Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Zootechnica
(Zootechnika) 3 (1) 2004
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWPŁYW PREPARATU ZIOŁOWEGO DIGESTAROM I SALINOMYCYNY NA WYNIKI PRODUKCYJNE ROSNĄCYCH ŚWIŃ (20-80 KG M.C.)
AutorDorota Bugnacka, Tadeusz Czosnek, Janusz Falkowski, Wojciech Kozera
Strony3–14
Słowa kluczoweżywienie, preparaty ziołowe, antybiotyki, świnie rosnące, tuczniki
StreszczeniePokaż streszczenie
Do badań użyto łącznie 8. zbożowo-sojowych mieszanek pełnoporcjowych, 4 dla warchlaków (18,8-41,6 kg m.c.) i 4 na I. okres tuczu (41,6-77,5 kg m.c.). Mieszanki 1-4 dla obydwu grup wiekowych zawierały odpowiednio: (1) kontrolna – bez dodatków, (2) doświadczalna z udziałem preparatu ziołowego Digestarom, (3) doświadczalna z udziałem salinomycyny, (4) doświadczalna z udziałem Digestaromu oraz salinomycyny. Mieszanki 2 i 4 zawierały 0,03% Digestaromu. Dodatek salinomycyny do diet 3 i 4 wynosił odpowiednio 50 mg·kg-1 paszy dla warchlaków i 40 mg/kg dla tuczników. Do sporządzenia mieszanek użyto premiksów: „Polimiks P” i „Polimiks WT”, zawierających Digestarom i (lub) salinomycynę oraz dodatki mineralno-witaminowe i aminokwasy. Doświadczenie wykonano na 32 warchlakach mieszańcowych (♀polska biała zwisłoucha × ♂Duroc) w wieku 9 tygodni o początkowej masie ciała 18,8 kg. Zwierzęta dobierano metodą analogów i podzielono na 4 grupy żywieniowe, utrzymując po 2 zwierzęta w kojcu (loszka i wieprzek). W I okresie badań (4 tygodnie) warchlaki przebywały w klatkach rusztowych typu flat-deck, w II okresie badań (5 tygodni) tuczniki utrzymywano w standardowych kojcach ściołowych. Codziennie kontrolowano ilość spożytych mieszanek. W całym okresie badań uzyskano bardzo dobre wyniki produkcyjne. Zróżnicowane żywienie badanych zwierząt w końcowym efekcie nie wpłynęło zarówno na wzrost świń jak również wykorzystanie przez nie paszy. Stwierdzono istotny dodatni wpływ preparatu ziołowego Digestarom na spożycie paszy przez zwierzęta doświadczalne. Dodatek salinomycyny wpłynął istotnie na obniżenie spożycia mieszanki przez świnie żywione dietą zawierającą ten antybiotyk.
Pokaż

TytułANALIZA OPŁACALNOŚCI PROWADZENIA OŚRODKÓW JEŹDZIECKO-HODOWLANYCH W PÓŁNOCNO-ZACHODNIEJ POLSCE
AutorJolanta Janiszewska, Edyta Radowicz
Strony15–24
Słowa kluczoweośrodki jeździeckie, koszty, przychody, rentowność
StreszczeniePokaż streszczenie
Na podstawie materiałów zebranych w 15 ośrodkach jeździecko-hodowlanych północno-zachodniej Polski dokonano analizy ekonomicznej związanej z ich prowadzeniem. Największy wpływ na opłacalność miały koszty paszy i ściółki (33,8%), płac (28,1%) oraz wpływy z pracy koni (82%). Mimo iż część ośrodków zamknęła roczną działalność bez zysku, średni wskaźnik opłacalności wyniósł 135,3%, a średni roczny zysk przypadający na 1 konia – 1 555,62 zł. W większości przypadków straty ekonomiczne spowodowane były utrzymywaniem dużej liczby koni niepracujących w porównaniu do liczby koni pracujących i prywatnych koni hotelowych.
Pokaż

TytułWPŁYW KONSERWANTU CHEMICZNEGO NA JAKOŚĆ FERMENTACJI I STRATY SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W PROCESIE KISZENIA KUKURYDZY W MIKROSILOSACH
AutorRafał Bodarski, Stefania Kinal, Adolf Korniewicz, Agata Szydłowska
Strony25–34
Słowa kluczowekiszonka z kukurydzy, konserwant chemiczny, jakość, straty składników pokarmowych
StreszczeniePokaż streszczenie
Kukurydzę zebrano w fazie woskowej do szklistej dojrzałości ziarna i zakiszono w mikrosilosach z dodatkiem konserwantu chemicznego (mieszanina kwasu mrówkowego, mlekowego, propionowego i propionianu amonu) w ilości 0,6, 0,4 i 0,2%. Określono zawartość podstawowych składników pokarmowych i mineralnych w kukurydzy przed kiszeniem oraz w kiszonkach i na tej podstawie obliczono straty tych składników w czasie kiszenia. Uzyskane kiszonki oceniono także pod względem jakości. Straty suchej masy przy kiszeniu kukurydzy bez konserwantu stanowiły 6%, a po dodaniu 0,6% preparatu – tylko 1%. Konserwant w tej dawce wpłynął także na ograniczenie strat podstawowych składników pokarmowych i mineralnych oraz na zwiększenie udziału kwasu mlekowego z 17 do 63% sumy kwasów, a także na zmniejszenie ilości N amoniakalnego z 8 do 5% N ogólnego. Mniejsze dawki zakwaszacza, zwłaszcza 0,2%, nie były tak skuteczne.
Pokaż

TytułEFEKTYWNOŚĆ STOSOWANIA PREPARATÓW HUMINOWYCH W ŻYWIENIU TUCZNIKÓW
AutorZbigniew Dobrzański, Adolf Korniewicz, Daniel Korniewicz, Roman Kołacz
Strony35–48
Słowa kluczowepreparaty huminowe, bakterie i grzyby, tuczniki, umięśnienie tuszy, kwasy tłuszczowe, krew
StreszczeniePokaż streszczenie
W przedstawionym doświadczeniu określono przydatności preparatów: huminowo-mineralnego Humokarbowit® (HKW) i huminowo-mineralno-tłuszczowego Humobentofet® (HBF) jako komponentów mieszanek pełnoporcjowych dla tuczników. W okresie tuczu od 26 do około 100 kg podawano zwierzętom mieszankę z udziałem 5-procentowego preparatu HKW lub 10-procentowego preparatu HBF. Wykazano, że preparaty te wpływają na zmniejszenie ogólnej liczby bakterii i grzybów w mieszankach. Tuczniki żywione mieszanką z dodatkiem HBF charakteryzowały się zwiększonymi o 14,5% przyrostami masy ciała, a z dodatkiem HKW o 6,2% niż zwierzęta kontrolne, przy znacznie mniejszym zużyciu paszy. W grupach doświadczalnych wzrosło istotnie umięśnienie tuszy, bez wpływu na skład kwasów tłuszczowych słoniny. Żelazo zawarte w ocenianych preparatach było częściowo wykorzystywane przez tuczniki, co potwierdzają wskaźniki hematologiczne krwi.
Pokaż

TytułWYSTĘPOWANIE PIERWOTNIAKÓW Z RODZAJU EIMERIA I CRYPTOSPORIDIUM U CIELĄT NA POMORZU ZACHODNIM
AutorAleksandra Balicka-Ramisz, Bogumiła Pilarczyk
Strony49–56
Słowa kluczoweCryptosporidium sp., Eimeria sp., cielęta, ekstensywność zarażenia
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono na 164 cielętach. Ekstensywność i intensywność inwazji ustalono na podstawie badań koproskopowych stosując dwie metody: Willis-Schlaafa oraz Mc-Mastera. Jako kryteria oznaczania gatunków kokcydiów przyjęto cechy morfologiczne oocyst i sporocyst oraz czas sporulacji. Badania próbek kału na obecność Cryptosporidium sp. przeprowadzono przy użyciu zmodyfikowanej techniki barwienia metodą Ziehl-Neelsena. Z próbek kału cieląt wyizolowano cztery gatunki kokcydiów: E. bovis, E. aubernensis, E. zürni, i E. cylindrica. Średnia ekstensywność inwazji kokcydiów u badanych cieląt wyniosła 21,34%, a Cryptosporidium sp. – 6,70%.
Pokaż

TytułKSZTAŁTOWANIE SIĘ WSKAŹNIKÓW FIZJOLOGICZNYCH KRWI KRÓW PIERWIASTEK HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKICH IMPORTOWANYCH JAKO JAŁOWICE CIELNE Z HOLANDII
AutorEwa Czerniawska-Piątkowska, Barbara Durnaś, Henryk Kamieniecki, Renata Pilarczyk, Jerzy Wójcik
Strony57–66
Słowa kluczowejałówki importowane, krew, wskaźniki morfologiczne i biochemiczne, użytkowość mleczna i rozrodcza
StreszczeniePokaż streszczenie
Określono wartości wybranych parametrów hematologicznych i biochemicznych krwi krów importowanych z Holandii jako jałowice cielne i podjęto próbę określenia wpływu tych parametrów na uzyskane wyniki produkcyjne i płodność krów. Szczegółowe badania krwi dotyczyły grupy 25 losowo wybranych cielnych jałowic, a później krów pierwiastek, od których pobierano krew w trzy dni po imporcie oraz po półrocznym i rocznym pobycie w nowym środowisku. Pierwiastki cechowały się bardzo niską płodnością, a uzyskane wydajności mleczne nie odpowiadały ich możliwościom uwarunkowanym genetycznie. Analiza krwi wykazała istnienie wielu odchyleń od normy wartości podstawowych wskaźników biochemicznych, a szczególnie składników mineralnych.
Pokaż

TytułWPŁYW TERMINU WYKOTU NA CECHY REPRODUKCYJNE NOREK
AutorGrażyna Jeżewska, Iwona Rozempolska-Rucińska, Grzegorz Zięba
Strony67–76
Słowa kluczowenorka, cechy reprodukcyjne, termin wykotu
StreszczeniePokaż streszczenie
Podjęto próbę określenia wpływu termin wykotu samic na poziom cech rozpłodowych oraz ustalenia czynników, które mogą wywierać wpływ na tę cechę. Materiał do badań stanowiły dane zawarte w dokumentacji hodowlanej fermy zarodowej norek odmiany standard. Badaniami objęto 12 pokoleń zwierząt. Informacje, dotyczące terminu wykotu, pochodziły z 10 611 miotów. Wpływ czynników warunkujących poziom badanych cech reprodukcyjnych weryfikowano wieloczynnikową analizą wariancji, metodą najmniejszych kwadratów, przy użyciu pakietu statystycznego SAS [1996]. Czynnikiem w wysokoistotny sposób determinującym liczbę urodzonych i odchowanych norcząt okazał się termin wykotu samicy. Najliczniejsze mioty uzyskano od samic wykoconych pomiędzy 111.-115. dniem roku (4,87 młodych). Zmniejszenie poziomu liczebności miotów obserwowano w momencie przesunięcia terminu wykotu na okres po 30 kwietnia (od 120. dnia roku). Przedłużający się termin wykotu zmniejszał również prawdopodobieństwo uzyskania potomstwa. Najkorzystniejsze wartości wskaźników rozrodu dotyczyły samic wykoconych pomiędzy 111.-119. dniem roku. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że wysokoistotny wpływ na termin wykotu wywierał czas zakończenia krycia, liczba dni upływająca od rozpoczęcia do zakończenia krycia, wiek samicy oraz rok wykotu. Jeżeli zakończenie kryć miało miejsce w pierwszych dniach marca (od 3. do 7. dnia), termin wykotu przypadał pomiędzy 114.-115. dniem roku, a następnie przesuwał się na kolejne dni. Największą możliwość wykotu pomiędzy 111.-119. dniem roku (gwarantującym wyższą plenność) stwierdzono w grupie samic dwu- oraz trzyletnich jednocześnie w klasach tych zmniejszało się prawdopodobieństwo wystąpienia porodu w terminach niekorzystnie wpływających na plenność samic (120.-134. dzień roku).
Pokaż

TytułANALIZA PORÓWNAWCZA CECH POKROJU SZYNSZYLI (CHINCHILLA VELIGERA MOL.) U WYBRANYCH ODMIAN BARWNYCH
AutorAldona Gontarz, Dorota Kołodziejczyk, Stanisław Socha
Strony77–88
Słowa kluczoweszynszyla, odmiany barwne, cechy, wielkość zwierząt, jakość okrywy, zmienność
StreszczeniePokaż streszczenie
Przeanalizowano porównawczo cechy wielkości zwierząt i jakości okrywy u szynszyli (Chinchilla veligera Mol.) odmiany standardowej, czarnej aksamitnej i beżowej. Badania wykonano w okresie dwóch lat (2001-2002) na dwóch fermach znajdujących się na południu Polski. Ogółem oceniono 454 zwierzęta. Analiza wariancji wykazała, że odmiana barwna statystycznie istotnie wpływała na wszystkie cechy z wyjątkiem czystości barwy. Ferma miała istotny wpływ na wielkość zwierząt, jakość okrywy, czystość barwy, pas brzuszny oraz ocenę łączną. Natomiast rok oceny (licencji) miał statystycznie istotny wpływ na wielkość zwierząt, jakość okrywy, typ barwy oraz na czystość barwy okrywy włosowej. Średnie arytmetyczne dla cech okrywy włosowej przedstawiały się następująco: wielkość (wyrażona w punktach) od 3,06 (beżowa) do 3,60 (standardowa); typ barwny od 1,71 (beżowa) do 3,47 (standardowa); czystość barwy od 6,57 (czarna aksamitna) do 6,76 (beżowa); jakość okrywy od 5,00 (beżowa) do 6,93 (czarna aksamitna); pas brzuszny od 2,75 (standardowa) do 2,89 (czarna aksamitna); ocena łączna pokroju od 19,41 (beżowa) do 23,25 (standardowa). Parametry zmienności w postaci współczynników zmienności wahały się na poziomie od około 6 do 60%. Najwyższe wartości wystąpiły w typie barwnym i wielkości zwierząt, zaś najniższe w przypadku oceny łącznej pokroju. Oznacza to, iż zwierzęta o gorszych wartościach w jednych cechach posiadały wyższe wartości w pozostałych cechach, wykazując przez to niższe zróżnicowanie w kompleksowej ocenie. Szynszyle w analizowanych fermach charakteryzowały się bardzo dobrymi cechami pokroju. Niższe wartości oceny uzyskane przez odmianę beżową świadczą o konieczności zintensyfikowania pracy hodowlanej nad poprawą jakości okrywy u tej odmiany barwnej.
Pokaż

TytułWPŁYW CECH PRZESZKÓD NA CZĘSTOŚĆ BŁĘDÓW KONI W ZAWODACH OGÓLNOPOLSKICH W SKOKACH
AutorMirosław Pięta, Anna Stachurska, Elżbieta Wnuk
Strony89–100
Słowa kluczowekoń, dzielność, zawody, przeszkoda
StreszczeniePokaż streszczenie
Przeanalizowano wyniki 18 786 skoków przez 665 przeszkód wykonanych przez konie w konkursach w zawodach ogólnopolskich. Rejestrowano liczbę zrzutek i wyłamań z odmowami oraz ogólną liczbę skoków przez każdą przeszkodę. Uzyskane wyniki wskazują, że wielkość przeszkody, podobnie jak jej uszeregowanie na parkurze i kierunek padających na nie promieni słonecznych nie wpłynęły na częstość wyłamań. Rodzaj przeszkody, kolor i to, czy przeszkoda była pojedyncza czy stanowiła człon szeregu znalazło odzwierciedlenie zarówno w liczbie zrzutek, jak i wyłamań, a także błędów ogółem. Obecność elementów reklamowych na przeszkodzie spowodowała zwiększenie częstości wyłamań.
Pokaż

TytułOCENA TYPU I BUDOWY BUHAJÓW RASY CZARNO-BIAŁEJ O RÓŻNYM UDZIALE GENÓW BYDŁA HOLSZTYŃSKO-FRYZYJSKIEGO URODZONYCH W LATACH 1995-1966
AutorKrzysztof Szarkowski
Strony101–108
Słowa kluczowebuhaje, pokrój, cechy liniowe, korelacje
StreszczeniePokaż streszczenie
Ocenie poddano cechy pokrojowe 793 buhajków o różnym udziale genów hf urodzonych w latach 1995-1996. Buhaje podzielono na 4 grupy w zależności od udziału genów bydła hf. Zwiększający się udział genów bydła holszyńsko-fryzyjskiego w genotypach ocenianych buhajów istotnie wpłynął na poprawę cech pokrojowych, które związane są bezpośrednio z użytkowością mleczną, tj. z wysokością w krzyżu, wyglądem ogólnym, kalibrem i typem. Otrzymano statystycznie potwierdzone korelacje genetyczne pomiędzy udziałem genów bydła holsztyńsko-fryzyjskiego a większością cech pokrojowych. Największą dodatnią zależność stwierdzono dla wysokości w krzyżu i charakteru mlecznego (wśród cech liniowych) oraz dla typu i kalibru (ocena ogólna). Pozostałe cechy w większości były ujemnie skorelowane.
Pokaż

TytułWPŁYW BEZROŻNOŚCI NA WYBRANE CECHY REPRODUKCYJNE I MLECZNOŚĆ KÓZ
AutorWilhelm Grzesiak, Iwona Szatkowska, Katarzyna Wojdak-Maksymiec
Strony109–116
Słowa kluczowebezrożność, kozy, użytkowość rozrodcza, użytkowość mleczna
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania dotyczyły ustalenia ewentualnej zależności między bezrożnością a wybranymi cechami użytkowości rozrodczej i mlecznej kóz. Badaniami objęto łącznie 466 samic czterech ras: polskiej i holenderskiej białej uszlachetnionej, saaneńskiej i francuskiej alpejskiej. Analizowano następujące wskaźniki użytkowości rozrodczej i mlecznej: płodność, plenność, odchów koźląt, użytkowość rozpłodową, wydajność mleka w laktacji pełnej i standaryzowanej na 300 dni, wydajność białka i tłuszczu w laktacji pełnej i standaryzowanej na 300 dni, zawartość w mleku białka i tłuszczu oraz długość laktacji. W przeprowadzonej analizie wykazano istotny wpływ bezrożności na plenność kóz, która pośrednio wpływała także na poziom wydajności mlecznej, ściśle związanej z liczbą koźląt w miocie. Uzasadnione wydaje się stwierdzenie, że najbardziej korzystne jest kojarzenie bezrogich samic z rogatymi samcami, co w efekcie pozwoli na uzyskiwanie zadowalających wskaźników użytkowości reprodukcyjnej i mlecznej kóz, bez obawy nadmiernego nasilenia obojnactwa.
Pokaż

TytułGOSPODARCZE ZNACZENIE REPRODUKCJI W STADACH KRÓW MLECZNYCH
AutorOttfried Weiher
Strony117–124
Słowa kluczowekrowy mleczne, remont stada, koszty produkcji mleka
StreszczeniePokaż streszczenie
Opinie o konieczności i sensie wysokiej reprodukcji (remontu) w stadach krów mlecznych są rozbieżne. Pozytywne argumenty dotyczące tego zagadnienia to przede wszystkim możliwość osiągnięcia większego postępu genetycznego. Należy jednak zauważyć, że przy wysokim odstku reprodukcji wzrastają koszty produkcji mleka. Z tego powodu wszędzie tam, gdzie koszt jałówki pochodzącej czy to z zakupu czy z własnej hodowli jest wysoki, należy dążyć do niewielkiego poziomu remontu. Należy sądzić, że producenci mleka powinni koniecznie zmierzać do obniżenia poziomu remontu stada poniżej 30%.
Pokaż

TytułWPŁYW NIEKTÓRYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH I GENOTYPU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU
AutorPatrycja Braniewicz, Andrzej Ćwikła, Urszula Czarnik, Ireneusz Dymarski, Ryszard Ziemiński
Strony125–132
Słowa kluczowewydajność mleczna krów, hf, komórki somatyczne
StreszczeniePokaż streszczenie
W stadzie wysokoprodukcyjnym krów rasy czarno-białej przeanalizowano wpływ niektórych czynników na zawartość LKS w mleku. Mleko do badań pobierano raz na dwa tygodnie z udojów wieczornego i rannego, w okresie dwóch lat. Na podstawie laktacji 305-dniowych przedstawiono charakterystykę produkcyjną stada stosując opracowany model. Podstawą badań był udział udojów kontrolnych o niskim poziomie komórek somatycznych (do 400 tys. na 1 ml) z uwzględnieniem wydajności dziennej w trzech przedziałach, genotypu krów, trzech kolejnych laktacji oraz sezonu żywienia. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że krowy o genotypie powyżej 87,5% charakteryzowały się wyższymi parametrami użytkowości mlecznej, w stosunku do rówieśnic o udziale poniżej 87,5% genów hf. Stwierdzono ponadto wpływ roku na udział udojów kontrolnych o niskim poziomie komórek somatycznych u krów o wydajności do 20 kg na dzień. W tej samej grupie produkcyjnej krów obliczenia statystyczne potwierdziły wysokoistotnie wyższy udział udojów o niskim poziomie komórek somatycznych w trzeciej laktacji w stosunku do pierwszej.
Pokaż