W szklarniach sztuczne oświetlenie stosowane jest zimą i wczesną wiosną jako dodatkowe źródło światła, aby zwiększyć fotosyntezę i wzrost roślin. Celem pracy była ocena możliwości uprawy rozsady papryki słodkiej w szklarni pod lampami HPS z dodatkiem LED. Badania przeprowadzono w Instytucie Ogrodnictwa Litewskiego Centrum Nauk Rolniczych i Leśnych. Przebadano dwie odmiany papryki słodkiej (Capsicum annuum L.): ‘Reda’i ‘Figaro F1’. Jako dodatkowe światło, oprócz lamp HPS, zastosowano cztery rodzaje lamp LED o długościach fal: niebieskie 455 i 470 nm, zielono-niebieskie 505 nm oraz zielone 530 nm. PPFD LED wynosiło 15 μmol m^-2 s^-1, a lamp HPS – 90 μmol m^-2 s^-1. Długość dnia – 18 godzin. Na podstawie wyników stwierdzono, że dodatkowe światło LED miało różny wpływ na wzrost odmian papryki. Po dodaniu do światła lamp HPS LED-470 w rozsadzie papryki słodkiej odmiany ‘Reda’ stwierdzono największą powierzchnię liści, najwięcej świeżej i suchej masy roślin oraz największą zawartość barwników fotosyntetycznych. Podobny wpływ wywierało dodatkowe światło LED 455 i 505 nm. Natomiast dodatkowe zielone światło LED-530 nie miało wpływu na wzrost, a hamowało rozwój rozsady odmiany ‘Reda’. Światło HPS miało korzystny wpływ na parametry wzrostu siewek ‘Figaro F1’, zaś dodatek światła LED hamował ich wzrost i rozwój.

Skuteczność mikoryzacji (AMF) roślin uprawnych zależy w głównej mierze od składu i właściwości ryzosfery. Ma to szczególne znaczenie w uprawach bezglebowych, w których ilość składników pokarmowych dostarczanych do środowiska korzeniowego musi być ściśle kontrolowana. W przeprowadzonych doświadczeniach badano wpływ mikoryzacji (AMF) oraz dwu koncentracji pożywek: standardowej (S) o średnim EC 2,6 mS·cm^-1 oraz zredukowanej (R) o średnim EC 1,9 mS·cm^-1 na plonowanie oraz skład chemiczny owoców i liści pomidora. Badania przeprowadzono w latach 2012–2013 z pomidorem odm. ‘Admiro F₁’ uprawianym w wełnie mineralnej i słomie. W badaniach nie stwierdzono wpływu mikoryzacji (AMF) na wielkość plonu ogólnego i handlowego owoców pomidora, jak również na średnią liczbę owoców z rośliny. Istotnie mniejszy plon handlowy owoców odnotowano w obiektach fertygowanych pożywką standardową (S) w porównaniu ze stosowaniem pożywki zubożonej (R), co było efektem mniejszej liczby owoców. Owoce pomidora mikoryzowanego zawierały istotnie więcej cukrów w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Istotnie większą zawartość suchej masy odnotowano w owocach roślin nawożonych pożywką standardową w porównaniu z roztworem pokarmowym o obniżonej koncentracji. W liściach roślin mikoryzowanych stwierdzono więcej azotu ogółem, jakkolwiek nie we wszystkich obiektach wyniki te potwierdzono statystycznie. Owoce pomidora mikoryzowanego zawierały istotnie więcej wapnia w porównaniu z roślinami niemikoryzowanymi.

W pracy opisano badania nad wpływem różnych warunków świetlnych in vitro na wzrost i rozwój międzygatunkowego mieszańca Cattleya intermedia × C. aurantiaca (Orchidaceae), którego zasób stanowiły kultury pędowe. Kalus indukowano z eksplantatów pędowych na zestalonej pożywce składającej się z zestawu soli mineralnych i witamin według MS, wzbogaconej 30 g l^-1 sacharozy, 2,0 mg dm^-3 siarczanu adeniny, 9,7 mg dm^-3 kwasuaskorbinowego i z dodatkiem 1,0 µM TDZ, podczas gdy w pożywce proliferacyjnej zastosowano 4,95 µM BA, i 1,0 µM NAA. Badany materiał roślinny w formie ciał protokormopodobnych (PLBs) eksponowano na światło monochromatyczne o zróżnicowanej długości fali świetlnej. Na świetle białym, niebieskim, czerwonym, dalekiej czerwieni i ultrafiolecie uzyskano wartościowe linie, które różniły się tempem proliferacji, morfologią i cechami anatomicznymi. Poszczególne traktowania wywarły również znaczący wpływ na potencjał regeneracyjny badanej kultury. Światło niebieskie okazało się najbardziej korzystne w regeneracji pędów za pośrednictwem PLBs. Naświetlanie kultur światłem niebieskim, czerwonym lub daleką czerwienią doprowadziło do znaczącej redukcji zawartości chlorofili i karotenoidów w porównaniu z zawartością tych barwników w materiale eksponowanym na światło białe lub ultrafioletowe.

Kukurydza cukrowa zaliczana jest w Polsce do upraw małoobszarowych, co ma swoje konsekwencje w braku kompleksowo opracowanego programu ochrony tej rośliny przed organizmami szkodliwymi, w tym przed szkodnikami. W związku z koniecznością stosowania od 2014 r. zasad integrowanej ochrony roślin (IPM), zastosowanie metody chemicznej musi być podparte znajomością biologii zwalczanego gatunku. Dotychczas w Polsce wykonano niewiele badań nad szkodliwą entomofauną kukurydzy cukrowej, w tym nad mszycami. Badania własne wykonano w latach 2009–2014 w południowo-wschodniej Polsce na kukurydzy cukrowej (Zea mays L. var. saccharata) odmiany Candle. W latach badań mszyce występowały w nasileniu od bardzo niskiego do średnio wysokiego. Zidentyfikowano siedem gatunków mszyc występujących na kukurydzy cukrowej. Nadziemne części roślin zasiedlały mszyce: Rhopalosiphum padi L., Metopolophium dirhodum Walk., Sitobion avenae F., Rhopalosiphum maidis Fitch., Aphis fabae Scop. oraz Myzus persicae Sulz. Na systemie korzeniowym roślin stwierdzono obecność nielicznych osobników Tetraunera ulmi L. Gatunkiem dominującym we wszystkich latach była mszyca R. padi. Mniej licznie wystąpiła mszyca M. dirhodum oraz S. aveane, natomiast pozostałe gatunki żerowały w pojedynczych koloniach. Mszyce zasiedlały rośliny od trzeciej dekady kwietnia oraz od maja, a kończyły żerowanie pod koniec września lub w pierwszej połowie października. W rozwoju mieszanej populacji mszyc na kukurydzy cukrowej zaobserwowano występowanie dwóch oraz trzech szczytów liczebności owadów na roślinach, z których pierwszy był najliczniejszy. Poszczególne gatunki mszyc rozwijały od jednego do trzech szczytów liczebności na roślinach, przy czym na ogólną dynamikę występowania owadów wpłynęły głównie dwa najliczniejsze gatunki: R. padi oraz w mniejszym stopniu M. dirhodum.

Niedobór wody jest jednym z ważniejszych czynników ograniczających plonowanie roślin uprawnych. Truskawka jest zaliczana do roślin o dużym zapotrzebowaniu na wodę i wysokiej wrażliwości na jej deficyt. W doświadczeniu określono reakcję na deficyt wody trzech odmian truskawki: ‘Elsanta’, ‘Grandarosa’, ‘Honeoye’. Rośliny były uprawiane w szklarni w pojemnikach wypełnionych mieszaniną substratu torfowego i kokosowego. Zastosowano dwie kombinacje nawodnieniowe: (i) optymalne nawadnianie – potencjał wody w podłożu utrzymywany był na poziomie -10 kPa (kontrola), (ii) deficyt wody – potencjał wody utrzymywany na poziomie -30 kPa. Rośliny stresowane otrzymywały obniżone dawki wody w ciągu całego cyklu uprawowego. Wykonywano pomiary intensywności wymiany gazowej oraz potencjału wody liści. Ponadto oceniono wzrost roślin oraz ich plonowanie. Deficyt wody w podłożu ograniczył natężenie wymiany gazowej oraz potencjał wody w liściach roślin. Pomiędzy badanymi odmianami stwierdzono istotne różnice w tolerancji na suszę. U roślin odmiany ‘Elsanta’ rosnących w warunkach deficytu wody stwierdzono wysokie wartości efektywności wykorzystania wody (określonej jako stosunek natężenia fotosyntezy do natężenia transpiracji). Niedobór wody wpłynął na wzrost roślin. Jedynie w przypadku odmiany ‘Honeoye’ stwierdzono znaczącą redukcję masy i powierzchni liści roślin poddanych działaniu stresu (w porównaniu do kontroli). Nie wykazano istotnych różnic w masie i długości systemu korzeniowego roślin odmiany ‘Elsanta’ rosnących w warunkach zróżnicowanego zaopatrzenia w wodę. W przypadku pozostałych odmian rozwój systemu korzeniowego roślin stresowanych był zahamowany. Największy plon uzyskano z roślin odmiany ‘Elsanta’, najmniejszy z ‘Honeoye’. Uzyskane wyniki wskazują, że spośród ocenianych odmian największą tolerancją na suszę charakteryzowały się rośliny odmiany ‘Elsanta’.

W dwuletnim doświadczeniu polowym porównano wpływ koniczyny białej (Trifolium repens L.), życicy trwałej (Lolium perenne L.), mieszanki koniczyny białej z życicą trwałą oraz przykaszanych chwastów, stosowanych jako żywe ściółki, z wpływem linuronu 675 g∙ha^-1 na zachwaszczenie pola oraz plon marchwi (Daucus carota L.) ‘Flakkese 2’ uprawianej na redlinach. Żywe ściółki nie miały wpływu na wzrost chwastów podczas pięciu tygodni po siewie nasion marchwi i zmniejszały zachwaszczenie pola w sposób istotny pod koniec okresu uprawy. Żywe ściółki i przykaszane chwasty powodowały zmniejszenie plonu ogółem i plonu handlowego korzeni marchwi; w mniejszym stopniu zmniejszały także świeżą masę liści marchwi. Udział korzeni uszkodzonych przez owady i ślimaki oraz korzeni z objawami chorobowymi w plonie niehandlowym zebranym z poletek okrytych żywymi ściółkami i przykaszanymi chwastami był mniejszy, a udział korzeni rozwidlonych oraz korzeni o średnicy mniejszej niż 20 mm był większy niż na poletkach opryskanych linuronem 675 g∙ha^-1. Przykaszane chwasty były mniej przydatne jako żywa ściółka w uprawie marchwi na redlinach niż koniczyna biała, życica trwała i mieszanka tych dwóch gatunków.

Celem przeprowadzonych badań była ocena wzrostu i rozwoju trzech odmian roślin truskawki nawożonych bionawozami w warunkach szklarniowych. Doświadczenie przeprowadzono w kompleksie szklarniowym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach w latach 2013 i 2014 (w okresie od lutego do lipca). Rośliny trzech odmian truskawki Elsanta, Honeoye i Elkat posadzono w rizoboksach i zastosowano następujące nawożenie: kontrola 0 (bez nawożenia), kontrola NPK, substrat bakteryjno-mikoryzowy Micosat, obornik, Humus UP i Vinassa. Aplikacja Humusu UP miała korzystny wpływ na wzrost roślin, pole powierzchni liści, ich świeżą i suchą masę, stopień kolonizacji mikoryzowej w korzeniach oraz liczbę spor arbuskularnych grzybów mikoryzowych (AMF) w rizosferze roślin. Biopreparaty Humus UP oraz Vinassa miały również pozytywny wpływ na wielkość systemu korzeniowego, ogólną liczbę bakterii, liczbę bakterii wytwarzających formy przetrwalnikowe i ogólną liczbę grzybów strzępkowych w glebie rizosferowej roślin truskawki, w porównaniu z nawożeniem mineralnym NPK w warunkach szklarniowych.

Prowadzenie równoczesnej biofortyfikacji (wzbogacenia) roślin w I i Se jest uzasadnione. Niska ich zawartość w glebach jest przyczyną endemicznego niedoboru I i Se u kilku miliardów ludzi na świecie. Wciąż brak jest obiektywnych informacji na temat wpływu interakcji I i Se na gospodarkę mineralną roślin. Badania (przeprowadzone w latach 2012–2014) obejmowały nawożenie doglebowe jodem i selenem sałaty odmiany Valeska z uwzględnieniem następujących kombinacji: kontrola, KI, KIO₃, Na₂SeO₄, Na₂SeO₃, KI + Na₂SeO₄, KIO₃ + Na₂SeO₄, KI + Na₂SeO₃, KIO₃ + Na₂SeO₃. Jod i selen były aplikowane dwukrotnie: przedsiewnie i w nawożeniu pogłównym (po 2,5 kg I·ha^-1 + 0,5 kg Se·ha^-1) – zastosowano całkowitą dawkę 5 kg I·ha^-1 i 1 kg Se·ha^-1. Nawożenie Na₂SeO₄, KI + Na₂SeO₄ i KIO₃ + Na₂SeO₄ powodowało silne ograniczenie wielkości plonu suchej masy roślin – wpływało również na obniżenie zawartości P, K, Mg, Ca, B, Zn i Cd w sałacie. Nawożenie Na₂SeO₃, KI + Na₂SeO₃ i KIO₃ + Na₂SeO₃ miało mniej negatywny wpływ na plon suchej masy niż stosowanie Na₂SeO₄ – rokrocznie miało one bardzo zróżnicowany wpływ na zawartość składników mineralnych w sałacie. Produktywność suchej masy roślin po nawożeniu KI i KIO₃ było zmienne w latach badań – w tych obiektach zawartość jodu w sałacie była negatywnie skorelowana z zawartością K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd i Pb. Łączne nawożenie KI i KIO₃ z Na₂SeO₄ oraz z Na₂SeO₃ zmniejszało negatywną korelację pomiędzy zawartością jodu (w obiektach KI i KIO₃) a zawartością K, Mg, Ca, S, Na, B, Cu, Fe, Mn, Zn, Cd i Pb w sałacie. Po nawożeniu Na₂SeO₄ zawartość selenu w sałacie była dodatnio skorelowana z zawartością Na oraz negatywnie skorelowana z zawartością Mg, Ca, Fe, Mn i Cd. Zawartość selenu w sałacie po nawożeniu wyłącznie Na₂SeO₃ była dodatnio skorelowana z zawartością P, K, Na, Mn, Mo i Zn. Zmienne warunki klimatyczne „maskowały” wpływ nawożenia I i Se na funkcjonowanie gospodarki mineralnej roślin sałaty.

Oceniono wpływ dodawanych ilości kwasu indolilo-3-octowego (IAA) do trzech handlowych i trzech własnych podłoży na ukorzenienie dwóch roślin ozdobnych: Hydrangea L. i Euphorbia pulcherrima ‘Prestige Early Red’. Zaobserwowano – na podstawie oceny systemu korzeniowego, długości, świeżej i suchej masy korzeni oraz procentu ukorzenionych sadzonek – że Hydrangea L. ukorzeniła się najlepiej w podłożu Ceres i GM2, natomiast Euphorbia pulcherrima w podłożu Klasmann Stek Medium, GM2 i GM3 niezależnie od dawek IAA. Dodanie 200, 300 i 400 µg kg^-1 IAA do podłoży GM2 i GM3 przyczyniło się do polepszenia niektórych parametrów ukorzeniania sadzonek Euphorbia pulcherrima. Podłoże GM1 o najniższym pH najsłabiej ze wszystkich badanych wpływało na rozwój systemu korzeniowego i procent ukorzenionych sadzonek obu roślin ozdobnych. Ponadto dodanie 400 µg kg^-1 IAA do podłoża Klasmann Stek Medium istotnie przyczyniło się do zwiększenia długości i suchej masy korzeni Euphorbia pulcherrima.

Bakteria Xanthomonas campestris pathovar campestris (Xcc) jako przyczyna czarnej zgnilizny roślin z rodziny krzyżowych powoduje znaczne straty w plonie rolniczym na całym świecie. Zwalczanie czarnej zgnilizny, a także określenie Xcc na podstawie parametrów morfologicznych lub za pomocą testów patogeniczności jest trudne. W celu zoptymalizowania protokołu PCR przetestowano dziesięć różnych możliwości ekstrakcji DNA, a następnie metodę PCR. Na podstawie walidowanej metody ISTA zastosowano trzy zestawy primerów, mianowicie UBP 1052F-BACR, DLH 120-125 i ZUP 2309-2310. Porównano wyniki zmierzonego stężenia i jakości DNA oraz skuteczności dla amplifikacji PCR. Zalecono trzy sposoby ekstrakcji DNA w ramach protokołu detekcji Xanthomonas campestris pv. Campestris: zestaw komercyjny używany do izolacji z tkanek według Macherey-Nagel, MO BIO oraz zestaw dla hodowli mikrobowych według MO BIO.

W pracy przedstawiono badania dotyczące zagrożonego w Polsce gatunku reliktowego wierzby lapońskiej (Salix lapponum). Głównym celem badań było określenie żywotności pyłku badanego gatunku w warunkach sztucznych oraz zweryfikowanie możliwości inicjacji kultur tkankowych. Żywotność pyłku S. lapponum szacowano na dwa sposoby, metodą barwienia oraz kiełkowania ziaren pyłku w łagiewkę. Na podstawie uzyskanych wyników badań wnioskuje się wysoką żywotność pyłku, zarówno świeżego jak i przechowywanego przez 12 miesięcy. Kiełkowanie ziaren pyłku uzależnione było od stężenia glukozy w pożywce i temperatury. Wyniki badań dostarczyły informacji na temat optymalnych warunków kiełkowania ziaren pyłku wierzby lapońskiej w warunkach laboratoryjnych. Podjęto również badania nad wprowadzeniem S. lapponum do kultur tkankowych. Najwięcej eksplantatów bez objawów zakażenia uzyskano, gdy fragmenty pędów moczone były w mieszaninie fungicydów, zanurzane w 70% roztworze alkoholu i odkażane powierzchniowo 2% NaOCl przez 30 min. Najwięcej dobrej jakości pędów uzyskano na pożywce MS, uzupełnionej 0,1 mg·dm^-3 BA i 0,01 mg·dm^-3 IBA.

Ściółkowanie roślinami okrywowymi, które zwiększa bioróżnorodność upraw sadowniczych, jest jednym ze sposobów ograniczenia zachwaszczenia w sadzie odpowiednim dla zrównoważonej produkcji. Żywa ściółka stanowi jednak konkurencję wobec drzewa owocowego, co może prowadzić do ograniczenia jego siły wzrostu i owocowania. Wzrost, plonowanie i jakość owoców oceniano w młodym sadzie ściółkowanym kostrzewą owczą (Festuca ovina L.) na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Odmianę ‘Ligol’ na podkładkach M.9, M.26 oraz P 60 wysadzono wiosną 2009 r. W kolejnych czterech latach po założeniu sadu (2010–2013) w rzędach drzew wysiewano kostrzewę owczą. Do roku jej wprowadzenia zastosowano ugór herbicydowy. Wysiew kostrzewy owczej już w drugim roku po posadzeniu jabłoni istotne obniżył sumę plonu z drzewa w pierwszych czterech latach owocowania, ale przyczynił się do poprawy wybarwienia owoców. Opóźnienie wysiewu rośliny okrywowej do trzeciego lub czwartego roku po założeniu sadu pozwoliło uniknąć jej negatywnego oddziaływania na plonowanie i wzrost jabłoni, a także jakość owoców wielkoowocowej odmiany jabłoni. Dodatkowo zadowalające zabezpieczenie gleby przed zachwaszczeniem przez darń pozwala na rozważenie ściółkowania kostrzewą owczą jako alternatywy – ten sposób pielęgnacji gleby kilka lat po założeniu sadu mona stosować zamiast ugoru herbicydowego.

Powtarzająca się w tych samych regionach rolniczych uprawa kminku zwyczajnego sprzyja występowaniu chorób infekcyjnych, które obniżają ilość i jakość surowca zielarskiego. Celem badań było określenie składu gatunkowego grzybów zasiedlających różne organy kminku odmiany Konczewicki, w latach 2011–2013. Obserwacje zdrowotności roślin prowadzono na plantacjach w regionie centralnej i wschodniej Polski. Czyste kultury grzybów identyfikowano z dobrym skutkiem na PDA lub na podłożach standardowych. Wykryto nowy, nienotowany wcześniej na kminku w Polsce grzyb Mycocentrospora acerina, powodujący nekrotyczne plamy na nadziemnych i podziemnych częściach roślin. W regionie centralnej Polski podczas ciepłej i wilgotnej pogody występowała epidemia seproriozy kminku Septoria carvi. Przy temperaturze dochodzącej do 28^oC i niewielkiej wilgotności względnej powietrza wystąpiła epidemia mączniaka właściwego Erysiphe heraclei. Wykazano rosnące zagrożenie kminku przez grzyby Colletotrichum spp. powodujące antraknozy oraz przez grzyby glebowe, Sclerotinia sclerotiorum i Rhizoctonia solani.

Dalia, obok chryzantem czy tulipanów, jest jedną z najpiękniejszych i najchętniej uprawianych bylin. Ponieważ roślina ta coraz częściej wykorzystywana jest do nasadzeń w terenach zieleni miejskiej, producenci poszukują bardziej wydajnych sposobów jej rozmnażania. W latach 2011–2014 w Gospodarstwie Doświadczalnym Felin Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie przeprowadzono badania, w których oceniono wydajność karp czterech polskich odmian dalii rabatowych. Karpy wczesną wiosną wystawiano z przechowalni, sadzono do skrzynek i ustawiano na stołach w szklarni. Z pędów wyrastających na karpach pozyskiwano zielne sadzonki pędowe do dalszych doświadczeń, celem których była ocena jakości czterech typów ukorzenionych sadzonek zielnych. Wykazano, że liczba pojawiających się wiosną pędów zielnych na roślinie matecznej zależała od odmiany i sezonu prowadzonych badań. Najwięcej pędów tworzyły karpy odmian ‘Krynica’ i ‘Halinka’. Najbardziej wydajne były karpy, z których cięto od 10 lutego do 20 kwietnia sadzonki wierzchołkowe (90–115 sadzonek). Liczba pędów zielnych, z których pozyskiwano sadzonki z piętką, bez piętki i dwuwęzłowe wynosiła w sezonie średnio od 50 do 80. Najlepszą jakością ukorzenionych sadzonek (świeża masa sadzonki, liczba liści na sadzonce, świeża masa i liczba korzeni) charakteryzowały się te z tzw. piętką.