Czosnek jest rośliną ważną ze względu na swoje użytkowe i lecznicze właściwości, które zawdzięcza bioaktywnym komponentom występującym w podziemnej cebuli oraz w młodych liściach. Najbardziej rozpowszechniony jest azjatycki ekotyp A. sativum posiadający diploidalny kariotyp wynoszący 2n = 16. Rośliny o takim genotypie są niepłodne i nie zawiązują nasion w warunkach naturalnych, dlatego są rozmnażane wyłącznie w sposób wegetatywny poprzez cebulki powietrzne lub ząbki z podziemnych cebul. Rozmnażanie wegetatywne wiąże się z możliwością przenoszeniem patogenów, w tym wirusów, co bezpośrednio wpływa na obniżenie jakości plonu, a zabiegi odkażające materiał reprodukcyjny istotnie zwiększają koszty uprawy. Większość znanych wirusów roślinnych nie jest przenoszona przez nasiona lub są przenoszone za ich pośrednictwem tylko w ograniczonym stopniu. Z tego względu rośliny rozmnażane generatywnie, np. cebula i por, rozpoczynają swój cykl życiowy jako wolne od wirusów. Czosnek, który nie posiada takiej możliwości i rozmnaża się tylko drogą wegetatywną zawsze przenosi wirusy na kolejne pokolenia. Zjawisko to jest bardzo rozpowszechnione, ponieważ przeżywalność wielu wirusów w tkankach roślinnych jest wysoka i nawet jeżeli roślina nie wykazuje objawów porażenia, może być nosicielem wirusa. Celem niniejszej pracy była weryfikacja tezy, że przyczyną sterylności u A. sativum są infekcje patogeniczne. W tym celu przeprowadzono badania mające na celu wykrywanie wirusów GCL, OYD i LYS oraz określenie stopnia ich rozprzestrzenienia w uprawianych i ozdobnych gatunkach roślin z rodzaju Allium. Do badań użyto dwu grup roślin z rodzaju Allium. Pierwsza grupa obejmowała 10 gatunków botanicznych, drugą grupę stanowiło 7 handlowych odmian A.  sativum oraz 2 genotypy. GCL, OYD i LYS w liściach, kwiatostanach i cebulach wykrywano za pomocą testu ELISA. Wszystkie rośliny z pierwszej grupy obejmującej gatunki botaniczne rodzaju Allium były wolne od badanych wirusów. Natomiast w drugiej grupie A. sativum stwierdzono dużą częstotliwość występowania infekcji GCLV, OYDV oraz LYSV odpowiednio 88,2, 75 i 32,1%. Stopień porażenia poszczególnych części roślin był zróżnicowany. Analiza wyników badań własnych w świetle danych literaturowych wskazuje na znaczny wpływ warunków środowiskowych na biologię rozwoju czosnku – dotyczy to głównie podatności na infekcje różnymi patogenami. Można postawić więc wniosek, że sterylność czosnku jest spowodowana wieloma czynnikami, w tym również infekcjami wirusowymi.

123-133