Istnieje wiele maszyn, urządzeń oraz ciągów technologicznych, które mają elementy obrotowe (wały, osie, wrzeciona, koła toczne i napędowe itp.). Prawidłowa geometria tych elementów warunkuje bezawaryjną pracę, a w przypadku obrabiarek właściwe parametry geometryczne wytwarzanych półfabrykatów i zespołów. W związku z tym nowo wyprodukowane i eksploatowane tokarki podlegają sprawdzeniu pod względem prawidłowości zachowania geometrii ich części, które nadają przedmiotowi obrabianemu i narzędziu wzajemne położenie i ruch. Części te są pod względem geometrycznym prawidłowe, o ile błędy ich kształtu geometrycznego (odchyłki) nie przekraczają wartości ustalonych w normach. W odniesieniu do tokarek ich zużycie objawia się m.in. tzw. biciem wrzeciona (odchyłki od kołowości). Odchyłki te wyznacza się głównie metodami warsztatowymi, jednak z uwagi na znaczne wymiary obrabiarek stosuje się również metody geodezyjne oraz nowe metody wykorzystujące przyrządy budowane na podstawie elementów elektroniki i optoelektroniki. Autorzy w pracy przedstawili opracowany i wykonany zestaw pomiarowy bazujący na dwupunktowym sygnalizatorze światłowodowym, mocowanym na czas pomiarów w szczękach uchwytu wrzeciona tokarki. Położenie sygnalizatora podczas obrotu wrzeciona tokarki rejestruje kamera cyfrowa CCD/CMOS, a zapis obrazów dokonywany jest na jej karcie pamięci. Celem przedstawionych prac badawczo-doświadczalnych było określenie wewnętrznej zgodności wyników pomiarów uzyskanych opracowanym i wykonanym zestawem pomiarowym, sprawdzenie, czy istnieje korelacja miedzy wynikami uzyskanymi z użyciem czujnika zegarowego oraz dokonanie analizy dokładności obserwacji wykonanych testowanym zestawem pomiarowym. Opracowany zestaw pomiarowy pozwala wyznaczyć odchyłki od kołowości podczas obrotu wrzeciona tokarki z dokładnością ±0.02 mm.

23-36