Badania prowadzono w stadzie reprodukcyjnym 5-letnich nandu (Rhea americana). Inkubacji poddano 62 jaja pochodzące z około szczytowego okresu nieśności ptaków. W czasie klucia odnotowywano przypadki udzielania pisklętom pomocy. Na podstawie przeprowadzonej analizy odpadu powylęgowego wyodrębniono trzy grupy: I skorupy jaj, z których pisklęta wykluły się samodzielnie, II – skorupy, z których pisklęta wykluły się z pomocą obsługi, III – w której zarodki zamarły podczas embriogenezy. Stwierdzono, że pisklęta nandu wymagały często pomocy podczas klucia, a ich względna masa (niespełna 60%) w dniu wyklucia kształtowała się na niskim poziomie. Analiza ultrastruktury skorupy wykazała, że największe brodawki wystąpiły w skorupach, po pisklętach wyklutych samodzielnie. Istotnie mniejsze stwierdzono w grupach, w których zarodki zamarły lub pisklęta w czasie klucia potrzebowały pomocy. Stwierdzono ponadto, że największą liczbą brodawek na jednostce powierzchni cechowały się skorupy po pisklętach wyklutych bez pomocy. Można zatem sądzić, że budowa tej warstwy, aszczególnie gęstość brodawek, ma związek z wynikami wylęgów.

63-72