Celem badań było określenie wartości cech wymierzalnych i policzalnych sielawy z jeziora Leśne, jak również ustalenie tych parametrów biometrycznych, które zmieniają się w okresie jesienno-wiosennym. Ryby poławiano wontonami o średnicy oczka 24 mm w okresie jesiennym (115 osob.) oraz wiosennym (110 osob.). Każdy osobnik został przebadany pod kątem 28 cech wymierzalnych (przedstawionych tabelarycznie w odniesieniu do longitudo caudalis) i 11 policzalnych. Dla prób ryb z obu okresów analiza statystyczna wykazała wysoką zmienność (V>10) tylko w wysokości płetwy tłuszczowej (X26). Najniższą wartość współczynnika zmienności stwierdzono w długościach: ciała - X9, całkowitej - X7, przedgrzbietowej - X10 i przedanalnej - X13. Porównując wartości cech wymierzalnych i policzalnych sielawy z jeziora Leśne z danymi z piśmiennictwa, można zauważyć wysoką zbieżność wyników. Jedynie w przypadku wysokości płetwy grzbietowej (X19) uzyskane wyniki odbiegają nieznacznie od danych innych badaczy. Przy użyciu testów statystycznych porównano sielawy pozyskane w okresie jesiennym i wiosennym. Stwierdzono brak istotnych różnic w cechach policzalnych. Największym poziomem różnic charakteryzowały się w kolejności następujące parametry liniowe: maksymalna wysokość ciała (X12), szerokość boczna głowy (X6), wysokość płetwy grzbietowej (X19), odległość między płetwą brzuszną i odbytową (X24), odległość między płetwą piersiową i brzuszną (X23) oraz długość płetwy odbytowej (X18). Należy podkreślić, iż poprawność tych wyników - mierzona macierzą klasyfikacji - ustalono na poziomie 90,2%. Wydaje się, że przyczyną większych wartości cech wymierzalnych dotyczących wymiarów partii brzusznych u sielaw odławianych jesienią jest maksymalne ich wypełnienie gonadami.

Zapłodnioną ikrę amura białego Ctenopharyngodon idella Val. inkubowano w wodzie zawierającej 0,3 mg·dm-3 miedzi lub 4,0 albo 5,0 mg·dm-3 ołowiu, w 20, 24, 25, 28 lub 30°C. Świeżo wyklute larwy liczono i obserwowano. Obliczono odsetek larw zdeformowanych i sklasyfikowano deformacje. Obserwacje utrwalono za pomocą kamery sprzężonej z mikroskopem i komputerowym systemem analizy obrazu MultiScan. Najwyższy procent wyklucia zanotowano w warunkach kontrolnych, w temperaturze 24-25°C. Wśród larw tych obserwowano nieliczne osobniki zdeformowane, najczęściej z pojedynczym skrzywieniem kręgosłupa. W temperaturach poniżej lub powyżej optimum procent wyklucia był obniżony, a częstość występowania deformacji wyższa. Podobnie, działanie metali ciężkich znacznie zmniejszyło procent wyklucia larw i zwiększyło udział larw zdeformowanych, u których stwierdzono różne skrzywienia kręgosłupa, zniekształcenie woreczka żółtkowego i skrócenie ciała. Deformacje ciała obserwowane u amura białego były bardzo podobne do stwierdzonych wcześniej u larw karpia.

Doświadczenie wykonano w Samodzielnej Pracowni Ichtiobiologii i Rybactwa SGGW w Warszawie. Podchów wylęgu bolenia (Aspius aspius L.) prowadzono do wyklucia do 21 dnia życia, w wodzie o temperaturze 18-20oC. Larwy żywiono naupliusami Artemia salina od 3. dnia po wykluciu, a po 11 dniach do diety dołączono paszę granulowaną. Różnicowanie się przewodu pokarmowego podczas rozwoju larwalnego bolenia (Aspius aspius L.) przeprowadzono przy użyciu metod histologicznych. W momencie wyklucia jama ustna, gardziel i przełyk larw były niedrożne. Jelito w kształcie prostej rurki o niezróżnicowanych komórkach usytuowane było na pęcherzyku żółtkowym. Między 2. a 3. dobą od wyklucia nastąpiło udrożnienie jelita, które wyścielone było jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym. Oznaki trawienia i wchłaniania lipidów przez enterocyty obserwowano w 5. dobie, a białek w 7. dobie rozwoju larwalnego. Występowanie komórek kubkowych wytwarzających kwaśne mucyny stwierdzono między różnicującymi się komórkami jamy ustnej w dniu wyklucia się larw. Komórki śluzowe jelita pojawiły się w 5. dobie i rozpoczęły sekrecję obojętnych i kwaśnych mucyn. Całkowita resorpcja pęcherzyka żółtkowego nastąpiła w 11. dobie od wyklucia się larw. Średnia długość całkowita larw po 21 dniach odchowu wynosiła 17,23 mm.

Doświadczenie przeprowadzono w trzech zakresach temperatur wody 11-13, 15-16 i 18-20°C. W badaniach wykorzystano ikrę pochodzącą od tarlaków jazia chowanych w stawach. Dla każdego zakresu temperatur użyto 5 akwariów, z których w każdym umieszczono po 100 ziaren zapłodnionej ikry celem oceny jej przeżywalności. W okresie całego doświadczenia prowadzono obserwację inkubowanej ikry i określono moment rozpoczęcia i zakończenia wykluwania się larw. Po wykluciu się larw dokonano pomiaru ich długości całkowitej oraz długości, wysokości i objętości woreczka żółtkowego. Największą przeżywalność ikry wynoszącą 64,6% uzyskano w wodzie o najniższych temperaturach (11-13°C), niewiele niższą zaś (59,2%) w wodzie o temperaturach 15-16°C. Najmniejszą przeżywalność (ok. 40,6%) inkubowanej ikry stwierdzono w najwyższych temperaturach wody. Czas trwania inkubacji ikry i rozwoju embrionalnego zarodków jazia zależał od temperatur wody. Woda o temperaturach 11-13°C opóźniała moment rozpoczęcia i wydłużała czas wykluwania się zarodków. Inkubacja ikry w wodzie o temperaturach 18-20°C przyspieszała czas rozwoju zarodków jazia i decydowała o ich najwcześniejszym rozpoczęciu i najkrócej trwającym okresie wykluwania się. Największą długość całkowitą ciała (l.t.), wynoszącą 6,25 mm, miały larwy rozwijające się w wodzie o temperaturach 15-16°C. W niższych temperaturach (11-13°C) długość całkowita ciała larw była mniejsza i wynosiła średnio 6,06 mm. Larwy uzyskane z ikry inkubowanej w wodzie o temperaturach 18-20°C miały najmniejszą długość całkowitą ciała (5,81 mm). Wielkość woreczka żółtkowego wyklutych larw była uzależniona od temperatur wody w jakich zachodził rozwój zarodków. Larwy rozwijające się w zakresach temperatur 11-13 i 15-16°C miały większe woreczki żółtkowe, niż larwy inkubowane w wodzie o temperaturach najwyższych 18-20°C.

Przeprowadzone w latach 1997-2000 eksperymenty wykazały, że polikultura zdominowana przez białego amura żywionego roślinnością lądową (trawa, koniczyna perska) lub wodną (rzęsa) umożliwia nie tylko uzyskiwanie jego dobrych przyrostów jednostkowych, ale także pozostałych gatunków ryb wchodzącym w jej skład (biała tołpyga lub jej krzyżówka z tołpygą pstrą, karp, tilapia). Łączny przyrost z jednostki powierzchni w kolejnych latach wyniósł 1144, 960, 1374 i 1498 kg. Został on uzyskany bez stosowania drogich pasz i większych nakładów pracy, a także przy zachowaniu korzystnych warunków środowiskowych w stawach. Zmodyfikowana polikultura typu chińskiego jest interesującą alternatywą chowu starszych roczników ryb roślinożernych z karpiem. Zasadniczym jej elementem jest pobieranie przez białego amura znacznych ilości zielonki, z której wykorzystuje on tylko część składników pokarmowych. Pozostała reszta, częściowo strawiona, wzbogaca bezpośrednio lub pośrednio bazę pokarmową towarzyszących gatunków ryb. Stwierdzono również korzystne i ekonomicznie opłacalne oddziaływanie nawożenia mineralnego na wzrost tołpygi i karpia oraz dodatni wpływ zwiększonej obsady tołpygi na przyrost karpia.

Materiały obejmowały 633 osobniki sandacza, złowione w Zatoce Pomorskiej, jeziorze Dąbie i Zalewie Szczecińskim w latach 1995-2000. Podstawą do określania wieku i tempa wzrostu były łuski. Przy określaniu składu wiekowego oraz tempa wzrostu metodą wyliczania średnich w grupach wieku uwzględniano wartość współczynnika krawędziowego (Kr). Obliczano również przyrost krawędziowy (Pk), jako różnicę pomiędzy bezpośrednio zmierzoną długością danej ryby, a długością wyliczoną metodą odczytów wstecznych z ostatniego (najbliższego krawędzi) pierścienia rocznego. Zmiany wartości Pk i Kr w kolejnych miesiącach roku pozwalają wyznaczyć szczytowy termin formowania się pierścienia rocznego na łusce sandacza na miesiące czerwiec - sierpień. Wzrost długości badanych ryb (określony metodami: odczytów wstecznych, wyliczania średnich długości w grupach wieku, oraz dwoma matematycznymi modelami wzrostu długości: równaniem von Bertalanffy’ego i zmodyfikowaną funkcję potęgową) jedynie w pierwszych latach życia był nieco szybszy, niż wskazują na to dane z literatury; w późniejszych latach sandacze z estuarium Odry rosły zdecydowanie wolniej. Nie odnotowano natomiast wyraźniejszych różnic w tempie wzrostu długości sandacza z poszczególnych badanych prób. Wzrost masy sandacza (określany przez przeliczanie długości na masę przy pomocy zależności L/W, metodą wyliczania średnich mas w grupach wieku oraz przy użyciu zmodyfikowanego równania von Bertalnffy’ego) był również wolniejszy w porównaniu z wcześniejszymi danymi innych autorów. Jednakże w tym przypadku zaobserwowano również dość wyraźne różnice tempa wzrostu masy sandacza w poszczególnych badanych próbach: zdecydowanie wolniejszy był wzrost masy sandacza z jeziora Dąbie. Również kondycja sandacza z tego akwenu była wyraźnie niższa, niż w pozostałych próbach.

Przedstawione w niniejszej pracy wyniki dotyczyły odżywiania się 3 drapieżnych gatunków: sandacza, szczupaka i okonia. Badania prowadzono w jeziorze Miedwie w latach 1997-2000. Zebrany materiał obejmował 423 drapieżniki (22 sandacze, 85 szczupaków i 316 okoni). Ogólny skład pokarmu (uśredniony na podstawie wyników prób miesięcznych) określano metodą współczynników dobowych (odniesienie masy racji dobowej danej próby do sumarycznej masy wszystkich ryb w próbie), metodą udziału liczbowego i częstości występowania. Zmienność składu pokarmu i intensywności żerowania poszczególnych drapieżników w zależności od sezonu i rozmiarów ryb określano wyłącznie przy pomocy współczynnika dobowego. Dodatkowo oznaczono również zróżnicowanie składu pokarmu drapieżników, a także relacje długości drapieżnik-ofiara. Badane sandacze i szczupaki odżywiały się wyłącznie rybami; u okonia stwierdzono również w pokarmie (w nieznacznych ilościach) raka pręgowatego (Orconectes limosus) oraz poczwarki Culicidae. W pokarmie wszystkich badanych drapieżników liczbowo dominowała stynka (najwyraźniej u sandacza, najsłabiej u szczupaka). Gatunkami odgrywającymi (liczbowo) znaczniejszą rolę (powyżej 10% udziału liczbowego) były: u sandacza - ryby nieoznaczone i płoć; u szczupaka - płoć, ryby nieoznaczone i ciernik; u okonia -ryby nieoznaczone, płoć i ukleja. Dominantami wagowymi były: u sandacza - płoć, u szczupaka - okoń i u okonia - stynka. Przeciętna intensywność żerowania była najniższa u sandacza (30,0%) i wyraźnie wyższa u szczupaka i okonia (odpowiednio 106,6 i 140,7%). Średnie zróżnicowanie składu pokarmu było również najniższe u sandacza (a = 2,16) a najwyższe u okonia (a = 3,22). Do niewątpliwych ewenementów należy zaliczyć obecność stynki w pokarmie szczupaka i okonia (w dostępnej literaturze stynka była odnotowywana jedynie jako ofiara sandacza). Za jeszcze bardziej nietypową można uznać obecność sielawy w pokarmie szczupaka (w październiku i listopadzie stanowiła (wagowo) odpowiednio 10,3 i 17,9%).

Celem badań było określenie warunków hodowli zielenic w ścieku pochodzącym z zakładu przetwórstwa rybnego a także wyznaczenie parametrów chowu i rozwoju populacji Daphnia magna. Stwierdzono, że intensywny zakwit wybranych zielenic może być utrzymywany przez okres 10 tygodni. Uzyskana zawiesina jest dobrym i łatwo dostępnym źródłem pokarmu dla hodowanych wioślarek Wyznaczono optymalne tempo eksploatacji skorupiaka – odłów osobników w tempie 50%, co 15 lub 80%, co 20 dni pozwala na uzyskanie wysokiego plonu przy zachowani zdolności populacji do dalszego wzrostu. Przy intensywnym poziomie eksploatacji dobowa produkcja Daphnia magna wyniosła 21 g wilgotnej masy z 1 m3 ścieku. Stwierdzono stymulujący wpływ odłowów na rozrodczość badanych populacji.

Zbadano wiek i tempo wzrostu 99 wzdręg złowionych na wędkę we wrześniu 1993 r. w starorzeczu Sanu w pobliżu miejscowości Hurko. Tempo wzrostu długości określono metodą odczytów wstecznych wykorzystując prostoliniową zależność pomiędzy kaudalnym promieniem łuski a długością ciała. Wzrost opisuje równanie: l.c.(t) = 30.0(1-e-0.0737(t+1.9)) W porównaniu z danymi pochodzącymi z innych wód krajowych, wzdręgi w badanym starorzeczu rosły bardzo szybko w pierwszym roku życia, a wolno w latach następnych.