Karczoch jest cenną rośliną warzywną (jadalne pąki). Uprawiany jest głównie w krajach przylegających do Morza Śródziemnego, w USA i Południowej Ameryce. Karczoch jest od dawna znaną rośliną zielarską o udokumentowanym działaniu ochronnym na wątrobę, żółciopędnym, antyoksydacyjnym, antykancerogennym, obniżającym poziom cholesterolu i moczopędnym. W uprawie na potrzeby farmaceutyczne, karczoch powinien być pozyskiwany z jednorocznych plantacji, charakteryzujących się wysoką zawartością substancji aktywnych (kwasów kawoilochinowych i flawonoidów). Celem trzyletniego doświadczenia polowego było określenie wpływu różnych metod zakładania plantacji: punktowego siewu nasion, wysadzania rozsady z palet wielokomórkowych lub wysadzania rozsady ‘rwanej’ wyprodukowanej w tunelu foliowym, a także zagęszczenia roślin: 3,3 i 4,2 rośliny∙m^-2 w uprawie karczoch zwyczajnego (Cynara scolymus L.) odmiany Green Globe. Dodatkowo, dokonano oceny surowca zielarskiego zebranego z dwóch terminów zbioru (przeprowadzonych w sierpniu i październiku). Ogólnie, zastosowanie tradycyjnej metody zakładania plantacji z bezpośredniego wysiewu nasion spowodowało otrzymanie niższych plonów gorszej jakości surowca (charakteryzującego się istotnie niższą zawartością substancji aktywnych), podczas gdy wysadzanie rozsady wyprodukowanej w wielodoniczkach w tunelu foliowym może być uznane za lepszą metodę zakładania plantacji karczocha uprawianego na potrzeby farmaceutyczne. W przypadku zastosowania rozsady ‘rwanej’, wyprodukowanej w tunelu foliowym obserwowano obniżkę plonów karczocha i jednocześnie tendencję do istotnego polepszenia jakości otrzymanego surowca (przeciętnie dwukrotnie większa zawartość flawonoidów i kwasów kawoilochinowych w porównaniu z siewem bezpośrednim). Zwiększenie zagęszczenia roślin z 3,3 do 4,3 sztuk∙m^-2 powodowało zmniejszenie wielkości i masy (o 13,4%) liści z pojedynczych roślin, ale jednocześnie zwiększenie ich liczby i plonów (o 0,2 t·ha^-1). Ponadto, surowiec otrzymany z drugiego terminu zbioru charakteryzował się wyższymi (o 27%) plonami i większą zawartością substancji aktywnych (flawonoidów i kwasów kawoilochinowych).

171-182