Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Formatio Circumiectus
(Kształtowanie Środowiska) 15 (1) 2016
Tytuł
RANGA DAWNYCH I WSPÓŁCZESNYCH OGRODÓW TERAPEUTYCZNYCH
Autor
Marzena Parzymies, Wojciech Durlak, Margot Dudkiewicz, Krystyna Pudelska
Słowa kluczowe
ogrody terapeutyczne, ogrody zmysłów, ogrody klasztorne, ogrody przyszpitalne, hortiterapia
Streszczenie
Człowiek od najdawniejszych czasów poszukiwał ratunku dla swego zdrowia w świętych gajach, czy nad uzdrawiającymi rzekami i źródłami. Wówczas przyczyny choroby upatrywano w nieprzychylności duchów i bogów, a pośrednikami między nimi a ludźmi byli czarownicy, magowie. Powszechne było ziołolecznictwo. W Grecji lekarze skupiali się wokół świątyń Asklepiosa – boga sztuki lekarskiej. Świątynie, sanktuaria ze źródłami, studniami i ołtarzami otoczone gajami pełniły rolę kultowo-leczniczą. Za najwcześniejsze ogrody terapeutyczne można uznać średniowieczne ogrody klasztorne. Tam potrzebujący otrzymywali pomoc zarówno cielesną, jak i duchową. Przy klasztorach powstawały przytułki, szpitale i hospicja. W XVIII wieku w Europie zachodniej zaczęły powstawać miejskie szpitale w otoczeniu ogrodów, m.in. w Paryżu, Marsylii, Florencji, Pizie i w Wiedniu. Rozwój medycyny, higieny i rola kontaktu chorego z przyrodą w procesie leczenia oraz idee romantyzmu przyczyniły się do tworzenia uzdrowisk. Na polskiej wsi duże znaczenie w kształtowaniu świadomości medycznej miał dwór szlachecki. Posiadanie własnego zapasu lekarstw i ziół (kwiat lipowy, rumianek, mięta, suszone owoce, konfitury, miód) było naturalnym wynikiem dawnych potrzeb, ale i braku szerszego dostępu do lekarzy i aptek. Przełom XVIII i XIX wieku to początki rozwoju ogrodów przeznaczonych do czynnej terapii. W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej ważnym elementem leczenia stał się kontakt z naturą i praca w ogrodzie lub na farmie. W Anglii w latach 30. XX wieku ogrodnictwo zostało oficjalnie uznane za metodę terapii dla fizycznie i psychicznie chorych. Czterdzieści lat później pojawiła się koncepcja ogrodu sensorycznego odpowiadającego na potrzeby niedowidzących ludzi. Pozytywne oddziaływanie przyrody na chorych i rekonwalescentów, potwierdzone w latach 80. badaniami Rogera Ulricha – niemieckiego behawiorysty i architekta krajobrazu – stało się ważnym etapem i kierunkiem leczenia w różnorodnych terapiach. Obecnie ranga ogrodów terapeutycznych wzrasta. To nie tylko miejsce uprawy roślin, w tym drzew, krzewów i gatunków ozdobnych z zastosowaniem określonych zasad kompozycyjnych, ale również ogród dydaktyczny prezentujący właściwości lecznicze roślin, miejsce uczące współczucia i zrozumienia dla choroby i starości.
Strony
125-137
Cytowanie
Parzymies, M., Durlak, W., Dudkiewicz, M., Pudelska, K. (2016). RANGA DAWNYCH I WSPÓŁCZESNYCH OGRODÓW TERAPEUTYCZNYCH. Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus, 15(1), 125-137.
Pełny tekst