Streszczenie: Niełupki ostropestu plamistego ze względu na zawartość cennych związków tłuszczowych, białkowych oraz substancji biologicznie czynnych znalazły się w kręgu zainteresowań producentów farmaceutyków, kosmetyków, żywności funkcjonalnej, a także specjalistów od pasz i żywienia zwierząt. O plonie niełupek tej rośliny obok czynników agrotechnicznych (terminu siewu, rodzaju uprawy, nawożenia) decyduje też stan fitosanitarny roślin. Badania przeprowadzono w latach 2009–2011 na poletkach doświadczalnych zlokalizowanych w Tomaszkowie (północno-wschodnia Polska). Ostropest plamisty uprawiano na następujących obiektach nawozowych: 1. N₀PK, 2. N₀PKMg, 3. N₀PKMg + mikroelement B, 4. N₁PK, 5. N₁PKMg, 6. N₁PKMg + B, 7. N₂PK, 8. N₂PKMg, 9. N₂PKMg + B, 10. N₃PK, 11. N₃PKMg, 12. N₃PKMg + B (gdzie: N₀ – bez nawożenia azotem, N₁ – 40 kg ∙ ha^-1 /azotan amonowy/ N₂ – 80 kg ∙ ha^-1, N₃ – 120 kg ∙ ha^-1, P – 40 kg ∙ ha^-1 /superfosfat potrójny/, K – 117 kg ∙ ha^-1 /60% sól potasowa/, Mg – 20 kg ∙ ha^-1 /kizeryt/ przedsiewnie, B – dolistnie /Bormax/). W laboratorium analizowano strukturę zbiorowiska grzybów zasiedlających łodygi ostropestu. Po zbiorze określono plon niełupek. Warunki pogodowe oraz nawożenie makroelementami i borem wpływały na strukturę zbiorowiska grzybów zasiedlających łodygi ostropestu. Potencjalne patogeny miały 50–80% udział w zbiorowisku grzybów. Wśród nich dominował gatunek Alternaria alternata, rzadziej identyfikowano grzyby rodzaju Fusarium (6 gatunków) i Rhizoctonia, a sporadycznie Botrytis cinerea i Phoma spp. Mniejszą liczebność A. alternata otrzymano z łodyg roślin z obiektów bez nawożenia N i z nawożeniem N w dawce 40 kg P ∙ ha^-1. Grzyby rodzaju Fusarium, odmiennie niż A. alternata, mniej liczebnie występowały w zbiorowisku grzybów izolowanych z łodyg z obiektów z nawożeniem magnezem oraz Mg i borem łącznie. Wraz ze zwiększającymi się dawkami N notowano wzrost plonu niełupek ostropestu.

157-168