Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Piscaria
(Rybactwo) 3 (1-2) 2004
Streszczenia
Wybierz numer

TytułMORFOMETRIA ORAZ WZROST STORNI PLATICHTHYS FLESUS (L., 1758) Z REJONU RYNNY SŁUPSKIEJ (BAŁTYK POŁUDNIOWY)
AutorArtur Antoszek, Stanisław Krzykawski
Strony3–22
Słowa kluczowestornia, morfometria, wzrost, Rynna Słupska, Bałtyk południowy
StreszczeniePokaż streszczenie
W przeprowadzonych badaniach określono zmienności cech wymierzalnych i przeliczalnych storni Platichthys flesus (L., 1758) z rejonu Rynny Słupskiej. Określono także skład długości, szybkość wzrostu długości i masy ciała oraz wyznaczono zależność pomiędzy długością i masą. Ponadto otrzymane wyniki porównano z analogicznymi badaniami dotyczącymi storni z rejonu Zatoki Pomorskiej. Analizowana populacja charakteryzuje się dużą zmiennością cech wymierzalnych. Cechy przeliczalne storni z rejonu Rynny Słupskiej można przedstawić według wzoru: Db (48-51) 52-63 (64), Ab (34-35) 36-45 (46), Pb (8-9) 10-12 (13-15), PbDs (9) 10-13, Vb 6, VDs 6, sp. br. 11-17 (18), BR 5, vert. (33) 34-37 (38). Obliczone równania tempa wzrostu długości i masy przedstawiają się następująco: Lt=54,7[1-e-0,1274(t+0,0756)], Wt=1620[1-e-0,1274(t+0,0756)]2,4241. Na podstawie wyników nieparametrycznego testu Kołmogorowa-Smirnowa stwierdzono istotne różnice w cechach biometrycznych pomiędzy badaną próbą z rejonu Rynny Słupskiej a próbą pochodzącą z Zatoki Pomorskiej, co może świadczyć o przynależności ich do odrębnych populacji czy nawet stad.
Pokaż

TytułWYKORZYSTANIE POKARMU PRZEZ LARWY PELUGI (COREGONUS PELED GMEL.) O RÓŻNEJ WIELKOŚCI PODCHOWYWANE W SADZACH OŚWIETLONYCH W RÓŻNYCH OBSADACH
AutorGrażyna Furgała-Selezniow, Andrzej Mamcarz
Strony23–32
Słowa kluczowelarwy pelugi, podchów sadzowy, wykorzystanie pokarmu
StreszczeniePokaż streszczenie
Podchów larw pelugi w sadzach oświetlonych prowadzono od końca kwietnia do końca czerwca. Zastosowano dwa warianty obsad: po około 10 000 i 40 000 osobników na sadz. Aby określić podział zasobów pokarmowych między ryby o różnej wielkości wykonano bilans wykorzystania pokarmu w odniesieniu do osobników i wartości energetycznej zooplanktonu zjedzonego przez podchowywane larwy pelugi. Po wykluciu (w chwili obsadzania sadzów) wszystkie larwy pelugi należały do klasy wielkości 9-10 mm. W trakcie podchowu, w miarę wzrostu ryb, następowało znaczące różnicowanie ich długości. Było ono wynikiem nierównego podziału zjedzonego pokarmu między osobnikami o różnej długości, dotyczyło to zwłaszcza wartości energetycznej spożytych organizmów. Zazwyczaj, niezależnie od liczby skonsumowanych ofiar, na ryby najmniejsze w danym dniu przypadała najmniejsza część pobranej energii, a na największe – największa. Najmniejsze larwy wykorzystywały do 53,5% średniej wartości energetycznej pobranego pokarmu przypadającej na osobnika w danym dniu, największe nawet do 365,6%. Nierównomierny podział dostępnego pokarmu w początkowym okresie życia wyznacza pozycję osobnika w hierarchii stada i jest mechanizmem niezbędnym dla zachowania stabilności populacji.
Pokaż

TytułWYNIKI ŻYWIENIA DIETĄ ROŚLINNĄ AMURA BIAŁEGO (CTENOPHARYNGODON IDELLA VAL.) CHOWANEGO W SADZACH W WODZIE POCHŁODNICZEJ
AutorMarek Bartłomiejczyk, Maciej Kiełpiński, Jacek Sadowski, Magdalena Wielopolska
Strony33–42
Słowa kluczoweamur biały, sadze, żywienie, hiacynt wodny, woda pochłodnicza
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w sadzach w kanale wody pochłodniczej w Rybackiej Stacji Doświadczalnej Katedry Akwakultury Akademii Rolniczej w Szczecinie w okresie od 18 czerwca do 6 września 2002 roku. Materiał badawczy stanowił narybek amura w wieku 1+ o średniej masie jednostkowej 135 g (±15g), obsadzony w liczbie 30 osobników·sadz-1 (10 osobników m-3 wody). Celem doświadczenia było określenie możliwości podchowu amura białego w warunkach wody pochłodniczej żywionego wyłącznie hiacyntem wodnym oraz porównanie tempa wzrostu i efektywności wykorzystania pokarmu u ryb żywionych przemiennie – paszą przemysłową i hiacyntem wodnym. W wariancie A – ryby żywiono t ylko paszę przemysłową, w B – przemiennie w cyklu: 3 dni paszą (Aller Master) i 1 dzień hiacyntem wodnym, zaś w wariancie C – tylko hiacyntem wodnym. Co 8 dni wszystkie ryby w każdym sadzu ważono, co pozwoliło aktualizować dawki pasz oraz obliczyć wartości współczynników pokarmowych (FCR). Na podstawie wyników analiz chemicznych dla końcowych wyników chowu obliczono wartości retencji: białka ogólnego – aNPU, energii – ER i tłuszczu – aLR. Pozwoliły one na stwierdzenie, że dla użytej w doświadczeniu wielkości amura białego hiacynt wodny okazał się nieefektywnym pokarmem, Wskazywały na to wyjątkowo wysokie wartości uzyskanych współczynników pokarmowych oraz bardzo małe przyrosty masy ciała amurów (6,4%). Wraz ze wzrostem udziału paszy roślinnej w diecie, zdecydowanie malała zawartość tłuszczu w tkance ryb. Porównanie wzrostu amurów żywionych paszą oraz wyłącznie roślinnością wypadło zdecydowanie na korzyść skarmianej paszy przemysłowej. Skarmianie paszy w 2-procentowej metabolicznej dawce pozwala na uzyskanie zadowalającego tempa wzrostu amura przy ekonomicznie korzystnym wykorzystaniu paszy.
Pokaż

TytułCYKLICZNY ROZWÓJ KOMÓREK PŁCIOWYCH WZDRĘGI SCARDINIUS ERYTHROPHTHALMUS L. W WARUNKACH SZTUCZNEGO CHOWU
AutorŁucjan Chybowski, Wiesława Kopiejewska, Janusz Terlecki
Strony43–48
Słowa kluczoweScardinius erythrophthalmus, cykliczny rozwój komórek płciowych
StreszczeniePokaż streszczenie
W cyklu płciowym samic wzdręgi, witellogeneza endogeniczna odbywała się w okresie jesieni–wiosny, witellogeneza egzogeniczna – w maju. W okresie poprzedzającym rozród obserwowano u samic synchroniczny i asynchroniczny rozwój oocytów. U samców, stadium spermatocytów występowało prawie przez cały rok. W maju i czerwcu występowało stadium spermatyd, a na początku lipca rozpoczynało się tworzenie nowych generacji spermatocytów. Wyniki wskazują, że wzdręga jest gatunkiem o wiosennym okresie witellogenezy egzogenicznej oraz, że może u niej występować synchroniczny i asynchroniczny rozwój oocytów w okresie poprzedzającym rozród.
Pokaż

TytułPIONOWE ROZMIESZCZENIE MAKROFAUNY DENNEJ W PIASZCZYSTYCH OSADACH ZATOKI POMORSKIEJ
AutorJerzy Masłowski
Strony49–60
Słowa kluczowemakrofauna denna, Zatoka Pomorska, Bałtyk, rozmieszczenie pionowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Pionowe rozmieszczenie makrofauny w piaszczystych osadach Zatoki Pomorskiej oceniano na podstawie 99 prób zebranych z 10 stanowisk odwiedzanych czterokrotnie w latach 1996-1997. Osad pobrany czerpakiem skrzynkowym dzielono na warstwy 5 cm grubości. Stwierdzono, że w osadzie poniżej głębokości 5 cm znajduje się około 28% biomasy makrofauny. Tworzą ją duże osobniki Hediste diversicolor, Marenzelleria viridis, Mya arenaria i Macoma balthica. W warstwie od 5 do 10 cm w biomasie makrofauny przeważa M. arenaria, poniżej głębokości 10 cm w biomasie dominują wieloszczety. Większość makrofauny dennej osadów piaszczystych występuje w powierzchniowej warstwie do10 cm. Wyjątek stanowi wieloszczet, Marenzelleria viridis, który może występować znacznie głębiej. Głęboko w osadzie występują też niewielkie ilości rozmaitych gatunków epifauny oraz infauny związanej z powierzchnią osadu, które trafiają tam przypuszczalnie dzięki norom wydrążonym w dnie przez duże osobniki infauny. Tylko narzędzia wnikające w osad na co najmniej 10 cm zapewniają poprawną ocenę liczebności i biomasy makrofauny dennej w piaszczystych osadach Zatoki Pomorskiej.
Pokaż

TytułPIONOWE ROZMIESZCZENIE MAKROFAUNY DENNEJ W PIASZCZYSTYCH OSADACH ZATOKI POMORSKIEJ
AutorJerzy Masłowski
Strony61–72
Słowa kluczowemakrofauna denna, Zatoka Pomorska, Bałtyk, rozmieszczenie przestrzenne
StreszczeniePokaż streszczenie
Próby makrofauny zebrane jednorazowo w pobliżu ujścia Świny do Zatoki Pomorskiej poddano analizie skalowania wielowymiarowego (MDS). Wydzieliła ona dwa zgrupowania: jedno po zachodniej stronie toru wodnego, drugie po stronie wschodniej. Analiza podobieństwa (ANOSIM) wykazała istotne zróżnicowanie obu grup zarówno pod względem liczebności jak i biomasy makrofauny dennej. Zróżnicowanie wynikało z wyższych po zachodniej stronie ujścia Świny liczebności i biomas Oligochaeta, Hediste diversicolor, Marenzelleria viridis, Streblospio shrubsoli, Manayunkia aestuarina, Mya arenaria i Macoma balthica, a niższych liczebności i biomas Pygospio elegans, Cyathura carinata, Mytilus edulis i Cerastoderma lamarcki. Głównym czynnikiem wpływającym na zróżnicowanie makrofauny po obu stronach toru jest zwiększone zasilanie materią organiczną obszaru po stronie zachodniej. Biomasa makrofauny po stronie zachodniej toru była pięć razy większa niż po stronie wschodniej.
Pokaż

TytułBADANIA WÓD I POWIERZCHNIOWEJ WARSTWY OSADÓW DENNYCH ZATOKI POMORSKIEJ W POBLIŻU UJŚCIA ŚWINY W CZERWCU 1995 ROKU
AutorHalina Dworczak, Jerzy Masłowski
Strony73–84
Słowa kluczoweZatoka Pomorska, osady, materia organiczna, barwniki chloroplastyczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Podczas jednodniowego rejsu zebrano próbki wody i osadów po wschodniej i zachodniej stronie toru wodnego w pobliżu ujścia Świny do Zatoki Pomorskiej. Mierzono temperaturę, zasolenie i natlenienie wody, określono ilość zawiesiny i barwników roślinnych (chlorofilu a i feofityny) w wodzie przy powierzchni i przy dnie oraz skład granulometryczny osadu, zawartość w nim materii organicznej i barwników roślinnych (oddzielnie dla 1 cm warstwy powierzchniowej i dla pozostałej warstwy osadu). Statystyczną ocenę zgodności zmian cech osadu przeprowadzono w oparciu o metody nieparametryczne. Obszary po zachodniej i po wschodniej stronie toru wodnego różniły się szeregiem wskaźników jakości wody przydennej oraz cechami osadu. Zróżnicowanie stron toru wodnego pod względem wskaźników jakości wody wynikało z chwilowego układu mas wodnych w momencie pobierania próbek, zróżnicowanie pod względem cech osadów jest trwałe. Osad po zachodniej stronie toru zdominowany jest przez najdrobniejsze frakcje piasku, zawiera większą, niż po stronie wschodniej zawartość frakcji mulisto-ilastej, materii organicznej i barwników chloroplastycznych. Zawartość chlorofilu a w osadzie wskazuje na większy po zachodniej stronie toru wodnego dopływ świeżego materiału roślinnego z powierzchni i lepsze warunki do jego trwałej depozycji.
Pokaż

TytułWARUNKI HYDROCHEMICZNE JEZIOR CEDYŃSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO W LATACH 1998-2000
AutorJacek Kubiak, Agnieszka Tórz
Strony85–96
Słowa kluczoweobszary chronione, warunki hydrochemiczne, jeziora Mętno i Ostrów
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 1998-2000 prz eprowadzono analizy hydrochemiczne wód jezior Mętno i Ostrów usytuowanych na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego w celu określenia panujących w nich warunków środowiskowych. Stwierdzone warunki termiczne kwalifikują wody jeziora Mętno do jezior polimiktycznych, natomiast jezioro Ostrów do zbiorników mało dynamicznych, zbliżonych do bradymiktycznych. Przyjmując za kryterium oceny stopnia zeutrofizowania wód takie czynniki jak: natlenienie warstw przypowierzchniowych i przydennych, zawartości nutrientów oraz widzialność krążka Secchiego jeziora Mętno i Ostrów zaliczono do zbiorników zeutrofizowanych. Przy uwzględnieniu jednak pomiarów widzialności krążka Secchiego stwierdzono, że jezioro Mętno należy zaliczyć do zbiorników silnie zeutrofizowanych. Zmiany sezonowe w zawartości azotu mnieralnego przebiegały odpowiednio do intensywności rozwoju fitoplanktonu, przy czym obejmują one wyłącznie warstwę znajdującą się bezpośrednio pod wpływem czynników hydrometeorologicznych. Głównym źródłem uzupełniania zasobów azotanów w obu jeziorach jest proces nitryfikacji. W jeziorach Mętno i Ostrów stężenia ortofosforanów i fosforu całkowitego były zbliżone w całym przekroju pionowym. Recyrkulacja ortofosforanów z osadów dennych do toni wodnej zachodzi w obu jeziorach w wyniku różnych procesów: w wodach przydennych jeziora Ostrów jest ona następstwem niekorzystnych warunków tlenowych, natomiast w wodach jeziora Mętno wysokiej intensywności miksji. Zasilanie wewnętrzne, z osadów dennych, stanowi dla badanych jezior główne źródło biogennów i w znacznym stopniu przyczynia się do postępu procesu eutrofizacji. Wszystkie wskaźniki mineralizacji w całym cyklu badawczym świadczyły o przeciętnym jej poziomie, typowym dla wód powierzchniowych Pomorza Zachodniego. Układ dominacji anionów kształtujących poziom mineralizacji przedstawiał się następująco: HCO3- + CO32- > SO42- > Cl-.
Pokaż

TytułWPŁYW PASZY WYSOKOENERGETYCZNEJ NA PODSTAWOWE WSKAŹNIKI CHOWU KARPIA (CYPRINUS CARPIO L.) K2-3 W WODZIE POCHŁODNICZEJ
AutorJarosław Filipiak, Rajmund Trzebiatowski, Magdalena Wielopolska
Strony97–109
Słowa kluczowekarp, wody pochłodnicze, sadze, pasza wysokoenergetyczna
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania żywieniowe zostały przeprowadzone w okresie od 4 maja do 29 czerwca 1998 roku w Rybackiej Stacji Doświadczalnej (RSD) Zakładu Akwakultury Akademii Rolniczej w Szczecinie usytuowanej przy elektrowni “Dolna Odra” w Nowym Czarnowie. Ryby doświadczalne chowane były w 15 sadzach ramowych o wymiarach 2,0×1,5×1,4 m i objętości użytkowej 2,0 m3. Materiał obsadowy stanowiły kroczki karpia o średniej masie 275,0 (±20,0) g·osobnika-1 obsadzone w liczbie 60 osobników na sadz. Ryby żywiono ekstrudowaną paszą zawierająca m.in.: 45,5% białka ogólnego, 24,2% tłuszczu surowego oraz 23,1 MJ·kg-1 energii brutto. Warianty doświadczalne różniły się wielkością skarmianej dawki paszy obliczanej w stosunku do metabolicznej masy ryby (W0,8). W przypadku karpi otrzymujących paszę w dawkach: 0,8, 1,8, 2,6, 3,2 i 3,6%W0,8, średnie dobowe tempo wzrostu (SGR) wynosiło odpowiednio: 0,98, 1,91, 2,41, 2,49 i 2,51%·d-1, a współczynniki pokarmowe (FCR) odpowiednio: 0,97, 1,04, 1,14, 1,37 i 1,52. Największe retencje tłuszczu (aLR= 76,27%) i energii (ER= 46,96%) w ciele stwierdzono u ryb, którym skarmiano paszę w dawce 2,6W0,8, a białka (aNPU=40,14%) u ryb otrzymujących paszę w najmniejszej dawce. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że pasze wysokoenergetyczne mogą być z  powodzeniem stosowane w żywieniu karpi K2-3 chowanych intensywnie w wodzie pochłodniczej.
Pokaż