Badania nad uprawą brzoskwini rozpoczęto w roku 1998 w celu ulepszenia wczesnych odmian w warunkach subtropikalnych oraz późnych odmian w obszarach górskich. Wyselekcjonowano 4 genotypy (RU-24, J-92, J-28 i S-6), które są obecnie w procesie patentowania. Celem niniejszego opracowania jest ocena tych obiecujących genotypów w aspekcie ich składników lotnych przy użyciu technik HS-SPME/GC/MS. Składniki lotne, zwłaszcza estry, są głównymi elementami nut owocowych i kwiatowych oraz przyjemnych zapachów owocowych. Estry tworzą większość składników lotnych we wszystkich czterech genotypach brzoskwini, jednak skład elementów lotnych różnił się między genotypami. J-92 zawierał najwięcej estrów, a Ru-24 najmniej. Spośród wszystkich czterech badanych genotypów Ru-24 zawierał najwyższy poziom laktonów, aldehydów i całkowitej liczby kwasów, a genotyp S-6 zawierał najwięcej alkoholi, zatem skład elementów lotnych zależał głównie od genetycznego pochodzenia brzoskwini. Poza składnikami lotnymi, największą masę owocu stwierdzono w genotypie Ru-24 natomiast najmniej rozpuszczalnych substancji stałych (TSS) wykazano w genotypie S-6.

Rośliny endywii uprawiano hydroponicznie w kontrolowanych warunkach szklarniowych. Celem badań była ocena jakości biologicznej endywii uprawianej na trzech różnych podłożach. Porównywano podłoża organiczne – włókno kokosowe i drzewne – z wełną mineralną, podłożem powszechnie stosowanym w uprawie warzyw pod osłonami. Uprawiano, w terminie wiosennym, trzy odmiany endywii o kędzierzawych liściach: Galanti, Perceval i Barundi oraz jedną o liściach całobrzegich (escariola) –Kethel. Na około 10 dni przed zbiorem rośliny zastały przykryte dwustronną czarno-białą folią w celu bielenia liści, a na 5–7 dni przed końcem doświadczenia pożywkę do fertygacji zastąpiono wodą, aby zmniejszyć stężenie azotanów w liściach. Po zbiorze w roślinach bielonych i niebielonych badano zawartość suchej masy, kwasu askorbinowego, składników rozpuszczalnych w soku komórkowym (SRSK) oraz cukrów ogółem, kwasów fenolowych, azotanów (NO₃), P, K i Ca. Aktywność antyoksydacyjną endywii mierzono metodami DPPH i FRAP. Stwierdzono zróżnicowany wpływ podłoża, odmiany i zabiegu bielenia na jakość endywii. Niebielona endywia miała większą zawartość suchej masy, cukrów, składników rozpuszczalnych w soku komórkowym (SRSK), potasu i wapnia niż rośliny po bieleniu. Rośliny po bieleniu osiągały niższą świeżą masę (średnio o 33%), ale z kolei zawierały więcej fosforu i kwasów polifenolowych. Rośliny uprawiane na podłożu z włókna drzewnego zawierały najmniejszą ilość azotanów w porównaniu z roślinami uprawianymi w matach z wełny mineralnej czy włókna kokosowego. Żadne z badanych roślin nie zawierały więcej azotanów niż wynosi dopuszczalny poziom azotanów w liściach sałaty z uprawy pod osłonami. Silniejsze właściwości antyoksydacyjne, mierzone metodą FRAP, stwierdzono u roślin endywii niepoddanych bieleniu niż bielonych. W przypadku metody DPPH nie stwierdzono istotnego zmniejszenia przeciwutleniających właściwości roślin endywii w wyniku zabiegu bielenia. Największą aktywność antyoksydacyjną stwierdzono u roślin odmiany ‘Kethel’.

W dobie rolnictwa zrównoważonego poszukuje się nowych niekonwencjonalnych metod ograniczenia zachwaszczenia. Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu biomasy roślin międzyplonowych oraz sposobu i terminu wymieszania jej z glebą na zachwaszczenie pierwotne marchwi w porównaniu z tradycyjną uprawą płużną bez stosowania międzyplonów. Rośliny międzyplonowe modyfikowały stan i zredukowały stopień zachwaszczenia pierwotnego marchwi w porównaniu z uprawą bez międzyplonu. Gorczyca biała była najbardziej efektywna we wszystkich wariantach uprawy roli, redukując zachwaszczenie pierwotne marchwi. Liczebność chwastów w dużym stopniu ograniczyły także międzyplon z facelii, gryki i owsa. Najwięcej chwastów występowało w uprawach bez międzyplonów w obiektach nieuprawianych przed zimą, gdzie wiosną zastosowano agregat uprawowy, oraz uprawianych głęboszem. Największą redukcję zachwaszczenia w porównaniu z uprawą tradycyjną uzyskano w uprawie na redlinach, gdy jako międzyplon zastosowano gorczycę białą, facelię lub owies, a najsłabszy po międzyplonie z wyki siewnej. W uprawie bezorkowej na płasko brak międzyplonu znacznie zwiększył stopień zachwaszczenia w porównaniu z uprawą tradycyjną, natomiast zastosowanie roślin międzyplonowych przyczyniło się do zmniejszenia zachwaszczenia pierwotnego marchwi w porównaniu z uprawą bez międzyplonu.

Analizowano zmienność w puli genów dwudziestu odmian i klonów hodowlanych Fragaria × ananassa, dziewięciu odmian i linii hodowlanych Fragaria vesca i nowego prawdopodobnego mieszańca międzygatunkowego nazwanego Fragaria × anavesca przy zastosowaniu trzech systemów markerów DNA. Cztery startery ISSR wygenerowały 45 markerów polimorficznych. Trzy startery RAPD dały 26 markerów, natomiast trzy startery SSR – 28 markerów polimorficznych. 99 uzyskanych markerów polimorficznych pozwoliło na jednoznaczne odróżnienie grupy genotypów należących do gatunku F. × ananassa od grupy genotypów należących do gatunku F. vesca z mieszańcem F. × anavesca sytuującym się pomiędzy nimi. Markery RAPD okazały się lepszym źródłem informacji niż ISSR, ponieważ 3 spośród 26 były specyficzne tylko dla F. × ananassa, a jeden wyłącznie dla F. vesca i F. × anavesca. W ten sposób, za pomocą markerów RAPD, potwierdzona została przypuszczalna wcześniej mieszańcowość F. × anavesca. Szczególnie istotny okazał się produkt reakcji PCR ze starterem B104 o długości 1100pz obecny we wszystkich genotypach F. vesca oraz F. × anavesca, a niewystępujący u F. × ananassa. Obecność DNA pochodzącego z F. vesca w mieszańcu F. × anavesca została dodatkowo potwierdzona poprzez produkt pary starterów UDF017 o długości 223pz i produkt pary starterów UDF006 o długości 185pz.

Niedobór żelaza jest głównym zaburzeniem odżywczym roślin uprawnych. Nieorganiczne związki Fe oraz syntetyczne chelaty Fe są powszechnie używane do walki z chlorozą, co niepokoi jednak ekologów. Opracowano więc nowy nawóz żelazowy przy użyciu kompleksu nanogąbki w oparciu o β-cyklodekstrynę (Fe-NS). W niniejszym badaniu przeprowadzono test pilotażowy na roślinach ogrodniczych w celu oceny wpływu Fe-NS. Modelowymi roślinami były słodka kukurydza i pomidor, w których przeanalizowano zawartość chlorofilu, suchej masy oraz Fe. Wpływ Fe-SN porównano z FeSO₄ i Fe-DTPA. Fe-NS miał pozytywny wpływ na nowe zazielenienie oraz wzrost roślin słodkiej kukurydzy i pomidora.

Nawozom zielonym przypisuje się szczególną rolę w podnoszeniu żyzności gleby. Nawożenie organiczne może wpływać także na wielkość i jakość plonu warzyw. Badano wpływ przyoranych międzyplonów ozimych (VV – wyka kosmata, TR – koniczyna biała, SC – żyto, LM – rajgras włoski, BRT – rzepik ozimy) i metody odchwaszczania na plonowanie, parametry biometryczne kolb oraz zawartość w kukurydzy cukrowej suchej masy, cukrów, kwasu askorbinowego i białka. Efekty stosowania międzyplonów porównano z obornikiem (FYM) w dawce 30 t·ha^-1 oraz kontrolą bez nawożenia organicznego (NOM). Stosowano dwie metody odchwaszczania: dwukrotne pielenie ręczne lub chemiczne herbicydami Mustang 306 SE (florasulam + 2,4 D) + Titus 25 WG (rimsulfuron). Najkorzystniej na plonowanie, masę kolb i ziaren w kolbie oraz zawartość cukrów wpłynęła uprawa kukurydzy po FYM i międzyplonie VV. Po FYM i VV oraz w NOM zebrano najdłuższe kolby, a po FYM, VV i TR kolby najlepiej zaziarnione. Największą średnicę miały kolby po FYM oraz międzyplonach LM i BRT. Najwięcej suchej masy w ziarniakach stwierdzono po międzyplonie LM, a najwięcej białka po LM, VV i TR. Po wszystkich międzyplonach wzrosła zawartość kwasu askorbinowego. Kukurydza odchwaszczana ręcznie charakteryzowała się większą liczbą rzędów ziaren w kolbie, ale mniejszą długością kolb niż odchwaszczana chemicznie.

Obecnie najbardziej preferowane na rynku małe główki kapusty (o masie ok. 2,0 kg), można uzyskać poprzez dobór odpowiedniej odmiany, jak również właściwe zabiegi agrotechniczne, w tym umiarkowane nawożenie azotem. Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu zwiększonego zagęszczenia roślin i dawki azotu na plonowanie i strukturę plonu kapusty z uwzględnieniem jej wartości odżywczej. Kapustę głowiastą białą odmiany ‘Kalorama F₁’ uprawiano w rozstawie międzyrzędzi 45 cm, a w rzędzie, co 50, 40, 35 i 30 cm, co zapewniało obsadę roślin na 1 ha wynoszącą odpowiednio 44 000, 55 000, 63 000 i 74 000 szt. Azot zastosowano w ilościach 150 i 300 kg ha^-1 podzielonych na 3 równe dawki. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że dawka azotu wynosząca 150 kg N ha^-1 była czynnikiem ograniczającym wzrost plonu kapusty przy obsadzie roślin większej od 44 000 szt. ha^-1. Po zastosowaniu azotu w ilości 300 kg N ha^-1 plon kapusty uprawianej w obsadzie 63 000 i 74 000 szt. ha^-1 był istotnie większy w porównaniu z obsadą 44 000 szt. Biorąc pod uwagę zarówno wielkość plonu, jak i jego strukturę, można stwierdzić, że rozstawa między rzędami wynosząca 45 cm i 40 cm w rzędzie i dająca obsadę 55 000 szt. roślin na 1 ha jest optymalna do uzyskania wysokiego plonu główek o masie 1,0–2,0 kg. Zwiększanie zagęszczenia roślin wpłynęło również korzystnie na wzrost zawartości suchej masy, witaminy C i cukrów oraz przyczyniło się do ograniczenia akumulacji azotanów w główkach kapusty. Zwiększenie dawki azotu do 300 kg N ha^-1 wpłynęło korzystnie na plon ogólny główek kapusty oraz frakcji o masie > 1,0 kg. Jedyne spowodowane intensywnym nawożeniem azotem zmiany w składzie chemicznym roślin to wzrost akumulacji azotanów i zmniejszenie zawartości wapnia w częściach jadalnych kapusty.

W czasie dwóch lat oceniono 97 miejscowych odmian pomidora zebranych w anatolijskim regionie Turcji i północno-zachodnim Iranie oraz trzy odmiany handlowe. Eksperyment przeprowadzono w układzie alpha lattice w Centrum Badawczym Rolnictwa i Zasobów Naturalnych w Zachodnim Azerbejdżanie w Iranie. Analiza wariancji ukazała zmienność (P ≤ 0.01) wśród genotypów w odniesieniu do wszystkich cech doświadczenia. Plon wykazał pozytywną, istotną korelację z długością i szerokością liścienia, długością i szerokością liścia, masą owocu, długością i średnicą owocu, grubością owocni oraz długością szypułki owocu. W analizie głównych składowych, pierwsze trzy składowe odpowiadały za 71.6% wszystkich różnic między genotypami. Ponieważ pierwszy komponent określał 50% wszystkich różnic, a plon był istotnie skorelowany z tym komponentem, może on być używany jako kryterium selekcji do identyfikowania genotypów o wysokim plonie w programach hodowlanych. Analiza skupień przy użyciu metody Warda klasyfikowała genotypy w trzy grupy obejmujące wczesnodojrzewające genotypy w grupie I, genotypy o wysokich plonach w grupie II, genotypy o dużych owocach w grupie III, późno dojrzewające genotypy oraz genotypy o wysokiej całkowitej zawartości rozpuszczalnych składników (TSS) stałych w grupie I oraz genotypy o wysokiej kwasowości w grupie V.

Krokosmia (Crocosmia × crocosmiiflora) należy do wyjątkowo atrakcyjnych i interesujących roślin ozdobnych. W obrębie gatunku wyhodowano wiele odmian, niestety brakuje informacji dotyczących ich wymagań oraz zasad uprawy. Badania prowadzono w latach 2008–2010 w gruncie odkrytym. Materiał roślinny stanowiły bulwy następcze czterech odmian krokosmii ogrodowej: ‘Emily McKenzie’, ‘Lucifer’, ‘Mars’, ‘Meteor’. Bulwy sadzono 15 kwietnia, 5 maja i 25 maja. W trakcie uprawy ustalono liczbę dni od początku wschodów do zakończenia kwitnienia oraz wykonano pomiary cech wegetatywnych i generatywnych. Po zakończeniu uprawy oceniono plon bulw. Wykazano, że wraz z opóźnieniem terminu sadzenia bulw następowało przyspieszenie ich kiełkowania. Niezależnie od porównywanej odmiany, najwcześniej początek kwitnienia nastąpił u roślin uprawianych z bulw sadzonych 5 maja, najpóźniej zaś u tych, które uzyskano z bulw sadzonych 25 maja. Termin sadzenia bulw wpływał na cechy wegetatywne i generatywne krokosmii. Wyższe, o większej liczbie pędów i liści osadzonych na pędach głównych były rośliny uprawiane z bulw sadzonych 5 i 25 maja. Rośliny uzyskane z bulw sadzonych 5 maja charakteryzowały się najdłuższymi głównymi pędami kwiatostanowymi oraz wykształciły kwiaty o większej średnicy niż rośliny uprawiane z bulw sadzonych 15 kwietnia i 25 maja. Cechy odmianowe w dużym stopniu decydowały o cechach wegetatywnych i generatywnych roślin. Krokosmia odmiany ‘Emily McKenzie’ charakteryzowała się najdłuższymi głównymi pędami kwiatostanowymi oraz kwiatami o największej średnicy, przy czym wytworzyła najmniej pędów kwiatostanowych i miała najmniej kwiatów w głównym kwiatostanie. W przeprowadzonych badaniach wcześniejsze terminy sadzenia bulw (15 kwietnia i 5 maja) w stosunku do opóźnionego terminu sadzenia (25 maja) powodowały zwiększenie współczynnika przyrostu masy i liczby bulw następczych, nie wpływały natomiast na wielkość współczynnika przyrostu masy bulw ogółem.

Różeniec górski (Rhodiola rosea L.) jest ważną rośliną leczniczą o udokumentowanym działaniu adaptogennym. Zmniejszanie się jego zasobów w stanie naturalnym skłania do podejmowania badań nad wprowadzeniem tego gatunku do uprawy. Prezentowana praca miała na celu określenie wpływu nawożenia organicznego i mineralnego na przyrost masy części podziemnych Rh. rosea i poziom związków biologicznie czynnych. W całym okresie trwania eksperymentu, największy plon surowca uzyskiwano po zastosowaniu następującej dawki nawożenia mineralnego: N – 60,0 kg·ha^-1, P – 35,2 kg·ha^-1, K – 83,0 kg·ha^-1, bez obornika. Wprowadzenie obornika powodowało spadek przeciętnej masy kłączy z korzeniami o ponad 20%. Zastosowanie nawożenia mineralnego zwiększało średni plon surowca o około 30–40% i pozwalało uzyskać najwyższą masę organów podziemnych już w czwartym roku uprawy. Przeprowadzone badania wskazują ponadto, że nawożenie mineralne nie wpływa znacząco na poziom poszczególnych grup związków czynnych w surowcu, natomiast wprowadzenie obornika może istotnie obniżyć zawartość fenylopropanoidów. Na poziom związków czynnych ma również wpływ wiek uprawy. Rośliny dwuletnie wyróżniały się największą zawartością fenylopropanoidów oraz najmniejszą – fenyloetanoidów i kwasów fenolowych. W kolejnych latach uprawy nie obserwowano istotnych statystycznie zmian poziomu omawianych grup związków.

Granat jest jednym z najstarszych owoców w Turcji, a jego uprawa gwałtownie rozwinęła się w ostatnich latach. W niniejszej pracy opisano pożądane pomologiczne i chemiczne cechy siedemnastu genotypów granatu z okręgu Narlidere (Bitlis) badanych w latach 2010–2011. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie cech granatu ważnych dla jego uprawy, takich jak masa owocu, masa osnówki oraz szerokość owocu. Ich rozpiętość wahała się odpowiednio od 99,77 (N-15) do 515.97 g (N-05), 14,16 (N-01) do 41,92 g (N-10), 51,03 (N-15) do 90,99 mm (N-05) oraz 58,99 (N-03) do 103,11 mm (N-05). Cechy chemiczne także znacznie różnicowały badane genotypy. Zawartość rozpuszczalnych substancji stałych (SSC), kwasowość ogólna (TA), pH oraz plon soku wahały się odpowiednio od 5,96 (N-02) do 9,13% (N-03), 0,12 (N-12) do 0,91% (N-14), 2,51 (N-14) do 4,52 (N-10) oraz 48,8 (N-06) do 72,07% (N-01). Stwierdzono, że jeśli chodzi o świeżą konsumpcję i przetwarzanie, jest wiele obiecujących genotypów. Genotypy te stanowia cenne źródło genetyczne, a także mają duży potencjał dla prac hodowlanych.

Niepowtarzalne właściwości smakowe i wartości prozdrowotne owoców papryki ostrej sprawiają, że w Polsce prowadzi się już uprawy towarowe papryki ostrej, najczęściej z zastosowaniem zbioru jednorazowego, z którego uzyskuje się owoce w różnych fazach dojrzałości: owoce zielone, przebarwiające się oraz dojrzałe fizjologicznie (czerwone). W niniejszej pracy na podstawie wyników z trzyletnich doświadczeń oceniono wartość użytkową oraz biologiczną owoców czterech polskich odmian: Bronowicka Ostra, Orkan, Cyklon oraz Rokita. Odmiany te różniły się pod względem wielkości i struktury plonu owoców w zależności od ich fazy dojrzałości. Największy plon otrzymano z odmian Orkan i Rokita (2,17 kg∙m^-2), natomiast największy plon owoców dojrzałych fizjologicznie (1,16 kg∙m^-2) z odmiany Bronowicka Ostra, którego udział w plonie handlowym stanowił 65,0%. Wartość biologiczna owoców uzależniona była od fazy dojrzałości oraz genotypu odmiany. Najwięcej suchej masy (13,18%), ekstraktu (4,4%), kwasu L-askorbinowego (199,9 mg∙100 g^-1 s.m.) i cukrów ogółem (2,92%) zawierały owoce dojrzałe fizjologicznie, natomiast więcej kapsaicynoidów wykazano w owocach zielonych i przebarwiających się. Najmniej suchej masy (%) oraz cukrów ogółem (%) oznaczono u odmiany Orkan, zaś kwasu L-askorbinowego u odmiany Bronowicka Ostra, której owoce w każdej fazie dojrzałości akumulowały najwięcej kapsaicynoidów.

Stymulacja laserowa jest tanim i bezpiecznym dla środowiska sposobem uszlachetniania nasion. Celem badań było określenie wpływu przedsiewnej stymulacji laserem He-Ne na kiełkowanie charakteryzujących się różną jakością nasion skorzonery oraz na wschody siewek. Jakość nasion wyrażono za pomocą zdolności kiełkowania. Materiałem do badań były nasiona 4 partii skorzonery o początkowej zdolności kiełkowania od 50.8 do 93.0%. Nasiona skorzonery stymulowano światłem lasera He-Ne o powierzchniowej gęstości mocy 3 mW·cm^-2 w czasie 0 (kontrola), 1, 5, 10 i 30 min. Po stymulacji laserowej oceniono energię kiełkowania, zdolność kiełkowania, średni czas kiełkowania, szybkość kiełkowania, długość hypokotylu i korzenia siewki, świeżą i suchą masę siewki, wschody polowe, średni czas wschodów i szybkość wschodów. Traktowanie nasion światłem lasera wpłynęło na wzrost energii i zdolności kiełkowania, wzrost szybkości kiełkowania, wydłużenie hypokotylu i korzenia siewki oraz zwiększenie świeżej i suchej masy siewek wykształconych z tych nasion. Stymulacja światłem lasera najefektywniej wpłynęła na poprawę zdolności kiełkowania nasion niskiej jakości (o wyjściowej zdolności kiełkowania 50.8%). Naświetlanie nasion należących do tej partii spowodowało również zwiększenie wschodów i wzrost szybkości wschodów.