Cirsium pannonicum jest gatunkiem objętym ochroną w Polsce. Źródłem zagrożenia są zarówno spontaniczne sukcesyjne zmiany roślinności prowadzące do zarastania muraw kserotermicznych, jak i działalność człowieka. W celu zachowania gatunku wymagane jest stosowanie aktywnych metod ochrony. Mikrorozmnażanie kulturze in vitro może być jednym z przydatnych narzędzi aktywnej ochrony tego gatunku. Celem niniejszej pracy było opracowanie efektywnego systemu rozmnażania in vitro Cirsium pannonicum i porównanie cech morfologicznych i zdolności do kwitnienia roślin uzyskanych poprzez mikrorozmnażanie i z nasion. Izolowane z 10-dniowych siewek wierzchołki pędów były kultywowane na pożywce uzupełnionej o: 6-benzyloaminopurynę (BA), kinetynę (KN) lub zeatynę (ZEA) w stężeniu 1,0, 2,0 lub 3,0 mg^.L^-1 w kombinacji z kwasem naftalenooctowym (NAA; 0,1 mg^.L^-1). Najwyższy odsetek eksplantatów wykazujących organogenezę pędów (93,6%) i wskaźnik namnażania pędów 2,8 pędu/eksplantat uzyskano na pożywce zawierającej 2,0 mg^.L^-1 BA i 0,1 mg^.L^-1 NAA. W kolejnych pasażach odnotowano średnio 3,3 pędów pachwinowych na eksplantat na pożywce MS z 3,0 mg^.L^-1 BA, różnice nie były statystycznie istotne. Najlepsze ukorzenianie 86,1% zaobserwowano na pożywce 1/2 MS. Regeneranty tworzyły typowe dla gatunku rozety liściowe i pędy kwiatostanowe. Jednak, w porównaniu z roślinami kontrolnymi rozwijającymi się z nasion, pędów było mniej, były one krótsze i zawierały większą liczbę koszyczków na pojedynczym pędzie. W pierwszym roku po aklimatyzacji do warunków polowych zakwitło około 64% osobników. Podczas kolejnych lat kwitły wszystkie rośliny w typowym dla gatunku okresie. Kwiaty były płodne, a nasiona żywotne

81-90