W latach 1998-2002 w wybranych drzewostanach południowej Polski zarejestrowano 99 powierzchni, na których wystąpiły szkody wyrządzone przez pioruny. Najczęściej występowały one w drzewostanach w VI i V klasie wieku (74%) i I i II klasie bonitacji (70% pogromisk), głównie w terenie stromym (18-30°) (39%), o ekspozycji południowej i północnej wraz z kierunkami pokrewnymi (74%) oraz wzniesieniu 301-700 m n.p.m. (45%). Na 64% pogromisk, oprócz bezpośrednio porażonych, były uszkodzone także drzewa sąsiednie (pogromiska typu A). Na pozostałych (36%) pogromiskach uszkodzone było tylko pojedyncze, bezpośrednio uderzone piorunem drzewo (pogromiska typu B). Najczęściej bezpośrednio porażanymi gatunkami drzew były świerk – 45%, jodła – 37% i sosna zwyczajna – 11%. Udział dębu, modrzewia, daglezji i sosny wejmutki wśród drzew porażonych nie przekraczał razem 7%.

W latach 2002 i 2003 w wybranych nadleśnictwach założono parami powierzchnie próbne w drzewostanach sosnowych III i IV klasy wieku. Na każdej powierzchni oceniano defoliację koron 25 drzew z drzewostanu głównego, wg tzw. kryteriów europejskich. Dla każdej powierzchni obliczono średnią defoliację, a na jej podstawie przynależność drzewostanów do klasy defoliacji. Sprawdzono obecność lub też brak statystycznie istotnej różnicy średnich defoliacji i odniesiono to do przynależności poszczególnych par drzewostanów do klas defoliacji. Stwierdzono, że średnia defoliacja koron sosny zwyczajnej III klasy wieku była zazwyczaj niższa od średniej defoliacji IV klasy wieku. W 26,6% przypadków różnice średnich defoliacji poszczególnych par drzewostanów były statystycznie istotne, jednak nie zawsze były one korzystne dla III klasy wieku. Statystycznie istotnej różnicy średniej defoliacji nie zawsze towarzyszyły różne przynależności drzewostanów do klas defoliacji i odwrotnie – różnej przynależności drzewostanów do klas defoliacji nie zawsze towarzyszyły statystycznie istotne różnice średnich defoliacji.

W pracy podjęto próbę określenia i porównania gęstości umownej i wytrzymałości na ściskanie wzdłuż włókien drewna sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) wyrosłej na gruntach porolnych oraz typowo leśnych. Analizą objęto dwa siedliskowe typy lasu Bśw i BMśw. Rozpatrywano gęstość umowną i wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien. Stwierdzono, że gęstość umowna drewna sosen wyrosłych w warunkach gruntów porolnych była większa od gęstości drewna sosen pochodzących z gleb typowo leśnych. Badania wykazały występowanie wyraźnej zależności pomiędzy wytrzymałością na ściskanie wzdłuż włókien a gęstością umowną drewna zarówno u sosen pochodzących z gruntów porolnych, jak i typowo leśnych, w obu analizowanych siedliskowych typach lasu. Większy związek pomiędzy rozpatrywanymi właściwościami stwierdzono dla gruntów typowo leśnych (Bśw r = 0,93; BMśw r = 0,88), mniejszy zaś dla gleb porolnych (Bśw r = 0,48; BMśw r = 0,42). Drewno twardzielowe sosen wyrosłych na gruntach porolnych w warunkach siedliskowego typu lasu BMśw wykazywało odmienne właściwości. Drewno to, o dużej gęstości, charakteryzowało się małą wytrzymałością na ściskanie wzdłuż włókien. Drewno pochodzące z drzew wyrosłych w warunkach porolnych nie wykazywało różnic w budowie makrostrukturalnej w porównaniu z drewnem pochodzącym z siedlisk leśnych.

W pracy przedstawiono wyniki prognozy zmian lasu mieszanego w oddziale 135g Obrębu Kampinos w Kampinoskim Parku Narodowym z zastosowaniem modelu FORKOME. Pokazano możliwe zmiany biomasy i ilości drzew w ciągu 600 lat. W wariancie kontrolnym prognozowano zmniejszenie biomasy sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i zwiększenie biomasy dębu szypułkowego (Quercus robur L.) oraz zajęcie przez dąb szypułkowy dominującej pozycji w biomasie w trakcie symulacji. W scenariuszu 1 (ciepło i wilgotno) model prognozuje zmniejszenie biomasy dębu szypułkowego i lipy (Tilia cordata Miller.) oraz zwiększenie biomasy dębu bezszypułkowego (Quercus petraea Liebl); w scenariuszu 2 (ciepło i sucho) obserwuje się mniejszy udział dębu bezszypułkowego niż w scenariuszu 1, zaś nieznacznie większy w środkowej fazie symulacji w porównaniu z kontrolą. W scenariuszu 3 (zimno i wilgotno) model FORKOME prognozuje większą dominację sosny, dość widoczną w pierwszej połowie symulacji, a w scenariuszu 4 (zimno i sucho) większy udział biomasy lipy, zwłaszcza w drugiej połowie symulacji oraz zwiększenie biomasy Acer platanoides. Symulacje wykonane na modelu FORKOME pozwalają stwierdzić, że sukcesja lasu może być użyta do oceny wpływu zmian klimatu na ekosystemy leśne, a przedstawione wyniki wskazują, że model jest dobrym narzędziem do badania różnych zagadnień, zwłaszcza związanych ze zmianami klimatu.

W pracy wykazano, że drzewostanów mieszanych występujących w Puszczy Niepołomickiej nie można zaliczyć do wysoko produkcyjnych. Średnia ich biomasa wynosi bowiem 158,5 t∙ha^-1, przyjmując wartości od 40,1 t∙ha^-1 w I klasie wieku do 347,2 t∙ha^-1 w III klasie wieku. Udział poszczególnych komponentów biomasy (podszyt, drewno drzew, aparat asymilacyjny) zmienia się z wiekiem i zależy od gatunku głównego tworzącego drzewostan. Biomasa podszytu wynosząca średnio 2,4 t∙ha^-1, ma znaczący udział jedynie w drzewostanach II (3,41%) i III (1,79%) klasy wieku. Udział drewna w całkowitej biomasie wynosi średnio 84,4% (od 81,9% w II do 86,4% w drzewostanach IV i starszych klas wieku), zaś aparatu asymilacyjnego 2,2%. Roczna produkcja biomasy warstwy drzew osiąga średnio 8,3 t∙ha^-1. Największy przyrost (średnio 9,2 t∙ha^-1∙rok^-1) stwierdzono w drzewostanach III, zaś najmniejszy (średnio 4,7 t∙ha^-1∙rok^-1) w drzewostanach I klasy wieku. W rocznej produkcji biomasy znaczący udział (od 19,2% w I do 44,9% w V klasie wieku) stanowi aparat asymilacyjny.

W pracy przedstawiono występowanie pożarów lasów w Polsce w latach 1990-2003 oraz wyjaśniono uwarunkowania ich zróżnicowania przestrzennego. Analizę prowadzono w układzie województw. Ponadto przeanalizowano zmiany jakie wystąpiły w powierzchni pożarów i uzasadniono przyczyny tych zmian. Badania wykazały, że liczba pożarów w poszczególnych latach nie maleje i ma tendencję wzrostową. Natężenie pożarów jest zróżnicowane przestrzennie. Wysoki stan zagrożenia pożarowego lasów jest wynikiem wzrastającej ich penetracji przez ludność i nieostrożne obchodzenie się z ogniem w lesie lub na gruntach sąsiadującymi z lasami. Ponadto przewaga w lasach siedlisk borowych, charakteryzujących się łatwością przesychania materiału roślinnego zalegającego dno drzewostanów, a także dominacja gatunków iglastych sprzyjają powstawaniu i szybkiemu rozwojowi pożarów.

Na terenie Nadleśnictwa Zielonka wybrano siedem wydzieleń w których w latach 1998-2001 były prowadzone obserwacje porażeń drzew przez Armillaria ostoyae i Heterobasidion annosum. Stwierdzono, że zamieranie drzew następowało głównie z powodu infekcji A. ostoyae. Ocena 200 drzew w każdym wydzieleniu wykazała brak korelacji między cechami morfologicznymi drzew a stopniem porażenia młodników przez wyżej wymienione patogeny. Wraz z wiekiem zmniejszała się liczba porażeń przez A. ostoyae, wzrastała natomiast przez H. annosum.

Opieńkowa zgnilizna korzeni (Armillaria spp.) jest jedną z najgroźniejszych chorób infekcyjnych korzeni drzew. Grzyby rodzaju Armillaria rozprzestrzeniają się i dokonują infekcji za pomocą ryzomorf. Z terenu pięciu wydzieleń Nadleśnictwa Zielonka pobrano próby a następnie wyizolowano grzybnię diploidaną. Do badania zdolności wytwarzania ryzomorf wybrano 28 izolatów. Wynik doświadczenia wskazuje zarówno na zróżnicowanie izolatów z poszczególnych powierzchni, jak również między powierzchniami.

W pracy podjęto próbę określenia zależności między miąższością, udziałem drewna dojrzałego w strzałach sosen zwyczajnych a wybranymi cechami biometrycznymi drzew łatwymi do określenia, tj. pierśnicą, wysokością i miąższością całkowitą strzały. Analizą objęto drzewostany sosnowe II, III, IV i V klasy wieku, które wyrosły w warunkach boru mieszanego świeżego. Stwierdzono występowanie zależności między miąższością i udziałem drewna dojrzałego w strzałach sosen a wybranymi cechami biometrycznymi drzew. Zależności te wyrażały się w różny sposób i z różną intensywnością, odpowiednio do porównywanych cech.

W pracy przedstawiono badania nad zmiennością z wiekiem wybranych właściwych liczb kształtu strzał dębu. W 80-letnim drzewostanie dębowym wybrano 28 modelowych drzew próbnych metodą Draudta. Drzewa próbne ścięto, a następnie wykonano analizę pniową w latach życia drzewa w okresach pięcioletnich. Wyniki analizy pniowej pozwoliły na obliczenie następujących właściwych liczb kształtu strzał dębu bez kory: f_L/15, f_L/10, f_L/9, f_L/8, f_L/7, f_L/6, f_L/5, f_L/4, f_3/10L, f_L/3, f_4/10L, i f_L/2. W celach porównawczych obliczono także wartości pierśnicowej liczby kształtu. Najmniejszą zmiennością w badanym drzewostanie dębowym charakteryzują się właściwe liczby kształtu: f_L/4 (przeciętnie 9,01%), f_L/3 (9,08%) i f_L/5 (9,09%). Największą zmienność wykazuje f_L/2 (14,84%). Ustalono także zależność analizowanych liczb kształtu od pierśnicy bez kory, wysokości i smukłości. Rozpatrywane w pracy właściwe liczby kształtu wykazują w kolejnych okresach życia, w większości przypadków, słaby, często nieistotny stopień zależności od wysokości drzew. Większa współzależność pojawia się pomiędzy właściwymi liczbami kształtu (f_L/7, f_L/6, f_L/5, f_L/4, f_3/10L, f_L/3 i f_4/10L) a pierśnicą i smukłością, występując głównie w późniejszym okresie życia drzew (powyżej 40 roku).

Przedmiotem badań była kora sosny (Pinus sylvestris L.) i gleba pobrana w kilku oddziałach Leśnictwa Moracz, w województwie zachodniopomorskim. Zarówno w korze drzew, jak i w glebie stwierdzono różne zawartości analizowanych pestycydów chloroorganicznych. We wszystkich punktach poboru próbek największą zawartością wśród izomerów HCH wyróżniał się γ-HCH (lindan). Jego maksymalną ilość zanotowano w korze w okolicach wsi Przybiernów – 60,1±80,6 µg·kg^-1 s.m. (oddział 617), a w glebie na obszarze byłego KPGR Przybiernów 8,2±4,9 µg·kg^-1 s.m. Najwięcej pozostałości ΣHCH stwierdzono w korze sosen rosnących na granicy gruntów uprawnych wsi Przybiernów – 156,8 µg·kg^-1 s.m., natomiast w glebie koło wsi Moracz wykryto 9,6 µg·kg^-1 s.m. a w sąsiedztwie stacji kolejowej Rokita – 10,4 µg·kg^-1 s.m. Najwięcej pozostałości ΣDDT było w rejonie wsi Moracz, gdzie ich maksymalna zawartość w glebie wyniosła 150,5 µg·kg^-1 s.m., a w korze sosen – 252,2 µg·kg^-1 s.m. Na całym badanym obszarze zarówno w korze, jak i glebie największy udział wśród występujących izomerów i metabolitów DDT miał pp’-DDT (ponad 60%).

Użytek ekologiczny Darzybór jest obiektem chronionym, pełniącym niezwykle ważne funkcje gospodarcze i rekreacyjne, a także ekologiczne. Pomimo zmian spowodowanych antropopresją, Darzybór należy do obiektów wyróżniających się znacznymi walorami florystycznymi. Rośnie tu 540 taksonów roślin naczyniowych z 78 rodzin i 282 rodzajów. Użytek jest jedną z ostatnich w mieście ostoi rzadkich i zagrożonych gatunków roślin. 12 gatunków podlega ochronie prawnej, a 8 należy do zagrożonych w Wielkopolsce. Na czerwonych listach znajdują się 174 gatunki, w tym 166 na liście roślin zagrożonych dla miasta Poznania. Zinwentaryzowano 14 drzew o wymiarach pomnikowych, 13 o wymiarach zbliżonych do pomnikowych oraz 60 „okazałych”. 11 najcenniejszych drzew wytypowano do objęcia ochroną prawną w formie pomników przyrody.

Jednym z najważniejszych czynników ograniczających wiek sędziwych drzew jest działalność grzybów powodujących rozkład ich drewna. W celu przedłużenia ich życia należy więc poszukiwać nowych metod jego ochrony. W niniejszej pracy zaprezentowano wyniki prób aplikowania różnymi metodami fungicydów systemicznych do organizmów żywych drzew. Po przetestowaniu trzech dróg ich podawania (doglebowej, iniekcyjnej i dolistnej) stwierdzono, że największe nadzieje budzi zastosowanie metody iniekcyjnej. Na skutek podawania tym sposobem fungicydu bezpośrednio do drewna odnotowano wyraźne zmniejszenie tempa jego rozkładu przez grzyby w warunkach laboratoryjnych. Stwierdzono również, że punktowo podany drogą iniekcyjną fungicyd przemieszcza się w drewnie, a jego transport odbywa się w górę oraz w dół pnia, zabezpieczając w ten sposób całe drzewo. Metoda ta wymaga dalszych badań oraz praktycznych prób i doświadczeń.

Praca przedstawia wyniki badań wpływu obecnie produkowanych mebli na kształtowanie się stężeń lotnych związków organicznych i formaldehydu w powietrzu pomieszczeń. Lotne składniki organiczne analizowano techniką chromatografii gazowej w połączeniu ze spektrometrią mas. Uzyskane rezultaty wykazały różnice zarówno w rodzaju, jak i ilości identyfikowanych związków w zależności od rodzaju zastosowanych materiałów uszlachetniających powierzchnie wyrobów meblarskich.