych i fenologicznych genotypów orzecha, które pochodziły z siewek. Badany region ma obszar około 12 000 km2 i znajduję się między szerokością geograficzną 35°54'– 39°03' N a długością 38°45'– 39°08' E. Szacuje się, że obszar ten ma około 162 800 drzew orzecha. Podczas niniejszego badania obserwacji poddano ponad 3000 genotypów orzecha pod kątem kilku cech ogrodniczych. Między tymi populacjami przeprowadzono badania selekcyjne. Na podstawie kilku cech ogrodniczych wybrano 158 genotypów. Opisujemy wybrane cechy 16 najlepszych genotypów orzech z tych 158 selekcji o obiecujących cechach plonu i owoców. Pośród selekcji zaobserwowano 65–100% owocowania na pędach szczytowych, 38–67 % owocowania na pędach bocznych, 1,98–3,15 owoców na szczytowych pędach, 1,36–2,25 owoców na bocznych pędach, masę orzecha 12,6–17,5 g, masę jądra 6,9–9,1 g, 47,3–60,8% jąder oraz grubość skorupy 0,95–17,5 mm. Do najbardziej obiecujących genotypów należały 94 Mws 30, 95 Mws 78 and 97 Mws 103 i one będą używane w dalszych próbach hodowlanych.
Pokaż

TytułEfekty zabiegów AVG i GA3 na proces opadaniA kwiatów żeńskich u orzecha odmiany ‘Sebin’
AutorYasar Akca, Sezai Ercisli, Umran Erturk, Mustafa Ozgen
Strony179–185
Słowa kluczoweorzech, opadanie kwiatów, etylen, kwas giberelinowy
StreszczeniePokaż streszczenie
Opadanie kwiatów żeńskich u orzechów określa się jako spadanie żeńskich kwiatów z szypułkami lub bez, w ciągu 10–15 dni po kwitnieniu. Zjawisko to, powszechnie obserwowane u pewnych odmian orzecha, powoduje znaczne straty w plonie. ‘Ş ebin’ jest popularną odmianą orzecha wśród farmerów w Turcji ze względu na jej owoce, plon oraz łatwość sprzedaży. Jednak niektóre sady założone z tą odmianą mają problem braku owoców. Niniejsze badanie określa wpływ zabiegów aminoetoksywinyloglicyną (AVG, nazwa handlowa ReTain) (w dawkach 0, 62,5 i 125 ppm) oraz AVG plus GA3 (dawki 45, 135 oraz 270 ppm) stosowanych, aby zapobiec opadaniu. Doświadczenia przeprowadzono w dwóch różnych lokalizacjach. Zabiegi przeprowadzono tuż przed okresem receptywności żeńskich kwiatów odmiany ‘Ş ebin’. Wyniki pokazały, że wskaźnik opadania kwiatów odmiany ‘Ş ebin’ wynosił 87,78% w uprawie w Tokat oraz 77,78% w uprawie w Niksar. Współczynnik zawiązanych kwiatów pod wpływem zabiegu 125 ppm AVG określono jako 60,89% dla Niksar oraz 57,56% dla ekologicznych warunków Tokat. Najwięcej zawiązanych kwiatów osiągnięto przy zabiegu 125 ppm AVG w połączeniu z 270 ppm GA3: 93,89% dla warunków ekologicznych Niksar oraz 83,33% dla warunków ekologicznych Tokat. W rezultacie stwierdzono, że sam AVG lub w kombinacji z GA3 jest efektywnych zabiegiem ograniczającym spadanie kwiatów dla odmiany orzecha ‘Şebin’.
Pokaż