Komunalne osady ściekowe zawierają dużo substancji organicznej i są bogatym źródłem składników pokarmowych, dlatego też budzą zainteresowanie jako tani nawóz. Wysokość dawki osadu ściekowego stosowanego w rolnictwie do nawożenia roślin uprawnych jest prawnie uwarunkowana, a jego stosowanie powinno odbywać się zgodnie z przepisami obowiązującymi w UE. Problem stanowi określenie tempa uwalniania składników pokarmowych z osadów ściekowych oraz szybkości pobierania tych składników przez rośliny. Celem badań była ocena rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych w roku stosowania oraz ich następczego działania w uprawie kukurydzy na kiszonkę. Kukurydzę odmiany PR39G12 uprawiano na polu po 5-letniej monokulturze. Doświadczenia przeprowadzono według schematu: kontrola bez osadu (nawożenie mineralne); osad ściekowy w roku zastosowania; osad ściekowy I rok po zastosowaniu; osad ściekowy II rok po zastosowaniu. Osad ściekowy, który sprawdzono zarówno pod względem zawartości metali ciężkich, jak i mikrobiologicznym, aplikowano wiosną w dawce 10 ton s.m.· ha^-1. Wysokość zastosowanej dawki osadu ściekowego była zgodna z ówczesnym rozporządzeniem Ministra Środowiska [Rozporządzenie... 2002] dopuszczającym stosowanie osadu w tej ilości raz na 5 lat. Lata, w których prowadzono badania, odznaczały się dużą zmiennością przebiegu warunków pogodowych. Stwierdzono znaczne różnice w ilości i w rozkładzie opadów oraz znaczną zmienność przebiegu temperatur w poszczególnych okresach rozwoju roślin. W dwóch latach badań (2006 i 2008) w roku zastosowania osadu ściekowego zauważono tendencję do mniejszej liczby zaników roślin kukurydzy w porównaniu z roślinami nawożonymi mineralnie. Ocena wskaźnika zieloności liścia przykolbowego kukurydzy nie wykazała różnic pomiędzy roślinami uprawianymi na nawozach mineralnych, jak i komunalnych osadach ściekowych, natomiast zastosowanie komunalnych osadów ściekowych sprzyjało zawiązywaniu kolb. Po nawożeniu osadami ściekowymi produktywność wyrażona plonami świeżej i suchej masy całych roślin kukurydzy była wyższa niż wtedy, gdy zastosowano nawożenie mineralnie.

55-67