Jezioro Barlineckie jest jednym z największych akwenów pochodzenia glacjalnego na Pojezierzu Myśliborskim. Otoczone morenowymi wzgórzami, w większości porośniętymi buczynami. Jezioro zasilają trzy dopływy, z których jeden wypływający ze wzgórz południowych dostarcza zimne i czyste wody ze źródeł. Z południowych stoków i w strefie płytkiego litoralu biją liczne źródła, które sprawiają, że temperatura wód w porównaniu z innymi jeziorami jest niższa latem, a wyższa zimą. Materiały do pracy gromadzono w latach 1992-1995 w okresie wiosennym i letnim. Do badań wyznaczono 9 stanowisk, na których pobierano próbki na głębokości do 80 cm, za pomocą siatki czerpakowej przeglądając roślinność wodną i przedmioty zanurzone. W profilach I, II i III pobierano próbki czerpakiem Ekmana-Birgea o powierzchni chwytnej 400 cm² w odstępach metrowych do głębokości 8 m. Celem badań było opracowanie fauny mięczaków Mollusca Jeziora Barlineckiego w strefie płytkiego litoralu, na pięciu wybranych gatunkach roślin reprezentujących skupiska helofitów, nimfeidów i elodeidów oraz ich pionowego rozmieszczenia. Ogółem zebrano 9 308 osobników w 110 próbkach. W materiale wyróżniono 26 gatunków ślimaków (Gastropoda) i 20 gatunków małży (Bivalvia). Gastropoda w Jeziorze Barlineckim są głównie związane z roślinami, z których zebrano 60% ogólnej liczby osobników. I tak na Phragmites australis – 22%, Potamogeton perfoliatus – 16 %, Ceratophylum demersum – 10%, Myriophlum spicatum – 8 % i Nuphar lutea – 4 %.Pod względem liczby gatunków największą różnorodność stwierdzono na N.lutea (23 gatunki), a najniższą na P.australis (13 gatunków). Bivalvia głównie występują na głębokości od 0,5 do 1 metra, gdzie stwierdzono występowanie 20 gatunków. W strefie do 2 metrów liczba ich spada o 50% i ubożeje wraz z głębokością. Małżami najniżej schodzącymi (poniżej 7 m głębokości) są: Pisidium henslovanum i P.nitidum, Dreissena polymorpha równomiernie zasiedla strefę denną do 6 metrów głębokości, Unio tumidus i Anodonta complanata występują do 2 m głębokości w pobliżu stanowisk obfitujących w bezpośrednie zasilanie wodami źródeł. Anodonta anatina zasiedla strefę płytkiego litoralu na głębokości 0,5-1 m. Liczebność Mollusca – Gastropoda i Bivalvia w trzech profilach badawczych wskazuje na sezonowe zróżnicowanie na poszczególnych głębokościach, zarówno w aspekcie wiosennym, jak i letnim. Liczebność oraz charakter zgrupowań mięczaków w dużej mierze wiąże się z cyklami fenologicznymi roślin. W Jeziorze Barlineckim stwierdzono występowanie 11 gatunków małży zagrożonych wyginięciem. Wśród nich występuje Pisidium lilljeborgii, relikt wczesnoglacjalny.

Zbadano możliwość zastosowania metody odczytów wstecznych Dahl-Lea [1910] do oceny tempa wzrostu: płoci, leszcza, szczupaka i sandacza, bytujących w otwartych wodach śródlądowych Polski. Wybrano łuski ze względu na łatwość ich pozyskania, dobrą czytelność pierścieni rocznych u tych gatunków i dużą wiarygodność odczytu. Łuski do badań zależności: długość ciała – promień kaudalny łuski u leszcza i płoci pozyskano z ryb złowionych w podgrzewanych jeziorach kompleksu konińskiego (jeziora: Licheńskie, Pątnowskie, Wąsowskie, Gosławskie) i z jezior przymorskich: Łebska, Gardna, Bukowa i Jamna. Zależność u szczupaka oceniono u osobników pozyskanych z jezior przymorskich: Łebska, Gardna i Bukowa oraz z niewielkiego (około 40 ha), płytkiego (typ stawu naturalnego) jeziora Warniak usytuowanego na Warmii i Mazurach. Łuski sandacza do oceny zależności: długość ciała - promień oralny łuski pozyskano z osobników złowionych w jeziorach przymorskich: Jamno, Łebsko, Bukowo i Kopań. Materiały pozyskiwano w różnych latach w drugiej połowie ubiegłego stulecia w okresie jesienno-zimowym, kiedy następowało zahamowanie tempa wzrostu ryb. Analiza zebranych materiałów sugeruje, że metoda odczytów wstecznych Dahl-Lea (zależność wprost proporcjonalna) może być stosowana u leszcza i płoci. U szczupaka oceniona zależność: długość ciała – promień kaudalny łuski jest prostoliniowa, lecz wielkość wyrazu wolnego w uzyskanym równaniu (y = 22,607x + 2,6217) sugeruje, że do obliczeń powinno się użyć metody Rosa Lee. U sandacza z badanych populacji zależność: długość ciała – promień oralny łuski jest też prostoliniowa. Jednak, z powodu nie reprezentatywności próbki (wąski zakres wielkości badanych ryb, mała liczebność w klasach wielkości) jest mało wiarygodna, przez co uzyskane po zastosowaniu wspomnianych metod tempo wzrostu osobnika będzie obarczone zbyt dużymi błędami.

Zmienność ciężaru ciała i morfometrii chińskiego kraba wełnistoszczypcego (Eriocheir sinensis) prześledzono na podstawie pomiarów i obserwacji 142 osobników (68 samic i 74 samców). Badane osobniki kraba wydobyto z żaków wystawionych w północnej części Jeziora Dąbie i w południowej części Zalewu Szczecińskiego, południowobałtyckiego akwenu estuaryjnego, w którym ten allochtoniczny gatunek reprezentowany jest przez liczną populację. Ciężar ciała badanych osobników wahał się od 30,1 do 458,9 g. Długość i szerokość pancerza krabów zawierały się w granicach odpowiednio 36,1-85,4 mm i 41,1-98,4 mm. Ciężar osobniczy samców był istotnie wyższy od ciężaru samic. Analiza porównawcza 11 cech metrycznych kraba wykazała istnienie w badanej populacji jeszcze innych wskaźników dymorfizmu płciowego. Spośród nich najsilniejsze różnice pomiędzy samcami i samicami zaznaczały się we względnej długości szczypiec (istotnie wyższej u samców) oraz we względnej długości i szerokości odwłoka (istotnie wyższych u samic).

Określono płodność pokoleń płoci z lat 1985-1990 i płodność populacji w latach 1987-1992 w dwóch jeziorach przymorskich: Gardno i Łebsko położonych na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Oceniono również liczbę osobników dożywających wieku uzupełnienia przypadających rocznie na jedną dojrzałą samicę. W obydwu zbiornikach średnia płodność tych samych pokoleń była zbliżona: 4,1 mld ziaren w jeziorze Gardno i 4,4 mld w jeziorze Łebsko. Najliczniejsze pokolenie samic z 1985 roku charakteryzowało się również najwyższą płodnością: 7 mld ziaren w jeziorze Gardno i 5,3 mld w jeziorze Łebsko. Następne roczniki były mniej liczebne i produkowały coraz mniej jaj. Samice cztero i pięcioletnie z jeziora Gardno miały największy udział w produkcji ikry w każdym analizowanym roczniku. W jeziorze Łebsko grupę tą stanowiły samice o rok starsze – pięcio- i sześcioletnie. Średnia płodność populacji tarłowych płoci w jeziorze Gardno w latach 1987-1992 wynosiła 7,4 mld ziaren a w jeziorze Łebsko 5,9 mld. Na jedną dojrzałą samicę przypadało 8-14 osobników płoci obojga płci w wieku uzupełnienia (grupa wieku 2+).

W pracy przedstawiono wyniki badań hydrochemicznych rzeki Gowienicy przeprowadzonych w latach 2001-2002. Zlewnia rzeki zlokalizowana jest w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego. Oznaczano warunki termiczne i tlenowe, obciążenie wód materią organiczną [BOD5, CODCr] oraz substancje biogenne [NH₄⁺, NO₃^-, NO₂^-, N organiczny, N całkowity, P reagujący, P całkowity]. Wykazano, że stężenie tlenu wahało się w granicach od 4,4 do 14,6 mg O₂·dm^-3, wartości BOD₅ od 0,6 do 5,5 mg O₂·dm^-3, COD_Cr od 12,2 do 47,4 mg O₂·dm^-3. Średnie koncentracje związków azotu wynosiły (w mg N·dm^-3): azot amonowy 0,180, azot azotynowy 0,032, azot azotanowy 0,239, azot organiczny 0,283, azot całkowity 0,740. Średnie stężenia dla fosforu reagującego wynosiło 0,186 mg P·dm^-3, a fosforu całkowitego 0,293 mg P·dm^-3. Przeprowadzone badania wykazały wzrost obciążenia wód materią organiczną oraz stężeń oznaczanych związków biogennych od jej źródeł do ujścia. Analiza statystyczna wykazała zależność materii organicznej i związków azotu i fosforu od warunków termicznych (korelacje dodatnie) i tlenowych (korelacje ujemne). Odnotowano także wprost proporcjonalną zależność stężeń azotu całkowitego i fosforu całkowitego od zawartości materii organicznej.

Określono zmienność zawartości kadmu, ołowiu, cynku, miedzi i żelaza w wodach 29 jezior południowo-zachodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego. Badania przeprowadzono w 1999 roku w okresie stagnacji letniej oraz homotermii wiosennej i jesiennej. Średnia zawartość miedzi w wodach powierzchniowych i przydennych wynosiła odpowiednio 56,7 i 63,6, ołowiu 58,6 i 65,6, kadmu 6,0 i 6,7, cynku 87,3 i 92,8 oraz żelaza 83,3 i 96,4 mg·dm^-3. Charakter zlewni oraz sposób jej użytkowania decyduje o zanieczyszczeniu metalami ciężkimi wód badanych jezior. Analiza statystyczna wykazała, że zmienność zawartości metali w wodach badanych jezior zależy od trofii oraz intensywności mieszania mas wodnych. Wody zbiorników eutroficznych cechowały się wyższymi stężeniami metali niż zbiorników mezotroficznych i mezoeutroficznych. W jeziorach polimiktycznych i tachymiktycznych notowano wyższe stężenia metali oraz mniejsze wahania stężeń niż w stabilniejszych jeziorach eumiktycznych i bradymiktycznych.

Przeprowadzono ocenę możliwości stosowania osadów ściekowych do użyźniania stawów karpiowych. W stawach obsadzonych wylęgiem karpia zastosowano cztery warianty nawożenia. Parametry hydrochemiczne stawów nawożonych osadami ściekowymi zostały porównane z parametrami stawów nawożonych mineralnie i stawów nienawożonych. Nie zaobserwowano istotnych różnic (dla p = 0,05) pomiędzy średnimi stężeniami fosforu ogólnego wody stawów użyźnionych osadami ściekowymi (0,29 mg P·dm^–3) i nawożonych superfosfatem (0,30 mg P·dm^–3). Nie odnotowano negatywnego wpływu zastosowanych osadów na ekosystem stawowy. Analizy końcowe nie wykazały akumulacji metali ciężkich ani obecności organizmów patogennych dla ludzi w ciele odłowionego narybku. Osady ściekowe można rekomendować do stosowania w stawowej gospodarce rybackiej jako jedyne źródło fosforu. Konieczne jest jednak dodatkowe uzupełnienie nawożenia mineralnymi substancjami azotowymi.

Tworzenie obszarów chronionych wymaga podejmowania działań zmierzających do zachowania walorów występujących tam obiektów. Celem niniejszej pracy było określenie warunków hydrochemicznych oraz stanu trofii jezior: Binowo (Binowskie), Glinna i Szmaragdowe, które są największymi akwenami Szczecińskiego Parku Krajobrazowego. Badania prowadzono w latach 1997-1998. Stwierdzono, że poszczególne badane akweny cechuje różna dynamika mas wodnych: jezioro Szmaragdowe należy do zbiorników bradymiktycznych, jezioro Glinna do eumiktycznych, a polimiksja jest typowa dla jeziora Binowskiego. Analiza warunków tlenowych, stwierdzone ilości materii organicznej oraz związków biogennych wskazują na znaczny poziom trofii badanych wód. Jeziora Binowo i Glinna należą do zbiorników silnie zeutrofizowanych. Jezioro Szmaragdowe jest akwenem typu mezoeutroficznego, jednak jakość wód tego zbiornika ulega systematycznemu pogorszeniu. Biorąc pod uwagę zasady monitoringu jezior, należy stwierdzić, że wody jezior Binowo i Glinna można zaliczyć do III klasy, natomiast jeziora Szmaragdowego do II klasy czystości. Celem powstrzymania wód jezior Binowo i Glinna przed dalszą degradacją oraz utrzymania ich walorów rekreacyjnych, niezbędnym jest uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na obszarze zlewni, a przede wszystkim wstrzymanie bezpośredniego odprowadzania do nich ścieków komunalnych.

Pobór próbek wody odbywał się z jezior Ostrowo, Piaski i Przybiernowskie w okresach letnich od 1980 do 1997 roku w cyklach pięcio- lub siedmioletnich. Dodatkowo w latach 1995-1997 odbywał się z częstotliwością co trzy miesiące. Próbki wody pobierano w najgłębszych punktach jezior z trzech warstw: przypowierzchniowej, środkowej oraz przydennej. Na podstawie analizy uzyskanych wyników stwierdzono, że badane jeziora są polimiktyczne, eutroficzne. Rozkład mineralnych form azotu w przestrzeni i w czasie w wodach badanych jezior jest charakterystyczny dla zbiorników eutroficznych z wyraźną tendencją do depozycji tego pierwiastka w osadach dennych. Eutroficzny charakter wód jezior: Piaski, Ostrowo i Przybiernowskie potwierdzają również wysokie stężenia związków fosforu, ponadto badane jeziora narażone są na wtórną eutrofizację.

Przeprowadzono dwa eksperymenty A i B, w których karpie o średniej masie jednostkowej 46 i 604 g obsadzone w liczbie odpowiednio 150 i 35 osobników na sadz o objętości użytkowej 2 m³ żywiono ekstrudowaną paszą zawierająca m.in.: 46,3% białka ogólnego, 24,3% tłuszczu surowego oraz 22,94 MJ·kg^-1 energii brutto. W trwającym 42 dni doświadczeniu A – u karpi żywionych paszą w dawkach: 2,00; 2,75; 3,50; 4,25 i 5,00%W^0,8, średnie dobowe tempo wzrostu (SGR) wynosiło odpowiednio: 2,84; 3,61; 4,19; 4,50 i 4,50%·d-1, a współczynniki pokarmowe (FCR) odpowiednio: 1,07; 1,07; 1,15; 1,36 i 1,58. Największe retencje tłuszczu (aLR = 74,13%) i energii (ER = 43,89%) stwierdzono w ciele karpi, którym skarmiano paszę w dawce 3,5W0,8, zaś białka (aNPU=29,84%) u ryb otrzymujących paszę w najmniejszej dawce. W trwającym 49 dni doświadczeniu B – u karpi otrzymujących paszę w dawkach: 0,8; 1,2; 1,6; 2,0 i 2,4%W0,8, średnie dobowe tempo wzrostu (SGR) wynosiło odpowiednio: 0,89; 1,32; 1,65; 1,95 i 2,02%·d^-1 a współczynniki pokarmowe (FCR) odpowiednio: 0,94; 0,92; 0,95; 1,00 i 1,17. Największe retencje tłuszczu (aLR = 78,95 %) i energii (ER = 49,88%) stwierdzono w ciele karpi, którym skarmiano paszę w dawce 2,0W0,8, a białka (aNPU = 42,77%) u ryb otrzymujących paszę w najmniejszej dawce. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że pasze wysokoenergetyczne mogą być z powodzeniem stosowane w żywieniu karpi chowanych intensywnie w wodzie pochłodniczej.