Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Hortorum Cultus
(Ogrodnictwo) 15 (4) 2016
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWPŁYW PROCESU SUSZENIA NA ZWIĄZKI BIOAKTYWNE GATUNKÓW GŁOGU
AutorMohammad Saadatian, Agnieszka Najda, Mohammad Sedigh Jasour
Strony3–16
Słowa kluczowezdolność przeciwutleniająca, związki flawonoidowe, metody suszenia, witamina C
StreszczeniePokaż streszczenie
Świeże owoce dwóch gatunków głogu Crataegus azarolus L. (o żółtych owocach) i Crataegus orientalis L. (o czerwonych owocach) poddano suszeniu pięcioma metodami (mikrofalowo, w suszarce w temp. 50 i 70°C, na słońcu, w cieniu) w celu określenia wpływu metody stabilizacji surowca na zdolność antyoksydacyjną i zawartości przeciwutleniaczy. Stwierdzono, że w tym samym czasie zdolność przeciwutleniająca ekstraktów wzrosła, zaś suma związków fenolowych zmniejszyła się wraz ze wzrostem temperatury w suszarce, podczas gdy w innych metodach suszenia (mikrofalowe, na słońcu i w cieniu) całkowita zawartość związków fenolowych wzrastała. Niezależnie od metody suszenia, we wszystkich analizowanych próbkach obserwowano zmniejszenie się zawartości witaminy C. Próbki owoców wysuszone mikrofalowo wykazywały najsilniejsze właściwości antyoksydacyjne. Suszenie mikrofalowe okazało się najlepszą metodą stabilizacji surowców w celu zachowania odpowiedniego poziomu bioaktywnych substancji obecnych w owocach analizowanych gatunków głogu.
Pokaż

TytułOPTYMALIZACJA PROCEDURY MIKROROZMNAŻANIA in vitro I AKLIMATYZACJA Helichrysum arenarium (L.) Moench
AutorAnna Figas, Magdalena Tomaszewska-Sowa, Anna Sawilska, Anna J. Keutgen
Strony17–26
Słowa kluczowekocanki piaskowe, fitohormony, ukorzenianie, warunki in vivo, rośliny lecznicze
StreszczeniePokaż streszczenie
Wysterylizowane za pomocą podchlorynu wapnia – Ca(OCl2) pąki szczytowe kocanek piaskowych Helichrysum arenarium (L.) Moench wykładano w dwóch kolejnych pasażach na pożywkę MS [Murashige i Skoog 1962] wzbogaconą w 1 mg∙dm-3 KIN (kinetyna). W celu optymalizacji procedury mikrorozmnażania w kulturach in vitro w trzecim pasażu pędy boczne inokulowano na 9 wariantów pożywek MS bez regulatorów wzrostu, z dodatkiem KIN (1,0; 3,0; 4,0; 5,0 mg∙dm-3) oraz KIN (1,0; 3,0; 4,0; 5,0 mg∙dm-3) i kwasu indolilo-3-octowego – IAA (0,5 mg∙dm-3). Największą średnią liczbę pędów (24,7) odnotowano na pożywce z dodatkiem 5 mg∙dm-3 KIN (kinetyna) i 0,5 mg∙dm-3 IAA (kwas indolilo-3 octowy). Uzyskane pędy boczne poddano ukorzenianiu i aklimatyzacji. Proces ryzogenezy intensyfikowała zawartość regulatorów wzrostu 0,5 mg∙dm-3 IAA i 0,5 mg∙dm-3 IBA (kwas indolilo 3-masłowy). Na etapie aklimatyzacji mikrosadzonek zastosowanie do nawadniania 25% roztworu soli MS spowodowało poprawę efektywności aklimatyzacji roślin z 56 do 75%.
Pokaż

TytułASKOCHYTOZA (Ascochyta syringae) LILAKA (Syringa vulgaris L.)
AutorTomasz Kosiada
Strony27–34
Słowa kluczowechoroba, RAPD, zmienność genetyczna
StreszczeniePokaż streszczenie
Lilak (Syringa vulgaris L.) należy do powszechnie uprawianych krzewów ozdobnych. Uprawiany jest ze względu na bardzo dekoracyjne kwiaty oraz duże ciemnozielone liście długo utrzymujące się na krzewach. Jednym z patogenów obniżających wartość dekoracyjną liści jest grzyb A. syringae. Powoduje on powstawanie na liściach brązowych nieregularnych plam. Przebadano 20 izolatów grzyba pod względem patogeniczności wobec liści S. vulgaris, szybkości wzrostu grzybni oraz określono zróżnicowanie genetyczne przy pomocy RAPD-PCR. Stwierdzono, że cześć izolatów w ogóle nie powoduje powstawanie brunatnych plam na liściach. Izolaty różniły się znacznie szybkością wzrostu grzybni: od 0,5 mm dzień-1 (B96 w temp. 30°C) do 8,8 mm dzień-1 (B92a w temp. 25°C). Zaobserwowano dodatnią zależność wzrostu grzybni ze zdolnością do wywoływania plam na liściach. Nie stwierdzono ścisłej zależności pomiędzy zmiennością genetyczną izolatów a pozostałymi badanymi cechami izolatów.
Pokaż

TytułSKŁAD OLEJKÓW ETERYCZNYCH KOLENDRY (Coriandrum sativum L.) I ICH WPŁYW NA WZROST GRZYBNI Colletotrichum spp.
AutorMilica G. Aćimović, Mila S. Grahovac, Jovana M. Stanković, Mirjana T. Cvetković, Stevan N. Maširević
Strony35–44
Słowa kluczowedziałanie przeciwgrzybicze, Colletotrichum acutatum, C. gloeosporioides, analiza GC/MS
StreszczeniePokaż streszczenie
Sześć populacji kolendry różnego pochodzenia uprawiano na polu doświadczalnym w Mošorin w Serbii w 2014 roku. Analiza GC/MS olejku lotnego wykazała, że głównymi składnikami we wszystkich próbkach były linalol (69,3–72,0%), γ-terpinen (6,0–9,6%) oraz α-pinen (6,7–8,2%), natomiast inne składniki były obecne w ilości mniejszej niż 5%. Przeciwgrzybicze działanie olejków kolendry względem dwóch grzybów fitopatogenicznych z gatunku Colletotrichum (C. acutatum i C. gloeosporioides) oceniono za pomocą metody odwróconych szalek Petriego. Doświadczenia wykazały, że olejek eteryczny kolendry ma właściwości antygrzybicze względem patogenów gorzkiej zgnilizny jabłoni pochodzących z gatunku Colletotrichum, ale tylko przy większych dawkach aplikacji (≥ 0,16 µl/ml powietrza). Na podstawie uzyskanych danych można wyciągnąć wniosek, że badane populacje kolendry różnią się zawartością olejku eterycznego oraz wpływem na wzrost grzybni. Olejek eteryczny kolendry posiada potencjał jako środek ograniczający dwa grzyby z gatunku Colletotrichum.
Pokaż

TytułFENOLOGICZNE I POMOLOGICZNE CECHY AUTOCHTONICZNYCH ODMIAN ŚLIWKI W PÓŁNOCNYM REJONIE CZARNOGÓRY
AutorGordana Šebek
Strony45–63
Słowa kluczoweśliwa, bazy genetyczne, plazma zarodkowa, Prunus domestica L., Prunus insititia L.
StreszczeniePokaż streszczenie
Śliwa jest głównym gatunkiem owoców w rejonie Czarnogóry. Prowadzone przez 4 lata badanie obejmowało identyfikację in situ autochtonicznych odmian śliwy. Obserwację i zapis ich cech fenologicznych i pomologicznych przeprowadzono przy użyciu metodologii IBPGR i UPOV. Kwitnienie rozpoczęło się między 26 marca a 12 kwietnia, a dojrzewanie między 13 lipca (Petrovača) a 18 września (Trnovača). Masa owocu wahała się od 6,65 ±0,235 do 53,88 ±0,654 g a masa pestki od 0,16 ±0,003 do 2,20 ±0,11 g. Odmiany sklasyfikowano jako skrajnie małe w kategoriach rozmiaru owoców, z wyjątkiem odmiany ‘Crvena durgulja’ (większe owoce). Dominował kulisty kształt owocu i jasnozielona barwa. Barwa skórki była różna, począwszy od bursztynowej, skończywszy na czarnej. Dominującą barwą miąższu była żółtozielona. Przeważała średnia jędrność miąższu. Owoce omawianej odmiany mogą być przetwarzane przede wszystkim na śliwowicę, lub mogą być używane świeże lub suszone. Wybrane odmiany śliwy można stosować w programach hodowlanych i jako odmiany w sadach organicznych. Niniejsze badanie przeprowadzono w celu oceny autochtonicznych odmian i sadzonek śliwy (in situ). Proces selekcji składał się z trzech etapów: a) wstępna selekcja na podstawie charakterystyki populacji i cech pomologicznych, b) morfologiczna i jakościowa charakterystyka jednorocznych sadzonek do autochtonicznych odmian brandy z sadzonki Myrobalan (Prunus cerasifera Erhr.) oraz c) zdolność zatrzymywania wody śliwek jako wskaźnik ich odporności na suszę.
Pokaż

TytułMORFOLOGIA ZIARN PYŁKU WYBRANYCH EUROPEJSKICH GATUNKÓW Z RODZAJU Allium L. (ALLIACEAE)
AutorDorota Wrońska-Pilarek, Heidemarie Halbritter, Agnieszka Krzymińska, Leszek Bednorz, Jan Bocianowski
Strony65–84
Słowa kluczowezmienność ziarn pyłku, palinologia, mikromorfologia, taksonomia, SEM
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań nad morfologią ziarn pyłku ośmiu gatunków z rodzaju Allium L. (A. angulosum, A. carinatum, A. senescens subsp. montanum, A. oleraceum, A. scorodoprasum, A. ursinum, A. victorialis i A. vineale) reprezentujących trzy podrodzaje i pięć sekcji, oparte na obserwacjach przy użyciu mikroskopu świetlnego (LM) i skaningowego (SEM). Materiał badawczy pochodził ze stanowisk naturalnych wymienionych gatunków zlokalizowanych w Polsce, Czechach, Austrii i we Włoszech. Pojedyncza próba pomiarowa składała się z 30 ziarn pyłku, a ogółem poddano analizie 240 ziarn. Ziarna pyłku przebadano pod względem sześciu cech ilościowych (długość osi długiej – LA, długość osi krótkiej – SA, grubość egzyny wzdłuż osi długiej – Ex, stosunek SA/LA i Ex/LA oraz długość „sulcus” – wydłużonego otworu ułożonego dystalnie) oraz cech jakościowych takich jak zarys i kształt ziarn pyłku oraz urzeźbienie powierzchni egzyny. Wykazano, że wartość taksonomiczna tych cech jest znacząca, szczególnie na poziomie sekcji, oraz że cechy te nie umożliwiają rozróżnienia pojedynczych gatunków Allium, a tylko ich grup. Analizowane cechy ziarn pyłku charakteryzował średni (LA, SA i SA/LA) lub wysoki (Ex, Ex/LA) poziom zmienności. Wśród badanych gatunków najniższy poziom zmienności reprezentowały ziarna pyłku A. victorialis, a najwyższy – A. vineale i A. oleraceum.
Pokaż

TytułSUPLEMENTACYJNY WPŁYW ŻYWIENIA KRZEMEM NA WZROST, JAKOŚĆ I NIEKTÓRE CECHY FIZJOLOGICZNE DONICZKOWYCH CHRYZANTEM UPRAWIANYCH W SZKLARNI
AutorEsmat F. Ali, Fahmy A.S. Hassan
Strony85–98
Słowa kluczowekrzemian potasu, żywotność, chryzantema, działanie aparatów szparkowych, stabilność błony
StreszczeniePokaż streszczenie
Chryzantema doniczkowa to jedna z najważniejszych roślin, które są komercyjnie produkowane w szklarniach, gdzie krzem (Si) jest dostępny w ograniczonym stężeniu, gdyż do uprawy używane są różne podłoża. Niniejsze badanie przeprowadzono w celu zbadania skutków suplementacyjnych żywienia Si na wzrost, kwitnienie, długość życia kwiatów, a także żywotność i zawartość składników odżywczych chryzantemy doniczkowej w stosunku do aplikacji Si. Ponadto zbadano skutki zabiegów z użyciem Si na niektóre parametry fizjologiczne, to znaczy zawartość chlorofilu, działanie aparatów szparkowych, wskaźnik stabilności błon (MSI) oraz całkowitą zawartość węglowodanów. Zastosowanie Si w postaci K2SiO3 dodano jako aplikację dolistną w ilości 25, 75 i 125 mg L-1 Si lub do podłoża przy 50, 100 i 150 mg L-1 Si. Z wyjątkiem wysokości roślin i obszaru liścia, w porównaniu z kontrolą bez żadnych zabiegów, wszystkie cechy wzrostu i kwitnienia polepszyły się w wyniku zastosowania obu metod suplementacji. Kwitnienie było wcześniejsze, a żywotność dłuższa u roślin z suplementacją Si niż u roślinach bez suplementacji. Generalnie zastosowanie Si zwiększało stężenie makroi mikroskładników (z wyjątkiem Ca) ocenianych w niniejszym badaniu. Zawartość chlorofilu, działanie aparatów szparkowych, MSI oraz całkowita zawartość węglowodanów zwiększały się wśród roślin z zastosowaniem Si. Polepszenie cech kwiatowych, zwiększenie długości życia i żywotności chryzantem hodowanych w szklarni może mieć wpływ na komercyjną produkcję szklarniową, jeśli zastosuje się jego odpowiedni poziom.
Pokaż

TytułWPŁYW APLIKACJI RÓŻNYCH SUBSTANCJI I METOD SZCZEPIENIA NA POWODZENIE SZCZEPIENIA I WZROST MORWY CZARNEJ (Morus nigra L.)
AutorHamdi Zenginbal, Ahmet Eşitken
Strony99–109
Słowa kluczoweIBA, PGPR, metody szczepień, rozmnażanie
StreszczeniePokaż streszczenie
Badanie przeprowadzono w celu ustalenia wpływu trzech metod szczepienia (okulizacja na przystawkę, szczepienie boczne i w klin) szczytowej aplikacji IBA (0 i 4000 ppm) i trzech szczepów ryzobakterii (PGPR) wspierających wzrost roślin (Bacillus subtilus-OSU142, Bacillus megatorium-M3 i Burkholderia gladia-BA7) na powodzenie szczepienia i wzrost roślin w produkcji sadzonek morwy czarnej. Doświadczenie przeprowadzono w miejscowości Bolu w Turcji w latach 2014 i 2015 w układzie bloków losowych w trzech powtórzeniach. Czarna morwa (Morus nigra L.) była użyta do cięcia. Dwuletnie sadzonki białej morwy (Morus alba L.) użyto jako podkładki. Wyniki wykazały, że ogólnie wszystkie szczepy bakterii oraz IBA miały istotny wpływ na wszystkie badane parametry cięcia w porównaniu z kontrolą. Użycie 4000 ppm IBA oraz Bacillus megatorium-M3 zwiększało wskaźnik powodzenia szczepień (odpowiednio 74,44 i 72,22%), wskaźnik kiełkowania szczepów (odpowiednio 61,11 i 60,00%), średnicę pędów szczepów (odpowiednio 6,21 i 5,70 mm) oraz długość pędów szczepów (odpowiednio 35.50 i 35.31 cm). Metody szczepień miały istotny wpływ na wszystkie parametry i zwiększały powodzenie szczepienia. Najlepsze wskaźniki powodzenia szczepień osiągnięto w przypadku metod w klin i okulizacji. Podsumowując, badanie wykazało, że 4000 ppm IBA i szczepy PGPR (zwłaszcza M3 i OSU142) zwiększały powodzenie szczepienia czarnej morwy. Zastosowanie PGPR może być korzystne w szczepieniu odmian morwy, zwłaszcza w uprawach organicznych. Poza tym stwierdzono, że szczepienie w klin i okulizacja mogą być z powodzeniem stosowane w szczepieniu morwy czarnej.
Pokaż

TytułREAKCJA LINII HODOWLANYCH KAPUSTY (Brassica oleracea L.) NA TURNIP MOSAIC VIRUS
AutorMehmet Ali Sevik, İlyas Deligoz
Strony111–119
Słowa kluczoweBrassicaceae, choroby wirusowe, odporność, TuMV
StreszczeniePokaż streszczenie
Turnip mosaic virus (TuMV) jest najważniejszym i najbardziej rozpowszechnionym wirusem zakażającym kapustę. W latach 2013, 2014 i 2015 dwadzieścia trzy linie hodowlane kapusty (Brassica oleracea L.) z Czarnomorskiego Instytutu Badań Rolniczych (BSARI, Samsun, Turcja) przetestowano pod względem ich reakcji na izolat TuMV-BA za pomocą inokulacji mechanicznej w warunkach kontrolowanych. Na podstawie 0–5 skali oceny choroby oraz ELISA stwierdzono, że dziewięć (39,1%) z testowanych linii jest wysoce odporne (39,1%) (stopień 1), jedna (4,3%) jest odporna (stopień 2), a siedem (30,4%) jest umiarkowanie odpornych (stopień 3). Jednak stwierdzono, że – odpowiednio – dwie i cztery linie kapusty są umiarkowanie podatne i podatne na izolat TuMV-BA w warunkach kontrolowanych. Na podstawie wyników badania wnioskuje się, że Brassica oleracea L. z BSARI zawierają wartościowe linie hodowlane odporne na TuMV-BA, a linie hodowlane w niniejszym badaniu mogą być cennym źródłem odporności w uprawie kapusty.
Pokaż

TytułWYSTĘPOWANIE I CHARAKTERYSTYKA Colletotrichum fuscum
AutorBeata Zimowska, Ewa Dorota Zalewska, Ewa Dorota Król
Strony121–134
Słowa kluczoweOriganum vulgare, oregano, grzyby fyllosferowe, morfologia, biotyczne oddziaływanie
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2012–2014 w południowo-wschodniej Polsce z liści lebiodki pospolitej (Origanum vulgare L.) z nekrotycznymi, koncentrycznie strefowanymi plamami z jaśniejszym środkiem i lekko wzniesionym brzegiem wyizolowano Colletotrichum fuscum. Przebadano morfologię wybranych losowo z własnej kolekcji kultur dziewięciu izolatów grzyba oraz izolatu referencyjnego otrzymanego z CBS-KNAW. Izolaty hodowano na pożywce PDA w temperaturze 24°C przez okres 14 dni. W przypadku każdego izolatu określano charakter wzrostu kolonii, kolor awersu i rewersu, tworzenie struktur morfologicznych, tj. acerwulusów, konidiów, apresoriów oraz chlamydospor. Ponadto przeprowadzon badania wyżej wymienionych struktur morfologicznych przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego SEM. Przeprowadzone badania wskazały na tworzenie przez C. fuscum charakterystycznych struktur niezbędnych do prawidłowej identyfikacji patogena, tj. konidiów, acerwulusów ze szczecinami, chlamydospor oraz apresoriów. Ponadto wyniki badań nad biotycznym oddziaływaniem C. fuscum na gatunki grzybów występujące w fyllosferze roślin lebiodki wykazały, że wszystkie grzyby w różnym stopniu ograniczały wzrost C. fuscum. Grzyby z rodzajów Trichoderma i Clonostachys uznano za najbardziej efektywnych antagonistów C. fuscum. Alternaria alternata, Botrytis cinerea oraz Fusarium spp., pomimo wysokich wartości IBE, uznane zostały za negatywnych antagonistów.
Pokaż

TytułOKREŚLENIE POWODZENIA SZCZEPIEŃ ODMIAN WINOROŚLI SZCZEPIONYCH NA DWÓCH RÓŻNYCH PODKŁADKACH
AutorOguz Dolgun, Simin Saygac Ulas, Turcan Teker
Strony135–145
Słowa kluczoweszczepienie, technika omega, histologia, zgodność szczepów
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem badania było określenie skuteczności szczepów oraz śledzenie zgodności odmian winorośli ‘Bornova Misketi’, ‘Trakya Ilkeren’ i ‘Sultan 1’ szczepionych na podkładkach 5BB i 1103P. Szczepienia dokonano przy użyciu techniki omega. Po woskowaniu, szczepy były zapakowane w skrzynie plastikowe wypełnione wiórami i trocinami nawilżonymi fungicydem (3:1) i umieszczone w pomieszczeniu kalusującym o temperaturze 25°C i względnej wilgotności 85% na trzy tygodnie. Po kalusowaniu, szczepy oceniano pod względem wskaźnika kalusowania szczepów (skala 0–4), wskaźnika kiełkowania (%), wskaźnika ukorzenienie (%) oraz plonu sadzonek (%). Według uzyskanych danych, określono statystycznie istotne różnice dotyczące wszystkich parametrów, z wyjątkiem wskaźnika kiełkowania. Próbki szczepów po kalusowaniu co miesiąc (przez 6 miesięcy) były poddawane analizie histologicznej. Nie zaobserwowano żadnych istotnych różnic między kombinacjami w odniesieniu do histologicznego rozwoju szczepów. Wskaźnik kalusowania (3.73/5 BB–3.70/1103 P) oraz plon kiełków w doniczkach (86.66/5 BB%–90.00/1103 P%) spośród wszystkich kombinacji dla dwóch podłoży były najwyższe dla ‘Bornova Misketi’.
Pokaż

TytułBIOCHEMICZNE I FIZJOLOGICZNE ODPOWIEDZI Eruca sativa Mill. NA WYBRANE WARUNKI ŻYWIENIOWE
AutorAgnieszka Hanaka, Sławomir Dresler, Renata Nurzyńska-Wierdak
Strony147–160
Słowa kluczoweantocyjany, węglowodany, fluorescencja chlorofilu, flawonoidy, prolina
StreszczeniePokaż streszczenie
W badaniu zastosowano metody biochemiczne i fizjologiczne w celu optymalizacji zapotrzebowania na składniki odżywcze sprzyjające wzrostowi i rozwojowi rokietty siewnej (Eruca sativa Mill.). Zastosowano dwie dawki azotu (0,3 i 0,6 g N dm-3) i trzy dawki potasu (0,3; 0,6 i 0,9 g K dm-3) w formie siarczanu i chlorku. Po zastosowaniu wyższej dawki azotu i siarczanowej formy potasu intensywny zielony kolor liści, wyższa zawartość azotanów, flawonoidów, kwasu askorbinowego i niższa zawartość węglowodanów odpowiadały podwyższonym wartościom parametrów wzrostu, tj. większej liczbie liści i częściowo wyższemu plonowi świeżej masy liści. Zawartości proliny i antocyjanów słabo różnicowały zapotrzebowanie rośliny na składniki odżywcze. Po zastosowaniu wyższej dawki azotu i siarczanowej formy potasu parametry fluorescencji chlorofilu poprawiły się (wyższe wartości wskaźnika witalności PSII, maksymalnej fotochemicznej wydajności PSII, wygaszania fotochemicznego i niższe wartości wskaźnika energii świetlnej pochłoniętej, a nie zużytej w procesach fotochemicznych) przy jednoczesnym braku wpływu na zawartość barwników fotosyntetycznych. Zmierzone parametry biochemiczne i fotosyntetyczne odpowiadały charakterystyce morfologicznej (kolor liści, liczba liści i świeża masa liści) wskazując, że lepsze warunki żywieniowe były dostarczone roślinom w warunkach nawożenia wyższą dawką azotu i siarczanową formą potasu.
Pokaż

TytułZAWARTOŚĆ ALKALOIDÓW I FLAWONOIDÓW W ZIELU GLISTNIKA JASKÓŁCZE ZIELE (Chelidonium majus L.) W WYBRANYCH FAZACH ROZWOJOWYCH
AutorKatarzyna Seidler-Łożykowska, Bogdan Kędzia, Jan Bocianowski, Agnieszka Gryszczyńska, Zdzisław Łowicki, Bogna Opala, Aurelia Pietrowiak
Strony161–172
Słowa kluczowerośliny lecznicze, plon ziela, fazy fenologiczne, substancje aktywne, rośliny lecznicze
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2011–2012 oceniano plonowanie oraz zawartość alkaloidów i flawonoidów w zielu glistnika jaskółcze ziele odmiany ‘Cynober’ w sześciu fazach rozwojowych: rozeta wiosenna, początek kwitnienia, pełnia kwitnienia, zielony owoc, dojrzałe nasiona, rozeta jesienna. Plon ziela różnił się zarówno w badanych fazach, jak i w latach. Największy plon ziela zanotowano w fazie początku kwitnienia, a następnie obserwowano spadek aż do fazy zbioru nasion, po czym następował wzrost plonu surowca. Najmniejszy plon uzyskano w fazie rozety jesiennej, jednak w 2011 r. najmniejszy plon zebrano w fazie rozety wiosennej. Największą zawartość alkaloidów w zielu zanotowano w fazie zielonego owocu (1,097%), a w 2012, w fazie rozety jesiennej – 1,200%. W obu latach najmniej alkaloidów występowało w zielu zebranym w fazie początku kwitnienia (0,608%). Średnia zawartość flawonoidów wynosiła od 0,310% (początek kwitnienia) do 0,522% (zbiór nasion) i była podobna w obu latach. Wysoką zawartość sumy alkaloidów, flawonoidów oraz poszczególnych alkaloidów obserwowano w fazie rozety jesiennej. Uzyskane wyniki sugerują, że najwłaściwszą fazą zbioru surowca glistnika jest faza zbioru nasion ze względu na zawartość substancji czynnych oraz całkowity plon surowca.
Pokaż

TytułUKORZENIANIE SADZONEK ZDREWNIAŁYCH RÓŻ PARKOWYCH I PNĄCYCH PRZY UŻYCIU PREPARATÓW ZAWIERAJĄCYCH AUKSYNY
AutorMarta Joanna Monder
Strony173–183
Słowa kluczoweróże historyczne, IBA, NAA, rizogeneza, sadzonki
StreszczeniePokaż streszczenie
Wszystkie odmiany róż uprawnych rozmnażane są wegetatywnie i jednym ze sposobów jest ukorzenianie sadzonek zdrewniałych. Celem badań była weryfikacja możliwości efektywnego rozmnażania parkowych i pnących róż o różnym pochodzeniu przez sadzonki zdrewniałe. Sadzonki pobierano jesienią, przechowywano i sadzono wiosną. Ukorzenianie przeprowadzono na polu doświadczalnym i w szklarni. Użyto komercyjnych preparatów wspomagających ukorzenianie w postaci pudrowej zawierających IBA lub NAA: Ukorzeniacz ABaqua, Ukorzeniacz Baqua, Rhizopon AA 020 XX, Chryzotek beige 004 XX, Ukorzeniacz – korzonek D DS. Spośród 10 ukorzenianych odmian tylko dwie ukorzeniały się efektywnie, a ich sadzonki miały dobrą jakość: ‘Excelsa’ (31.2% w polu, 56.5% w szklarni) i ‘New Dawn’ (18.7% w polu, 14.3% w szklarni). Użycie preparatów komercyjnych wspomagających ukorzenianie nie gwarantowało zwiększenie liczby ukorzenionych sadzonek ani poprawy ich parametrów wzrostu. Najbardziej efektywnym okazał się Chryzotek beige 004 XX dla ‘Poppius’ (38.0%) ukorzenianej w polu i dla ‘Kew Rambler’ (23.5%) w szklarni.
Pokaż

TytułRELACJE W ZAWARTOŚCI KAPSAICYNOIDÓW MIĘDZY CZĘŚCIAMI OWOCÓW PAPRYKI OSTREJ (Capsicum annuum L.)
AutorHalina Buczkowska, Renata Nurzyńska-Wierdak, Helena Łabuda, Andrzej Sałata
Strony185–198
Słowa kluczoweSolanaceae, owoc, odmiana, termin zbioru, metabolity wtórne
StreszczeniePokaż streszczenie
Kapsaicynoidy są metabolitami wtórnymi charakterystycznymi tylko dla roślin z rodzaju Capsicum i występują tylko w owocach papryki. Ich biosynteza zlokalizowana jest głównie w komórkach łożyska oraz w przegrodach nasiennych owoców. W niniejszej pracy metodą HPLC oznaczono zawartość kapsaicynoidów (kapsaicyny i dihydrokapsaicyny) w całych owocach i w ich częściach: łożysku, nasionach, perykarpie oraz szypułce dwóch odmian papryki ostrej: Orkan i Bronowicka Ostra. Istotnie więcej kapsaicynoidów oznaczono w owocach odmiany Bronowicka Ostra (262 mg∙kg-1) w porównaniu z owocami odmiany Orkan (175 mg∙kg-1). Największą zawartość kapsaicyny i dihydrokapsaicyny stwierdzono w łożysku (401 mg∙kg-1). Zawartość kapsaicyny w całych owocach oraz w poszczególnych ich częściach była średnio ponad 10-krotnie większa porównaniu z zawartością dihydrokapsaicyny. Terminy zbioru owoców miał wpływ na zróżnicowanie zawartości kapsaicynoidów w poszczególnych częściach owoców. Większą zawartość kapsaicyny wykazano w perykarpie oraz nasionach, a dihydrokapsaicyny w szypułkach owoców z późniejszego terminu zbioru.
Pokaż