Jednym z bardziej dyskusyjnych zagadnień w nawożeniu roślin sadowniczych pozostaje nawożenie azotowe, a przede wszystkim jego rola we wzroście i plonowaniu drzew owocowych, zwłaszcza jabłoni. Celem badań było opracowanie racjonalnej metody nawożenia azotem, pozwalającej na minimalizację zużycia nawozów, przy osiągnięciu optymalnego wzrostu drzew, obfitego plonowania oraz optymalnej wielkości owoców. Doświadczenie przeprowadzono w latach 2000–2009 na jabłoniach odmiany ‘Jonagored’ na podkładce M.9, rosnących na glebie typu mada wykazującej skład pyłu ilastego w rozstawie 3,5 × 1,5 m. Gleba pola przeznaczonego pod doświadczenie wykazywała na głębokości 0–20 cm odczyn lekko kwaśny (6,0), odznaczała się wysoką zawartością przyswajalnego Mg (16,6 mg%) i P (6,6 mg%), średnią zawartością przyswajalnego K (19,6 mg%) i niskim stosunkiem K/Mg (1,2). Biorąc pod uwagę niekorzystny stosunek K w glebie do innych kationów, zastosowano pod orkę sól potasową w dawce 200 kg K₂O/ha. Przez wszystkie lata trwania doświadczenia nie stosowano wapnowania gleby, a także nawożenia potasem, magnezem i fosforem. W doświadczeniu porównywano następujące obiekty nawożenia azotem: 1. N-0 (bez azotu, kontrola); 2. N-50 (50 kg N ha^-1 jednorazowo wiosną od 2000 r. na całą powierzchnię); 3. N-100 (100 kg N ha^-1 jednorazowo wiosną od 2000 r. na całą powierzchnię); 4. N-100_{od 4 roku} (100 kg N ha^-1 jednorazowo wiosną od 4. roku po posadzeniu (2004) na całą powierzchnię); 5. N-100_murawa (100 kg N ha^-1 wiosną, od czwartego roku po posadzeniu (2004), tylko w obrębie murawy). Jako nawóz azotowy stosowano saletrę amonową na powierzchnię gleby. Korony prowadzono w formie wrzecionowej; wysokość pnia wynosiła 60–70 cm. Wzdłuż rzędów drzew utrzymywano wąski ugór herbicydowy (1 m szerokości), natomiast w międzyrzędziach była murawa, często koszona. Wzrost drzew mierzony polem przekroju poprzecznego pnia po 10 latach prowadzenia doświadczenia był uzależniony od dawki i sposobu nawożenia azotem. Najsłabiej rosły drzewa, gdy stosowano dawkę 100 kg N ha^-1 jednorazowo wiosną na całej powierzchni, a najsilniej, gdy stosowano również dawkę 100 kg N ha^-1, ale dopiero od 4. roku po posadzeniu. Nie stwierdzono jednak istotnej różnicy pomiędzy kombinacjami nawożonymi a kombinacją nienawożoną azotem. Podobną sytuacje zanotowano w przyroście pola przekroju poprzecznego pnia za okres 10 lat badań (wiosna 2000 – wiosna 2010). Zarówno plonowanie drzew w poszczególnych latach, jak i suma plonów za lata 2002–2009 oraz wielkość owoców nie zależała w sposób istotny ani od dawki, ani od sposobu nawożenia azotem. Zarówno dawka, jak i sposób nawożenia azotem nie miały wpływu na wskaźnik intensywności owocowania wyrażony stosunkiem sumy plonów do końcowego pola powierzchni przekroju poprzecznego pnia.

3-10