Celem prezentowanych badań było stwierdzenie, jaki wpływ ma długość cyklu produkcyjnego i poziom nakładów na koszty utraconych korzyści zamrożenia kapitału obrotowego w produkcji ogrodniczej i w produkcji typowo rolniczej. Na podstawie badań określono także opłacalność i próg rentowności obu typów produkcji w warunkach Dolnego Śląska. Badania wykazały, że długość cyklu produkcyjnego miała wpływ na udział kosztów utraconych korzyści zamrożenia kapitału w kosztach całkowitych, jednakże poziom kosztów utraconych korzyści zamrożenia kapitału był relatywnie niski w obu typach produkcji, co wynika przede wszystkim z niskiej stopy oprocentowania depozytu bankowego i niskiego poziomu intensywności upraw, tak więc koszty te nie wpłynęły w istotny sposób na opłacalność produkcji rolniczej i ogrodniczej.

Artykuł przedstawia wskaźniki płynności bieżącej oraz szybkiej w aktualnie najlepszych 54 rolniczych spółdzielniach produkcyjnych. W opracowaniu wyszczególnione jest również pokrycie zapasami zobowiązań bieżących i jego stosunek do płynności bieżącej. Na tej podstawie stwierdzona została optymalna struktura aktywów obrotowych w największych RSP z punktu widzenia wyniku finansowego netto, średniorocznego zatrudnienia oraz powierzchni użytków rolnych. Zaobserwowano słaby związek między zyskiem netto a udziałem zapasów w aktywach bieżących, natomiast przeciętne zatrudnienie w roku i zajmowana powierzchnia zostały uznane jako zmienne silnie powiązane z tym udziałem. W miarę wzrostu zatrudnienia oraz powierzchni użytków rolnych maleje rola zapasów w płynności finansowej.

W badaniach uwzględniono wyniki 12 cykli produkcyjnych kurcząt brojlerów, tuczonych w prywatnej fermie, w latach 2001–2003. Tucz brojlerów prowadzony był na ściółce w systemie intensywnym, kurczęta ważono co 7 dni przez cały okres tuczu. W badaniach oszacowano parametry wielomianowej funkcji wzrostu i funkcji produkcji. Dokonano również dopasowania modelu i oszacowania parametrów funkcji: kosztów paszy, produktu przeciętnego i marginalnego. Wyznaczone punkty przecięcia funkcji produktu przeciętnego i marginalnego pozwoliły wyznaczyć w przybliżeniu moment, w którym dalszy tucz brojlerów staje się nieopłacalny ze względu na ponoszone koszty paszy.

Inwestycje należy zaliczyć do najbardziej efektywnych czynników rozwoju rolnictwa. W gospodarstwie rolnym głównym źródłem finansowania inwestycji jest fundusz akumulacji. Jednakże rolnictwo rozdrobnione nie jest w stanie sfinansować swojego rozwoju o własnych siłach. Znaczącą rolę odgrywa tutaj zasilanie zewnętrzne, które może być realizowane poprzez kredyt. Skuteczność kredytu inwestycyjnego jest uzależniona od rezultatów, jakie przynosi jego zastosowanie oraz ich zgodności z założonymi celami gospodarstwa. Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie efektów kredytów inwestycyjnych wykorzystanych przez rolników w regionie podkarpackim.

W opracowaniu szczegółowo omówiono podstawowe pojęcia z zakresu klasyfikacji użytków gruntowych. Porównano klasyfikację poprzednio obowiązującą z wprowadzoną w 2001 roku. Określono zmiany wynikające z obowiązujących uregulowań prawnych. Według poprzednio obowiązującej klasyfikacji wyróżniano osiem grup użytków gruntowych. Nowe przepisy w sprawie ewidencji gruntów i budynków wprowadziły zmiany w podziale użytków gruntowych i obecnie dzieli się je siedem grup. Zmiany dotyczą również przynależności niektórych gruntów do poszczególnych grup użytków. Obowiązująca klasyfikacja porządkuje i rozszerza zakres niektórych pojęć. Wprowadzone zmiany zdezaktualizowały treści z tego zakresu w publikacjach książkowych ekonomiczno-rolniczych i gospodarki nieruchomościami.

W opracowaniu przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w 20 średnich i dużych przedsiębiorstwach agrobiznesu położonych w województwie świętokrzyskim. Stwierdzono znaczne zmiany w zatrudnieniu oraz w wartości posiadanego majątku. W większości przedsiębiorstw zmniejszono zatrudnienie (w połowie przedsiębiorstw nawet o ponad 50%). Wartość majątku także ulegała zmianom, z przewagą tendencji spadkowych. Zmiany te jednak nie wystarczyły do przeciwdziałania spadkowi siły ekonomicznej przedsiębiorstw. Stwierdzono, że dokonane zmiany ilościowe nie były wystarczające, potrzebne są bowiem także dostosowania jakościowe dotyczące zarządzania, technologii produkcji i kontaktów z rynkiem.

Poziom rozwoju infrastruktury odgrywa istotną rolę w procesie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich oraz w znacznym stopniu wpływa na poziom życia mieszkającej tam ludności. W pracy przedstawiono zmiany wyposażenia infrastrukturalnego obszarów wiejskich położonych na terenach byłych województw sudeckich Dolnego Śląska w latach 1996–1999. W badaniach uwzględniono elementy infrastruktury technicznej, społecznej i ekonomicznej. Oceny dokonano określając liczbę wybranych elementów w przeliczeniu na 100 km² powierzchni.

Pierwsze lata członkostwa w Unii Europejskiej będą ważnym sprawdzianem dla polskich instytucji i podmiotów gospodarczych administrujących funduszami strukturalnymi i korzystającymi z nich. Wszelkie niedociągnięcia mogą skutkować niewykorzystaniem potencjalnie dostępnych środków finansowych. W artykule podjęto próbę oceny stanu przygotowania naszego kraju do wykorzystania środków z funduszy Unii Europejskiej na podstawie wyników przeprowadzonych przez autorki badań empirycznych w gminach województwa warmińsko-mazurskiego. Województwo to jest jednym z polskich regionów wyróżniających się zarówno wysoką stopą bezrobocia, jak i innymi, nasilonymi tutaj, barierami rozwoju obszarów wiejskich.

Opracowanie zawiera wyniki badań na temat wpływu liderów opinii na kształtowanie zachowań zakupowych konsumentów mieszkających na obszarach wiejskich. Wykorzystano metodę diagnostyczną, deskrypcyjną oraz pomiar sondażowy – ankietę. Zastosowano także metodę socjometrii, samooceny i metodę porównawczą. Badania przeprowadzono w 2003 roku na terenie gmin Biała Podlaska i Lublin, tworząc próbę wymieszaną, liczącą 248 respondentów, dobraną w sposób losowo-warstwowy. Badania wykazały, że 58% respondentów swoje decyzje zakupowe kształtowało pod wpływem czynników ekonomicznych – głównie ceny, jednakże 42% kierowało się opinią osób trzecich, w tym również liderów. Uwzględnione w badaniach cechy respondentów, jak płeć, wiek i wykształcenie, w znacznym stopniu kształtowały i różnicowały postawy konsumentów wobec liderów opinii. Największą uległość wobec liderów wykazywali ludzie młodzi, uczniowie i studenci, a także osoby w wieku emerytalnym. Najwięcej, bo 38% respondentów ulega biernemu oddziaływaniu liderów opinii, a ich rola w kształtowaniu postaw naśladowców polega na nieświadomym przekazywaniu wzorców zachowań i stylu życia.

W artykule przedstawiono uwarunkowania, które wpłynęły na rozwój grup producentów rolnych w Polsce. Przedstawiono funkcje tych grup na rynku rolnym. Zasadniczą część artykułu stanowią wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w 62 grupach producentów rolnych w Polsce na przełomie lat 2001/2002. Wyniki badań wskazują na wiele korzyści, które osiągnęli rolnicy w wyniku zintegrowanych działań. Polegają one m.in. na znalezieniu nowych rynków zbytu, poprawie jakości oferowanych produktów, zapewnieniu ciągłości dostaw, a także podejmowaniu działań z zakresu przygotowywania produktów do sprzedaży. Ponadto, w gospodarstwach członków grup nastąpiły zmiany, które przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności polskiego rolnictwa.

W opracowaniu przedstawiono analizę działalności gminnych spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w woj. dolnośląskim. Z przeprowadzonych badań wynika, że spółdzielnie charakteryzują się przestarzałą bazą materialną i niskim wykorzystaniem zdolności produkcyjnych zakładów. Powszechną praktyką jest dzierżawienie obiektów. Badane spółdzielnie mają trudną sytuację finansową i nie są konkurencyjne. Znacząca poprawa sytuacji spółdzielczości wiejskiej wymaga uprzywilejowanej polityki państwa w zakresie kredytów preferencyjnych, ulg inwestycyjnych, jak też aktywności władz lokalnych w tej dziedzinie. Spółdzielnie wiejskie wzorem krajów UE powinny stać się partnerem administracji rządowej w sterowaniu gospodarką żywnościową regionu oraz istotnym elementem rozwoju obszarów wiejskich.

Celem artykułu jest prześledzenie tendencji zmian w strukturze agrarnej gospodarstw rolnych, jakie pojawiły się między dwoma spisami rolnymi. Czynnikiem przyspieszającym te zmiany była restrukturyzacja PGR, których ziemia zasiliła sektor prywatny w rolnictwie. W okresie między ostatnimi dwoma spisami rolnymi zaszły w strukturze agrarnej poważne zmiany o charakterze ustrojowym, które wpłynęły na charakter relacji między podstawowymi czynnikami produkcji. Analizę zmian struktury agrarnej przeprowadzono na czterech poziomach, a mianowicie: działek rolnych, gospodarstw małych i średnich, gospodarstw wielkoobszarowych i jednostek sektora publicznego. Największą dynamiką zmian charakteryzowały się gospodarstwa wielkoobszarowe, które zagospodarowały nieruchomości rolne Skarbu Państwa w sposób trwały (kupno ziemi) lub przez dzierżawę. Nieduże zmiany zaszły w grupie gospodarstw małych i średnich. Udział sektora publicznego w całości użytkowanych gruntów spadł z 5,0 do 3,8%.

Celem opracowania jest ustalenie, z jakich zasobów produkcyjnych gospodarstwa rolnego korzystają rolnicy prowadząc działalność pozarolniczą w gminach miejsko-wiejskich i wiejskich o zróżnicowanym położeniu w przestrzeni społeczno-gospodarczej i geograficznej w województwie podkarpackim. Badania wykazały, że rolnicy do działalności pozarolniczej najczęściej angażują zasoby pracy i wykorzystują składniki majątku trwałego gospodarstwa rolnego, powodując tym samym zagospodarowanie nadwyżek siły roboczej oraz wzrost wykorzystania majątku. Występują jednak pewne różnice w tym zakresie, w zależności od typu gminy i jej położenia w przestrzeni społeczno-gospodarczej i geograficznej, co ma związek z kierunkami prowadzonej działalności pozarolniczej.

Celem badań było rozpoznanie prawidłowości w zakresie dynamiki i struktury zjawisk występujących na rynku ziemi rolniczej, ze szczególnym uwzględnieniem nieruchomości skarbowych w okresie transformacji systemowej. Badaniu poddano transakcje kupna-sprzedaży gruntów i użytków rolnych zawarte w drodze wolnego przetargu, gdzie sprzedającym był Skarb Państwa w latach 1996–2001. Metodykę oparto na miarach statystycznych z zakresu analizy struktury, dynamiki i wahań. Z badań wynika, iż dynamika cen ziemi rolniczej w latach 1996–2001 wykazała brak wyraźnej tendencji rozwojowej, co świadczy o nieustabilizowanym rynku przechodzącym transformację, podatnym na wpływ otoczenia zewnętrznego, w tym kształtujący się popyt. Widoczne były zmiany poziomu cen wraz ze zmianą czynników makroekonomicznych, głównie koniunktury w rolnictwie i sytuacji dochodowej rolników. Wyniki badań wskazują również na niewielką sezonowość zmian średnich cen 1 ha gruntu rolnego, odmienną dla poszczególnych powiatów.