W artykule zawarto wyniki analizy zróżnicowania przestrzennego oraz uwarunkowań strukturalnych rozwoju gospodarczego podregionów przeprowadzonej na podstawie danych GUS z lat 2001–2002. W celu określenia zróżnicowania uwzględniono trzy wskaźniki ekonomiczne: produkt krajowy brutto (PKB) na 1 mieszkańca, PKB na 1 km² powierzchni, PKB na 1 pracującego. W wyodrębnionych pięciu grupach podregionów określono strukturę sektorową gospodarki (strukturę pracujących i wartości dodanej brutto) ze szczególnym uwzględnieniem sektora rolniczego. Do analizy uwarunkowań rozwoju gospodarczego podregionów zastosowano wybrane metody statystyki matematycznej.

W Polsce w latach 1993–2002 nastąpił stały wzrost udziału środków prywatnych w finansowaniu opieki zdrowotnej. Sytuacja ta spowodowała poważne obciążenie budżetów gospodarstw domowych. Udział wydatków na zdrowie w wydatkach ogółem wzrósł z 3,2% w 1993 r. do 4,5% w 2002 r. Przeprowadzona w tej pracy analiza budżetów polskich gospodarstw domowych wykazała dodatnią zależność pomiędzy wydatkami na zdrowie a dochodami tych gospodarstw. Wydatki na zdrowie oraz ich struktura były zróżnicowane w poszczególnych grupach społeczno-ekonomicznych. We wszystkich jednak grupach wydatki na zdrowie były rosnacą funkcją dochodów rozporządzalnych. Systemy opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej są finansowane z budżetu, poprzez ogólny system podatków lub za pośrednictwem składki do funduszu ubezpieczenia zdrowotnego.

W pracy przedstawiono rozwój rynku mięsa króliczego w Polsce w latach 2001-2003 na podstawie danych udostępnionych przez ubojnie, a także danych publikowanych przez GUS. W badanym okresie nastąpił dwukrotny wzrost skupu żywca króliczego (z 861 do 1675 t). Mięso królicze jest w większości eksportowane: udział eksportu w ogólnej sprzedaży wzrósł z 44% w 2001 r. do 78% w 2003 r. Rynek mięsa króliczego cechuje sezonowość: najwyższy skup występuje od sierpnia do grudnia, a najniższy – od marca do czerwca.

W opracowaniu analizowane są problemy dostępności, gromadzenia i wykorzystania informacji jako jednego z narzędzi zdobywania przewagi konkurencyjnej firm handlu detalicznego. W pracy zawarto wyniki badań własnych obejmujących 240 przedsiębiorstw handlu detalicznego funkcjonujących w województwie podkarpackim. Jako czynniki różnicujące przyjęto miejsce funkcjonowania sklepu (miasto – wieś) i rozmiar placówki mierzony wielkością powierzchni sprzedażowej. Analiza dotyczy informacji o klientach oraz konkurentach jako dwóch podstawowych podmiotach z otoczenia jednostki handlu detalicznego, mających realny wpływ na jej sukces rynkowy.

Bezrobocie w Polsce należy obecnie do największych problemów społeczno--gospodarczych kraju. Wynika to między innymi ze splotu uwarunkowań ekonomicznych, związanych z trwającą wciąż transformacją systemową, oraz z uwarunkowań demograficznych, w wyniku których na rynek pracy wkracza młodzież z wyżu demograficznego. Młode pokolenie stanowi specyficzną grupę zasobów siły roboczej, bowiem sposób, w jaki młodzi ludzie postrzegają rzeczywistość ekonomiczną i swoje szanse na rynku pracy ma zasadniczy wpływ na kształtowanie ich kariery zawodowej. Dlatego też tak istotną rolę w ostatnich latach odgrywa polityka rynku pracy skierowana właśnie do młodzieży.

W artykule przedstawiono znaczenie wykorzystania inwestycyjnych kredytów preferencyjnych w skali mikroekonomicznej, czyli skutki wprowadzenia inwestycji nimi finansowanych na działalność wybranych gospodarstw, a w szczególności na uzyskiwany przez te jednostki dochód. Analiza wyników badań empirycznych została poprzedzona krótką prezentacją teoretycznych aspektów warunkujących zalety i wady stosowania tej formy wsparcia rolnictwa na poziomie poszczególnych gospodarstw. Przeprowadzone badania wykazały, że z wyjątkiem jednego roku zmniejszenia produkcji i dochodu w jednym z analizowanych gospodarstw we wszystkich badanych obiektach wystąpił znaczny wzrost tych kategorii w całym badanym okresie.

W artykule przedstawiono ocenę poziomu konkurencyjności wschodnich regionów Polski na tle układu regionalnego kraju. Do pomiaru poziomu konkurencyjności regionów wykorzystano metodę wzorca rozwoju Hellwiga. Przeprowadzone badania wykazały, że polskie regiony wykazywały bardzo wysoką skalę zróżnicowania pod względem poziomu konkurencyjności. Najniższe pozycje konkurencyjne w układzie regionalnym kraju zajmowały województwa położone ze wschodniej (lubelskie i podlaskie) i południowo-wschodniej części kraju (świętokrzyskie i podkarpackie). Analiza porównawcza i ocena wielorakich aspektów konkurencyjności regionów wschodniej części kraju wykazały, iż główne obszary posiadanych przez nie dystansów konkurencyjnych (z wyłączeniem woj. mazowieckiego) wyznaczały: poziom nowoczesności struktury gospodarczej, konkurencyjność zasobów pracy oraz poziom rozwoju infrastruktury technicznej i dostępności komunikacyjnej. Z kolei źródłem wyraźnych przewag konkurencyjnych tych regionów były wybitne zasoby i walory przyrodnicze oraz dobry stan środowiska przyrodniczego.

Celem artykułu było przedstawienie kluczowych czynników sukcesu w świetle możliwości obniżenia kosztów produkcji mleka na przykładzie gospodarstw wyspecjalizowanych Makroregionu Środkowego. Tymi czynnikami okazały się jak najniższe koszty: usług i pracy najemnej, pasz z zakupu, zakupu jałówek hodowlanych, pasz objętościowych i pasz treściwych własnych. W gospodarstwach o najniższej opłacalności suma oszczędności w powyższych rodzajach kosztów mogła wynosić do 92,8% wszystkich możliwych oszczędności. Pozostałe 9 rodzajów kosztów bezpośrednich mogły dać do 7,2% oszczędności. Znikome różnice między gospodarstwami o najniższej i najwyższej opłacalności produkcji dotyczyły kosztów: inseminacji, wody, opału, energii elektrycznej i środków czystości. Średnie możliwości ograniczenia koszów produkcji mleka dotyczyły: transportu wewnętrznego, utrzymania środków trwałych, lekarstw i obsługi weterynaryjnej oraz ubezpieczeń nieobowiązkowych. Jednakże gospodarstwa mleczne, chcąc osiągać wysoką opłacalność produkcji, muszą poszukiwać oszczędności w każdej wysokości i we wszystkich rodzajach kosztów.

Celem opracowania jest charakterystyka zasad handlu zagranicznego z krajami trzecimi produktami rolno-spożywczymi, w tym w szczególności w ramach wspólnej organizacji rynku wołowiny i cielęciny. Ze względu na duże zainteresowanie wśród polskich przedsiębiorców oraz złożoność tematu szczególny nacisk położono na omówienie podstawowych zagadnień proceduralnych związanych z wywozem oraz dopłatami do eksportu wołowiny i cielęciny. Od dnia akcesji zainteresowanie wywozem z refundacją polskiej wołowiny do krajów trzecich wykazuje tendencję rosnącą. Stawki dopłat do wywozu były niezmienne do dnia 16 czerwca 2005 r., kiedy to zostało opublikowane Rozporządzenie Komisji (WE) nr 903/2005 ustalające nowe, niższe o 20% stawki refundacji.

W krajach Wspólnoty Europejskiej ugorowanie stanowi element polityki gospodarczej. Grunt ugorowany (wyłączony z produkcji) pozostaje nadal integralną składową dyspozycyjnej przestrzeni rolniczej i poddawany jest zabiegom technologicznym, utrzymującym jego sprawność oraz gotowość do włączenia w proces produkcji. Prawidłowe postępowanie (konserwacja) trwa odpowiednio długo, aż nastąpi przywrócenie dawnej jego funkcji lub grunt zostanie przekazany w użytkowanie nierolnicze. Odpowiednia agrotechnika związana z ugorowaniem gruntów wiąże się z ponoszeniem kosztów zarówno na założenie ugoru, jego pielęgnację, jak i likwidację, czyli wznowienie produkcji rolniczej na danym obszarze.

Zmiany struktury funkcjonalnej na obszarach wiejskich są efektem dynamicznego rozwoju gospodarczego oraz przemian społecznych. W procesie tym nie jest to tylko przenoszenie dotychczas działających w mieście zakładów i firm na obszary wiejskie, ale kreacja nowych typów form gospodarczych, które technologicznie związane są z obszarami wiejskimi. W artykule, na podstawie studiów literatury przedmiotu, analizie poddano zmienność funkcji obszarów wiejskich w odniesieniu do procesów gospodarczych i urbanizacyjnych, wskazano na pozytywne i negatywne oddziaływanie poszczególnych funkcji na obszary wiejskie oraz przedstawiono różnice w podejściu badaczy do zagadnienia rozwoju wielofunkcyjnego w Polsce i w innych krajach Europy.

W artykule analizowano zasoby pracy w rolnictwie w postaci aktywności ekonomicznej w okresie między spisami rolnymi w 1996 i 2002 r. Zasoby pracy uległy znacznemu zmniejszeniu w wyniku obiektywnych zjawisk związanych z procesem substytucji żywej siły roboczej siłą mechaniczną, podejmowaniem aktywności pozarolniczej i skierowaniem młodzieży na ścieżkę edukacyjną. W rolnictwie pojawiła się nowa generacja młodych rolników, którzy obok atutu w postaci wyższego poziomu wykształcenia charakteryzują się nowym spojrzeniem na funkcjonowanie gospodarstwa rolnego.

Głównym celem opracowania jest ocena uwarunkowań podziału ról i obowiązków w gospodarstwach domowych rolników. Uzyskane wyniki wskazują, że mężczyzna odpowiada za prowadzenie gospodarstwa rolnego i jest głównym wykonawcą prac w jego obrębie. Kobieta jest na ogół współwykonawczynią prac produkcyjnych oraz wykonuje wszystkie obowiązki związane z prowadzeniem domu i obsługą życia rodzinnego. U mniejszej liczby ankietowanych zaobserwowano odchodzenie od tradycyjnego podziału ról w rodzinie na rzecz modelu partnerskiego. Ujawniła się także skłonność mieszkańców wsi do racjonalizowania pracy przez wprowadzanie innowacji technicznych i organizacyjnych.